Свет
По заканата на Трамп, Канада усвои нов план за границата
Канада вети дека ќе спроведе низа нови безбедносни мерки долж нејзината граница со Соединетите Држави, вклучувајќи зголемен надзор и заеднички „ударни сили“ насочени кон транснационалниот организиран криминал.
Ветувањето доаѓа по заканата на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп дека ќе воведе царини од 25 отсто за канадски стоки кога ќе ја преземе функцијата во јануари, доколку земјата не ја заштити границата од протокот на нерегуларни мигранти и нелегални дроги.
Економистите велат дека ваквите царини би можеле да и нанесат удар на канадската економија. Во објавувањето на деталите за планот, канадскиот министер за финансии и меѓувладини работи најави дека федералната влада ќе одвои 1,3 милијарди канадски долари (900 милиони американски долари) за планот за заштита на границите.
„Мерките ќе ја обезбедат нашата граница од протокот на илегална дрога и нерегуларна миграција, истовремено обезбедувајќи слободен проток на луѓе и стоки кои се во срцето на просперитетот на Северна Америка“, рече секретарот Доминик Лебланк.
Петте столба на планот вклучуваат ставање крај на трговијата со фентанил, нови алатки за спроведување на законот, подобрена координација со американските органи за спроведување на законот, зголемено споделување информации и ограничување на сообраќајот на границата.
Планирано е да се воведе група за воздушно набљудување, која би вклучувала хеликоптери, беспилотни летала и кули за надзор. Владата ќе обезбеди финансирање на Агенцијата за гранични услуги на Канада за обука на нови кучешки тимови за откривање нелегални дроги. Се чини дека планот на Канада одговара на загриженоста што Трамп јавно ја искажа во последниве недели: протокот на фентанил и недокументирани имигранти во САД.
Бројот на премини на американско-канадската граница е значително помал отколку на границата меѓу САД и Мексико, покажуваат податоците на американската гранична патрола за средбите со мигрантите, како и за количеството запленето фентанил. Мексико исто така се соочува со заканата на Трамп за царини од 25%.
Лебланк потврди дека тој и други официјални лица имале „прелиминарен“ разговор со „граничниот цар“ на Трамп, Том Хоман за новиот план. „Охрабрен сум од тој разговор“, рече Лебланк, кој присуствуваше на минатомесечниот состанок меѓу премиерот Џастин Трудо и Трамп во Мар-а-Лаго, Флорида.
Најавата за новите гранични мерки дојде за време на првиот ден на Лебланк како министер за финансии на Канада. Долгогодишниот сојузник на Трудо набрзина положи заклетва во понеделникот по ненадејната оставка на Кристи Фриленд, која беше и министерка за финансии и вицепремиер.
Фриленд ја напушти функцијата во жестоко отворено писмо до Трудо во кое ги наведува нејзините несогласувања со него за трошењето и „најдобриот пат за Канада“. Нејзиното нагло излегување од кабинетот дополнително ја оптоварува ослабената малцинска влада на Трудо.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
(Видео) Дефекти во метрото во Солун само две недели по отворањето, патниците пешачеа низ тунелите
Во грчкиот град Солун, на 30 ноември официјално беше отворено новото метро, кое се наоѓа во непосредна близина на археолошки локалитети од византиската и римската ера. Најавено беше дека патниците пред да се качат во возот ќе поминат низ подземен музеј со археолошки артефакти, што би го направило овој проект единствен во светот. Но, тоа не се случи – патниците не го видоа подземниот музеј, бидејќи мораа да минат низ тунелите на метрото поради технички дефект.
„Беа потребни две децении за да функционира и само две недели да се расипе“, стои во описот на видеото кое веќе стана вирално, пренесе хрватскиот весник „Јутарњи лист“.
За време на изградбата на метрото, која почна во 2006 година, работниците открија бројни вредни археолошки артефакти, вклучително и пазар од византиската ера и римски гробишта.
