Свет
Столтенберг: НАТО почнува да ја планира својата поголема улога во помагањето на Украина

Членките на НАТО се согласија да продолжат да ја планираат својата поголема улога на Алијансата во координацијата на безбедносната помош за Украина, која може да смета на тоа сега и долгорочно, изјави генералниот секретар на Алијансата, Јенс Столтенберг.
„Сојузниците денеска се согласија да почнат со планирање за поголема улога на НАТО во координацијата на безбедносната помош и обука“, рече Столтенберг на прес-конференција по првиот ден од состанокот на министрите за надворешни работи на земјите-членки на НАТО.
„Денес не е донесена конечна одлука во каква форма ќе биде, деталите ќе бидат разработени во наредните недели. Но, не се сомневајте, Украина може да се потпре на поддршката на НАТО сега и долгорочно“, додаде првиот човек на НАТО.
Главна тема на министерскиот состанок е предлогот на Столтенберг за пакет од 100 милијарди евра за следните пет години за да се обезбеди сигурна помош за Украина во случај на одредени политички промени. Според дипломатски извори, со тоа би се избегнала опасноста помошта за Украина да биде доведена во прашање во случај Доналд Трамп да се врати во Белата куќа.
Самиот Столтенберг не сака јавно да потврди дека станува збор за тој конкретен предлог или за цифрата што се споменува. Досега помош за Украина се даваше преку т.н Контакт групи кои обединуваат околу 50 земји под водство на САД, а сега се предлага тоа да се направи во рамките на НАТО.
Генералниот секретар вели дека очекува консензус за ова до самитот на НАТО, кој ќе се одржи во јули во Вашингтон. Сите одлуки во НАТО се носат со консензус, а барем досега нема.
Портпаролот на унгарската влада Золтан Ковач објави на X дека министерот за надворешни работи Петер Сијарто изјавил дека „Унгарија нема да поддржи ниту еден предлог што би можел да го доближи НАТО до војна или да го претвори од одбранбена во офанзивна коалиција“.
Столтенберг рече дека посигурната и посилна помош на НАТО нема да го промени нејзиниот карактер како одбранбен сојуз и дека за ова прашање разговарал со унгарскиот премиер Виктор Орбан.
„Не разговараме за борбеното присуство на НАТО во Украина, ние разговараме за тоа како можеме да ја координираме и да испорачаме помошта на Украина однадвор, како што тоа го прават сега сојузниците“, рече Столтенберг, одговарајќи на новинарско прашање.
Утре на министрите за надворешни работи на НАТО ќе им се придружи шефот на украинската дипломатија Дмитро Кулеба на состанокот на Советот НАТО-Украина.
Министрите ќе разговараат и за безбедносните предизвици во јужното соседство, вклучително и заканите од тероризмот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
ОН: Планот на Израел за преземање на Газа мора веднаш да се запре

Планот на израелската влада за воено заземање на Газа ќе предизвика повеќе смртни случаи и страдања и мора веднаш да се запре, изјави шефот на Советот за човекови права на ОН, Фолкер Турк.
„Планот е во спротивност со пресудата на Меѓународниот суд на правдата дека Израел мора што поскоро да ја прекине окупацијата за да постигне решение за две држави и да го оствари правото на самоопределување на Палестинците“, вели Турк во соопштението.
Безбедносниот кабинет на Израел рано утрово одобри план за преземање на контролата врз градот Газа, додека земјата ги проширува своите воени операции и покрај растечките критики дома и во странство за разорната, речиси двегодишна војна.
„Врз основа на сè што видовме досега, понатамошната ескалација ќе резултира со поголемо присилно раселување, повеќе убиства, повеќе страдања, бесмислено уништување и криминал“, предупреди Турк.
„Наместо да ја ескалира војната, израелската влада треба да направи сè што може за да ги спаси животите на цивилите во Газа, дозволувајќи влез на хуманитарна помош. Палестинските вооружени групи треба веднаш и безусловно да ги ослободат заложниците“, додаде тој.
Фото: ЕПА
Свет
Објавено е што е подготвен Путин да направи

