Свет
Америка го нападна Ирак пред 20 години: Дали ќе одговараат за нивните воени злосторства?

Америка го нападна Ирак пред точно 20 години. Таа сè уште не е повикана на одговорност за воените злосторства извршени во таа земја. Воздушната инвазија се случи на 19 март 2003 година, додека акциите на копно започнаа на 20 март и траеја нешто повеќе од еден месец. Коалициските сили (претежно британски заедно со Американците) го окупираа Багдад 22 дена по првиот ден од инвазијата, пишува Индекс.хр.
Битката за Багдад траеше шест дена и формално заврши на 1 мај 2003 година, кога американскиот претседател Џорџ Буш прогласи „крај на големите борбени операции“. По освојувањето на Багдад, следеше подолга втора фаза во која на окупацијата на Ирак се спротивставија бунтовниците.
Откако насилството почна да опаѓа во 2007 година, Соединетите Држави постепено го намалија своето воено присуство во Ирак, со што официјално го завршија своето повлекување во декември 2011 година.
Како пред сè дојде до војна? Во 2003 година, вниманието на светот беше насочено кон тоа дали Садам Хусеин ќе попушти пред американскиот и меѓународниот притисок да се откаже од оружјето за масовно уништување за кое се веруваше дека го поседува.
Накратко, претседателот Џорџ В. Буш тврдеше дека ранливоста на Соединетите Држави по 11 септември 2001 година, во комбинација со наводното континуирано поседување и производство на оружје за масовно уништување од страна на Ирак и неговата поддршка за терористичките групи, вклучително и Ал Каеда, ја оправдува војната против Ирак.
Познати се и зборовите на Буш дека „Ирак, Иран и Северна Кореја се оската на злото“. Официјален Багдад изјави дека не поседува оружје за масовно уништување. Во ноември 2002 година, Советот за безбедност на ОН ја одобри резолуцијата 1441 со која се бара од Ирак да соработува со своите обврски за разоружување, што земјата ги прифати, што ги натера инспекторите на УНМОВИК да ги започнат своите претреси.
На почетокот на 2003 година, Буш и британскиот премиер Тони Блер изјавија дека Ирак всушност продолжува да ги попречува инспекциите на ОН. Другите светски лидери, како што се францускиот претседател Жак Ширак и германскиот канцелар Герхард Шредер, сакаа да му дадат повеќе шанса на Ирак да го направи она што се бара од него.
Сметајќи ги залудни понатамошните дипломатски напори на Советот за безбедност, Буш прогласи крај на дипломатијата и му постави ултиматум на ирачкиот претседател Садам Хусеин од 48 часа да го напушти Ирак. Војната наскоро започна, пишува Индекс.хр.
Во февруари 2002 година, ЦИА го испрати амбасадорот Џозеф Вилсон да ги истражи наводите за извештаите дека Ирак се обидува да добие ураниум од Нигер. Вилсон се врати и ја извести ЦИА дека извештаите за продажба на ураниум во Ирак се „целосно лажни“.
Шефот на инспекторите на ОН Ханс Бликс отишол во Ирак и не нашол траги од забранетото оружје. Во февруари 2003 година, тој издаде прилично негативен извештај за соработката на Ирак со меѓународните инспектори, но сепак рече дека не нашол „нема докази дека Ирак поседува или поседува оружје за масовно уништување“. Во интервју од септември 2003 година, Бликс дури процени дека „Ирак го уништи своето оружје за масовно уништување пред 10 години“.
Во секој случај, по почетокот на војната, коалициските сили почнаа да постигнуваат поголем успех, ирачките војници почнаа да дезертираат: по падот на Багдад, Хусеин избега и беше заробен во декември 2003 година. Тој беше погубен во 2006 година.
Копненото присуство на САД го достигна својот врв во 2007 година со повеќе од 170.000 војници присутни во таа земја, а токму во таа година коалициските сили претрпеа најголеми загуби. Имено, загубите на коалицијата беа мали во првичните борби во 2003 година, со околу 150 загинати до 1 мај.
Сепак, смртните случаи на американски војници нагло се зголемија потоа, достигнувајќи околу 1.000 до претседателските избори во САД во ноември 2004 година и надминаа 3.000 на почетокот на 2007 година, што значи дека коалициските сили претрпеа најголеми загуби од бунтовниците во подоцнежните фази од војната. Ова беа и години кога секташкото насилство ја зафати земјата и предизвика огромен хаос.
Откако не беше пронајдено нуклеарното оружје, денес се верува дека главната причина била контролата на богатиот извор на нафта во Ирак. Набргу по апсењето на Садам, администрацијата на Буш призна дека нејзините предвоени аргументи за присуството на залихи на хемиско, биолошко и нуклеарно оружје во Ирак се неосновани.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Русија го нападна Киев – најмалку шест загинати, меѓу нив и шестгодишно дете

