Економија
Три навики што ќе ги смениме во следните 5 години

Ниту една технолошка револуција не донесе толку неочекувано брзи и радикални транзиции, како што тоа го направи дигитализацијата. Тоа суштински ги промени нашите животи, нашите преференци, нашите навики, а исто така и нашите можности.
Дигитализацијата продолжува да се развива брзо, а веќе можеме да заклучиме и предвидиме како таа ќе ја обликува иднината на сите нас. The Digital Global Overview report за 2023 година покажува дека денес во светот има 5,16 милијарди корисници на интернет, што е речиси 65 отсто од вкупната светска популација, а меѓу нив дигитализацијата ќе донесе уште поголеми промени.
9 од 10 корисници на интернет користат и социјални мрежи
Очекувано, користењето на социјалните мрежи продолжува да расте, па така на почетокот на годината бројот на корисници достигна 4,75 милијарди, односно повеќе од 92 отсто од сите корисници на интернет се на социјалните мрежи. Тоа е годишен раст од три проценти, а просечниот корисник на интернет денес поминува шест часа и 37 минути онлајн дневно.
Покрај сите други навики, кои во голема мера ги усвоивме на глобално ниво, да видиме какви промени се одразиле на другите, функционални аспекти од нашето секојдневие во Македонија и што нѐ очекува во блиска иднина.
Истражувањето спроведено од компанијата Visa, за новите дигитални навики на потрошувачите во Македонија, покажува дека повеќе од 35 отсто од испитаниците веруваат дека нивните навики ќе станат подигитални, пред сѐ во областа на работата, проследено со транспорт и здравство, – и финансии со 23, односно 20 отсто. Интересно е што скоро 41 отсто од испитаниците имаат посочено дека нивниот живот значително ќе се подобри со поголема употреба на апликации и онлајн платформи за услугите на јавната администрација.
Приспособување на нови технологии бара време, но врз основа на моменталната состојба, можеме да таргетираме три навики, кои дефинитивно ќе ги промениме во следните пет години.
1. Дигитални паричници
Постарите веројатно непријатно се сеќаваат кога плаќаа на шалтери, во пошта. Трпеливо чекање во ред, гужви, купишта хартиени листови, кои треба да се пополнат рачно, сето тоа наскоро ќе биде сосема незамисливо.
Дигиталната трансформација влијаеше и на индустријата за платежни услуги и сега можеме да вршиме плаќања на безброј различни начини, каде било и во секое време. Истражувањето „Нови дигитални навики“ покажа дека секој втор испитаник најчесто користи електронско банкарство и дигитални плаќања. Покрај дигиталните картички и разните видови апликации за правење трансакции, нашите мобилни телефони и други паметни уреди сега можат да се користат и како платежно средство.
2. Дигитализација на услуги и администрација
Јавната администрација е сектор кој испитаниците во Македонија го сметаат за исклучително важен и во кој сакаат поголем степен на дигитализација, односно можност за полесно завршување на обврските онлајн или со апликација. Според тоа, граѓаните очекуваат поедноставно и побрзо да се регулираат даноците, разните давачки, здравствените услуги, вадењето документи и другите административни задачи, без разлика дали тоа се прави онлајн и преку некоја од апликациите или во живо, со плаќање со бесконтактна картичка или мобилни уреди.
Банките се добар пример за оваа практика бидејќи многу услуги се достапни со еден допир на прст, навиките на луѓето станаа толку дигитализирани што за некои дури и одењето во банка е веќе минато.
3. Дигитализација на процеси со AL технологија
Откако новиот chat bot – ChatGPT беше лансиран на крајот на ноември, AI технологијата стана топ тема. Без разлика дали се работи за системи што следат биометриски податоци, автомобили со самоуправување или софтвер, кој ги следи финансиите и пишува текстови, AI технологијата се шири низ многу индустрии.
Вештачката интелигенција може да се користи за автоматизирање на многу рутински задачи како што се внесување податоци, распоред и услуги на клиентите, што во иднина може значително да заштеди време и да ја подобри ефикасноста на многу работни места. Покрај ова, AI технологијата може да се користи и за анализа на големи количини на податоци и донесување одлуки за сложени процеси, како што се препознавање трендови, предвидување резултати и предлагање конкретни активности.
Колку и да се изненадувачки и ненадејни, промените што новите технологии и дигитализацијата ги носат во нашите животи, треба да се гледаат низ призмата на општествениот напредок, што до неодамна беше незамислив. Затоа нè очекуваат
возбудливи пресвртници во следните 5 години и секако значајни промени во начинот на кој ги поминуваме деновите.
(ПР)
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Димитриеска – Кочоска ќе го следи поскапувањето на бензините, не кажа дали тоа ќе повлече други поскапувања

