Регион
Таен центар на УДБА во познат словенечки хотел: „Слушнав звуци, рецепционерот ме уверуваше дека нема никој“

Во хотелот „Јама“ во Словенија, при реновирањето на објектот во 2016 година, пронајдени биле тајни соби кои служеле како центар за комуникација на тогашната тајна полиција УДБА. Шпионите влегувале во нивниот таен комуникациски центар сместен во една од собите на приземјето на овој словенечки хотел, кој бил еден од најпосетуваните во земјата за време на Југославија. Јосип Броз Тито често престојувал таму со сопругата, пишува хрватскиот весник „Јутарњи лист“.
Во хотелот Јама во Словенија, Јосип Броз Тито беше домаќин на многу државници, како што е иранскиот шах Реза Пахлави, чија фотографија сè уште е изложена во ходникот на овој угостителски објект. И додека се забавувале во тогашниот луксузен хотел, покрај нив се одвивал сосема поинаков живот на чело со организацијата на УДБА, типичен за периодот на Студената војна. Постојна, се чинело како вистинска локација за шпионски активности бидејќи се наоѓала недалеку од границата со Западна Европа. Очигледно, во тоа време, под површината се случувале многу работи.
Денес овие соби се отворени за јавноста и може да се посетат со аудио водич, но и на обиколка со вистински водич. Туристичката тура е наменета за лица над 15 години и трае околу час и половина. Тајните соби, како што ги нарекуваат денес, биле откриени сосема случајно при реновирањето на хотелот, кој го купил претприемачот Марјан Батагељ.
Откако ги реновирале сите соби, им останало приземјето, каде и денес се наоѓаат сервисните површини. Имало челична врата која била заклучена и никој не знаел што има зад неа. Биле пронајдени четири простории за прислушување. Тие се наоѓале веднаш до пералната и содржеле уреди за слушање, цивилни и воени телефонски централи и соба за одмор со кревети.
По целата висина на хотелот имало и простор без врати и прозорци. Очигледно се користел за водење на огромни кабли. Некои соби биле опремени и со озвучување, а сите во тоа време веќе имале телефони. Се наведува и дека порано имало антена на покривот на хотелот. Имало неколку излези од просторот. Откритието било шокантно за сите.
Батагељ верува дека шпионските соби најверојатно биле изградени во 1969 година и биле дел од поширок систем. Тие поминале долго време во потрага по оригиналните дизајни на хотелот и на крајот ги нашле. Собите биле планирани веднаш до пералната, за да бидат што подалеку од вработените и гостите. Недостатокот на влажност во просториите создал идеални услови за поставување чувствителна опрема. Низ целата опрема имало дебел слој прашина, што значело дека веќе подолго време никој не бил во просториите. Денес таму може да се види оригинален мебел од тоа време, како и бројни парчиња опрема.
И тогаш почнаа гласини за тоа кој од поранешните функционери знаел. Никој не сакал да зборува за тоа. Можеби луѓето се уште стравувале да признаат нешто после толку многу години. Впрочем, тоа било местото каде што Удба биле стационирани. Можеби и сите вработени во хотелот биле шпиони? Или можеби само некои знаеле? И денес, многу луѓе се прашуваат. Поранешниот директор на хотелот, кој заминал во пензија, сигурно знаел за тајните соби, но никој од постарите вработени во хотелот не сакал да им го каже тоа на новинарите на „Јутарњи лист“ кои го посетиле хотелот „Јама“. Дури и денес, многу луѓе не сакаат да зборуваат за тоа, иако поранешниот шпионски центар оттогаш стана популарна туристичка атракција што секој може да ја посети. Неверојатно е како таков простор толку долго останал тајна по распадот на Југославија, а се наоѓал во еден од најпознатите хотели во Словенија.
Една од туристите која престојувала во хотелот „Јама“ на новинарите од „Јутарњи лист“ им раскажала за своето искуство кога почувствувала дека нешто не е во ред во тој хотел.
„Откако ја посетив познатата пештера во овој крај, отидов да спијам во хотелот Јама, во близина. Додека одев по ходникот, слушнав звук. Но, јас на почетокот не реагирав“, вели жената која сакаше да остане анонимна.
„Повторно се повтори. Се прашував што се случува толку доцна. Излегов од собата, но немаше ништо. Се вратив во кревет за да се вратам на спиење, но повторно слушнав некоја врева, како некој постојано да влегува и излегува од собата до мојата. Веќе почнав да се прашувам дали слушам духови, што се случува… На рецепција ми рекоа дека се е во ред, дека во собата до мојата нема гости. Тие беа изненадени што слушам бучава. Едвај заспав. Вториот ден, кога излегував од хотелот, сè уште чувствував чудно чувство. Години подоцна открив зошто“, раскажала жената.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Поранешниот хрватски премиер, Иво Санадер, излезе од затвор

