Врз основа на редовната квартална оцена на системските ризици, којашто ги вклучува податоците за последниот квартал од 2024 година, вклучително и последните расположливи податоци, Извршниот одбор на Народната банка донесе одлука да не се промени висината на стапката на противцикличниот заштитен слој на капиталот за изложеностите на банките кон клиенти од земјава, односно таа да се задржи на 1,75% од активата пондерирана според ризиците и во второто тримесечје од 2026 година. За изложеностите кон други земји ќе се применува стапката пропишана од националниот макропрудентен орган, извести Народната банка.

Со најновите квартални пресметки, вредноста на основниот показател не укажува на знаци на прегревање на кредитниот циклус. Сепак, кредитирањето на претпријатијата и населението забрзува, и тоа поизразено кај корпоративниот сектор. Цените на становите забележуваат променлива динамика, со раст во просек од околу 10%. Банкарскиот систем, според сите показатели, и натаму е стабилен со стабилна и добра солвентност и ликвидност, солидна профитабилност и ниска стапка на нефункционални кредити, а остварувањето на кредитните загуби во кредитното портфолио е ограничено. Од друга страна, ризиците од окружувањето стануваат поизразени, особено геополитичките ризици коишто предизвикуваат и нагорни ризици за инфлацијата. Во услови на поизразени ризици, монетарната политика и понатаму се води на претпазлив начин.

Народната банка во неколку наврати ја зголеми стапката на противцикличниот заштитен слој на капиталот, со што во нашиот банкарски се обезбеди солиден износ на дополнителен капитал врз оваа основа, зајакнувајќи ја на тој начин отпорноста на банките.

Народната банка и натаму внимателно ќе ги следи системските ризици и ќе ја преоценува висината на стапката на противцикличниот заштитен слој на капиталот на редовна квартална основа, соопштуваат од Народната банка.

Во ова интервју, ќе ве запознаеме со Павел Андреев, основачот на PavelAndreev.ORG. Ќе разговараме за импресивните резултати постигнати од платформата за краткото време во Македонија, како и за тоа како срдечноста на Македонците придонесува за успешни кампањи. Павел Андреев зборува за тоа како платформата им помага на луѓето на кои им е потребна транспарентно, како се развива во регионот и зошто е толку важно да се помогне!

Г-н Андреев, кажете ни со неколку зборови на нашите читатели. Како се роди идејата за платформа за собирање донации?

Здраво, јас сум Павел Андреев, имам 33 години.

Пред 4-5 години, имав голема желба да направам нешто корисно за општеството – да создадам социјален проект. Во тоа време немав јасна идеја, но таа желба беше доволно силна сама по себе. Ова вклучува организирање мали кампањи за собирање средства помеѓу мене и неколку пријатели, обично за време на празниците. Така им помогнавме на постарите, на пример, купувајќи им храна. Но, рачното собирање на средства, управувањето со трошоците и одговорноста се покажаа како тежок процес. Потоа решив дека може да стане нешто големо-општествено значајно.

Јас ангажирав лице кое го создаде софтверот и веб-страницата за мене. Платформата не беше јавно достапна и беше достапна само преку врска, користејќи ја помеѓу пријателите и семејството. Меѓутоа, еден ден една жена случајно налетала на страницата (можеби преку познаник кој и испратил линк) и сакала да ја искористи. Така ја започнавме нашата прва кампања, за две деца чии родители починаа за време на пандемијата Ковид. Ние покренавме околу 5-6 илјади лева за поддршка на бабите и дедовците на децата. Кампањата беше успешна – парите се собраа, а ние купивме ваучери за храна и облека.

По оваа успешна кампања, се повеќе луѓе почнаа да комуницираат кои посакуваа да започнат свои кампањи. Потребата за платформа за собирање средства беше толку јасно формирана – тоа беше мојот мотивирачки почеток!

Што значи „да се биде мотор на општествени промени”. Дали Вие се чувствувате како таков?

– Во различни фази од развојот на платформата, иако со една заедничка цел, слушнав различни дефиниции за мојата работа, вклучително и “моторот на општествените промени”. Навистина се надевам дека е така! Чувствувам дека со мојот пристап, можам да го сменам целиот социјален сектор на подобро, особено кога станува збор за кампањи за собирање средства. Верувам дека поставувам пример за собирање средства со нагласување на транспарентноста. Нашата работа е професионална, транспарентна и точна – и за донаторите и за оние кои започнуваат кампањи. Ако се што опишав може да се нарече “мотор на општествени промени”, целосно ги прифаќам овие зборови за себе!

Платформата се воспостави како сигурен партнер за сите земји, и благодарение на ова, го менувам целиот сектор. Така да, можам да бидам наречен “мотор на промени”.

