Во четврток, (24.10.2024) во 19 часот, во Галерија Рудиќ ќе се отвори изложба на фотографии на познатиот српски фотограф Бранислав Бркиќ, под името „Сибирска Тофаларија“. Изложбата ќе трае до 15.01.2025.

Во пространствата на големиот Сибир има многу помали области кои се тешко достапни дури и за локалното население. Тофаларијa е една од тие и се наоѓа во делот на планините Сајан западно од градот Иркутск во близина на границата со Монголија.

Во областа Тофаларија има три населби: Верхњаја (Горња) Гутара, Алигџер и Њерја. Тоа е единствената населена област во Русија со Тофаларите, мал автохтон народ со население од се околу 700 (седумстотини). Во заедницата со Тофаларите живее уште толкав број на Руси кои прв пат се доселија во Тофаларија во триесеттите години од минатиот век

Тофаларија е одалечена на околу 600 километри од Иркутск, покриена е со непроодна тајга низ која минуваат голем број планински реки и има површина од околу 20 илјади квадратни километри. Не е можно да се стигне до оваа област со воз, автобус или со кола, нема патишта. Само специјални теренски возила повремено можат да најдат пат низ тежок терен. Најголемато селото Алигџер е оддалечено 200 километри од најблискиот град Њижни Новгород, од каде што лета четири или пет пати месечно хеликоптер МИ-8 со 20 патници, под услов да се поволни временски услови. Билетот мора да се резервира со месеци однапред, на локалното население му се дава приоритет.

Во современиот свет кој е преплавен со слики и брзи информации, изложба „Сибирска Тофаларија“ претставува оаза на смиреност и уникатно патување низ простори кои се далеку од метежот и вревата на модерниот живот. Фотографирајќи сцени кои не се само визуелно привлечни, туку и длабоко емотивни и промислени, Бранислав Бркиќ, инспириран од естетиката и стилот на фотографите на National Geographic, успева да ја долови суштината на тие оддалечени области, не наметнувајќи ги своите фотографии на гледачот, туку преку нив внимателно го воведува во универзум проткаен со чисти емоции, спокојство и хармонија.

Овие фотографии се медиумот преку кој авторот го пренесува мирот, спокојството и раскошот на тие заборавени светови. Тие се прозорци низ кои можеме да ја видиме душата на луѓето кои живеат едноставен, но исполнет живот.

Секоја фотографија е како рамка од филм која остава длабок впечаток, создава чувство дека штотуку сме излегле од киното исполнети со спокојство и задоволство. Емоциите, мирисите и звуците на тие идилични простори лебдат во воздухот, правејќи нè да сакаме да бидеме дел од тој свет, да се движиме меѓу тие луѓе, да го доживееме тој бавен живот без брзање.

Изложба „Сибирска тофаларија“ не е само збирка фотографии; тоа е филозофска медитација за животот, мирот и убавината скриени во едноставноста. Бркиќ не поканува да ѕирнеме во свет кој е искрен, суштински убав и длабоко емотивен.

Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, денеска, се обрати на настанот по повод одбележувањето на Меѓународниот ден на нематеријалното културно наследство, при што ја истакна неговата вредност како духовно богатство на еден народ и сведок за неговиот идентитет и опстојување.

Тој потсети дека за да се заштитат нематеријалните културни вредности од глобализацијата и од брзите општествени промени, УНЕСКО во 2003 година ја усвои Конвенцијата за заштита на нематеријалното културно наследство нагласувајќи ја неговата важност како основа на културната разновидност.

Минатата година, при одбележувањето на 20-годишниот јубилеј од донесувањето на Конвенцијата, 17 октомври беше прогласен за Меѓународен ден на нематеријалното културно наследство, со што уште еднаш беше потврдена заложбата на државите членки за подигнување на свеста за зачувување и промоција на нематеријалното културно наследство во меѓународни рамки.

Денеска, кога првпат светот го одбележува овој ден, министерот Љутков ги истакна досегашните искуства на нашата држава: Македонија стана дел од светската карта на држави со впишано нематеријално културно наследство на листите на УНЕСКО, и тоа: „Четрсе – празнувања на светите четириесет маченици во Штип“ (2013 год.), „Копачката“ – машко соборско оро од село Драмче, Пијанец“ (2014 год.), заедничката апликација на Република Македонија и Република Турција „Пролетна прослава Х’дрлез“ и мултинационалната апликација на Република Македонија, Бугарија, Романија и Молдавија „Културни практики поврзани со 1 март“ (2017 год.) на репрезентативната листа на УНЕСКО на нематеријалното културно наследство на човештвото и со впишувањето на „Гласоечко“ – двогласно машко пеење во Долни Полог“ (2015 г.) на листата на УНЕСКО на нематеријално културно наследство за ургентна заштита. Тој искажа уверување дека досегашните позитивни искуства и овие впишани нематеријални добра и во иднина ќе бидат предизвик за експертите што го проучуваат нематеријалното културно наследство затоа што тоа ни припаѓа на сите нас, но и на целото човештво.

Настанот, организиран од Комисијата за култура и туризам при Собранието, го отвори претседателката Саранда Имери-Стафаи, а говореа и Антониjо Милошоски, потпретседател на Собранието, Велика Стојкова-Серафимовска, членка на Комисијата за култура и туризам и акредитирана експертка на УНЕСКО за нематеријално културно наследство, Весела Честоева, директорка на Управата за заштита на културното наследство, Сулејман Рушити, директор на НУ Гостиварски театар и Ивона Опетческа-Татарчевска, национална координаторка за нематеријално културно наследство.

Одборот за доделување на државната награда „23 Октомври“ на седницата одржана на 4 октомври донесе одлука за доделување на државната награда „23 Октомври“ за 2024 година за долгогодишни остварувања во областа на науката, културата, образованието, заштитата на државните интереси и промоција на државните приоритети, вредности и културно-историското наследство од јавен интерес.

Наградата „23 Октомври“ за остварување во областа на културата и уметноста му се доделува на Славе Димоски, поет.

Претседател на Одборот за доделување на наградата „23 Октомври“ е Блаже Миневски.

Наградата ќе му биде врачена на добитникот на 23 октомври 2024 година (среда) во 12 часот во Собранието.