Свет
Избори и референдум во Молдавија, Путин планира дестабилизација

Граѓаните на Молдавија денеска гласаат на претседателските избори, но и на референдумот за Европската унија (ЕУ). Овие избори и референдумот се одржуваат во критични моменти од конфликтот меѓу Русија и Западот за иднината на оваа сиромашна земја во Југоисточна Европа. Покрај отцепениот регион Придњестровје, Русија долго време сака да ја контролира Молдавија, која сега е пред клучен избор – Брисел или Москва.
Додека војната во Украина беснее на исток и го насочува политичкото и дипломатското внимание кон Киев, Молдавија, поранешна советска република, ги засили своите напори да избега од орбитата на Москва и започна долг процес на преговори за пристапување во ЕУ.
Прозападната претседателка Маја Санду се надева дека ќе ја унапреди својата агенда со освојување на втор мандат и обезбедување „за“ на референдумот за да се запише членството во ЕУ како стратешка цел во уставот на Молдавија.
Москва инвестираше повеќе од 100 милиони во манипулации во Молдавија
Анкетите велат дека има големи шанси Санду да победи и сугерираат дека мнозинството граѓани на Молдавија го поддржуваат пристапувањето во ЕУ, додека владата ја обвини Русија и нејзините сателити дека се обидуваат да влијаат на изборниот процес.
– Тоа е пресметан напор во големи размери што има за цел да ја дестабилизира нашата иднина и да го попречи патот на Молдавија кон ЕУ – рече советничката за надворешна политика на молдавскиот претседател Олга Рошка, повикувајќи се на проценки дека се испратени над 100 милиони евра за манипулирање со гласовите.
Полицијата соопшти дека руска мрежа поткупила 130.000 гласачи да гласаат против пристапувањето во ЕУ. Полицијата, исто така, рече дека криминалните групи поддржани од Русија сакале да го попречат гласањето, дури и со заземање државни институции, додека властите блокирале голем број руски веб-страници во земјата минатиот месец.
На брифингот оваа недела, Кремљ негираше дека Русија се мешала во изборниот процес во Молдавија. Сепак, се вели дека Москва верува дека многу Молдавци сакаат добри односи со Москва и им е ускратено правото да ги имаат медиумските куќи и политичарите што ги сакаат.
Сателитите на Путин во Кишињев
Меѓу водечките личности кои го поддржуваат Кремљ во Молдавија е Илан Шор, тајкун кој живее во Русија поради измама. Шор, кој беше санкциониран од САД за наводно мешање во изборите во име на Русија, понуди да плати многу луѓе за да ги убеди другите луѓе да гласаат „не“ на референдумот и да ги поддржат ривалите на претседателката Маја Санду, како и да ги носи од други неодредени дејствија означени само како „задолженија“.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен минатата недела отпатува за Кишињев за да се сретне со Маја Санду и да ги повика Молдавците да учествуваат на референдумот. Таа вети 1,8 милијарди евра финансиска поддршка.
Иако се очекува Санду да добие нов четиригодишен мандат, гласањето би можело да оди во вториот круг на 3 ноември доколку таа не освои повеќе од 50 отсто од гласовите.
Кандидат кој може да се најде и во вториот круг е Александар Стојаногло, поранешен јавен обвинител кој ги повика луѓето да го бојкотираат референдумот или да гласаат „не“, опишувајќи го како трик за зголемување на популарноста на Маја Санду.
Оазу Нантои, пратеник од партијата ПАС на Маја Санду, изјави за Ројтерс дека верува оти Русија сака да го види најслабиот можен резултат за актуелниот претседател на изборите и референдумот.
Без оглед на исходот од изборите и референдумот во недела, аналитичарите велат дека веруваат дека партијата на Маја Санду се соочува со тешка битка да го задржи мнозинството во парламентот.
Санду победи во 2020 година, а нејзината партија освои мнозинство во летото 2021 година. Оттогаш, Молдавија е погодена од ефектите на пандемијата Ковид, војната во Украина, која создаде бран бегалци и остриот пад на рускиот јазик испораките на природен гас, што ја поттикна инфлацијата.
Нантои рече дека верува оти Русија сака да види појава на сличен политички пејзаж на поранешната советска република Грузија, која има парламент во спор со ЕУ и Западот и главно церемонијален прозападен претседател.
– Во ова сценарио Русија би имала можност да ја контролира Молдавија – рече тој.
Русите планираат да ги попречат изборите и референдумот во Молдавија?
Молдавија неодамна изнесе тврдења дека властите во Русија, по наредба на Владимир Путин, планираат да ги попречат претстојните претседателски избори во земјата и референдумот за влез во ЕУ, со носење гласачи на избирачките места во молдавската амбасада во Москва.
Министерството за надворешни работи на Молдавија соопшти дека е вознемирено од извештаите дека Русија наводно се подготвува „вештачки да создаде впечаток на пренатрупаност“ на две избирачки места во Москва оваа недела.
– Молдавија ги повикува руските власти и другите партии да се воздржат од дејствија кои би можеле да го нарушат изборниот процес со незаконски средства или вештачки да создадат изглед на гужва на избирачките места – се вели во соопштението на Министерството.
