Свет
Во Латвија од утре се враќа воениот рок, европските држави ја разгледуваат можноста повторно да се служи војска

Oд утре по случаен избор во Латвија може да се одлучи кој ќе ѝ се приклучи на армијата, а кој не. Од оваа година во таа балтичка земја повторно важи обврската за отслужување војска. Доколку нема доволно доброволци за 11-месечниот армиски рок, тогаш армијата ќе регрутира млади луѓе. Литванија повторно го воведе воениот рок веќе во 2015 година, Шведска во 2017 година. А за воведување воен рок се разговара и во Германија, Велика Британија, Хрватска.
„Воената обврска е големо ветување“, вели Софија Беш од Фондацијата „Карнеги“ за меѓународен мир во Вашингтон.
„Се чини дека тоа е начин да се создадат воени резерви, кои се потребни во случај на војна. Многу европски армии, вклучително и германската, имаат тешкотии да регрутираат доволно војници. Регрутирањето изгледаше непотребно во Европа по крајот на Студената војна. Но, тоа се промени по рускиот напад на Украина. Европските земји стравуваат од директен конфликт со Русија и сакаат да бидат подготвени за таа можност“, вели Беш во изјава за „Дојче веле“.
„Долго време се зборуваше дека ни треба повеќе технологија и помалку војници , но кои ќе бидат многу добро вооружени и врвни професионалци“, вели Беш. „Мислам дека ни требаат и двете. Ни треба технологија на бојното поле и ни требаат повеќе војници. Токму тоа ни го покажува војната во Украина.
Војната на Русија против Украина се смета за војна на трошење. Стотици илјади војници веќе загинаа. А Русија секогаш испраќа нови војници на бојното поле, некои од нив речиси без никаква воена обука. Ова покажува дека дури и во ерата на беспилотни летала и суперсонични ракети потребата од војници е сè уште многу висока во модерното војување.
Дали општиот воен рок може да биде решение за европските армии, кои очајно бараат нови регрути? Тоа не може, според Винченцо Бове од Универзитетот во Ворвик во Велика Британија.
„Ако го набљудуваме модерното водење на војната, ќе видиме дека ни е потребно високотехнолошко оружје и, се разбира, војници што ќе им служат“, вели Бове во интервју за „Дојче веле“. За тоа не е погоден регрут, чија обука траела помалку од една година, нагласува тој.
„Тие зборуваат за три месеци, шест месеци, можеби девет месеци, што, според мене, не е доволно за да се научат основните вештини и знаења“, вели Бове, кој студирал борба против подморница како офицер во италијанската морнарица.
Заедно со тоа доаѓа уште еден проблем, кој е уште поважен од недостигот на обука и искуство. „Ако младите се принудени да служат војска против нивна волја, очигледно ќе има недостиг на мотивација“, вели Бове.
Само високо мотивираните војници се подготвени да ги ризикуваат своите животи, нагласува Бове, а тоа може да биде пресудно за победа во војна.
„Не гледам како би било можно да се осигури дека регрутите користат оружје, се борат на бојното поле и потоа ќе бидат успешни. Бове укажува на високиот број жртви меѓу насилно мобилизираните луѓе во руската армија. И тој цитира анкети на јавното мислење, кои покажуваат дека многу млади луѓе не би биле подготвени да ја бранат својата земја со оружје во рака, дури и ако земјата биде нападната.
Според сегашната студија, повторното воведување на воената обврска може да ја чини Германија до 70 милијарди евра годишно. Затоа што не се скапи само инструкторите, бараките и униформите. Младите не би работеле, туку би служеле војска, што ја ослабува економијата.
„Ако размислувате за воена служба, секако има многу трошоци“, вели Бове. Покрај економските трошоци, постои и еден вид политички трошок. „Луѓето што се принудени да служат војска подоцна покажуваат мала доверба во институциите. Боув го истражувал ова со своите колеги во научна студија. Тој стравува дека воведувањето општа воена служба може да ја ослаби демократијата во Европа на долг рок.
