Свет
И истекла визата, завршила во притвор и почнал пеколот на младата студентка – пред да умре, молела да ја однесат во болница: трагедија од Шри Ланка

Семејството на девојка од Шри Ланка ја тужи јапонската влада поради нејзината смрт откако таа почина во имиграциски притвор. Таа е погребана во храмот Миотсуџи, на повеќе од 9.000 километри од нејзиниот дом во Шри Ланка. Се вика Вишма Сандамали.
Вишма починала на 6 март 2021 година во центар за имиграција во Нагоја, главниот град на Аичи. Таму била затворена седум месеци откако ѝ истекла студентската виза и побарала статус на бегалец.
„Дури и во нашите соништа ја гледаме нашата сестра. Таа имаше само 33 години кога умре. Можеше да живее долго”, изјави нејзината сестра Вајоми Ратнајаке (30).
Вишма е 18-тиот странец кој починал во јапонски имиграциски центар од 2007 година, според извештаите на медиумите. Земјата има една од најниските стапки на прифаќање бегалци во светот, а нејзината смрт го зголеми притисокот врз функционерите да го реформираат начинот на кој се третираат луѓето кои се наоѓаат во такви центри.
Во центарот ослабела 40 килограми поради стомачна состојба предизвикана од стрес. Според активистите кои ја посетиле, нејзиното здравје продолжило да се влошува поради екстремниот стрес. Последните неколку дена од животот Вишма повраќа крв.
Таа упорно барала да биде однесена во болница и да и биде одобрено привремено ослободување, но овие барања биле одбиени.
Истражен извештај од август 2021 година на Јапонската служба за имиграција заклучи дека персоналот во центарот за притвор покажал недостаток на свест за човековите права и не споделил детали за нејзината болест. Се додава дека некои од приведените мислеле дека таа глуми болест за да добие привремено ослободување.
Сепак, обвинителството одби да поднесе обвинение против 13 полицајци поради нејзината смрт. Независниот судски совет подоцна пресуди дека оваа одлука е неправедна.
Семејството на Ратнајака, предводено од нејзините сестри Вајоми и Пурнима (28), ја тужеше јапонската влада за компензација, тврдејќи дека не и обезбедила на Вишма соодветна исхрана и здравствена заштита. Случајот е во процес од март 2022 година.
„Да ги примеше вистинските лекови, немаше да умре. Сакаме правда за нашата сестра. Јапонската влада е одговорна за она што и се случи“, рече Вајоми.
Има околу 295 часа надзорни снимки кои ја покажуваат Вишма во последните денови пред неговата смрт.
Пет часа од таа снимка беа презентирани како доказ во судот во Нагоја. Семејниот адвокат во јавноста објави дел од видеото.
На видеото што го виде Би-Би-Си, изнемоштената Вишма е покриена со ќебе додека лежи во кревет и разговара со персоналот во објектот.
“Не можам да пијам ништо. Не можам да дишам. Ќе умрам”, вели таа во видеото.
Јапонските медиуми исто така објавија дека на 23 февруари Вишма постојано бара да биде однесена во болница.
На денот на нејзината смрт, двајца членови на персоналот беа видени како се обидуваат да ја оживеат Вишма.
Но, повеќе од две години подоцна, предложените амандмани на Законот за контрола на имиграцијата и признавање на бегалци беа усвоени од Долниот дом на парламентот и ќе стапат на сила следната година. Дозволува депортација на оние кои постојано бараат статус на бегалец.
Според официјалните податоци, Јапонија минатата година признала само 202 од 3.772 апликанти како бегалци.
Вишма пристигна во Јапонија во јуни 2017 година со 15-месечна студентска виза, посетувајќи училиште за јапонски јазик во префектурата Чиба.
Љубител на јапонски драмски серии, професорката по англиски ја сакаше јапонската култура и сакаше да живее во Јапонија, се сеќава Вајоми.
“Таа беше многу невина и чувствителна. Ни беше како мајка, многу грижлива и внимателна”, рекла сестрата.
Според истражниот извештај нарачан од властите, Вишма престанала да посетува настава во мај 2018 година и била избркан од училиштето следниот месец.
После тоа почнала да работи во фабрика во Шизуока и во септември аплицирала за статус на бегалец. Нејзиното барање беше одбиено во јануари 2019 година.
Во август, таа беше уапсена поради истекување на визата и е задржана во Нагоја.
Вишма првично сакаше да се врати во Шри Ланка, но не можеше да добие авионско патување поради Ковид. Откако се премисли во декември 2020 година, останала во притвор.
На 8 март 2021 година, семејството добило информација од полицијата на Шри Ланка дека Вишма починала.
Кога сестрите отишле во Јапонија во мај да го идентификуваат нејзиното тело, не можеле да ја препознаат.
„Кога го видовме нејзиното лице, личеше на нашата баба, беше толку слаба“, велат сестрите.
Тоа беше прв пат да ја видат по две и пол години. Не можеа да го однесат нејзиното тело дома поради пандемијата на корона и високите трошоци.
Затоа ја кремираа во Нагоја. На погребот биле сестрите, но не и нивната мајка.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Ирански новинар се јави во живо пред нуклеарна постројка, се крева црн чад

