Македонија
ЗНМ: Правда за новинарката Душица Мрѓа за „27 април“: значаен чекор напред во борбата против заканите врз медиумските работници
Симболот на неказнивност на нападите кон новинарите, на слободата на говорот и правото на информирање на граѓаните, денот што во јавноста е познат како црниот четврток, 27 април 2017 година, конечно, по седум години, добива делумна правда за новинарите.
Во еден од случаите за слободата на медиумите и правата на новинарите, Основниот граѓански суд – Скопје донесе пресуда во корист на новинарката Душица Мрѓа, која беше нападната за време на своето извршување на работните обврски на 27 април 2017 година во Собранието во Скопје. Од ЗНМ оценија дека оваа пресуда испраќа јасна порака дека насилството врз новинарите не треба да се толерира и дека правдата мора да биде задоволена.
„Судот преку оваа пресуда ги признава важноста на заштитата на новинарите и слободата на изразување како основни темели на демократското општество. Пресудата е значаен чекор напред во борбата против заканите и притисоците врз медиумските работници“, велат од ЗНМ.
Изминатите седум години, наместо правосудните органи да си ја вршат својата работа, некои од новинарите, фоторепортерите и снимателите беа тие што сами ја бараа правдата низ судските ходници помогнати од адвокатите на ЗНМ.
Денеска, правдата ја виде светлината на денот. Имено, во Основниот граѓански суд Скопје, случајот со Душица Мрѓа, која беше една од нападнатите новинарки за време на упадот во Собранието, доби разрешница.
Во пресудата стои дека се задолжува тужената Република Северна Македонија да ја обесштети по основ на надомест на нематеријална штета поради претрпен страв, како и по основ на повреда на правото на слобода на изразување.
По нападот, колешката Мрѓа беше првата новинарка што даде исказ во Јавното обвинителство по што напаѓачот не беше идентификуван, а немаше ниту постапка за него. За да биде иронијата поголема, некои од напаѓачите на пратениците не само што беа идентификувани туку дел од нив беше осуден, а дел амнестиран.
Други новинари исто така имаат тековни постапки за овој случај за кои ЗНМ со внимателност ги следи.
„За потсетување, некои од фактите за овој случај се следните:
На 27 април 2017 година повеќе од 20 новинари беа под закана и напад и им беше забрането да известуваат од местото на настанот.
Во периодот од 2017 до 2018 година беа поднесени првите тужби од страна на новинари и медиумски работници против непознати лица и против државата барајќи правда за физичките и вербалните напади врз нив за време на настаните во Собранието. Овие тужби беа насочени кон откривање на идентитетот на напаѓачите, барање компензација за нанесените повреди и оштетена опрема, како и барање одговорност од страна на државата за пропусти во безбедносниот протокол
Од 2018 до 2019 година се случија првите судски одлуки, кои не беа во корист на новинарите, поточно судовите ги одбиваа тужбите, често поради недоволни докази или неможност да се идентификуваат директно одговорните лица за нападите.
Во 2020 година судот ги одби тужбите од страна на новинарките Душица Мрѓа и Наташа Стојановска со образложение дека немале докази оти имало упад и немале телесни повреди.
Во 2023 година Апелациониот суд Скопје ја одби жалбата на Горан Трпеноски против Основниот граѓански суд – Скопје, кој претходно му ја отфрли тужбата против државата за „27 април 2017 година“.
Уставниот суд во јули 2023 година утврди повреда на слободата на јавно изразување на мислата на новинарот Влатко Стојановски од „Фокус“ за време на настаните во Собранието на 27 април 2017 година. Според судот, во две пресуди – една од Граѓанскиот суд – Скопје од 2021 година и една од Апелациониот суд Скопје, исто од 2021 година, е пропуштено да се утврди и повреда на слободата на изразување.
Во јануари 2024 Уставниот суд донесе одлука со која се потврдува дека на колешката Душица Мрѓа, новинарка од „ТВ 24“, ѝ e прекршенa слободата на изразување, а со тоа и повреденo е правoтo на граѓаните да бидат информирани за случувањата на тој 27 април во Собранието.
Здружението на новинарите на Македонија со години ги повикува надлежните институции сериозно и ефикасно да ги истражат сите напади на новинарите и одговорните да бидат казнети. Битката за правото на информирање и правото на слободно вршење на новинарската работа нема да застане тука. Оние што ги повредуваат правата на новинарите потребно е да разберат дека напад на новинар во исто време е и напад врз слободата на говорот, правото на граѓаните да се информираат и на демократијата воопшто“, велат од ЗНМ.
