Свет
Кина гради нова база на Антарктикот, тврдат Американците

Кина гради база на Антарктикот која може да се користи не само за научни, туку и за воени цели, предупредуваат група експерти од Центарот за стратешки и меѓународни студии (ЦСИС) во Вашингтон.
Пекинг се обидува да развие нови бродски рути кон Арктикот и да ги прошири истражувањата на Антарктикот, но западните влади се загрижени дека нејзиното растечко присуство во поларните региони може да ѝ овозможи на кинеската војска подобри способности за надзор.
Новата станица, на островот Инекспресибл во близина на Росовото Море, се очекува да вклучува опсерваторија со сателитска копнена станица, која треба да ѝ помогне на Кина да ја пополни големата празнина во нејзината моќ за пристап до континентот, се вели во извештајот на ЦСИС.
Група експерти користеле сателитски снимки направени во јануари за да идентификуваат нови објекти за поддршка, привремени згради, хелиодром и темели за поголема главна зграда на станицата од 5.000 квадратни метри. Се проценува дека изградбата би можела да биде завршена до 2024 година.
„Иако станицата може да обезбеди следење и комуникации за растечката низа научни сателити во Кина кои ги набљудуваат поларните региони, нејзината опрема може истовремено да се користи за пресретнување на сателитски комуникации од други земји“, соопшти ЦСИС.
Станицата е добро позиционирана да собира разузнавачки сигнали над Австралија и Нов Зеланд и телеметриски податоци за ракети лансирани од новиот австралиски вселенски центар Арнем.
Кога ќе биде завршена, се очекува да вклучува пристаниште за кинескиот мразокршач Суелонг. ЦСИС изјави за Ројтерс дека додека САД сè уште одржуваат големо истражувачко присуство на Антарктикот, вклучувајќи го и најголемиот објект во нивната станица МекМурдо, присуството на Кина во областа рапидно расте. Новата кинеска база ќе биде на 320 километри од станицата МекМурдо.
Според Антарктичкиот договор од 1959 година, чиј потписник е и Кина, активностите на поларниот континент се ограничени на мирољубиви цели. На воениот персонал му е дозволено да спроведува научни истражувања, но му е забрането да поставува бази, да спроведува маневри или да тестира оружје.
Во извештајот на Пентагон од 2022 година се вели дека новата кинеска инфраструктура на Антарктикот најверојатно е делумно наменета да ги зајакне нејзините идни претензии за природни ресурси и пристап до поморските коридори и да ги подобри способностите на кинеската војска. Кина ги отфрла тврдењата дека таквите станици ќе се користат за шпионажа.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп ја објави листата на нови царини

Претседателот на САД, Доналд Трамп, потпиша извршна наредба со која се воведуваат повисоки царини за десетици земји низ целиот свет со цел реструктуирање на глобалната трговија во корист на американските работници, објави Белата куќа.
Новите царини се движат од 10 до 41 процент, со највисока царина за Сирија. Европската унија, Јапонија, Јужна Кореја, но и Македонија ќе бидат предмет на царини од 15 проценти. Србија ќе се соочи со царини од 35 проценти, а Босна и Херцеговина од 30 проценти.
Белата куќа во документот наведе дека целта на царините е „реструктуирање на глобалната трговија во корист на американските работници“ и ќе стапат на сила на 7 август, а не на 1 август како што беше најавено. Тарифите за канадските стоки се зголемуваат од 25 на 35 проценти, но ќе стапат на сила од петок.
🚨 Full List of US Reciprocal Tariffs by Country (Effective Aug 1)
Trump’s new Executive Order enforces country-specific tariff hikes citing trade imbalance & national security. Here’s what each nation faces 👇
—
🇦🇫 Afghanistan – 15%
🇩🇿 Algeria – 30%
🇦🇴 Angola – 15%
🇧🇩…— Depin Bhat (@DepinBhat) August 1, 2025
„Како одговор на континуираната неактивност и одмазда на Канада, претседателот Трамп сметаше дека е потребно да ја зголеми тарифата за Канада од 25 на 35 проценти со цел ефикасно да се справи со постојната вонредна состојба“, соопшти Белата куќа, велејќи дека Канада не соработувала во борбата против фентанилот и другите нелегални дроги.
Канадските производи опфатени со трговскиот договор меѓу САД, Мексико и Канада се ослободени од тарифи. Канадскиот премиер Марк Карни изјави во јуни дека доколку не се постигне договор до почетокот на август, Канада веројатно ќе возврати со дополнителни тарифи за извозот на американски челик и алуминиум.
Повисоките тарифи за канадските стоки се во остра спротивност со одлуката на Трамп да го одложи зголемувањето на тарифите на Мексико за 90 дена за да се овозможи повеќе време за преговори за поширок трговски договор.
Кина, од друга страна, има рок до 12 август да постигне долгорочен договор со администрацијата на Трамп, откако Пекинг и Вашингтон постигнаа првични договори во мај и јуни за прекин на зголемувањето на меѓусебните тарифи и укинување на забраната за увоз на ретки земни метали.
Свет
Трамп: Грозно е тоа што го прави Русија

