Свет
Во Латвија од утре се враќа воениот рок, европските држави ја разгледуваат можноста повторно да се служи војска

Oд утре по случаен избор во Латвија може да се одлучи кој ќе ѝ се приклучи на армијата, а кој не. Од оваа година во таа балтичка земја повторно важи обврската за отслужување војска. Доколку нема доволно доброволци за 11-месечниот армиски рок, тогаш армијата ќе регрутира млади луѓе. Литванија повторно го воведе воениот рок веќе во 2015 година, Шведска во 2017 година. А за воведување воен рок се разговара и во Германија, Велика Британија, Хрватска.
„Воената обврска е големо ветување“, вели Софија Беш од Фондацијата „Карнеги“ за меѓународен мир во Вашингтон.
„Се чини дека тоа е начин да се создадат воени резерви, кои се потребни во случај на војна. Многу европски армии, вклучително и германската, имаат тешкотии да регрутираат доволно војници. Регрутирањето изгледаше непотребно во Европа по крајот на Студената војна. Но, тоа се промени по рускиот напад на Украина. Европските земји стравуваат од директен конфликт со Русија и сакаат да бидат подготвени за таа можност“, вели Беш во изјава за „Дојче веле“.
„Долго време се зборуваше дека ни треба повеќе технологија и помалку војници , но кои ќе бидат многу добро вооружени и врвни професионалци“, вели Беш. „Мислам дека ни требаат и двете. Ни треба технологија на бојното поле и ни требаат повеќе војници. Токму тоа ни го покажува војната во Украина.
Војната на Русија против Украина се смета за војна на трошење. Стотици илјади војници веќе загинаа. А Русија секогаш испраќа нови војници на бојното поле, некои од нив речиси без никаква воена обука. Ова покажува дека дури и во ерата на беспилотни летала и суперсонични ракети потребата од војници е сè уште многу висока во модерното војување.
Дали општиот воен рок може да биде решение за европските армии, кои очајно бараат нови регрути? Тоа не може, според Винченцо Бове од Универзитетот во Ворвик во Велика Британија.
„Ако го набљудуваме модерното водење на војната, ќе видиме дека ни е потребно високотехнолошко оружје и, се разбира, војници што ќе им служат“, вели Бове во интервју за „Дојче веле“. За тоа не е погоден регрут, чија обука траела помалку од една година, нагласува тој.
„Тие зборуваат за три месеци, шест месеци, можеби девет месеци, што, според мене, не е доволно за да се научат основните вештини и знаења“, вели Бове, кој студирал борба против подморница како офицер во италијанската морнарица.
Заедно со тоа доаѓа уште еден проблем, кој е уште поважен од недостигот на обука и искуство. „Ако младите се принудени да служат војска против нивна волја, очигледно ќе има недостиг на мотивација“, вели Бове.
Само високо мотивираните војници се подготвени да ги ризикуваат своите животи, нагласува Бове, а тоа може да биде пресудно за победа во војна.
„Не гледам како би било можно да се осигури дека регрутите користат оружје, се борат на бојното поле и потоа ќе бидат успешни. Бове укажува на високиот број жртви меѓу насилно мобилизираните луѓе во руската армија. И тој цитира анкети на јавното мислење, кои покажуваат дека многу млади луѓе не би биле подготвени да ја бранат својата земја со оружје во рака, дури и ако земјата биде нападната.
Според сегашната студија, повторното воведување на воената обврска може да ја чини Германија до 70 милијарди евра годишно. Затоа што не се скапи само инструкторите, бараките и униформите. Младите не би работеле, туку би служеле војска, што ја ослабува економијата.
„Ако размислувате за воена служба, секако има многу трошоци“, вели Бове. Покрај економските трошоци, постои и еден вид политички трошок. „Луѓето што се принудени да служат војска подоцна покажуваат мала доверба во институциите. Боув го истражувал ова со своите колеги во научна студија. Тој стравува дека воведувањето општа воена служба може да ја ослаби демократијата во Европа на долг рок.
Затоа Бове го фали шведскиот модел, кој ѝ дава приоритет на доброволната работа. Од сите регрути на проверка, ќе бидат поканети само оние што покажуваат голема мотивација. Во голем број проверки армијата потоа може да ги избере оние што ѝ се чини дека се најпогодни да служат во армијата со оружје. Така се добиваат помалку регрути, но со текот на времето има многу голема понуда на квалификувани војници.
И Софија Беш од Фондацијата „Карнеги“ ја споделува загриженоста дека наметнувањето воен рок може да ги фаворизира екстремистичките партии во Европа.
„Ако политичарите протуркаат воена регрутација против волјата на населението, тие го ризикуваат тоа“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Украинците погодија магацин за оружје на руски воен аеродром, снимен напад со дрон

Украинските специјални сили извршија напад врз рускиот воен аеродром Борисоглебск, кој се наоѓа во регионот Воронеж, објави украинската армија на социјалните мрежи.
Во нападот, според нивните изјави, биле погодени магацин со бомби и авион за обука.
Russian Telegram channels report an attack on a Russian airfield in Borisoglebsk and Progress plant in Cheboksary where EW components are made. pic.twitter.com/UOfSHaqe6I
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) July 5, 2025
Тие исто така додадоа дека постои можност да бидат оштетени и други авиони, но без дополнителни детали.
Овој аеродром се користи како база завиони од типот Су-34, Су-35С и Су-30СМ, се вели во соопштението.
Свет
(Видео) Огромни поплави во Тексас, 24 мртви, 25 деца се водат за исчезнати

