Свет
Пропадна пучот во Боливија, генералот уапсен пред камерите

Боливискиот претседател Луис Арсе го разреши шефот на боливиските вооружени сили, генерал Хуан Хозе Зуниг, обвинувајќи го за обид за државен удар, а властите го уапсија, објави државната телевизија.
Засега не се знае каде е однесен Зуниг.
Претходно, армијата под команда на Зуниг донесе оклопни возила и војници на централниот градски плоштад во Ла Паз во обид да изврши државен удар и да упадне во претседателската палата, пренесе РСЕ.
Регионалните и меѓународните лидери го осудија обидот за пуч, повикувајќи на почитување на демократијата и легитимно избраните власти.
How can Bolivia arrest the leader of their failed coup in less than 24 hours while the leader of the failed coup here is about to debate the President who kicked him out of office pic.twitter.com/5T4wZAhpcJ
— I Smoked Drake (@BlackKnight10k) June 27, 2024
Во претседателската палата новиот шеф на вооружените сили Хозе Вилсон Санчез положи заклетва пред претседателот кој повика на враќање на редот и мирот.
Тензиите во Боливија се зголемуваат пред општите избори во 2025 година, при што левичарскиот поранешен претседател Ево Моралес планира да се кандидира против својот поранешен сојузник Арсе, што предизвика голем раскол во владејачката социјалистичка партија и политичка неизвесност.
Многумина не сакаат враќање на Моралес, кој владееше од 2006 до 2019 година, кога беше соборен со масовни протести и заменет со привремена конзервативна влада.
Арсе потоа победи на изборите во 2020 година. Зуниг неодамна рече дека Моралес не треба да се врати како претседател и се закани дека ќе го спречи ако се обиде да го направи тоа, што го натера Арсе да го отстрани Зуниг од функцијата.
Пред нападот на претседателската палата, Зуниг им се обрати на новинарите на плоштадот и го наведе зголемениот гнев во земјата, која се бори со економски пад, со исцрпени резерви на централната банка и притисок врз боливиската валута, додека извозот на гас пресуши. Тој повика и на промена на власта.
„Престанете да уништувате, престанете да ја осиромашувате нашата земја, престанете да ја понижувате нашата армија“, рече тој, опкружен со војници, инсистирајќи дека преземената акција била поддржана од јавноста.
Конзервативните политички противници на владејачката партија, исто така, ја осудија воената акција, вклучително и поранешната претседателка Жанин Анез, која е во затвор од 2022 година.
„Целосно ја отфрлам мобилизацијата на армијата на плоштадот Муриљо и обидот да се уништи уставниот поредок. Партијата МАС со Арсе и Ева мора да биде отстранета на изборите во 2025 година. Ние Боливијаните ќе ја браниме демократијата“, напиша таа на мрежата „X“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Кардиналите денеска ќе разговараат за погребот на папата Франциско

Неколку кардинали денеска ќе се сретнат во Рим за да разговараат за деталите од погребот на папата Франциско, откако тој почина во понеделникот на Велигден на 88-годишна возраст.
Кардиналите ќе одлучат за точното време на погребот на починатиот поглавар на Католичката црква, што обично се случува четири до шест дена по смртта.
Иако е вообичаено покојниот папа да биде погребан во базиликата Свети Петар, Франциско се очекува да биде погребан надвор од Ватикан во базиликата Света Марија Велика, едно од неговите омилени места.
На погребот се очекува да присуствуваат шефови на држави и влади од целиот свет.
Телото на Франциско моментално сè уште лежи во капелата во Санта Марта, неговата резиденција во Ватикан. Телото потоа најверојатно утре ќе биде пренесено во базиликата Свети Петар, каде верниците ќе имаат можност да му оддадат последна почит, соопшти Ватикан.
Папата Франциско, кој 12 години ја водеше Католичката црква, почина во понеделник во Велигден во 7 часот и 35 минути, откако доживеа мозочен удар, соопшти Ватикан.
Како духовен водач на 1,4 милијарди католици во светот, Хорхе Марио Бергољо беше првиот папа од Латинска Америка, првиот језуит и првиот што го добил името по свети Францис Асишки, средновековен монах кој живеел во сиромаштија.
Лидерите од целиот свет му оддадоа почит на папата Франциско по неговата смрт, пофалувајќи го за неговата понизност и сочувство.
Свет
Мерцедес, златни прачки, готовина: сопругата на некогаш моќниот сенатор земала мито за него

