Свет
Ердоган потврди дека Шведска може да влезе во НАТО, Курдите стравуваат дека ќе ја платат цената
Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган минатиот месец го потпиша пристапот на Шведска во НАТО. Ова го означи крајот на долгите дипломатски тензии, а сега единствен противник на влезот на Шведска во НАТО е унгарскиот премиер Орбан. Сепак, курдското население во Шведска се чувствува загрижено поради отстапките, пишува „Гардијан“.
Од 50.000 до 100.000 Курди живеат во Шведска, која вклучува луѓе од Турција, Сирија, Ирак и Иран. Ердоган ја обвини Шведска дека ѝ дала азил на Курдистанската работничка партија (ПКК), која Турција ја смета за терористичка организација. Овој став кон ПКК подоцна го усвоија ЕУ, ОК и САД.
За да му угодат на Ердоган, шведските власти го зголемија надзорот над Курдите во Шведска. Барателите на азил се под истрага од Сапо – шведската тајна полиција. Тие ги затворија банкарските сметки на неколку курдски хуманитарни здруженија, меѓу кои и Црвената полумесечина.
Минатата недела, неколку дена откако Турција ја одобри кандидатурата на Шведска за прием во НАТО, јавното радио „Сверигес“ објави дека ја затвора својата курдска програма на 1 април. Радиото наводно го направило тоа за да ги намали трошоците, но многу Курди го гледаат тоа како еден од шведските чинови на ласкање кон Турција.
Курдскиот писател Курдо Бакси, кој се преселил во Шведска, објави дека со него контактирале 42 курдски државјани на кои канцеларијата за миграција им ги одзела дозволите за престој. Тие рекоа дека тоа се случило по истрагата на шведските служби. Бакси смета дека има стотици такви случаи.
„Овие луѓе не се осомничени за кривично дело, но Сапо тврди дека овие луѓе се во брак со шведски државјани, кои би можеле да бидат вклучени во терористички активности“, напиша Бакси. Тој напиша и дека ситуацијата го потсетува на онаа во 1986 година кога беше убиен премиерот Олоф Палме за што погрешно долго време беше обвинета ПКК.
Амине Какабавех, поранешен пратеник во шведскиот парламент, со курдско-иранско потекло, рече: „Најдемократската земја во светот подлегна на една од најдиктаторските земји во светот“. Турскиот амбасадор во Шведска изјави дека би сакал Какабавех да биде екстрадиран во Турција.
Портпаролот на Сапо изјави дека тајните служби постојано се обидуваат да спречат закани за шведската безбедност и дека тоа било порано и ќе остане по поднесувањето на апликацијата за НАТО.
„Како безбедносна служба, ние не сме цел на одредени малцинства, етнички или други групи. Нашата работа се однесува на поединци, кои се или би можеле да бидат закана за безбедноста. ПКК исто така беше цел на нашите активности бидејќи беше прогласена за терористичка организација“.
Шведската агенција за миграција соопшти дека „ги проверува барањата за азил и барањата за државјанство во согласност со законот“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Снимен момент кога силниот земјотрес ги погоди Филипините
Најмалку 60 лица загинаа, а повеќе од 140 се повредени во силен земјотрес со јачина од 6,9 степени по Рихтер во централните Филипини, а официјалните лица стравуваат дека бројот на жртви може да се зголеми додека спасувачите ги пребаруваат урнатините на зградите утрово.
Nahulicam sa Cebu bridge during earthquake.. Sep 30, 2025 at 9:59pm! Credits to the owner. Not my cam. #earthquake #cebu pic.twitter.com/Q4Cj47glsk
— _mockingjay (@dadnxtdoor_) September 30, 2025
Земјотресот го погоди брегот на градот Бого во покраината Себу во централниот регион Висајас, кратко пред 22 часот по локално време во вторник, предизвикувајќи прекини во електричната енергија и уривање на згради, вклучувајќи и црква стара повеќе од 100 години.
I can't imagine feeling this!
More CCTV from Cebu as the M6.9 earthquake hit 👀 pic.twitter.com/AvxL9le6nI
— Volcaholic 🌋 (@volcaholic1) September 30, 2025
Моментот на земјотресот е снимен од камера од автомобил.