Затоа Бове го фали шведскиот модел, кој ѝ дава приоритет на доброволната работа. Од сите регрути на проверка, ќе бидат поканети само оние што покажуваат голема мотивација. Во голем број проверки армијата потоа може да ги избере оние што ѝ се чини дека се најпогодни да служат во армијата со оружје. Така се добиваат помалку регрути, но со текот на времето има многу голема понуда на квалификувани војници.
И Софија Беш од Фондацијата „Карнеги“ ја споделува загриженоста дека наметнувањето воен рок може да ги фаворизира екстремистичките партии во Европа.
„Ако политичарите протуркаат воена регрутација против волјата на населението, тие го ризикуваат тоа“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Последните зборови на Чарли Кирк пред атентатот: Куршум го погоди соработникот на Трамп додека зборуваше за насилство

Сѐ уште е во бегство осомничениот за атентатот на Чарли Кирк, младиот конзервативен активист, кој беше застрелан во вратот додека говореше на Универзитетот во Јута.
Единствената трага што властите ја имаат е наводно лице снимено на покривот на зграда спроти местото од каде што Кирк говореше во средата попладне.
Според информациите на официјалните лица, фаталниот куршум бил испукан од 60-ина метри оддалеченост од местото на кое седел Кирк.
Истовремено, има остри критики за недостигот на безбедносни мерки за време на говорот на 31-годишникот, кој се сметаше за гласот на младите за Трамп во САД.
На прес-конференција неколку часа по убиството, портпаролот на полицијата изјави дека шест негови колеги биле присутни на настанот, на кој присуствувале речиси 3.000 луѓе.
„Во толпата имаше и неколку полицајци во цивилки“, додаде тој. Според него, Кирк имал и свој тим за обезбедување, кој бил во координација со полицијата.
Последните зборови на Кирк
Кирк, кој седеше под шатор облечен во едноставна бела маица со натпис „Слобода“ и црни панталони, одговараше на прашања од публиката.
Нападнат бил кога еден член на публиката зел микрофон и го провоцирал прашувајќи за масовните пукања во САД.
„Дали знаете колку транс-Американци извршија масовни пукања во последните 10 години?“, праша членот на публиката. Кирк одговори: „Многу“, на што толпата бурно реагирала.
Истиот човек потоа рече дека бројката е „пет“ и го праша Кирк дали знае колку вооружени масовни стрелци имало во Америка во последните 10 години.
„Дали ги броиме бандите или не?“, биле последните зборови на Кирк пред да биде погоден во врат. Тој паднал од столот.
Толпата почнала да вреска и да бега, а обезбедувањето бргу го однело Кирк во приватен автомобил и го пренеле во болница, каде што починал.
Полицијата засега не соопштила кој е осомничениот за убиството на соработникот на Трамп ниту, пак, кој е мотивот зад атентатот.
Свет
Конгресот на САД одобри 342 милиона евра воена помош за Украина

Претставничкиот дом на американскиот Конгрес усвои закон за одбранбена политика во вредност од 762,9 милијарди евра, кој, покрај мерките за зајакнување на воената подготвеност и зголемување на платите на американските војници, воведува и голем број нови ограничувања, вклучително и забрана за обезбедување здравствена заштита поврзана со промената на полот на припадниците на војската, пишува „Њујорк тајмс“.
Законот беше усвоен со 231 глас „за“. „Њујорк тајмс“ објавува дека републиканците во Конгресот го претворија годишниот документ за одбранбена политика на Пентагон во средство за „наметнување конзервативна социјална политика“.
Официјалната цел на законодавството, според медиумот, беше да се поедностави и модернизира начинот на кој Пентагон ги идентификува и задоволува воените потреби, вклучително и истражување, буџетирање, склучување договори, производство и снабдување. Овој процес беше критикуван и од републиканците и од демократите во Конгресот, а дополнително го налути воено-индустрискиот комплекс.
Иако републиканците и демократите ги пофалија одредбите за кои велат дека ќе ја подобрат способноста на Пентагон да спроведува одбранбени мисии и да ги зајакнат вооружените сили, дебатата беше обележана со контроверзни полемики за социјално конзервативните ограничувања, што републиканската група ги протурка за време на гласањето, главно по партиска линија, според „Њујорк тајмс“.
