Контакт

Економија

Деветта меѓународна истражувачка конференција на НБ: оптимална комбинација на политиките за ниска инфлација и забрзан раст за Западен Балкан

Објавено пред

Враќањето на инфлацијата на историски ниските стапки останува приоритет за централните банки. Со правилна комбинација на политиките економиите од Западен Балкан може да обезбедат ниска инфлација и долгорочно забрзување на конвергенцијата на регионот кон ЕУ. За справување со инфлацијата, треба да се задржи цврстата монетарна позиција, со поддршка од фискалната политика. За ценовната стабилност важна е и финансиската стабилност и затоа неопходно е нејзино натамошно јакнење. За забрзување на растот, клучни се структурните политики, кои треба да ја подобрат инвестициската клима преку зајакнување на владеењето на институциите и правото, инвестиции во човечки капитал и справување со климатските промени. Ова се дел од пораките дадени при отворањето на 9. меѓународна истражувачка конференција, во организација на Народната банка, во соработка со Комитетот за преобразување на Бретон Вудс, која се одржува денеска во Скопје.

dobivaj vesti na viber

Еден од клучните предизвици останува инфлацијата, која иако забавува, сè уште се одржува над целното ниво, што се очекува кај 90 % од економиите и в година. Оттаму, водењето претпазлива монетарна политика со цел намалување на инфлациските притисоци на трајна основа е приоритет на централните банки, истакна гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска.

Затегнатата монетарна политика може неповолно да се одрази на закрепнувањето на економиите, но и да создаде ризици за финансискиот систем, како што и се случи во САД. Овие случувања во банкарскиот систем во САД не се пренесоа во Европа. „Банкарските системи во регионот на Централна, Источна и Југоисточна Европа (ЦИЈИЕ), вклучително и регионот на Западен Балкан, досега добро се справуваат со кризата. Според последните податоци, стапката на адекватност на капиталот во регионот е 20 % во просек, а стапката на ликвидност изнесува речиси 27 %. Квалитетот на кредитните портфолија останува солиден, при што нефункционалните кредити во просек се под 4 %, односно пониски во однос на претпандемичните нивоа“, рече во обраќањето Ангеловска-Бежоска. Сепак, неопходно е натамошно јакнење на отпорноста на банкарските системи, што ќе овозможи поголем простор за реакција на монетарната политика, без неповолни ефекти врз финансиската стабилност. Исто така, не помалку важно е земјите да располагаат со солидна регулаторна рамка и инструменти за одржување на финансиската стабилност, посочи во своето воведно обраќање гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска.

Претседателот на Република Северна Македонија, Стево Пендаровски, во своето воведно обраќање посочи дека Народната банка со своите политики придонесе кон зачувување на макроекономската стабилност на државата. Како резултат геополитичките и геоекономските ризици неопходни се реформи во виталните државни сегменти клучни за економскиот развој, посочи претседателот Пендаровски нагласувајќи дека одливот на човечкиот капитал, особено на млади и стручни кадри, е најгорливиот проблем со кој се соочува регионот.

„Во услови на нестабилно надворешно опкружување и сè повисоки ценовни притисоци, особено поради војната во Украина, нашата Народна банка, по примерот на Европската централна банка, почна да ја приспособува својата монетарна политика. Притоа факт е дека правилната монетарна политика придонесе да се зачува макроекономската стабилност на државата и делумно да се заузда растечката инфлација“, посочи во своето обраќање претседателот. „Неопходни се реформи во виталните сегменти, кои се клучни за економскиот развој, како што се инвестициите, продуктивноста на трудот, приспособување на образованието според барањата на пазарот на трудот и отворање квалитетни работни места. Верувам дека тоа најдобро можеме да го постигнеме преку засилени реформи и забрзана интеграција во Европската Унија“, порача претседателот Пендаровски.

Директорот на одделот за Европа на ММФ, Алфред Камер, ја истакна важноста на политиките за да се забрза економскиот раст во регионот, како и да се надмине кризата со инфлацијата. „Ако треба да пренесам една клучна порака до вас, тоа е дека политиките се важни. Со правилен избор на разни политики, економиите од Западен Балкан може да обезбедат ниска инфлација и зголемена долгорочна траекторија на раст“, порача Камер истакнувајќи го значењето на структурните реформи за да подобри економскиот потенцијал на регионот. Во однос на задржување на макроекономската стабилност, тој посочи дека не треба прерано да се олабавува монетарната политика затоа што тоа може да доведе до големи последици, како и дека фискалната политика треба да ја поддржи монетарната.