Американскиот претседател Доналд Трамп повторно изрази незадоволство од Русија поради нејзиниот најнов смртоносен напад врз Киев, во кој загинаа 27 лица, меѓу кои и тројца деца.
„Русија, мислам дека е одвратно тоа што го прават. Мислам дека тоа што Русија го прави е многу тажно. Многу Руси умираат“, изјави Трамп пред новинарите во Белата куќа. Повторно најави нови санкции за Москва, но не откри детали.
„Не знам дали санкциите го загрижуваат“, призна Трамп, мислејќи на рускиот претседател Владимир Путин. Западните земји веќе воведоа низа економски мерки против Русија, со цел да ѝ се ускратат средствата потребни за финансирање на војната.
Трамп објави и дека неговиот специјален изасланик, Стив Виткоф, ќе отпатува во Москва по посетата на Израел, каде разговара со израелските претставници за ситуацијата во Газа. „Оди во Русија. Верувале или не“, рече тој.
Во меѓувреме, високиот американски дипломат Џон Кели изјави во Советот за безбедност на Обединетите нации дека Трамп поставил рок до 8 август за постигнување договор за прекин на огнот во Украина.
„И Русија и Украина мора да преговараат за прекин на огнот и траен мир. Време е да се постигне договор. Претседателот Трамп јасно стави до знаење дека тоа мора да се случи до 8 август“, изјави Кели.
Одделно, американскиот државен секретар Марко Рубио појасни дека, по шест месеци чекање на дипломатска соработка, Трамп наскоро ќе мора да одлучи колку активно ќе продолжи со напорите за постигнување прекин на огнот ако една од страните одбие примирје.
Рубио потврди дека американски и руски претставници воделе приватни разговори за војната во Украина, но Вашингтон сè уште не видел никаков напредок во тие преговори.
Свет
На Флорида егзекутиран маж кој во 1994 година со мачета уби семејството

Маж осуден за брутално убиство на својата сопруга и двете деца со мачета беше егзекутиран во Флорида, станувајќи деветтата личност погубена во оваа сојузна држава годинава – што претставува нов годишен рекорд. До крајот на август се планирани уште две егзекуции.
Едвард Закжевски (60) беше прогласен за мртов во четвртокот по инјектирање на тројна смртоносна инјекција – седатив, средство за парализа и за запирање на срцето.
Тој издржуваше смртна казна од 1994 година, кога беше осуден за убиство на сопругата и нивните две деца на возраст од седум и пет години. Според судските сведочења, прво ја нападнал сопругата со метална шипка и ја задавил со јаже, а потоа ги убил децата со мачета. Кога се посомневал дека таа сè уште е жива, повторно ја нападнал со мачета.
Претходно им кажувал на други дека „подобро е да ги убие отколку да дозволи сопругата да го напушти“.
Последниот обид за одложување на егзекуцијата го загуби во средата, ден пред извршувањето.
Неговиот последен оброк бил пржени свински котлети, пиво и сладолед. Последните зборови му биле:
„Сакам да им се заблагодарам на добрите луѓе од Сончевата држава што ме убија на најладен, најпресметан, најчист, најхуман и најефикасен можен начин. Немам никакви приговори.“
Противниците на смртната казна истакнаа дека егзекуцијата не требало да се изврши, бидејќи поротата во 1994 гласала за смртна казна со сооднос 7 спрема 5 – што денес не би било правно доволно.
Со девет егзекуции досега, Флорида веќе го надмина претходниот рекорд од осум од 2014 година. Дополнителни егзекуции се закажани за 19 и 28 август.
Ниту една друга сојузна држава во САД не спровела повеќе егзекуции оваа година – Тексас и Јужна Каролина се на второ место со по четири.
Во САД од почетокот на 2025 година се егзекутирани вкупно 27 мажи.