Свет
Лидерите на НАТО на состанок во Вашингтон – во фокус Бајден и Орбан, Зеленски ќе бара повеќе оружје

Лидерите на НАТО денеска ќе се состанат во Вашингтон на самит со цел да покажат цврст став кон Русија и поддршка за Украина, но средбата би можела да се одржи во сенка на борбата на американскиот претседател Џо Бајден за политички опстанок, пишува француската новинска агенција АФП.
81-годишниот лидер ќе се обиде да ги искористи трите празнични свечености по повод 75-годишнината на НАТО за да ги увери сојузниците во неговата способност да владее додека се зголемуваат повиците за негово откажување од кандидатурата за втор претседателски мандат.
Бајден досега му пркоси на притисокот од некои во неговата партија да се повлече по катастрофалниот дебатен настап со ривалот Доналд Трамп минатиот месец, во кој се чинеше уморен и збунет, ги поттикна стравувањата дека нема ментална острина и физичка подготвеност да служи нов мандат.
„Нашите сојузници гледаат на американското раководство“, рече Бајден во интервјуто во понеделникот.
„Што мислите, кој друг би можел да се засили и да го направи ова? Го проширив НАТО. Го зајакнав НАТО“, рече.
Финска и Шведска му се приклучија на НАТО во 2023 година.
Додека сомнежите се вртат околу Бајден, остатокот од 32-члената алијанса нервозно гледа на можното враќање на Трамп во Белата куќа по изборите во ноември.
Во кампањата Трамп се заканува дека ќе го уништи принципот на меѓусебна самоодбрана, кој е во основата на НАТО од неговото основање по Втората светска војна.
Но, не се само Соединетите Американски Држави, кои се соочуваат со политички прашања.
Францускиот претседател Емануел Макрон пристигнува додека расте поддршката за десничарите во земјата, новиот британски премиер Кир Стармер го прави своето прво меѓународно појавување и унгарскиот премиер Виктор Орбан пристигнува по многу критикуваната средба со рускиот лидер, Владимир Путин.
Додека се борат со минското поле на американската политика, лидерите на НАТО ќе мора да покажат дека тоа не ги оддалечило од реалноста на бојното поле во Украина.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски ќе се појави на самитот очекувајќи да обезбеди дополнителни напредни системи за противвоздушна одбрана „Патриот“, од кои со месеци бара од сојузниците да ѝ помогнат на Украина да ги одбие руските напади.
Ранливоста на неговата земја разурната од војна од проектилите на Москва беше сурово потврдена со нападот во понеделникот врз детската болница во Киев.
„Би сакал да слушнам од нашите партнери поголема цврстина и посилен одговор на ударот што Русија уште еднаш го зададе“, рече Зеленски за време на посетата во Полска пред да замине за Вашингтон.
Ветувањето дека ќе добие повеќе оружје ќе биде најголемата победа за украинскиот лидер додека неговите сили се борат да се одржат две и пол години по руската инвазија.
Без детали, Бајден во понеделникот вети дека тој и сојузниците во НАТО ќе објават „нови мерки за зајакнување на воздушната одбрана на Украина за заштита на нејзините градови и цивили од руски напади“.
Загрижени за пристапот на НАТО кон војната со Русија, САД и Германија ги прекинаа сите разговори за јасна покана до Украина да се приклучи на нивниот сојуз.
Членките на НАТО ќе ветат дека ќе продолжат да ја поддржуваат Украина со брзината што ја правеа досега од почетокот на руската инвазија, со приближно 40 милијарди евра годишно најмалку уште една година.
Исто така, алијансата ќе се согласи да преземе од американската војска поголема контрола врз координацијата на испораките на оружје за Украина во обид да помогне да се заштити снабдувањето од какви било промени во Вашингтон.
Во обид да испрати јасна порака дека европските сојузници прават повеќе за зајакнување на одбранбените напори, НАТО ќе објави зголемени трошоци во алијансата.
Оваа година 23 од 32-те членки на алијансата треба да ја исполнат целта на НАТО за трошење два отсто од домашниот бруто-производ на своите воени сили во споредба со само три земји пред десет години.
Улф Кристерсон, шведскиот премиер, ќе ја претставува својата земја на првиот самит на НАТО по влегувањето на земјата во алијансата во март.
Пред патувањето Кристерсон рече дека Шведска целосно ја поддржува идејата дека иднината на Украина е во НАТО.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Орбан ја нарече Парадата на гордоста одвратна и обвини дека Брисел стои зад неа