Марк Узан, извршниот директор на Комитетот за преобразување на Бретон Вудс, посочи дека сме сведоци на многу структурни промени во однос на понудата на работна сила, враќањето на производството на мултинационалните компании во нивната домицилна земја, новата глобална трговија, геополитичките тензии и зазеленувањето на глобалната економија, кои ќе бидат актуелни и во следниот период. Узан нагласи дека со ова се отвора прашањето дали се оди кон новата макроекономска нормала, каде што затегнатите финансиски услови ќе опстојат подолг период.

Првата панел-дискусија на конференцијата беше посветена на идните макроекономски политики, на која дискутираа главниот економист на Светската банка за Европа и Централна Азија, Ивајло Изворски, кој беше и модератор на панел-дискусијата, гувернерите на централните банки на Словенија и на Хрватска, Боштјан Васле и Борис Вујчиќ, членот на одборот на Централната банка на Швајцарија, Петра Герлах, и вицегувернерот на централната банка на Белгија, Стивен Ванакер. На панел-дискусијата беше посочено дека иако инфлацијата се намалува од крајот на 2022 година, во многу земји таа е над целите на централната банка. Зголемените цени на нафтата ја забавија дезинфлацијата и се причина за загриженост. Кога ценовната стабилност е загрозена, важно е монетарната политика да реагира бргу и решително, да ги задржи истите инфлациски очекувања и да спречи опстојување на инфлацијата. Беше истакнато и дека финансискиот систем во ЕУ досега добро ја издржува монетарната затегнатост, но и дека властите треба да останат внимателни и да ги следат ризиците, извести Народната банка.

Економија

Министерството за финансии достави барање до 22 меѓународни финансиски институции и банки за финансирање на брзата пруга

Објавено пред

Министерството за финансии денеска испрати до 22 меѓународни финансиски институции и странски комерцијални банки барање за покажување интерес за финансирање на проектот за изградба на брза пруга долж Коридорот 10.

dobivaj vesti na viber

Станува збор за финансиски институции од Европа, САД, Јапонија и Обединетото Кралство, од кои дел се институции со коишто земјата и претходно соработувала на одредени проекти.

Поконкретно барањето е доставено до Светска банка, Европската банка за обнова и развој, Европската инвестициска банка, Фондот за меѓународен развој на ОПЕК, Француската развојна агенција, КФВ Развојната банка, Италијанската развојна банка, Јапонската агенција за меѓународна соработка, германската ДЗ Банка, Морган Стенли, Уни Кредит Банка Австрија, Сити банк, ЏП Морган, Дојче Банк, Сосиете Женерал, Рајфајзен банк, ЕРСТЕ банк, Банка ИМИ, британската Стандард чартерд, Банка на Америка, јапонската МУФГ Банка, како и американската Голдман Сакс. Износот кој се бара за реализација на проектот е 1,91 милијарда евра.

Согласно испратеното барање, одговорот за пројавување интерес меѓународните финансиски институции и странските комерцијални банки треба да го достават до крајот на овој месец, со можност за продолжување на рокот по барање на банките.

Имено, Министерството за финансии го испраќа барањето за пројавување интерес со меѓународните финансиски институции врз основа на Заклучок на Владата и врз основа на законските прописи, односно Законот за јавен долг. Заедно со барањето Министерството за финансии испраќа до меѓународните финансиски институции и банките и образложение за проектот подготвено од Министерството за транспорт и врски и МЖ Инфраструктура, а кое исто така е разгледано од страна на Владата.

Прикажи повеќе...

Економија

(Видео) Дебакл на економиските политики на власта: Македонија на дното на Европа, велат од СДСМ

Објавено пред

„Согласно последните податоци на Евростат, Македонија денес е претпоследна во Европа по висина на минимална плата, зад нас е само Албанија. Истовремено сме последни по куповна моќ. Ова не се бројки и податоци од некоја црна хроника – ова е нашата реалност со власта на ДПМНЕ. Овие статистики се потрда за реалноста во која платата не им стигнува на граѓаните ниту до 10-ти во месецот“, вели Симона Цветаноски – членка на Извршниот одбор на СДСМ.

dobivaj vesti na viber

„Реалност во која граѓаните мора да кратат и штедат на се додека функционерите на ДПМНЕ се луксузираат, си ги покачуваат платите и продаваат приказни дека сме четврти во Европа.

Ова веќе не е само економска криза, ова свесно и намерно понижување на достоинството на секој граѓанин на Македонија.

Евростат не лаже. Но Владата предводена од ВМРО-ДПМНЕ лаже – лаже кога вели дека „се грижи“, лаже кога зборува дека сме четврта најјака економија во Европа, лаже кога ве убедува дека добро живеете. Сите економски параметри укажуваат на драматично влошување на квалитетот на животот. Инфлацијата оди нагоре, цените повторно се без контрола, платите стагнираат. Во Макеоднија моментално добро живеат само функционерите од власта.