Поротата во Њујорк ја прогласи Надин Менендез, сопруга на поранешен сенатор од Њу Џерси, за виновна за нејзината улога во долгогодишниот корупциски скандал со готовина, златни прачки и луксузен Мерцедес.
Надин Менендез (58) беше прогласена за виновна по сите 15 точки од обвинението, вклучително и поткуп и попречување на правдата, бидејќи му помагала на нејзиниот сопруг Роберт Менендез да прифати подароци во замена за политички услуги. Таа беше обвинета заедно со него уште во септември 2023 година, но нејзиното судење беше одложено поради лекување од рак на дојка.
Пресудата ќе и биде изречена на 12 јуни. Нејзиниот сопруг минатата година веќе беше осуден на 11 години затвор. Канцеларијата на американското правобранителство ја опиша двојката како „партнери во криминалот“ и рече дека „владината моќ не е на продажба“.
На судењето, обвинителите тврдеа дека Надин била клучна за целата шема, често добивајќи готовина и подароци во име на нејзиниот сопруг.
Во тоа време, Менендез беше еден од највлијателните демократи во американскиот Сенат. Тој беше член на Комитетот за надворешни работи, што му даде голема моќ во обликувањето на американската надворешна политика. „Таа го информираше за сè што прави“, рече обвинителот Пол Монтелеони, според Њујорк тајмс.
Адвокатите на Надин Менендез тврдеа дека обвинителите не докажале дека златото и готовината пронајдени во нивниот дом имаат директни врски со каква било официјална постапка на нејзиниот сопруг. Нејзиниот адвокат Бери Кобурн не го криеше разочарувањето пред судот: „Се боревме со сите сили и овој исход беше тежок за нас. Денес е многу тежок ден за нас“.
За време на судењето, обвинителите презентираа докази пронајдени за време на претресот на нивниот дом во 2022 година – повеќе од 100.000 долари во златни прачки и стотици илјади долари во готовина скриени во облека и пликови. Прикажаа и пораки меѓу сопружниците и нивните соработници и пребарување на Гугл на поранешниот сенатор: „Колку вреди еден килограм злато?“
Во целата афера, покрај Надин и Роберт Менендез, биле вмешани и градежниот претприемач Фред Даибес и Ваел Хана, сопственик на компанија за сертификација на халал од Египет, кои исто така биле осудени. Осигурителот Хозе Урибе се изјасни за виновен во март оваа година за учество во корупциска шема.
Европа
Што прави папата?

Кардиналите ќе се состанат на конклава по смртта на папата Франциско за да го изберат неговиот наследник – но кои се вистинските должности и овластувања на поглаварот на Католичката црква? Зборот папа доаѓа од грчкиот „pappas“ што значи „татко, патријарх“. Поради оваа причина, верниците го нарекуваат и „Свети Отец“.
Управител на Црквата
Сметан за наследник на Свети Петар, на кого Христос му ја доверил мисијата за управување со Црквата, папата е духовен водач на повеќе од 1,4 милијарди католици ширум светот. Неговата улога е да ја зачува и поучува христијанската вера, да ги толкува евангелијата и да го обезбеди единството на Црквата.
Шефот на државата
Папата е и шеф на државата Ватикан, независна држава опкружена со Рим, која со 44 хектари е најмалата во светот. Во ова својство, папата има апсолутна власт – извршна, законодавна и судска.
Папите ги примаат шефовите на држави на „приватна аудиенција“ што овозможува размена на мислења за актуелни теми или позиции на Светата столица, која како духовна и административна власт за римокатолиците во светот има статус на суверен субјект според меѓународното право.
Доктрина и учење
Папата пишува документи како што се енциклики или апостолски опомени, со што ги одредува доктринските и моралните прашања, ги води верниците и ја реформира Црквата. Во дванаесетте години од неговиот понтификат, Франциско на тој начин го отвори патот за благослов на истополовите парови, ги ограничи латинските миси и презеде мерки за борба против сексуалното насилство во Црквата.
Папата има и учителска мисија преку своите говори. Покрај тоа што проповеда на миси, тој секоја среда наутро во Ватикан одржува јавни катехези за време на неделната општа аудиенција.
Именувања
Папата го има последниот збор во назначувањето епископи во епархиите ширум светот, од кои има приближно три илјади. Папата назначува и кардинали, а оние помлади од 80 години го избираат неговиот наследник. Неговиот збор е конечен дури и во именување на блажените и светителите. Може да свикува и синоди – собири на лаици и верски поглавари на кои ќе разговараат за одредени теми.
Патувања
Покрај тоа, тој патува низ светот за да се сретне со верниците, одговарајќи на официјалните покани од шефовите на држави. Најголем патник бил папата Јован Павле Втори кој во своите 26 години понтификат остварил 104 патувања во странство. Вториот е Франциско со 47 патувања.
Римски бискуп
Папата, покрај тоа што е поглавар на целата Католичка црква, е и водач на својата епархија, Римската епархија. Поради сите обврски, оваа должност најчесто се делегира на генералниот викар. И покрај тоа, папата учествува во животот на локалната црква, редовно појавувајќи се во црквите во главниот град на Италија за време на големите празници.