Во Владата денеска се одржа настан по повод промовирање на петгодишната програма 2026–2030 на УНФПА за државата насловен- Демографски трендови – заедничка акција за инвестирање и искористување на човечкиот капитал преку петгодишната програма на Владата и Фондот за население на Обединетите нации (УНФПА).

Министерот за социјална политика, демографија и млади, Фатмир Лимани истакна дека со новата петгодишна програма 2026–2030, одобрена од Владата и Извршниот одбор на УНФПА, Северна Македонија влегува во ново поглавје.

„Нашата цел е едноставна, но голема: да инвестираме во луѓето, во нивниот потенцијал, во нивната иднина. Да ги поддржиме младите за да имаат шанса да учат, да работат и да успеваат токму овде, дома. Да ги охрабриме оние кои заминале да се вратат за да донесат знаење, идеи и нова енергија во земјата. Да ги зајакнеме семејствата бидејќи тие се коренот на секое здраво и стабилно општество. Да создадеме услови во кои секое дете, без исклучок, ќе има еднакви можности за раст и развој. Да изградиме локални заедници кои нудат квалитетен живот, за секој граѓанин да може да ја гледа својата иднина таму каде што живее. Но оваа визија не може да се реализира ако делуваме поединечно. За да успееме, мора да ја градиме иднината заедно. Kога државните институции, локалната самоуправа, граѓанските организации и бизнис-заедницата работат како едно, можеме да ја претвориме програмата во реалност“, истакна Лимани.

Директорка на УНФПА за регионот на Источна Европа и Централна Азија, Флоренс Бауер истакна дека новата Програма за државата е прослава на заедничка визија за демографски отпорно и социјално инклузивно општество.

„Документот е усогласен со националните приоритети на Владата со стратешки фокус кон ставање крај на нееднаквостите, обврската да инвестираме во човечкиот капитал на Северна Македонија и да обезбедиме просперитетна иднина за сите граѓани“, истакна Бауер.

Петгодишната програма на Фондот за население на Обединетите нации (УНФПА) за периодот 2026-2030 година ја презентираше Афродита Шаља, шефица на канцеларијата на УНФПА во Северна Македонија.

Кандидатот за градоначалник на општина Центар од редовите на Движењето ЗНАМ за наша Македонија, Мирослав Лабудовиќ, заедно со генералот Горанчо Котевски, носител на советничката листа за Град Скопје на Движењето, денес го промовираа проектот „Сјајна патека“ во Дебар Маало, иницијатива од младите активисти и љубители на Водно од Скопје.

„Водно не смее да згасне штом зајде сонцето. ‘Сјајна патека’ не е само инфраструктурен проект, туку визија за град што се грижи за младите, за спортистите, за семејствата, за секој граѓанин. Ова е проект со кој покажуваме дека знаеме да слушаме и знаеме да дејствуваме“, рече Лабудовиќ.

Тој посочи дека недостигот на осветление претставува сериозен урбан предизвик, кој директно влијае врз безбедноста, достапноста и квалитетот на јавниот простор.

„Луѓето го избегнуваат Водно во мрак. Тоа е изгубена можност за рекреација, за здрава навика, за споделено време со најблиските. Со овој проект сакаме да им го вратиме Водно на граѓаните, осветлено, безбедно и достапно“, рече тој.

Лабудовиќ појасни дека проектот предвидува инсталирање енергетски ефикасни, автоматизирани светилки, кои се приспособуваат на природната средина, без да ја нарушат екосистемската рамнотежа на парк-шумата.

На настанот генералот Котевски ја истакна важноста на проектот, како и неговата заложба за создавање безбедни и инспирирани простори за граѓаните, нагласувајќи дека овој проект е симбол на нов, поодговорен пристап кон урбаното планирање и практична грижа за јавниот интерес.

Премиерот, Христијан Мицкоски, упати порака до граѓаните дека формирањето семејство, формирањето многудентно семејство е највисок патриотски чин на еден народ за сопствената татковина.

„Секој оној кој што си игра играчки и кој што ова не го разбира, колку е ова озбилно, не и мисли добро на државата. Нека ме нарекуваат конзервативен, заостанат како сакаат нека ме нарекуваат, но ова мора биде прв приоритет на оваа Влада и на сите следни Влади, а тоа се многудентни семејства. Јас би сакал кон сите македонски граѓани да упатам јасна порака – формирањето семејство, формирањето многудентно семејство е највисок патриотски чин на еден народ за сопствената татковина. Без разлика на верската, на етничката припадност – многудетното семејство значи иднина“, рече Мицкоски.

Тој кажа дека според последниот попис во Македонија има над 1,8 милиони жители, но дека стравува дека за 20 години ќе бидеме држава под 1 милион жители.

„Имаме отприлика над 700 илјади редовно вработени и околу 350 илјади пензионери. Реално присутно население според сите проценки не надминува од 1,5 милиони. За 20 години се плашам дека ќе бидеме држава под 1 милион жители и тогаш ќе имаме на еден пензионер еден вработен“, изјави премиерот.

Според него, тоа значи колапс за пензискиот фонд, тоа значи колапс за здравствениот фонд.

Инаку, Мицкоски денеска ја промовира петгодишната програма која ќе ја спроведуваат Владата и УНФПА.

„Оваа програма не е само документ или формалност, туку е план за дејствување- визија и стратегија која ќе се реализира со конкретни активности, насочени кон иднината на нашата држава и нашите граѓани. Кога зборуваме за ресурси, често споменуваме рудни богатства, финансии, инфраструктура, енергенси, води или природни богатства. Сето тоа е значајно. Но, најважниот ресурс, ресурсот кој ги движи сите други, тоа е човечкиот капитал“, рече Мицкоски.

Тој кажа дека демографската рецесија не е нов феномен и дека таа трае повеќе од 70 години. Како што кажа Мицкоски, од 1950 година па до денес бројот на новородени деца постојано опаѓа.

„Во 1950 година во Македонија имало над 50.000 новородени бебиња. Во 2024 година имаме само околу 16.000 новородени бебиња. Овој пад има две главни причини: прво, иселувањето на младите луѓе и второ, намалениот наталитет и фертилитет. Владата е свесна за сериозноста на ова прашање и веќе работи на неколку линии. Создадовме највисок економски раст на Балканот- тоа значи нови работни места, поголеми плати и поголеми можности за младите. Инвестираме во иднината на семејствата: шест бесплатни обиди за ин витро оплодување, со забрзана процедура, сето тоа на товар на Фондот, зголемивме од три на шест. Бесплатни учебници за учениците- затоа што образованието е темел на демографскиот раст. Нови градинки во повеќе градови- за да им помогнеме на родителите. Поддршка за мајките, за децата и за семејствата, преку нови социјални и економски мерки“, рече Мицкоски и додаде дека овој проблем не е изолиран само кај нас и дека со него се соочува целата Европа и пошироко- Балканот, Европската Унија, САД, Канада, Австралија, Источна Азија. Она што е симптоматично е дека дури и најразвиените и најбогатите земји се најмногу погодени.