Дуото Трајко Славевски и Христијан Мицкоски ова го прават намерно и осмислено. Целта е јасна, да се држат граѓантие во неизвесност, да се држат платите на минимум додека тие ги спроведуваат своите криминални проекти и задолжувања. Ниту ги интересира состојбата во која живеат луѓето, ниту сакаат да помогнат реално нешто да се смени, ги интересираат само нивните огромни бизнис зделки.

СДСМ и ВМРО-ДПМНЕ не се исти. Што правеше СДСМ? Го зголемивме минималецот од 9.000 на над 20.000 денари. Донесовме закон за автоматско усогласување на платите со трошоците за живот за да не може никој политички да ги уценува граѓаните за растот на платите туку да им следува со закон.

Ги зголемивме платите во приватниот сектор. Инвестиравме 2,6 милијарди евра во економија, помош за граѓаните и стабилизација на струјата.

А што прави ВМРО-ДПМНЕ? Ги одби сите предлози за покачување плати. Ги блокираше мерките за поевтини основни производи. Не вложи ниту денар во поддршка за граѓаните во криза. Си гледа само за себе – за привилегираните бизнис партнери, но не и за народот.

Христијан Мицкоски и Трајко Славески ќе останат запаметени не како реформатори, туку како луѓе што ја згазија економската надеж на оваа земја. Како политичари што ја заборавија работничката рака која го движи оваа држава.

Време е за одговорност. Време е за гласна борба за повисоки плати, за фер услови, за економија во функција на граѓаните, не за бизнис партнерите на ВМРО-ДПМНЕ.

СДСМ нема да молчи. Ќе зборуваме секој ден, за секој човек што живее тешко и заслужува повеќе. Затоа што докажавме со дела што е економски патриотизам и како секој граѓанин е важен. Покажавме дека сме различни и дека државата може да има власт која се грижи за граѓаните а не за сопствените интереси“, изјави Симона Цветаноски – членка на Извршниот одбор на СДСМ.

Прикажи повеќе...

Економија

Божиновска од МЕФ 2025: Визијата на Македонија е создавање современ и иновативен енергетски модел во интерес на граѓаните и државата

Објавено пред

Визијата на Македонија е создавање на современ и иновативен енергетски модел кој ќе овозможи праведна транзиција и ќе стане двигател на економскиот раст, во интерес на граѓаните и државата, истакна министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска во своето обраќање на денешниот министерски панел за Западен Балкан: „Инвестиции во време на превирања и брзи пазарни случувања: Каде се наоѓа регионот на Западен Балкан?“ во рамките на Македонскиот енергетски форум (МЕФ) 2025, кој оваа година се одржува под мотото „Поддршка за чистата енергетска револуција во Западниот Балкан“.

dobivaj vesti na viber

На Форумот учествуваа врвни експерти и клучни актери од целиот свет кои на дводневниот настан дадоа свои видувања во насока на зајакнување на регионалната соработка и забрзување на зелената транзиција.

Министерката Божиновска, на денешниот настан, зборуваше за важноста на регионалната соработка.

„Заедно со земјите од регионот ги претвораме пречките во можности и придонесуваме Западниот Балкан да се постави на светската енергетска мапа“, потенцираше министерката Божиновска, нагласувајќи дека заедничката соработка ќе придонесе за одржлив енергетски систем.

Во рамките на Македонскиот Енергетски Форум (МЕФ) 2025, министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Божиновска оствари средба со генералниот директор на Меѓународната агенција за обновлива енергија, Франческо Ла Камера.

За време на средбата, министерката Божиновска нагласи дека Македонија е посветена кон спроведување на фер и инклузивна енергетска транзиција во земјата. При тоа, министерката Божиновска истакна дека Македонија мора да ги следи европските и светски трендови за да оди напред и затоа од клучно значење е да се создадат услови за безбедна енергетска и климатска трансформација.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија2 часа

Истепал и влечел девојче по улица, кога дошла полицијата, се заканил дека ќе ги нападне со секира и тесла: предложен притвор за 23-годишен велешанец

Основното јавно обвинителство Велес поведе постапка и предложи определување мерка притвор за едно лице осомничено за кривично дело – Насилство...

Македонија3 часа

(Видео) Ако Обвинителството не отвори постапка за Филипче за луксузниот џип, ќе докаже дека работи под негов диктат, вели Мицевски

„Ако ЈО не отвори постапка за Филипче за луксузниот џип, ќе докаже дека работи под негов диктат. Филипче добил луксузен...

