Свет
Столтенберг: НАТО почнува да ја планира својата поголема улога во помагањето на Украина

Членките на НАТО се согласија да продолжат да ја планираат својата поголема улога на Алијансата во координацијата на безбедносната помош за Украина, која може да смета на тоа сега и долгорочно, изјави генералниот секретар на Алијансата, Јенс Столтенберг.
„Сојузниците денеска се согласија да почнат со планирање за поголема улога на НАТО во координацијата на безбедносната помош и обука“, рече Столтенберг на прес-конференција по првиот ден од состанокот на министрите за надворешни работи на земјите-членки на НАТО.
„Денес не е донесена конечна одлука во каква форма ќе биде, деталите ќе бидат разработени во наредните недели. Но, не се сомневајте, Украина може да се потпре на поддршката на НАТО сега и долгорочно“, додаде првиот човек на НАТО.
Главна тема на министерскиот состанок е предлогот на Столтенберг за пакет од 100 милијарди евра за следните пет години за да се обезбеди сигурна помош за Украина во случај на одредени политички промени. Според дипломатски извори, со тоа би се избегнала опасноста помошта за Украина да биде доведена во прашање во случај Доналд Трамп да се врати во Белата куќа.
Самиот Столтенберг не сака јавно да потврди дека станува збор за тој конкретен предлог или за цифрата што се споменува. Досега помош за Украина се даваше преку т.н Контакт групи кои обединуваат околу 50 земји под водство на САД, а сега се предлага тоа да се направи во рамките на НАТО.
Генералниот секретар вели дека очекува консензус за ова до самитот на НАТО, кој ќе се одржи во јули во Вашингтон. Сите одлуки во НАТО се носат со консензус, а барем досега нема.
Портпаролот на унгарската влада Золтан Ковач објави на X дека министерот за надворешни работи Петер Сијарто изјавил дека „Унгарија нема да поддржи ниту еден предлог што би можел да го доближи НАТО до војна или да го претвори од одбранбена во офанзивна коалиција“.
Столтенберг рече дека посигурната и посилна помош на НАТО нема да го промени нејзиниот карактер како одбранбен сојуз и дека за ова прашање разговарал со унгарскиот премиер Виктор Орбан.
„Не разговараме за борбеното присуство на НАТО во Украина, ние разговараме за тоа како можеме да ја координираме и да испорачаме помошта на Украина однадвор, како што тоа го прават сега сојузниците“, рече Столтенберг, одговарајќи на новинарско прашање.
Утре на министрите за надворешни работи на НАТО ќе им се придружи шефот на украинската дипломатија Дмитро Кулеба на состанокот на Советот НАТО-Украина.
Министрите ќе разговараат и за безбедносните предизвици во јужното соседство, вклучително и заканите од тероризмот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Вучиќ: Турција сонува повторно да ја обнови Отоманската Империја

По пристигнувањето на турските беспилотни летала во Приштина, имаше остра реакција од српскиот претседател Александар Вучиќ, кој ја обвини Турција дека сонува за обнова на Отоманската Империја. Со овој потег, Србија премина од „златно доба“ во односите со Турција и пријателството со Ердоган на отворени политички тензии за само една година, пишува N1.
Косовскиот премиер Албин Курти претходно објави на Фејсбук дека пристигнале беспилотните летала, додавајќи дека десетици безбедносни сили веќе се обучени да ги користат.
Курти објасни дека договорот со турската компанија Бајкар бил потпишан во декември минатата година, а дроновите биле испорачани три месеци пред предвидениот рок. Тој нагласи дека Косово „продолжува да ја зајакнува ударната моќ на својата армија“ со модерна технологија.
Реагирајќи на веста, Вучиќ остро го осуди потегот на Турција, велејќи дека е „ужасен“ и дека тоа „јасно покажува дека Турција не сака стабилност на Западен Балкан“.
„Згрозен сум од однесувањето на Турција и грубото кршење на Повелбата на ОН и Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, како и од континуираното вооружување на властите во Приштина. Сега е сосема јасно дека Турција не сака стабилност на Западен Балкан и дека сонува за оживување на Отоманската империја. Србија е мала земја, но ние добро ја разбравме пораката“, рече Александар Вучиќ.
Реагираше и владината Канцеларија за Косово и Метохија, а нејзиниот директор Петар Петковиќ ја повтори оценката на Вучиќ дека Србија „ја разбрала пораката“ и дека „не е случајно“ што беспилотните летала биле доставени во Косово три месеци пред предвиденото.
Турција го направи ова, смета Петковиќ, „само неколку дена пред локалните избори“, со цел да му ја обезбеди на премиерот на Приштина „потребната поддршка пред изборите на 12 октомври, за да може да продолжи да го тероризира српскиот народ“.
Петковиќ рече дека Белград „ќе продолжи одговорно да го зачувува мирот и стабилноста, и покрај вооружените сојузи што се создаваат на штета на мирот и претставуваат директна закана“.
Фото: ЕПА
Свет
Белорусија испраќа рекордни количини бензин во Русија

Белорускиот железнички извоз на бензин во Русија се зголеми за четири пати во септември во однос на претходниот месец, бидејќи Москва се справува со недостиг на гориво предизвикан од украинските напади врз нејзината енергетска инфраструктура, објавија извори од индустријата синоќа, објави „Ројтерс“.
Неколку руски региони беа принудени да воведат мерки за штедење и привремено да ги замрзнат цените на горивата во последните недели. Причината е недостигот на популарни видови бензин предизвикан од напади со беспилотни летала насочени кон рафинерии и други енергетски објекти.
Како одговор, Москва, исто така, го ограничи извозот на бензин и дизел. Ова не е првпат Русија да се потпира на соседна Белорусија, таа, исто така, го зголеми увозот на гориво минатата година за да го покрие недостигот на пазарот.
Според извори, пратките на бензин со железница од белоруските рафинерии до рускиот домашен пазар минатиот месец достигнаа 49.000 метрички тони, што е еквивалентно на 14.500 барели дневно. Заедно со бензинот, испораките на дизел во септември изнесуваа 33.000 тони.
Свет
Киев бесен на Меркел: „Зборовите на поранешната канцеларка се неприфатливи“

Киев остро реагираше на тврдењата на поранешната германска канцеларка Ангела Меркел дека Полска и балтичките земји ги саботирале обидите за решавање на украинскиот конфликт во 2021 година, што, како што изјави таа, индиректно придонело за почетокот на „Новата светска војна“, објавува Политико.
Меркел во интервју изјави дека Франција и Германија потоа предложиле воспоставување нов формат за преговори со Русија, кој би ги заменил договорите од Минск, но Варшава и балтичките престолнини одбиле да ја поддржат иницијативата.
Таа проценка предизвика негодување во Киев, каде што висок украински функционер, според Политико, рекол дека зборовите на поранешната канцеларка се „неприфатливи и, искрено, одвратни“.
Во истото интервју, поранешната германска канцеларка, исто така, оцени дека обвинувањето дека унгарскиот премиер Виктор Орбан е „тројански коњ“ на рускиот претседател Владимир Путин во рамките на Европската Унија е „глупост“, посочувајќи на потребата да се запрат меѓусебните обвинувања во рамките на ЕУ и да се обнови дипломатскиот дијалог.
Фото: принтскрин