Русија и САД се обидуваат да постигнат договор што би ја запрел војната во Украина и би ја потврдил руската контрола врз териториите што ги зазеде по инвазијата, според информирани извори, објавува Bloomberg.
Американските и руските претставници работат на договор за териториите што би бил презентиран на планираната средба меѓу претседателот Доналд Трамп и Владимир Путин, која би можела да се одржи уште следната недела, велат изворите, кои побараа да не бидат именувани.
Според нив, Вашингтон се обидува да ја обезбеди поддршката на Украина и европските сојузници, но исходот од договорот е сè уште многу неизвесен.
Путин инсистира Украина да ѝ го предаде на Русија целиот регион Донбас, вклучувајќи ги регионите Луганск и Донецк, како и Крим, кој Русија го анектираше во 2014 година. Тоа би значело дека украинскиот претседател Володимир Зеленски ќе мора да ги повлече силите од областите во тие региони што сè уште се контролирани од Киев, давајќи ѝ на Москва територијална победа што не успеа да ја постигне воено од почетокот на тоталната инвазија во февруари 2022 година.
Таквиот исход би бил голема победа за Путин, кој долго време сака директни разговори со САД за да се стави крај на војната, заобиколувајќи ја Украина и европските земји. Зеленски се соочува со ситуација во која би можел да се соочи со ултиматум да ја прифати загубата на територија, додека европските земји стравуваат дека ќе останат задолжени за надгледување на прекинот на огнот додека Путин ги обновува своите воени сили.
Според изворите, Русија би ја прекинала својата офанзива во регионите Херсон и Запорожје по сегашните бојни линии како дел од договорот. Но, тие додаваат дека условите се сè уште флуидни и ништо не е конечно.
Не е јасно дали Русија ќе се согласи да врати дел од територијата што моментално ја окупира, вклучително и нуклеарната централа Запорожје – најголемата во Европа.
Белата куќа не одговори на барањето за коментар. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, исто така, не одговори. Украинските власти одбија да коментираат за предлозите.
Според изворите, целта на договорот би била да се „замрзне“ војната и да се отвори патот за технички разговори за трајно мировно решение. Пред тоа, САД побараа Русија безусловно да се согласи на прекин на огнот за да се создадат услови за преговори.
Свет
Лукашенко: Би му ги отворил очите на Трамп

Претседателот на Белорусија, Александар Лукашенко, изјави дека средбата со Доналд Трамп би била „исклучително корисна“ за американскиот лидер, бидејќи, како што вели тој, би му ги „отворила очите“ за клучните глобални прашања, првенствено за односите меѓу САД и Русија и ситуацијата во Украина.
„За разлика од сите што трчаат околу него, јас би му ги отворил очите за многу работи. Вклучувајќи ги односите меѓу САД и Русија, особено за конфликтот во Украина. И, секако, за позицијата на Белорусија“, рече Лукашенко во интервју за „Тајм“, чие снимање го објави агенцијата БелТА.
Белорускиот претседател откри и дека се пошегувал на средбата со американските претставници дека „на Американците им недостасува диктатор“. „Ми одговорија дека имаат доволно свои. Реков дека размислувам за себе – би имал многу да му кажам на нивниот претседател“, додаде Лукашенко.
Изјавата дојде откако Лукашенко се сретна во Минск со специјалниот претставник на американскиот претседател, Кит Келог, кој стана највисокиот американски функционер што ја посети Белорусија во последните години.
Во интервју за „Тајм“, Лукашенко ја поддржа „цврстата политика на Трамп кон Европа“, наведувајќи го како пример извозот на украинско жито. Според него, Трамп сакал да транспортира жито од Одеса преку Полска и да го испрати до европските пристаништа, но не му е дозволено да го стори тоа бидејќи се плаши од појавувањето на тоа жито на европскиот пазар.
Белорускиот лидер изрази подготвеност да организира трилатерална средба меѓу Владимир Путин, Доналд Трамп и Володимир Зеленски во Минск, со оценка дека двајцата претседатели ќе бидат задоволни од изборот на белоруската престолнина како преговарачка платформа.
Тој, исто така, го пофали потпретседателот на САД, Венс, нарекувајќи го „пристоен човек“ кој би можел да стане нов американски лидер, додавајќи дека се надева дека ќе ја продолжи политиката на Трамп кон ЕУ.
Лукашенко ги повика Американците да го „покренат“ Трамп за да го охрабри Зеленски барем да се согласи на „воздушно примирје“, предупредувајќи дека светските односи драстично ќе се променат во следната деценија и дека решенијата треба да се бараат врз основа на сегашната реалност.
Фото: принтскрин