Од руските власти нема коментар.
With days left to #Moldova presidential elections & EU referendum, pro-Kremlin #disinformation kicks into overdrive, betraying Moscow's nervousness about the elections. Read more & #DontBeDeceivedhttps://t.co/WgaBycrjOH pic.twitter.com/aC5QC9YjUs
— EUvsDisinfo (@EUvsDisinfo) October 17, 2024
ЕУ ѝ додели на Молдавија кандидатски статус откако Русија ја нападна Украина во 2022 година, а во претходните месеци рекордна сума пари од фондовите на ЕУ беше доделена на Молдавија.
Белата куќа оваа недела соопшти дека Москва потрошила „милиони долари“ за финансирање на своите фаворизирани партии во Молдавија и ширење дезинформации на социјалните мрежи.
Портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова, претходно ги критикуваше молдавските власти дека наводно испечатиле само 10.000 гласачки ливчиња за 500.000 Молдавци кои живеат и работат во Русија и имаат право на глас.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Фото+видео) Нереди во Лос Анџелес по рациите против имигранти, Трамп вели дека ќе ги забрани маските на протестите

Американскиот претседател Доналд Трамп ја забрани употребата на маски на протестите и ја пофали Националната гарда во Лос Анџелес по серијата насилни судири меѓу демонстранти и агенти на службата за имиграција и царинска контрола на САД за време на викендот.
Американскиот претседател во објава на социјалната мрежа truth social им се заблагодари на припадниците на Националната гарда.
„Одлична работа на Националната гарда во Лос Анџелес по два дена насилства, судири и нереди. Имаме неспособен гувернер и градоначалничка кои, како и обично (само погледнете како ги решаваа пожарите, а сега и нивното многу бавно издавање дозволи – федералната дозвола е завршена!), не се способни да ја завршат работата.
Овие протести на радикалната левица, поттикнати од организатори и често платени провокатори, нема да бидат толерирани. Исто така, отсега, маски нема да бидат дозволени на протестите. Што имаат тие луѓе да кријат и зошто??? Уште еднаш, благодарам на Националната гарда за одлично завршената работа!“
Нереди во Лос Анџелес
Претходно, Доналд Трамп распореди 2.000 припадници на Националната гарда на Калифорнија во Лос Анџелес, и покрај противењето од гувернерот Гавин Њусом, по вториот ден на судири меѓу стотици демонстранти и сојузните имиграциски власти опремени за разбивање нереди.
My feed is FLOODED with California Democrats saying Donald Trump is only trying to make a spectacle of Los Angeles by calling in the National Guard
ARE THEY INSANE??
1) ICE Protestors throwing bricks at federal officers
2) Protesters lighting LA on fire
3) Protestors breaking… pic.twitter.com/8DQ1wa2qcq— Wall Street Apes (@WallStreetApes) June 8, 2025
Сојузните агенти користеле солзавец, шок-бомби и гумени куршуми, додека демонстрантите фрлале камења и парчиња бетон кон возила на граничната патрола. Улиците биле покриени со чад од запален отпад.
Протестите ескалирале откако имиграциските власти претходниот ден спровеле рации во овој калифорниски град, вклучувајќи ја и модната четврт на Лос Анџелес и продавницата Home Depot, при што бројот на уапсени мигранти за една недела надминал 100. За време на протестите, властите уапсиле и истакнат синдикален лидер, обвинувајќи го за попречување на полициска акција.
„Сојузната влада сака спектакл“
Белата куќа најави дека Доналд Трамп ќе ја распореди Националната гарда со цел да се „реши беззаконието што било дозволено да се развие“, додека гувернерот Гавин Њусом, демократ, изјави дека овој потег е „намерно провокативен и ќе доведе само до дополнително зголемување на тензиите“. Њусом подоцна на социјалните мрежи ја обвини сојузната влада дека сака спектакл и ги повика граѓаните да не одговараат со насилство.
🚨 #BREAKING: Secretary Hegseth just announced he is preparing to deploy MARINES to the streets of Los Angeles if the National Guard needs assistance
“Marines at Camp Pendleton are on HIGH ALERT if vioIence continues,” SecDef said
TAKE CALIFORNIA BACK! 🇺🇸 pic.twitter.com/uIWBtQnNAD
— Nick Sortor (@nicksortor) June 8, 2025
Тензиите дополнително се зголемија кога министерот за одбрана Пит Хегсет се закани со распоредување на американската морнарица доколку насилството продолжи. „Ако насилството не престане, маринците од базата Кемп Пендлтон ќе бидат мобилизирани – веќе се во висока борбена готовност“, порача Хегсет.
Распоредувањето на Националната гарда следуваше по судирите во Парамонт и соседниот Комптон, каде што беше запален автомобил. Протестите продолжија и вечерта, кога неколку стотини демонстранти се собраа во близина на продавница за крофни, а полицијата постави бодликава жица за да ја задржи масата.
Трамп сепак има потреба од Конгресот за вакви одлуки
И покрај неговата најава за забрана, Доналд Трамп не може едноставно да забрани носење маски на протести само со објава на социјалните мрежи.