Што ве мотивира повеќе – идејата да им помогнете на луѓето на кои им е потребна или можноста да изградат меѓународна заедница што ќе ги направи промените одржливи?

– Кога го имате вистинскиот поттик, нема исцрпеност. Во првата година од постоењето на платформата, успеавме да собереме околу 250.000 евра, да изградиме и структурираме тим кој работи како добро подмачкана машина. Отсекогаш сум се борел за успешни кампањи, и финансиски успешни и успешни во однос на лекувањето. За жал, не можеме директно да влијаеме на второто, освен за собирањето на средства и финансирањето на лекувањето, но сето ова ме мотивира.

Во моментов, најголем поттик за мене е да оставам позитивен белег врз општеството, како во секторот во кој работам, така и на глобално ниво. Кога ќе им помогнете на оние на кои им е потребно поврзување со донатори и обезбедување транспарентност на услугата, оставате отпечаток и на луѓето на кои сте им помогнале во тешки времиња и на оние кои сакале да помогнат и да го направат тоа преку вас. Кога тоа се случува во голем обем, задоволството е огромно. Затоа сум мотивиран да ги постигнам овие цели во многу други држави.

Вашата платформа работи во Македонија од околу девет месеци. Како ја стекнувате довербата на локалната заедница?

– Градиме доверба насекаде – било тоа во Македонија или некоја од 70-те земји каде успешно организираме и спроведуваме кампањи. Јас лично посегнувам до дарителите и корисниците во текот на целиот процес на организација на кампањата. Платформата е целосно транспарентна – нема скриени услови, сѐ е јасно опишано. Комуницирам директно со дарители и луѓе кои водат кампањи. Покрај моето име, дејствувам и како лице, давам интервјуа и го промовирам мојот бизнис, достигнувајќи широка и разновидна публика.

Дали постојат разлики во донацијата низ културите и како ги надминувате?

– Се разбира, постојат разлики. За жал, злоупотребите и лажните кампањи се вообичаени во Балканските земји, што доведе до зголемена недоверба кај донаторите и корисниците. Ние работиме на поинаков начин – транспарентно собираме средства за оние на кои им е потребна, и тие се целосно искористени за лекување на засегнатата личност, без да ни должат ништо.

Што мислите, што е поважно за успехот на доброволната кампања-добро раскажана приказна или ефективен маркетинг?

– Успешната кампања се заснова на висококвалитетни фотографии и фотографски материјали што се прикачени на неа. Текстот исто така игра клучна улога – дарителот мора добро да ја запознае приказната. Покрај тоа, користењето на докажана платформа како што е нашата, која обезбедува професионално собирање средства, значително ги зголемува шансите за успех во кампањата.

Како да изберете во кои земји да работите? Во кој момент сфативте дека таква услуга е потребна во Македонија?

– Како што споменав претходно, една од главните работи што ми дава сила и емоционална мотивација да работам континуирано е можноста да ја зајакнам платформата во што е можно повеќе земји за да им помогнам на повеќе луѓе.

Македонците какви дарители се?

– Еден од најемпатичните луѓе и донатори! Не го велам ова од учтивост – не сакам да звучи така, но со текот на годините се сретнав со секакви случаи – вклучително и кампања за дете болно од рак, кое не доби ниту една донација и не беше поддржано ниту од неговото блиско семејство, иако направивме се што можевме! Во Македонија луѓето се срдечни и сочувствителни – тоа го докажуваат неколку успешни кампањи во краток временски период! Ви благодариме!

Што би сакале да им посакате на нашите читатели на крајот од интервјуто?

– Јас секогаш велам: „Секоја кауза вреди“. Сигурен сум дека секој од вас ќе најде причина блиску до вашето срце на нашата платформа и ќе ја поддржи!

ПР

Компанијата „Епл“ се соочува со голема казна во Франција поради кршење на антимонополската регулатива.

Францускиот антимонополски регулатор изјави дека го казнил „Епл“ со 150 милиони евра за нарушување на конкуренцијата и злоупотреба на својата доминантна позиција во рекламирање на мобилни апликации на своите уреди преку алатки за контрола на приватноста.

АТТ алатката им овозможува на корисниците на iPhone и iPad да одлучат кои апликации можат да ја следат нивната активност, а компаниите за дигитално рекламирање и мобилни игри се пожалија дека ова ги зголемило цените на рекламирањето и им отежнало на брендовите да се рекламираат на „Епл“ платформите.

Методите на имплементација на овој систем, претставени како дополнителна заштита на приватните податоци на корисниците, “не се предмет на критика сами по себе, но начините на неговото спроведување не се ниту неопходни ниту пропорционални”, според францускиот регулатор.

Од „Епл“ соопштија дека се разочарани од одлуката и дека органот за конкуренција на Франција не побарал никакви конкретни промени во транспарентноста на следењето на апликациите.