Европа
Орбан: Европа е посилна од Русија, не знам зошто глумиме дека сме слаби
Унгарскиот премиер Виктор Орбан порача дека Унгарија би соборила руски беспилотни летала доколку влезат во нејзиниот воздушен простор.
Еден новинар го праша дали Унгарија ќе го брани својот воздушен простор доколку руски беспилотни летала го нарушат, намерно или случајно. „Колку што знам, да. Не се плашиме од тоа. Секако дека ќе ги собориме“, одговори унгарскиот премиер.
Орбан го критикуваше „ставот на Западноевропејците“. „Ние (Европа) сме посилни во секоја димензија. Никогаш не сум разбрал зошто, ако сме посилни, зборуваме како да сме слаби. Русија е слаба во споредба со нас, воено слаба, економски слаба и бројно слаба“, рече Орбан во провладино политичко ток-шоу.
Тензиите меѓу НАТО и Москва се зголемија во последните недели. На 10 септември, Полска собори неколку руски беспилотни летала над својата територија. Руски беспилотни летала и ракети ги преминаа границите на европските членки на НАТО неколку пати од почетокот на целосната инвазија на Украина, но овој инцидент го означи првиот пат кога сојузничките сили соборија руски беспилотни летала.
фото: принтскрин
Свет
Трамп: Блиску сме до договор со Харвард, ќе платат 500 милиони долари
Американскиот претседател Доналд Трамп вчера изјави дека неговата администрација е блиску до договор со Универзитетот Харвард и рече дека таа институција Ivy League треба да плати 500 милиони долари, по месеци преговори за образовните политики.
Администрацијата е во конфликт со неколку престижни универзитети и се закани дека ќе го скрати федералното финансирање поради прашања, меѓу кои се пропалестинските протести против израелската војна во Газа, различноста на кампусот и трансродовите политики. „Линда ги завршува последните детали“, им рече Трамп на новинарите на настанот во Овалната соба, осврнувајќи се на министерката за образование Линда Мекмахон.
„И тие ќе платат околу 500 милиони долари и ќе водат стручни училишта. Ќе ги учат луѓето како да користат вештачка интелигенција и многу други работи, мотори, многу работи“, рече тој. Трамп ги критикуваше Харвард и другите универзитети за дозволување на антисемитизам на пропалестинските протести.
Демонстрантите и некои еврејски групи велат дека владата погрешно ги изедначува критиките за израелскиот напад врз Газа и окупацијата на палестинските територии со антисемитизам, а застапувањето на палестинските права со поддршка на екстремизмот.
Неколку други универзитети од Ајви лигата постигнаа спогодби со администрацијата на Трамп во последните месеци, вклучувајќи го Универзитетот Колумбија и Универзитетот Браун. Колумбија се согласи да ѝ плати на владата повеќе од 220 милиони долари, а Браун објави дека ќе издвои 50 милиони долари за поддршка на развојот на локалната работна сила.
Администрацијата на Трамп се фокусираше на пропалестинското протестно движење кое го зафати кампусот на Харвард, преземајќи чекори за задржување на повеќе од 2 милијарди долари финансирање за истражување за универзитетот.
Исто така, се обиде да им забрани на меѓународните студенти да го посетуваат училиштето, го загрози статусот на акредитација на Харвард и отвори врата за понатамошни намалувања на финансирањето со тоа што утврди дека го крши федералниот закон за граѓански права.
Претседателот на Харвард, Алан Гарбер, рече дека разни федерални мерки откако Трамп се врати на функцијата во јануари би можеле да го чинат Харвард речиси 1 милијарда долари годишно, принудувајќи го да отпушти персонал и да ги замрзне вработувањата.
фото: принтскрин
Додека светот ги забранува, ароматичните електронски цигари се помасовни кај нас: деветгодишни „вејпаат“ и бројат хитови
Повикот на Светската здравствена организација (СЗО) од мај годинава итно да се забранат ароматичните цигари за да се заштитат младите...
Мицкоски: СДС и ДУИ бараат спас во корумпираното судство, тоа им е последно танго за избегнување одговорност
Претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски на денешниот митинг во Струга, посочи дека една од картите на кои игра опозицијата, СДС...