Со измените на Кривичниот закон казните за напаѓачите се зголемени, а Обвинителството постапува по службена должност.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Митева за извештајот на Советот на јавни обвинители: Институциите мора да се научат дека не може да функционираат по терк кој досега бил пракса со власта на СДС и ДУИ
„Очигледно дека работата на Советот на јавни обвинители не е добра ниту целосна, ниту па ја одразува и ја применува целата улога за која практично беше и формиран. Жалам, поддршка на ваков извештај ниту сега ниту во иднина нема да дадам“, истакна членот на ИК и пратеничка од ВМРО-ДПМНЕ Марија Митева на денешната собраниска Комисија за политички систем на која дебатираа за Годишниот извештај на Советот на јавни обвинители за 2023 година.
„Мора да се научат институциите дека не може да функционираат по терк кој досега бил пракса со власта на СДС и ДУИ каде само бледо ќе напишат некои статистики и ќе ги пратат до Собранието и ќе ценат дека така ќе поминат работите. Мора да размислуваме како да ги подобруваме работите, тоа беше и наше предизборно ветување“, рече Митева.
Таа истакна дека по скандалот со заменик претседателот кој се случи очекувала оставка од сите во Советот на јавни обвинители. „Во најмала рака очекував дека по скандалот кој се случи со заменик претседателот сите како совет на јавни обвинители ќе понесете морална одговорност, оставки и ќе кажете дека не сакате да сте дел од еден таков совет“, посочи Митева.
Македонија
Пренџов: На Македонија и требаат промени, граѓаните со право бараат оставки во судството со 2 проценти доверба
„Огромно мнозинство од граѓаните, пратениците во Собранието и сите добронамерни организации кои и мислат добро на Македонија очекуваа од сите вас во советот денес да си поднесете оставки. Требаше да си поднесете оставки бидејќи крајно време е во Република Македонија да создадеме еден нормален правен систем во кој на челото на правда и правичност ќе бидат пресудни во правниот промет кој го имаат граѓаните со институциите“, истакна пратеникот од ВМРО-ДПМНЕ Љупчо Пренџов на денешната собраниска Комисија за политички систем на која дебатираа за Годишниот извештај на Советот за јавни обвинители за 2023 година.
Пренџов додаде: „Ние во Македонија правна држава немаме. Правната држава почива на два столба првата е јавното обвинителство а вториот е судството. Ниту едното функционира, ниту другото функционира. Срамно е никој да не поднесе оставка од функција за која граѓаните кои сите не плаќаат имате 2% рејтинг“.
Пренџов укажа дека во Македонија нема правна држава, право и обвинителски систем.
„Темата право правда и реформи во правосуден систем беше ставен пред изборот на граѓаните, на секоја анкета немањето право и правда е клучен проблем, ама решение на него не е со вие да продолжите со како до сега да бидете судски совет во оваа држава со 2% рејтинг. На Македонија и требаат промени, а не козметика со зборување еден час и при тоа не кажување ништо“, дециден е Пренџов.
Македонија
Панова за работата на Советот за јавни обвинители: Нема позитивна работа
Во Извештајот за работа на Советот за јавни обвинители се вели дека Советот сите обврски ги има завршено успешно, па прашувам успешно ли е кога довербата во правосудството е минорни два посто, праша пратеничката Ели Панова од ВМРО-ДПМНЕ на денешната седница на собраниската Комисија за политички систем на која дебатираа за Годишниот извештај на Советот за јавни обвинители за 2023 година.
„Гледајќи седница на Советот што видов, што заклучив. Советот кој е составен од 11 члена е нем, никој ништо не зборува зарем тоа е транспарентност. Транспарентност ли е да се молчи. Се гледа дека само немо спроведувате одлуки“, рече Панова.
Панова се осврна на делот на Извештајот во кој се зборува за бројки или за статистика.
„Во делот каде зборувате за претставки давате бројки, статистика и кажувате дека најмногу претставки се во ЈО Скопје што е очекувано најголем број предмети се таму, но стои дека има незадоволство од времетраење на постапки што говори за неажурност, укажуваат за брзо решавање на предмети поднесени за луѓето за кои вие не смеете да постапите и најлесно е да ја отфрлите кривичната пријава, помал број биле претставки од незадоволство од застапената застареност. Или ако претставките зборуваат за неажурност, селективност, застареност на пријавите вие говорите дека позитивно работите“, посочи Панова