View this post on Instagram
Овие откритија ја забавија работата на проектот и поттикнаа дискусии за тоа како да се продолжи со изградбата со зачувување на богатото археолошко наследство. Решението е пронајдено во спој на модерно и историско – патниците треба да уживаат во артефактите пред да се качат во возот.
„Ова е можност Солун да стане втор Рим кога станува збор за антиквитети“, велат археолозите.
Грчкиот премиер Киријакос Мицотакис, за време на посетата на метрото минатиот петок, истакна дека ова е веројатно единствен случај во светот – комбинација на метро и музеј.
Изградбата на солунското метро траеше речиси две децении, делумно поради финансиските тешкотии за време на грчката должничка криза во 2009-2018 година.
Изградено е на длабочина до 31 метар, што е подлабоко од првично планираното, така што археолошките локалитети би останале зачувани над тунелот.
Според изготвувачите на проектот, таквиот пристап обезбеди уникатна комбинација на модерен транспортен систем и историско наследство, што би можело да го направи Солун посебен на глобално ниво.
Свет
Астронаути на НАСА заглавија во вселената пред половина година, нивното враќање повторно одложено
Враќањето на Земјата на двајцата астронаути на американската вселенска агенција НАСА, кои моментално се наоѓаат на Меѓународната вселенска станица, повторно е одложено, соопшти НАСА.
Сунита Вилијамс и Бери Вилмор се заглавени на Меѓународната вселенска станица од јуни поради технички проблеми со вселенското летало Старлајнер. Двајцата требаше да останат таму само околу една недела.
НАСА тогаш објави дека треба да се вратат во февруари 2025 година, но агенцијата сега соопшти дека лансирањето на нивните замени е одложено.
„Спејс Икс Кру-10 на НАСА сега има за цел да лансира вселенско летало со четири членови на екипажот до Меѓународната вселенска станица (ISS) најдоцна до крајот на март 2025 година“, се вели во соопштението на американската вселенска агенција.
„Презакажувањето им дава време на тимовите на НАСА и Спејс Икс да ги завршат сите подготовки за лансирање на новото вселенско летало „Драгон“ за таа мисија.
Мисијата „Кру-9“, која ги вклучува Вилијамс и Вилмор, ќе се врати по пристигнувањето на мисијата „Кру-10“.
„Познат како период на предавање, овој временски интервал му овозможува на стариот екипаж да ги сподели сите научени лекции со новопристигнатиот екипаж и подобро да го префрли научното истражување и одржување во вселенскиот комплекс“, објави НАСА.
Две летала за снабдување неодамна пристигнаа на ISS, а вселенската станица е добро опремена со се што му треба на екипажот, вклучувајќи храна, вода, облека и кислород, според НАСА.
Свет
„Политико“: Третата светска војна е веќе во тек
Ако одевте по борбените линии во првите недели од војната во Украина, можевте да слушнете извици на украински и руски, можеби помешани со гласовите на регионалните јазици како што се бурјатски и чеченски.
Денес, војниците од двете страни на конфликтот комуницираат на шпански, непалски, хинди, сомалиски, српски и корејски. Странските јазици во рововите се само еден од знаците дека конфликтот добива сè поголема меѓународна димензија, пишува „Политико“.
На небото, иранскиот дрон Шахед може да го пресретне американскиот систем за воздушна одбрана, додека на земја германската артилерија ги надминува севернокорејските гранати. Речиси три години подоцна, тешко е да се нарече конфликт меѓу Русија и Украина „регионален“. Она што започна во февруари 2022 година како најголема копнена војна во Европа од Втората светска војна, сега се бори за титулата најглобален конфликт од Студената војна, со десетици земји директно или индиректно вклучени, анализира медиумот.
Овој аспект на конфликтот би можел да го одреди неговиот исход, бидејќи Украина ризикува да го загуби својот најголем сојузник со доаѓањето на Доналд Трамп на чело на САД, додека Русија ја привлекува поддршката од американските непријатели, како што е Северна Кореја.