Министерката Гордана Димитриеска – Кочоска по денешните најави за поскапување на бензините кажа дека Министерството за финансии ќе ја следи состојбата, но не даде конкретен одговор на новинарско прашање дали поскапувањето на бензинот кај нас ќе повлече и други поскапувања.
„Станува збор за берзански производ на кој не можеме да имаме никакво влијание, така што ќе следиме што ќе се случува. Сме имале години кога сме имале и многу високи цени, да се вратиме наназад да ги видиме, сега немаме некоја премногу висока цена на горивото меѓутоа да видиме што ќе се случува на берзанските производи. На тоа Владата не може да има влијание затоа што станува збор за цени кои се формираат на светските берзи“, рече министерката Димитриеска – Кочоска денес по состанокот со постојаната координаторка на Обединетите нации во земјава, Рита Колумбија, на кој се договорија амбасадите на координации во Министерството за финансии да ги договараат проектите за кои ќе одвојуваат средства во земјава, за да нема поклопување.
Регулаторната комисија за енергетика утрово извести дека од ноќеска по полноќ за 1,50 денар за литар поскапуваат бензините еуросупер 95, еуросупер 98 и дизелот, а мазутот е поскап за 1,293 денари по литар
Економија
Се зголемува цената на бензините и на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,63 % во однос на одлуката од 9.06.2025 година.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 4,088%, кај дизелот за 5,626%, кај екстра лесното масло за 5,127% и кај мазутот зголемувањето е за 5,691%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,6205%.
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемуваат за 1,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалува за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 1,293 ден/кг и сега ќе изнесува 39,779 ден/кг.
„Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 17.6.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени“, велат од РКЕ.
Економија
Средба на гувернерот Славески со МБА: Стабилниот и одговорен банкарски сектор како неопходна потпора за економијата

„Во услови на светска неизвесност и постојани економски предизвици, воспоставувањето стабилен, добро капитализиран и одговорен банкарски сектор претставува суштинска потпора за граѓаните и за развојот на домашната економија.“ Ова беше една од централните пораки на средбата помеѓу гувернерот на Народната банка, д-р Трајко Славески и раководството на Македонската банкарска асоцијација (МБА) – претседателката, д-р Маја Стевкова Штериева и заменик-претседателот, м-р Бојан Стојаноски.
На средбата беше нагласено дека одржувањето на стабилноста на банкарскиот сектор е заеднички приоритет и предуслов за градење долгорочна доверба кај граѓаните и кај стопанството. Гувернерот Славески истакна дека банкарскиот сектор кај нас е добро капитализиран, со стапка на адекватност на капиталот од 19%, што овозможува отпорност и во услови на евентуални шокови. Воедно, беше потцртано дека Народната банка е активно вклучена во унапредувањето на регулативата преку свој придонес во подготовката на новиот Закон за банките, како и во доследното спроведување на Законот за решавање банки, заради понатамошно зајакнување на стабилноста и усогласеноста со европските стандарди.
„Народната банка преку добро поставените политики обезбедува стабилна и предвидлива средина. Тоа е предуслов за банките да ги исполнат очекувањата на граѓаните и компаниите – со сигурни, достапни и со квалитетни услуги“, рече гувернерот.
Посебен акцент беше ставен на потребата од натамошно унапредување на конкуренцијата во платниот промет, особено преку финтек-иновации и нови технологии. Во таа смисла беше отворено и прашањето за напредокот во пристапувањето на банките кон Единствената област за плаќања во евра (СЕПА). Беше нагласено дека крајниот рок за поднесување на барањата е 5 октомври оваа година и дека се очекува од банките да ги засилат активностите за навремено исполнување на оваа важна стратегиска цел, со која ќе се подобри интеграцијата и ефикасноста на прекуграничните плаќања.
Во однос на монетарната политика, гувернерот истакна дека Народната банка внимателно ги следи движењата на внатрешните и надворешните фактори на ризик. Секоја идна одлука за основната каматна стапка ќе биде донесена врз основа на детални макроекономски анализи, со цел да се зачува ценовната стабилност и да се поддржи економската активност.