Најмалку шест лица беа убиени, а десетици ранети во руските ракетни и напади со беспилотни летала врз Киев во зори утрово, неколку часа пред клучното гласање во украинскиот парламент – Врховната рада, за укинување на контроверзниот закон против корупција.
„Ноќеска, непријателот го нападна главниот град со ракети и беспилотни летала. Една ракета погоди станбена зграда, од која еден дел беше уништен“, објави министерот за внатрешни работи Игор Клименко на Телеграм, осудувајќи го „најновото воено злосторство“.
Во тој напад беа погодени 27 локации во градот, најмалку шест лица ги загубија животите, а 52 беа ранети, објави шефот на воената администрација на Киев, Тимур Ткаченко.
„Службите за итни случаи досега потврдија шест смртни случаи. Меѓу загинатите има дете, шестгодишно момче“, објави Ткаченко на Телеграм.
Градоначалникот на Киев, Виталиј Кличко, објави дека прозорците на педијатриското одделение во болницата биле скршени поради силата на експлозиите, но дека никој не е повреден.
Руските сили ги засилија нападите врз Украина во последните денови, откако американскиот претседател Доналд Трамп му даде рок од 10 дена на својот руски колега Владимир Путин во вторникот да ги прекине нападите под закана од нови санкции.
По последниот бран напади врз украинската престолнина, се очекува членовите на парламентот да гласаат за поништување на законот со кој се укинува независноста на антикорупциските тела и кој наиде на силни критики и отпор од јавноста и Европската Унија. Пратениците ќе го искажат своето мислење за новиот закон, кој им враќа целосна автономија на антикорупциските тела.
Законот донесен на 22 јули, кој подоцна го потпиша претседателот Володимир Зеленски, предвидува ставање на Националната агенција за борба против корупцијата (НАБУ) и Специјализираното обвинителство за борба против корупцијата (САПО) под надлежност на Генералниот обвинител, кој го назначува самиот шеф на државата.
Соочен со жестоки критики од граѓанското општество и Европската унија, претседателот Зеленски на крајот предложи нов нацрт-закон за враќање на независноста на двете агенции, за кој Врховната рада ќе гласа денес.
Министерот за надворешни работи Андриј Сибиха доцна во среда објави дека се работи на измена на законот.
„Украина има силно граѓанско општество и активна младина. Тие го искажаа своето мислење, украинските власти ги слушнаа нивните гласови и гласовите на нашите партнери“, рече тој.
Тој оцени дека „прилагодувањата“ се неопходни за да се заштитат антикорупциските тела од политички игри, особено од „руските“.
Свет
Орбан: Го почитувам Зеленски, но мислам дека направи грешки

Унгарскиот премиер Виктор Орбан во интервју за полскиот телевизиски канал wPolsce24 изјави дека се обидува да се однесува со почит кон украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Орбан го нарече конфликтот во Украина „војна меѓу Западот и Русија“. Тој верува дека војната нема да заврши без средба меѓу лидерите на двете спротивставени страни, американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин.
Тој нагласи дека се води од принципот на почит во меѓународните односи, кој важи и за Украина и украинскиот претседател Володимир Зеленски.
„Украинците го избраа. Секогаш се обидувам да се однесувам правилно, што е неопходно ако сакате да имате добри односи со некого. Затоа го почитувам претседателот Зеленски, но мислам дека направи грешки“, додаде унгарскиот премиер.
Тој тврди дека една од тие грешки била отфрлањето на неговата понуда за мир минатата година.
„Зеленски потоа го отфрли моето мислење дека времето е на страната на Русија, но денес го имаме она што го имаме. Ситуацијата на претседателот Зеленски не е лесна. Многу е тешко да се обединат луѓето во безнадежна војна“, тврдеше Орбан.
Односите меѓу Киев и Будимпешта се напнати во последните месеци. Унгарија го блокира почетокот на преговорите за пристапување на Украина во Европската Унија. Покрај тоа, новиот нацрт-буџет на ЕУ предизвика негодување во Унгарија. Главниот проблем за Унгарците е што буџетот вклучува над 100 милијарди евра за Украина.
Свет
Канада најави дека ќе ја признае Палестина

Канада има намера да ја признае палестинската држава на состанокот на Обединетите нации во септември, изјави вчера премиерот Марк Карни, зголемувајќи го притисокот врз израелската влада на премиерот Бенјамин Нетанјаху, додека хуманитарната криза во Газа се влошува.
Карни им рече на новинарите дека планираниот потег се базира на посветеноста на Палестинската самоуправа да спроведе реформи, вклучително и сеопфатни промени во управувањето и одржување општи избори во 2026 година во кои Хамас „не може да има никаква улога“.
Канада долго време тврдеше дека ќе ја признае палестинската држава само по завршувањето на мировните преговори со Израел. Но, Карни рече дека реалноста на терен, вклучително и гладот на граѓаните во Газа, значи дека „перспективата за палестинска држава буквално исчезнува пред нашите очи“.
Објавата дојде откако Франција минатата недела објави дека ќе признае палестинска држава и еден ден откако Велика Британија изјави дека ќе го стори истото на Генералното собрание на Обединетите нации доколку борбите во Газа, дел од палестинските територии под израелска окупација, не завршат дотогаш.