Коцевски: Објавените пораки за пожарот во Кочани се дел од доказите
Обвинителството води предистражна постапка за вработени во УЈП и други институции за повеќе кривични дела поврзани со пожарот во дискотеката...
Рекет во Скопје: Изнудувале пари со закани за убиство, организаторот од Дубаи
Обвинителството отвори истрага против тројца турски државјани за кои постојат сомненија за изнуда. Тројцата осомничени во група, со сериозна закана...
Детали за пукањето во Белград: Напаѓачите дошле со комбе до кафулето и почнале да пукаат кон гостите
Репортерка на „Н1 Белград“ од Вишњичка бања, каде денеска околу 14:30 часот се случи пукање во кое пет лица беа...
„Се пукаше од повеќе страни, луѓето се разбегаа“: Во пукање во Белград петмина ранети
Пет лица се повредени во пукање што се случи околу 14:25 часот во белградската населба Вишњичка бања. Според официјалните информации, повредени...
Извештај на Стејт департментот: Македонија отворена за инвестиции, корупцијата кочница за бизнисот
Водењето бизнис во Македонија е генерално лесно, а законската рамка е во голема мера усогласена со меѓународните стандарди, иако корупцијата...
Мицкоски: Нека ме наречат заостанат, но формирањето многудентно семејство е највисок патриотски чин
Премиерот, Христијан Мицкоски, упати порака до граѓаните дека формирањето семејство, формирањето многудентно семејство е највисок патриотски чин на еден народ...
Јаневска: Државата целосно го финансира учеството на талентираните ученици на меѓународни натпревари
Од оваа година, Министерството за образование и наука целосно ги покрива трошоците за пат и котизација на учениците и нивните...
Уапсени двајца турски државјани во Скопје, му се заканувале на едно лице дека ќе го убијат ако не му дадат пари
Вчера во 18:40 часот на подрачјето на Центар во Скопје, полициски службеници од Единицата за насилен криминал и Единицата за...
(Фото) Голем портрет од Нетанјаху и од Трамп на плажа во Тел Авив: израелскиот премиер како Пинокио
Израелските демонстранти ја искористија средбата меѓу Доналд Трамп и Бенјамин Нетанјаху во Белата куќа за да испратат порака од плажа...
Зеленски: Ослободивме повеќе од 174 квадратни километри од Украина
Украина повторно освои повеќе од 170 квадратни километри територија во близина на источниот град Добропил во неодамнешните контраофанзиви, изјави синоќа...
Нова ескалација – Мадуро вели дека САД подготвуваат напад, си даде поголеми овластувања
Венецуелскиот претседател Николас Мадуро потпиша декрет со кој му се даваат дополнителни безбедносни овластувања во случај на воен упад на...
(Фото/Видео) Белата куќа го објави мировниот план на Трамп за Газа, Нетанјаху го прифати
Американскиот претседател Доналд Трамп и израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху вчера одржаа клучна средба во Белата куќа, на која Трамп го...
Путин: Победуваме во Украина, нашите борци и команданти тргнуваат во напад
Рускиот претседател Владимир Путин во понеделникот изјави дека руските сили ја добиваат она што тој ја нарече „праведна битка“ во...
Мерц: Не сме во војна, но веќе не сме ни во мир
Германскиот канцелар Фридрих Мерц вчера изјави дека Европа „не е во војна, но повеќе не е во мир“ со Русија....
Ѓорѓиевски: Имаме визија за просторно планирање, зелена инфраструктура и енергетска ефикасност за поубаво Скопје
На вечерашниот митинг во Скопје, со кој започна кампањата за претстојните локални избори, имаше свое обраќање Орце Ѓорѓиевски, кандидат за...
Мицкоски: Правдата не може да чека, нема толеранција за длабоката држава
Претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, имаше свое обраќање на денешниот митинг, со кој се започна кампањата за претстојните локални избори,...
Судот оваа недела ја завршува оценката на обвинението за „Пулс“
Скопскиот Кривичен суд најави дека до петок ќе ја донесе одлуката дали обвинението за пожарот во кочанската дискотека ќе биде...
Само 42 отсто од институциите доставија податоци за службени возила пред локалните избори
Само 42 % од институциите доставија податоци за службени возила пред локалните избори, соопшти Државната комисија за спречување на корупцијата....