Македонија3 часа

Мицкоски очекува на 24 јуни Бугарите да го повлечат барањето пред македонскиот јазик и идентитет да стои „сегашен“: Ете им прилика на дело да го покажат она што го зборуваат

Премиерот Христијан Мицкоски нема голема верба во она што го зборуваат Бугарите за спорот околу идентитетот и јазикот оти од...

Македонија3 часа

„Граѓаните да не креваат паника, лисиците не се опасни и не напаѓаат луѓе“, апелираат од „Анима мунди“

Во последните неколку дена се појавија видеа за присуство на лисици во подножјето на Водно, во населбата Козле (мајка со...

Македонија4 часа

Данела Арсовска до Орце Ѓорѓиевски: Дај одговори им на скопјани зошто се криеш и лажеш за надлежностите за „Усје“

„Добро утро, Орце Ѓорѓиевски. Незгодно ми е што ти досаѓам, гарант ќе ти преседне утринското кафе со Хрисафов од ‘Усје’,...

Македонија4 часа

Бислимоски ќе побара цената на водата да ја одредува РКЕ место советите на општините за да се намали загубата, која сега изнесува 64 отсто

За да се намали загубата на водата за пиење, која на национално ниво во просек изнесува речиси 64 отсто, неопходно...

Македонија5 часа

Седум години од потпишувањето на договорот од Преспа

На денешен ден, 17 јуни, 2018 година, Скопје и Атина го потпишаа договорот од Преспа, со кој се затвори долгогодишниот...

Свет5 часа

Иран најави нов напад со дронови

Иран предупреди дека бран беспилотни летала ќе го погоди Израел во наредните часови. Висок воен командант најави дека нападите ќе...

Македонија6 часа

Уште еден земјотрес синоќа почувствуван во Охрид и во Струга

Земјотрес со јачина од 2,5 степена според Рихтер синоќа по полноќ го погоди Охридскиот Регион. Потресот е регистриран во 00.48...

Македонија20 часа

Злоупотреба на правото на вето, идентитетски условувања и историски ревизионизам – Сиљановска-Давкова во Тирана за проширувањето на ЕУ

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова се обрати на Самитот на шефови на држави и влади на учесниците на Процесот за соработка во...

Свет21 час

Трамп: Иран требаше порано да преговара

Актуелниот американски претседател Доналд Трамп на прес-конференција за време на самитот на Г7 во Канада рече дека Иран сака да...

Македонија23 часа

Осум македонски државјани најдоцна до утре ќе бидат евакуирани од Израел, 28 побарале помош

Заклучно со денешниот ден, вкупно 28 македонски државјани побарале поддршка за евакуација, соопшти министерот за надворешни работи и надворешна трговија,...

Економија24 часа

Димитриеска – Кочоска ќе го следи поскапувањето на бензините, не кажа дали тоа ќе повлече други поскапувања

Министерката Гордана Димитриеска – Кочоска по денешните најави за поскапување на бензините кажа дека Министерството за финансии ќе ја следи...

Економија1 ден

Се зголемува цената на бензините и на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука...

Свет1 ден

Иранскиот парламент демантира дека земјата се повлекува од договорот за неширење нуклеарно оружје

Иранскиот парламент денес негира дека разгледува закон за повлекување на Техеран од договорот за неширење нуклеарно оружје (ННП) како форма...

Свет1 ден

Иран се повлекува од договорот за неширење нуклеарно оружје

Портпаролот на иранското Министерство за надворешни работи, Есмаил Багеј, денес изјави дека иранскиот парламент подготвува закон за повлекување од договорот...

Македонија1 ден

„За „аудито“ на Филипче од 130.000 евра – повластен третман, за автомобилите на Мирчевски – кривичен прогон“, ВМРО-ДПМНЕ бара Обвинителството да отвори постапка

„ЈО е селективно во однос на постапките за аудито од 130 000 евра поклон на Венко Филипче од фирмата Зобек...

Македонија1 ден

„Вината за Кочани е во врвот на МВР“, СДСМ бара оставки од Тошковски и од Јанев и кривична одговорност

„Речиси четири месеци, Мицкоски и Тошковски се обидуваа да ја сокријат вистината за Кочани и да ги заштитат полициските функционери...

Македонија1 ден

Серија земјотреси почувствувани во Охрид

Телеметриската сеизмолошка мрежа на Република Северна Македонија, на сеизмолошките станици инсталирани ширум нашата територија, одржувани од Сеизмолошката опсерваторија при Природно-математичкиот...

Свет1 ден

Поранешен израелски дипломат: Трамп може да му се јави на Нетанјаху и да му каже – доста е

Алон Пинкас, поранешен израелски дипломат и советник на двајца премиери, изјави дека американскиот претседател Доналд Трамп има моќ да го...