„Последниот пат кога видовме вакво нешто веројатно беше советскиот напад врз Авганистан“, истакна историчарот од Студената војна Сергеј Радченко за „Политико“. Тогаш Западот заедно со Пакистан ги поддржа муџахедините и сите се вклучија“.
Кога Москва ја започна инвазијата, Кремљ ја оправда како одбранбен потег против НАТО. Општо прифатено е дека Путин очекувал краткорочен конфликт, потпирајќи се на минатогодишната пасивност на Западот кон неговите акции во Украина, Молдавија и Грузија. Сепак, Украинците пружија неочекуван отпор, а Западот брзо реагираше, испраќајќи оружје и разузнавачки информации кои го запреа рускиот напредок и го интернационализираа конфликтот, пренесува „Index.hr“.
„Ќе беше локален конфликт ако брзо завршеше“, рече Радченко. „Но, не е така.
Со текот на времето, меѓународната димензија стана клучна. Денес, двете страни зависат од странската помош: Украина за опстанок, Русија за одржување на доминацијата додека се обидува да ги минимизира ефектите од војната врз нејзиното население. Додека Украина тврди дека се бори за „демократија“, Русија ја оправдува својата војна како борба против „американската хегемонија“.
Русија доби сојузници како Иран, кој испорачува беспилотни летала и Северна Кореја, која испраќа проектили и војници. Земјите од БРИКС, незадоволни од западните финансиски институции, често покажуваат предност кон Русија. Кинеската поддршка, која вклучува купување руска нафта и технологија, е клучна за руската економија.
„Индија и другите можат да тргуваат со Русија, што е значајно. Но, ништо не може да се спореди со она што го носи Кина“, рече Александар Габујев, директор на Карнеги центарот за Русија и Евроазија.
Од друга страна, Русија користи хибридни методи за да предизвика проблеми и поделби, вклучително и мешање во изборите и поддршка на проруски групи како Хутите во Јемен. Но, за разлика од Студената војна, Москва нема прокси конфликти каде што може директно да го нападне НАТО.
Западната помош, предводена од САД и НАТО, го обезбеди опстанокот и воениот отпор на Украина. Од првичните хаубици до авионите Ф-16 и ракетите АТАКМС, помошта постепено се зголемуваше. ЕУ, исто така, постигна напредок во пристапните процеси на Украина и Молдавија.
„Без помош од Западот, војната немаше да ја преживее првата година и ќе завршеше со тежок пораз на Украина“, рече Габуев.
И покрај тоа, Западот задржа одредени ограничувања за да спречи ескалација. Украинските барања за напади внатре во Русија долго време се игнорирани, а Москва, иако се заканува со нуклеарни напади, избегнува директни конфликти со НАТО, стои во анализата.
Од друга страна, Русија користи сојузници како Северна Кореја за да обезбеди ресурси и војници, додека Украина нуди финансиски и историски мотиви на странските борци. Меѓутоа, како што војната влегува во својата четврта година, ниту една страна не ја добива сета помош што ја сака.
Идејата за замрзнување на конфликтот, кој вклучува територијални отстапки од Украина, повеќе не е табу тема, туку сериозно се разгледува.
„Од самиот почеток беше јасно дека Америка ќе се откаже доколку Украина не победи доволно брзо“, рече Нина Хрушчова, професорка по меѓународни односи во „The New School“ во Њујорк и правнука на советскиот лидер Никита Хрушчов.
„Од почетокот на се се гледаше како на холивудска серија“, вели таа. На почетокот, сојузниците мислеа дека ќе заврши по една сезона. Но, потоа следеше уште една.
„И сега сме во третата сезона и секако дека вниманието е намалено“, изјави таа. „Не сакаме четврта сезона, но тоа ќе се случи.
За Америка избегнувањето нуклеарна војна со Русија отсекогаш било приоритет број еден. Вториот беше да и помогне на Украина да победи. Тие две цели мора некако да се подмират“, вели Радченко.