И покрај силното противење на републиканците на обезбедување воена помош за Украина, законот сепак обезбедува 342 милиона евра за иницијативата на Пентагон за поддршка на украинската безбедност. Претставничкиот дом го отфрли предлогот на Марџори Тејлор Грин за укинување на финансирањето на Украина, при што и републиканците и демократите гласаа против него.
Пратениците исто така додадоа одредба со која се бара од Пентагон да го извести Конгресот доколку администрацијата планира да ја откаже или суспендира воената помош за Украина одобрена од Конгресот.
Фото: принтскрин
Свет
(Видео) „Никогаш нема да ја извадам таа слика од главата“: очевидци на убиството на Чарли Кирк

Присутните на настанот на кампусот на Универзитетот „Јута Вали“, каде што синоќа беше убиен американскиот конзервативен активист Чарли Кирк, ги опишаа сцените на паника што следуваа по фаталната пукотница. Кирк (31), влијателен човек и близок сојузник на Доналд Трамп, беше убиен со еден куршум во вратот додека држеше говор пред речиси 3.000 луѓе како дел од неговата „Американска турнеја за враќање“, објави „Би-би-си њуз“.
„Го видовме телото како паѓа“
Полицијата верува дека истрелот бил испукан од покривот на блиската зграда, на стотина метри оддалеченост. Видеата од социјалните медиуми го покажуваат Кирк како зборува за насилство со оружје само неколку моменти пред да биде застрелан.
„Моите пријатели и јас се забавувавме само слушајќи што се случува. Одеднаш слушнавме гласен крик, силен тресок, а потоа го видов неговото тело како паѓа во забавена снимка“, изјави еден очевидец за „Би-би-си њуз“.
Портер Лафербер, студент и голем обожавател на Кирк, беше на петнаесетина метри оддалеченост. „Седев таму снимајќи го, престанав да снимам и тогаш го слушнав тој истрел. Не разбираш што се случило сè додека не се случи. Чарли паѓа од столот, сите почнуваат да паничат“, изјави тој за Би-би-си“. Лафербер додаде дека се скрил зад бетонска ограда, а потоа истрчал кон најблиската зграда.
„Не сакам да умрам“
Даниел беше уште поблиску, на помалку од пет метри од сцената. „Беше ужасно. Сѐ што слушнав беше врескање. Видов луѓе како трчаат и си помислив: „Не е безбедно да се трча. Не е безбедно да се станува“… И сѐ што велев беше: „Те молам боже, те молам боже, те молам боже, затоа што не сакам да умрам“, изјави за „Ројтерс“.
Поранешниот американски конгресмен Џејсон Чафец, кој беше на настанот со својата ќерка, ги потврди сцените на хаос. „Куршумот отиде директно во него. Сите беа на подот и трчаа“, изјави тој за „Фокс њуз“.
Адам Бартоломеј, кој интервјуира контрапротестанти на настанот, исто така го опиша општиот хаос. „Имаше хаос и луѓето трчаа кон излезите. Неколку луѓе беа во солзи“, изјави тој за Би-би-си.
Фил Лајман, поранешен конгресмен од Јута, ја делеше сцената со Кирк непосредно пред неговиот говор. „3.000 деца, кои во основа гледаат како некој е застрелан пред нив, тоа е навистина трауматично. Навистина е тешко“, рече тој.
Ема Питс од „Дезерет њуз“, која известуваше од настанот, рече: „Никогаш нема да ја извадам таа слика од главата“. Питс додаде дека била изненадена од недостигот на безбедност. „Никој не ја скенирал нашата опрема, никој не ги скенирал нашите торби, немало обезбедување“, рече таа. Бартоломеј се согласи велејќи дека е и изненаден што никој не му ја проверил торбата.
Универзитетот „Јута Вали“ соопшти дека имало шест обезбедувачи за предавањето, покрај приватното обезбедување на Кирк.
Фото: принтскрин