Премиерот на Унгарија, Виктор Орбан, остро ја осуди Парадата на гордоста што вчера се одржа во Будимпешта, нарекувајќи ја „одвратна и срамна“. Во објава до своите поддржувачи, тој го обвини Брисел дека стои зад организацијата на настанот, кој, според него, прераснал во антивладин протест.
„Брисел издаде наредба дека треба да има Парада во Будимпешта. Нивните марионетски политичари ја извршија наредбата“, напиша Орбан во порака до затворената онлајн група на своите приврзаници.
Орбан порача дека парадата е јасен показател за тоа што би се случувало во Унгарија доколку неговата партија ФИДЕС не беше на власт. Тој тврди дека, иако на Парадата имало многу луѓе, тие не можат да се споредат со 3,7 милиони учесници на референдумот за родова еднаквост во 2022 година.
„Од вчера, знаеме уште повеќе со сигурност дека на овие луѓе не треба да им се дозволи да го преземат кормилото на Унгарија. И ние нема да им дозволиме“, истакна Орбан.
Премиерот го осуди и визуелниот дел од Парадата, коментирајќи дека на сцената имало „шоу на ‘драг’ кралици“, „мажи во високи потпетици“ и „брошури за хормонска терапија“. Според него, тоа не е прашање на гордост, туку на срам.
Во своето обраќање Орбан ја поврза Парадата и со други горливи теми како миграцијата, намалувањето на комуналните трошоци и ставовите кон Украина и војната.
На крајот, тој испрати порака: „Се бориме за вистината! Борба против лагите!“
Регион
Приведени 77 лица по протестите, 48 полицајци повредени, Вучиќ вети дека нема помилување за насилство

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, денеска порача дека нема да потпише никакво помилување или аболиција за оние кои учествувале во насилствата по студентските протести во Белград. Тој најави дека ќе следуваат нови апсења, бидејќи, како што рече, сѐ уште се врши идентификација на осомничените.
„Ова не е крај, лицата се идентификуваат, на тоа работи БИА“, изјави Вучиќ, додавајќи дека Србија не може да се победи со насилство: „Неа не можете да ја победите со насилства, таа не запре и нема да застане“.
Тој оцени дека повиците на крајот од протестот, особено изјавата „имате зелено светло“, претставуваат директен повик за граѓански конфликти и напади врз полицијата.
„Ги повикувам надлежните обвинителства да си ја работат својата работа, да не се преправаат дека се неспособни и наивни. Доаѓа време на одговорност, почитувани граѓани“, додаде Вучиќ.
На заедничката прес-конференција, министерот за внатрешни работи Ивица Дачиќ информираше дека по протестот се приведени 77 лица, од кои 38 се задржани, а меѓу нив има и едно малолетно лице.
„Против 35 лица ќе бидат поднесени кривични пријави, а против 26 лица ќе се води прекршочна постапка“, изјави Дачиќ, додавајќи дека се повредени 48 полицајци, од кои еден со тешки повреди на главата, а уништена е и значителна количина заштитна опрема.
Премиерот на Србија, Ѓуро Мацут, остро го осуди насилството и побара сите страни да се воздржат од дополнително разгорување на тензиите.
„Србија е демократско општество во кое мислењата мора да се изразуваат на мирен и цивилизиран начин, без загрозување на безбедноста на граѓаните и јавниот ред и мир“, изјави Мацут.
Тој им се заблагодари на припадниците на полицијата и безбедносните служби за брзата и професионална интервенција.
Своја реакција имаше и претседателката на српското Собрание, Ана Брнабиќ, која обвини дека студентите на протестот упатиле повик за граѓанска војна.
„Блокаторите не го завршија својот митинг на Видовден со зборовите ‘Да живее Србија’, туку со морничав повик за убивање на Србија – монструозен и отворен повик за граѓанска војна. Памти Србијо“, напиша таа на мрежата Икс.
Блокадери свој скуп на Видовдан нису завршили речима – Живела Србија. Завршили су језивим позивом на убиство Србије, монструозним и отвореним позивом на грађански рат. Памти Србијо. pic.twitter.com/IiOiU3A0Kl
— Ana Brnabic (@anabrnabic) June 28, 2025
Свет
Италијанец снимал деца на Истра со камери скриени во пенкала

Истарската полиција заврши кривична истрага против 67-годишен италијански државјанин, осомничен за сериозно кривично дело поврзано со злоупотреба на техничка опрема и нарушување на приватноста на малолетни лица.
Според соопштението на Полициската управа на Истра, инцидентот се случил на 26 јуни, околу 15 часот, кога гостин во туристички објект забележал лице како недозволено снима малолетници. Лицето било задржано до пристигнување на полициски службеници, кои веднаш постапиле согласно законските надлежности.
По судска наредба, биле извршени претреси на неколку уреди со скриени камери, вклучувајќи техничка опрема со интегрирани снимачки механизми, мемориски уреди, мобилен телефон и возилото на осомничениот. Полициската управа информира дека се пронајдени материјали кои ќе бидат предмет на понатамошна истрага.
Осомничениот е уапсен и вечерта на 27 јуни предаден во притворската единица на Полициската управа на Истра со поднесена кривична пријава.