Свет
Поранешен шведски премиер: Путин сонува за царство, сака да ги проголта Украина и Белорусија

Карл Билт, поранешен шведски премиер и министер за надворешни работи и поранешен специјален пратеник на ЕУ за поранешна Југославија, пред десет дена напиша авторски текст во кој ја анализира актуелната позиција на рускиот претседател Владимир Путин. Текстот е објавен под наслов „Слепа улица на Путин“ во Киев Индипендент.
Билд потсетува дека Путин на својата голема годишна прес-конференција јасно стави до знаење дека ќе биде подготвен за мировно решение со Украина само откако ќе ги постигне своите цели, кои не се променети откако ја започна својата целосна инвазија на 24 февруари 2022 година.
Тој смета дека Путин сака демилитаризирана Украина, односно земја подложна на руската армија и безбедносна контрола над нејзината територија. Тој забележува дека Путин бара „деназификација“, што значи дека Украина ќе биде ставена под руска политичка контрола.
Билд е убеден дека со исполнување на желбите на Путин, Русија би ја апсорбирала Украина, која би престанала да постои како национална држава. Путин постојано изјави дека нема историско оправдување за Украина бидејќи таа се состои од територија која долго време ја држи Руската империја.
Сепак, Билд тврди дека истото може да се каже и за денешните земји низ Европа кои паднале под јаремот на Отоманската, Австроунгарската или Руската империја. Тој додава дека всушност огромното мнозинство од 193 земји кои ги сочинуваат Обединетите нации станале независни дури по Втората светска војна.
„За време на историскиот период што го преокупира Путин, многу од денешните држави не постоеја ниту во имагинацијата на луѓето. За Путин проблемот е што ерата на империите одамна помина. држави, со меѓународен поредок организиран околу принципот на територијален интегритет од Повелбата на ОН -а, која забранува какво било прекројување на националните граници со сила“, пишува Билт.
Тој го обвинува Путин дека фантазира за повторно создавање на Руската империја со голтање на Украина и Белорусија, а можеби и многу други соседни земји после тоа. Тој верува дека Путин започнал освојувачка војна верувајќи дека Украина брзо ќе пропадне. Според Билт, рускиот план бил да го собори украинскиот претседател Володимир Зеленски и да воспостави марионетска влада во рок од неколку недели.
Сепак, планот не успеа спектакуларно бидејќи населението на Украина, особено вооружените сили, „одби да му се поклони на императорот што сакаше да биде“. Наместо тоа, Украинците се обединија во жесток отпор, задржувајќи ја контролата врз нивниот главен град, а потоа постепено враќајќи приближно половина од територијата првично окупирана од руските сили.
Билд истакнува дека Украина, потпирајќи се на ракети и беспилотни летала, ефективно ја нокаутирала руската Црноморска флота, додека противвоздушната одбрана успеала да создаде виртуелна зона на забранети летови над земјата. Тој не го игнорира влијанието на западната финансиска и воена поддршка за одбраната на Украина, но смета дека најважни биле високиот морал и одлучноста на украинскиот народ да ја одбрани својата земја.
Со оглед на тоа што Русија ќе ги одржи претседателските избори во март, Билт очекува дека Путин ќе мора да каже веродостојно дека победата во неговата војна не е сон. Тој потсетува дека рускиот лидер ја постави економијата на воена основа, мобилизираше 400.000 луѓе, ја пушти во употреба пропагандната машина на Кремљ и ја подигна репресијата на несогласувањето на нови постсоветски височини.
„Но, ништо од тоа нема да му донесе војна. Неговата уништена армија изгледа неспособна да постигне значителен напредок против украинските одбранбени линии. Неговата единствена надеж е дека решителноста на украинскиот народ да се спротивстави ќе се поколеба и дека заморот од војната ќе продолжи да се зголемува во Европа и во Соединетите Американски Држави“, пишува Билт.
Тој предвидува дека украинскиот морал би можел да испари откако западната финансиска и воена поддршка ќе пресуши, дозволувајќи им на руските сили да напредуваат и да го затворат, депортираат или едноставно да го погубат секој што продолжува да се спротивставува. „Сепак, ако Путин мисли дека ова сценарио ќе донесе мир, тој сериозно греши“, нагласува тој.
Тој потсетува дека руските сили веќе извршиле масовни злосторства на почетокот на инвазијата. Тој верува дека руските војници ќе повторат слични злосторства и дека „овие ужаси ќе поттикнат политичка волја во остатокот од Европа, како и поплавата од милиони нови украински бегалци на Запад“.
Тој е свесен дека одговорите на европските влади е тешко да се предвидат, но јасно е дека тие сигурно не би биле насочени кон обезбедување мир со Русија. Верува дека ќе има уште поширок и подолг конфликт.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп: Израел би можел да го нападне Иран

Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека израелски напад врз Иран „може да се случи“, но не би го нарекол неизбежен и дека би претпочитал да избегне воен конфликт со Техеран и да преговара за мирно решавање на нуклеарниот спор.
Коментарите на Трамп дојдоа откако нуклеарната агенција на ОН го обвини Иран за кршење на своите обврски за неширење на нуклеарно оружје и откако Техеран изјави дека ќе преземе контрамерки откако „пријателска земја“ го предупредила за потенцијален израелски напад.
Американските и иранските претставници ќе одржат шеста рунда разговори во Оман во недела, соопштија американски и омански претставници.
Американските разузнавачки информации сугерираат дека Израел се подготвува да ги нападне нуклеарните постројки на Иран, но американски функционер вели дека нема докази дека Израел донел конечна одлука.
„Не сакам да кажам дека е неизбежно, но се чини дека може многу лесно да се случи“, изјави Трамп пред новинарите во Белата куќа, додавајќи дека на Иран не смее да му се дозволи да развива нуклеарно оружје. „Би сакал да избегнам конфликт. Иран ќе мора да преговара, што значи дека ќе мора да ни дадат нешто што не го сакаат во моментов“, додаде тој.
Трамп се закани дека ќе го бомбардира Иран ако нуклеарните разговори не успеат да доведат до договор и рече дека има мала верба дека Техеран ќе се согласи да престане да збогатува ураниум.
Исламската Република бара укинување на санкциите на САД воведени во 2018 година.
Свет
Светските лидери изразија сочувство, Трамп понуди помош по падот на Боингот во Индија

Портпаролот на британскиот премиер изјави дека Кир Стармер му изразил сочувство на индискиот премиер Нарендра Моди по денешната авионска несреќа во Ахмедабад. Да потсетиме дека меѓу 242 лица на летот на Ер Индија до лондонскиот Гетвик имало 53 британски и 169 индиски државјани.
Меѓу патниците имаше седум португалски и еден канадски државјанин. Нивната здравствена состојба сè уште е непозната.
Португалскиот премиер Луис Монтенегро изјави на социјалните мрежи: „Со длабок шок ја примив веста за трагичната авионска несреќа во Индија во која загинаа седум португалски државјани. Во мое име и во име на португалската влада, изразувам сочувство и длабока солидарност со семејствата на жртвите.“
Канадскиот премиер Марк Карни изјави дека е скршен од веста за несреќата: „Моите мисли се со најблиските на сите патници. Канадските транспортни власти се во близок контакт со своите индиски колеги и се информирани за напредокот во одговорот на оваа трагедија.“
Поранешниот британски премиер Риши Сунак изјави дека тој и неговата сопруга се длабоко шокирани и скршени од трагедијата. „Постои посебна врска меѓу нашите две земји и нашите мисли и молитви се со британските и индиските семејства кои денес ги загубија своите најблиски“, рече Сунак.
Британскиот монарх се огласи по веста за несреќата. Претходно беше објавено дека редовно добива информации за ситуацијата, но сега издаде соопштение на социјалните мрежи: „Мојата сопруга и јас сме длабоко шокирани од ужасните настани во Ахмедабад утрово.
Нашите молитви и најдлабоко сочувство се упатуваат кон семејствата и пријателите на сите погодени од оваа трагична несреќа, додека тие со нетрпение очекуваат вести за своите најблиски. Би сакал да им оддам почит на херојските напори на службите за итни случаи и на сите оние што обезбедуваат помош и поддршка во ова најтешко и најтрауматично време.“
Доналд Трамп рече дека ѝ понудил на Индија „сè што САД можат да направат по ужасната несреќа“ што се случи во Ахмедабад.
„Никој немаше поим што се случи“, рече тој. „Изгледаше како авионот да летал сосема нормално“. Трамп, исто така, рече дека верува оти тоа е една од најлошите несреќи во историјата на воздухопловството.
Свет
(Видео) Египет апси и депортира стотици активисти кои сакаа да влезат во Газа

Стотици активисти кои се обидоа да учествуваат во Глобалниот марш за Газа се приведени во Каиро или депортирани, објавија денес организаторите на конвојот Сумуд и арапските медиуми.
Египетското Министерство за надворешни работи соопшти дека нема да дозволи „конвојот на отпорот“ да го напушти Египет за Рафа без потребните дозволи.
Околу 200 марокански, француски, алжирски, туниски, шведски, дански и други активисти беа уапсени по пристигнувањето на аеродромот во Каиро или во нивните хотели, изјави портпаролот на конвојот, Сумуд Сеиф Абу Кишк.
Исам Ал-Јиши и Мухамед Шабан од Шведска и Зијад Шакер и Карим Шакер од Данска се меѓу депортираните, објави шведскиот портал на арапски јазик „АлКомпис“. Депортирани беа и некои холандски активисти, се вели во извештајот.
„Египетските власти одлучија да нè депортираат затоа што знаеја дека имаме намера да учествуваме во демонстрациите, иако изјавивме дека доаѓаме за туризам“, изјави Јиши за АлКомпис.
A Moroccan activist who travelled to Egypt to take part in the Global March for Gaza described how Egyptian authorities detained the activists for hours before deporting them, despite the fact they had valid visas to enter the country. pic.twitter.com/Z2IYUtLWW2
— Middle East Eye (@MiddleEastEye) June 12, 2025
„Бевме претепани, навредувани и депортирани од египетските власти откако организиравме протест со седење на аеродромот и извикувавме слогани за солидарност со Палестина кога бевме информирани за одлуката за депортација“, рече тој.
„Сега сме на аеродромот Сабиха во Истанбул, каде што властите се обидуваат да интервенираат за да ни обезбедат повратни билети за Шведска, иако имаме повратни билети за 22 јуни.“
Cairo Egyptian police stopped the Dutch delegation coming from the Netherlands on a "March global to Gaza" at the airport and deported them to Istanbul and Amsterdam.
After a brief demonstration, the delegation was subjected to police violence. Their passports were confiscated,… pic.twitter.com/55qJ9r4agw
— 𝐌𝐚𝐥𝐜𝐨𝐥𝐦 (@Malcolm_Pal9) June 12, 2025
Снимките на социјалните мрежи покажуваат како активисти се префрлаат во авион и се депортираат.