Иво Санадер, поранешен лидер на ХДЗ и премиер на Хрватска, е ослободен од затвор пред да ја отслужи целата казна. Санадер беше условно ослободен од затворот Липовица откако отслужи две третини од казната, објавија хрватските медиуми.
Како што објасни адвокатот Драган Црнковиќ, исполнети се сите законски услови за поранешниот премиер да биде ослободен. Тој рече дека покрај неговата возраст, една од причините наведени во барањето за ослободување е неговата здравствена состојба, но тоа не се главните причини, забележува тој, туку и фактот дека тој го почитува член 59 од Кривичниот законик. Тој истакнува дека на 15 август 2023 година отслужил половина од казната.
Ќе биде должен да се јавува во полиција секој месец и нема да му биде дозволено да го менува местото на живеење и привременото живеалиште.
На прашањето на новинарите дали тоа значи дека ќе има ограничено движење, тој одговори негативно.
„Не знам, може да го запали автомобилот, да оди во Сплит. Само ако има намера трајно да го промени местото на живеење и живеалиштето, мора да добие дозвола“, објасни адвокатот Црнковиќ.
Фото: ЕПА
Регион
Пленковиќ: Хрватска не тргува со оружје и воена опрема со Израел

Хрватскиот премиер, Андреј Пленковиќ, денеска негираше дека Хрватска тргува со оружје со Израел, одговарајќи на барањето на хрватскиот претседател Зоран Милановиќ до владата да престане да тргува со оружје и воена опрема со таа земја.
Кога беше замолен да ја коментира изјавата на Милановиќ, Пленковиќ рече дека „нема трговија со оружје и воена опрема со Израел“, пренесува ХИНА.
Хрватското Министерство за одбрана во саботата објави дека официјален Загреб во моментов не набавува оружје за хрватската армија од Израел.
Регион
Додик шест години не смее да врши јавна функција: бара помош од Трамп, Орбан и руската амбасада се на негова страна

Судот на Босна и Херцеговина соопшти дека претседателот на Република Српска (РС) Милорад Додик нема да може да извршува никаква јавна функција шест години, не само претседателската, според пресудата.
Лидерот на српскиот ентитет во Босна и Херцеговина е осуден на една година затвор и шестгодишна забрана за политичка активност поради неспроведување на одлуките на високиот меѓународен претставник Кристијан Шмит, пресуда што Додик ја отфрла.
Судот на БиХ првично објави дека Додик нема да може да биде претседател на РС шест години, а потоа испрати ново соопштение во кое објаснува дека оваа одлука, со оглед на промените во законот што ги наметна Шмит, вклучува и забрана за вршење на сите други функции што вклучуваат јавни пари.
Буквалното толкување на ова вклучува и забрана за извршување на функцијата претседател на владејачката СНСД ако партијата на Додик се финансира од буџетот.
Додик во меѓувреме побара меѓународна поддршка и го тагираше американскиот претседател Доналд Трамп на профилот на X, цитирајќи ги неговите зборови од 2024 година во кои повика на прекин на прогонот против него во САД. Тој го спореди својот случај со она што го доживеа Трамп, нагласувајќи дека тој, исто како Трамп, е жртва на политички прогон.
Руската амбасада во БиХ ја оцени пресудата како политичка и го нарече високиот меѓународен претставник „узурпер“.
„Затоа сите пресуди засновани на наводи за наводно кршење на одлуката на високиот претставник не се законски, туку чисто политизирани. Целата одговорност за евентуалната дестабилизација на внатрешнополитичката ситуација во земјата е на промоторите на оваа политичка акција“, соопшти амбасадата.
Унгарскиот премиер Виктор Орбан, исто така, го поддржа Додик, велејќи дека треба да се почитува одлуката на народот на РС кој го избра Додик за свој претседател.
It’s time for everyone to respect the decision of the PEOPLE of Republika Srpska, who elected @MiloradDodik as their President.
There is no place for legal witch-hunts in a democracy.
— Orbán Viktor (@PM_ViktorOrban) August 1, 2025
„Нема место за легален лов на вештерки во демократијата“, напиша Орбан на X.
Фото: ЕПА