Иранската државна телевизија прикажа црн чад како се издига од главниот објект за збогатување ураниум на Иран во градот Натанц. Обемот на штетата сè уште е нејасен.
Репортер на иранската државна телевизија накратко се појави во живо на програмата од локацијата. Објектот е само делумно над земјата. Објектот содржи неколку центрифугални сали кои го збогатуваат ураниумот во гас со негово вртење со многу голема брзина.
Natanz was struck around 4:30 multiple times, state run tv reporter pic.twitter.com/1LXhY4aGXX
— Fazel Hawramy (@FazelHawramy) June 13, 2025
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во телевизиско обраќање изјави дека нападите на Израел врз Иран имаат за цел да ја оштетат неговата нуклеарна инфраструктура, фабриките за балистички ракети и многу воени капацитети.
„Оваа операција ќе трае колку што е потребно за да се заврши задачата за одбрана од заканата од наше уништување. Нашата борба не е со народот на Иран, туку со иранската диктатура“, нагласи тој. Тој тврди дека Израел е во клучен момент од својата историја.
Свет
Убиен шефот на Иранската револуционерна гарда

Генералот Хусеин Салами, врховен командант на Корпусот на Исламската револуционерна гарда (ИРГЦ) на Иран, е убиен во израелски воздушен напад, објавија повеќе ирански државни медиуми.
Салами првпат се приклучи на Револуционерната гарда во 1980 година за време на избувнувањето на војната меѓу Иран и Ирак. Како што се искачуваше низ воените редови, стана познат по својата остра реторика против САД и нивните сојузници.
Од 2000-тите години, тој е под санкции на Советот за безбедност на ОН и САД поради неговата вмешаност во нуклеарните и воените програми на Иран. Тој беше на чело на Револуционерната гарда кога Иран го започна својот прв директен воен напад врз Израел минатата година.
Како што тензиите со Израел ескалираа во последните денови, Салами вчера изјави дека Иран е „целосно подготвен за сите сценарија, ситуации и околности“. „Непријателот мисли дека може да се бори против Иран на ист начин како што се бори против беспомошните Палестинци кои се под израелска опсада. Ние сме искусни во војна“, истакна тој во таа пригода.
Иранската револуционерна гарда е еден од главните центри на моќ во теократијата на земјата. Таа го контролира арсеналот на балистички ракети на Иран.
Салами беше меѓу неколкуте високи функционери убиени во израелскиот напад. Иранските државни медиуми објавија дека е убиен и Ферејдун Абаси, поранешниот шеф на Организацијата за атомска енергија.
Дополнително, Израел верува дека и началникот на иранската армија, Мохамед Багери, бил елиминиран во нападите врз Иран синоќа, заедно со други членови на военото раководство и нуклеарни научници.
Свет
(Видео) Нетанјаху: Удривме во сржта на иранската програма за нуклеарно оружје

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху потврди дека тие нападнале нуклеарни цели во Иран и најави дека операцијата ќе продолжи уште неколку дена. „Пред неколку моменти, Израел ја започна операцијата Rising Lion, целна воена операција за неутрализирање на иранската закана за самиот опстанок на Израел“, рече Нетанјаху во телевизиско обраќање.
„Оваа операција ќе продолжи онолку дена колку што е потребно за да се елиминира оваа закана. Со децении, тираните на Техеран отворено и дрско повикуваат на уништување на Израел“, рече тој. Тој потсети дека Иран има програма за нуклеарно оружје и предупреди дека Иранците би можеле да „произведат нуклеарно оружје“ ако не бидат запрени.
Prime Minister Netanyahu:
"Moments ago, Israel launched Operation Rising Lion, a targeted military operation to roll back the Iranian threat to Israel's very survival.This operation will continue for as many days as it takes to remove this threat." pic.twitter.com/3c8oF1GCYa
— Prime Minister of Israel (@IsraeliPM) June 13, 2025
„Ова е јасна и непосредна закана за самиот опстанок на Израел“, рече тој.
„Удривме во сржта на иранската програма за нуклеарно оружје. Го нападнавме главниот објект за збогатување ураниум на Иран во Натанц. Нападнавме ирански нуклеарни научници кои работат на иранската бомба. Исто така, нападнавме во сржта на иранската програма за балистички ракети“, рече тој.
„Бранејќи се себеси, ги браниме другите. Ги браниме нашите арапски соседи. И тие страдаа од кампањата на хаос и крвопролевање на Иран“, заклучи тој.