Најмалку 24 лица се мртви, а десетици се водат за исчезнати, вклучувајќи 25 деца, откако вчера поплави погодија делови од централен Тексас. Исчезнувањето на околу 25 девојчиња кои беа во летниот камп го потврди вицегувернерот Ден Патрик. Досега се спасени повеќе од 237 лица.
„Во рок од 45 минути, реката Гвадалупе се искачи за 8 метри и имаше катастрофална поплава – одземајќи имот, а за жал и животи“, рече Патрик на прес-конференција во петокот.
Тој прочита изјава од Камп Мистик, во кој живеат околу 700 деца, во која се вели дека има „катастрофално ниво“ на поплави и им кажува на родителите дека ако не се контактирани, тоа значи дека нивното дете е наведено како безбедно.
BREAKING: 20 children are missing in the Texas Hill Country flash flood.
Praying for the best.
This is not a time to be defunding weather research and NOAA. pic.twitter.com/VpUpnAylKk
— Brian Krassenstein (@krassenstein) July 4, 2025
„Тоа не значи дека децата загинале. Можно е да се надвор од домет“, додаде заменик-гувернерот, кој е вршител на должноста гувернер додека Грег Абот е на одмор.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, зборуваше за поплавите утрово. „Ужасно е“, рече тој, додавајќи дека поплавите се „шокантни“.
Поради сериозноста на ситуацијата, прогласена е вонредна состојба во некои области. Спасувачките операции и евакуациите се во тек од раните утрински часови, а властите предупредуваат дека може да има понатамошни поплави, дури и ако дождот не е обилен.
„Дури и со слаб дожд, можни се повеќе поплави“, рече вршителот на должноста гувернер Ден Патрик.
🚨 BREAKING: MULTIPLE DEAD IN CATASTROPHIC TEXAS FLOODING: EVACUATIONS UNDERWAY
The Guadalupe River has now reached its 2nd highest flood stage ever, unleashing a deadly wave overnight and swallowing entire towns in Central Texas.
Kerr County officials are calling it… pic.twitter.com/vcP4vOMZDJ
— HustleBitch (@HustleBitch_) July 4, 2025
Гувернерот на Тексас, Грег Абот, рече дека државата ги обезбедува „сите потребни ресурси за Кервил, Инграм, Хант и целиот Тексас Хил Кантри кој се соочува со оваа катастрофална поплава“.
Погодената област од поплавата се наоѓа северозападно од градот Сан Антонио. Снимките од терен покажуваат ненадејни поплави кои ги преплавија мостовите и патиштата, а брзо движечката вода носи сè пред себе.
„Ве молам, не ризикувајте. Бидете внимателни, слушајте ги локалните предупредувања за вонредни ситуации и никогаш не возете низ поплавени патишта“, рече комесарот на Министерството за земјоделство на Тексас, Сид Милер.
Канцеларијата на шерифот на округот Кер го опиша настанот како „катастрофална поплава“ и потврди дека имало жртви. На граѓаните што живеат во близина на потоци, речни текови и реката Гвадалупе им беше советувано веднаш да се евакуираат на повисоки места.
Фото: принтскрин
Свет
Трамп го потпиша својот „голем, прекрасен“ закон: „Никогаш не сум видел толку среќни луѓе“

Претседателот на САД, Доналд Трамп, вчера во Белата куќа потпиша голем пакет даночни олеснувања и намалувања на јавните трошоци, на церемонија на отворено по повод Денот на независноста што личеше на негов политички митинг.
Со воени авиони во воздух и стотици поддржувачи зад себе, Трамп го потпиша законот еден ден откако Претставничкиот дом, доминиран од републиканците, го одобри со тесно мнозинство. Законот, кој би ги финансирал и антиимиграциските мерки на Трамп и би ги направил трајни намалувањата на даноците од 2017 година, би можел да лиши милиони Американци од нивното здравствено осигурување.
Беше усвоен со 218 гласови „за“ и 214 „против“ по емотивна дебата во Претставничкиот дом. „Никогаш не сум видел толку среќни луѓе во нашата земја поради тоа“, рече Трамп.
„Законот се грижи за толку многу различни групи луѓе: војската, цивилите од сите видови, бизнисите од сите видови“, рече Трамп на церемонијата, заблагодарувајќи им се на претседателот на Претставничкиот дом, Мајк Џонсон, и на лидерот на мнозинството во Сенатот, Џон Тун, за протуркувањето на законот низ двата дома на Конгресот.
„Значи, имате најголемо намалување на даноците, најголемо намалување на трошоците, најголема инвестиција во безбедноста на границите во американската историја“, рече Трамп.
Трамп закажа церемонија на Јужниот тревник на Белата куќа за Денот на независноста на 4 јули и нареди прелетувања на бомбардери и борбени авиони како оние вклучени во неодамнешните американски напади врз нуклеарните постројки на Иран. Присуствуваа стотици поддржувачи на Трамп.
По говорот што вклучуваше фалбени тврдења за подемот на Америка под негово водство, Трамп го потпиша законот, позираше за фотографии со републиканските конгресни лидери и членови на неговиот кабинет и се проби низ толпа среќни поддржувачи.
Усвојувањето на законот е голема победа за Трамп и неговите републикански сојузници, кои тврдат дека тој ќе го поттикне економскиот раст и ги игнорираат непартиските анализи кои предвидуваат дека ќе додаде повеќе од 3 трилиони долари на националниот долг од 36,2 трилиони долари.
Иако некои пратеници од партијата на Трамп изразија загриженост за финансискиот товар на законот и неговото влијание врз програмите за здравствена заштита, на крајот само двајца од 220-те републиканци во Претставничкиот дом гласаа против него.