Според американскиот устав, претседателот нема овластување самостојно да донесе вакви забрани кои би важеле на национално ниво. За таква мерка е потребна законодавна постапка, односно одлуката мора да биде донесена од Конгресот, кој има овластување да усвојува закони што се однесуваат на правата на граѓаните и јавното здравје.
Претседателот може да издава извршни наредби што се однесуваат на федерални институции или специфични ситуации под вонредни овластувања, но за општи забрани, како што е носењето маски на јавни собири, потребна е јасна законска основа. Дополнително, дури и Конгресот има ограничени можности да наметне вакви мерки поради поделбата на надлежности меѓу федералната и сојузните држави, бидејќи јавното здравје и безбедноста главно се под ингеренции на државите.
Затоа, објавата на Трамп на социјалните мрежи нема правна сила – за да се спроведе ваква мерка, потребен е закон донесен од Конгресот и усогласен со уставните одредби.
Свет
(Видео) Индустрискиот регион Дњепропетровск погоден од дронови, артилерија и ракетни фрлачи

Во руските напади извршени во текот на ноќта врз централна Украина загинаа пет лица, а причинета е значителна материјална штета, соопштија регионалните власти во неделата.
Индустрискиот регион Дњепропетровск беше нападнат со дронови, артилерија и ракетни системи, при што беа уништени објекти и електрични далекуводи, пренесува „Киев Пост“.
„Напаѓачите го гаѓаа Синелниковскиот округ со наведувана воздушна бомба. Еден маж загина“, изјави претседателот на Обласниот совет на Дњепропетровск, Микола Лукашук, додавајќи дека во нападот биле оштетени и пет приватни куќи и едно детско градинче.
Во Никополскиот округ биле оштетени деловен објект, четири куќи и електрични далекуводи, наведува „Киев Пост“.
🇷🇺🇺🇦 At least five Iskander-K missiles nave struck the cities of Pavlohrad and Dnipro in Ukraine's Dnepropetrovsk region. pic.twitter.com/1GGBdLF0AB
— King Chelsea Ug 🇺🇬🇷🇺 (@ug_chelsea) June 7, 2025
Регионот Дњепропетровск беше цел и пред неколку дена, кога руски сили нападнаа воени објекти за обука, при што загинаа 12 украински војници.
„Украинска правда“ јавува дека во руските напади во саботата биле убиени четворица цивили во Доњецката област: двајца во Јаблуновка, еден во Костјантивка и еден во Сиверск.
Дополнително, уште девет лица биле повредени во текот на денот во истиот регион.
Руската војска извршила 555 напади врз 16 населени места во Запорошката област во последните 24 часа, соопшти утрово шефот на Воената управа на Запорожје, Иван Федоров.
Во објава на „Телеграм“, Федоров наведе дека руските сили извршиле еден ракетен напад врз Хригоривске и шест воздушни напади врз Орехово, Новоандријевка, Мала Токмачка и Чаривне. Тој додаде дека 320 беспилотни летала од различни типови ги нападнале местата Биленке, Јуркивка, Лобкове, Камјанскабачка, Хули Скопље, П. Новоданиловка, Мала Токмачка, Чаривне и Новодаривка. Исто така, според него, извршени се 10 напади врз Новојаковливка, Хуљајполје, Чаривне, Мала Токмачка, Новоандријевка, а под удар биле и Новодаривка и Роботине, пренесе Укринформ.
Пријавени се осум случаи на оштетени станови, приватни куќи и објекти од инфраструктурата. Претходно беше соопштено дека 63-годишен маж бил повреден во руски напад во Приморск.
Свет
(Видео) Силен украински напад врз Москва: гори фабрика, затворени се аеродроми

Украинскиот напад со беспилотни летала врз Москва доведе до затворање на два клучни аеродроми што го опслужуваат главниот град, соопштија руските власти рано наутро во неделата.
Руските единици за воздушна одбрана уништија девет украински дронови што се движеа кон Москва до 4 часот наутро, објави градоначалникот Сергеј Собјанин.
Тој додаде дека службите за итни случаи биле испратени на местото каде што паднале остатоците од дронот во ноќниот напад. Не пријавил никаква непосредна штета.
🔥 Russia: Fuel & lubricants warehouse on fire after an explosion in the Moscow suburb of Pushkino, 19 miles from the Kremlin. (30km)
The fire has now engulfed 5.2 acres. (21,000m²) pic.twitter.com/EtdKzmotoY— Igor Sushko (@igorsushko) June 7, 2025
Украински напад со беспилотно летало, исто така, предизвика краток пожар во хемиската фабрика „Азот“ во Тулската област, при што беа повредени две лица и уништени седум дронови над Калушката област, соопштија регионалните гувернери. И двата региона се граничат со Московската област јужно од главниот град.
Руската администрација за цивилно воздухопловство „Росавијација“ објави на Телеграм дека, со цел да се обезбеди безбедноста на воздушниот сообраќај, ги суспендира летовите на аеродромите „Внуково“ и „Домодедово“.