Свет
Орбан ја исмеа Каја Калас; Дипломат на ЕУ: Американците носат хаос

Европските лидери почнаа да ги прилагодуваат своите политики на новата реалност без американска заштита – и во исто време почнаа да се спротивставуваат на мировниот план на Доналд Трамп за Украина. Во Брисел, Берлин, Париз и Лондон се погласни се гласовите кои го предупредуваат американскиот претседател дека согласувањето со територијалните барања на рускиот лидер Владимир Путин би значело повторување на политиката на смирување од минатото.
Западните сојузници се особено загрижени поради одлуката на Трамп да ја исклучи можноста за членство на Украина во НАТО, да им забрани на американските трупи да учествуваат во мировните сили и да го отфрлат барањето на Киев да ја врати целата територија окупирана од Русија од 2014 година.
Додека официјалните лица го анализираа предлогот на Трамп, се издвои една порака: Украина и нејзините сојузници нема да прифатат никаков договор што Русија и САД би го постигнале без учество на украинскиот претседател Володимир Зеленски. Европејците исто така нагласуваат дека мора да бидат вклучени во преговорите.
„Јасно е дека ниту еден договор зад нашиот грб нема да успее. Ви требаат и Европејците и Украинците“, им рече на новинарите Каја Калас, највисокиот дипломат на ЕУ, на маргините на состанокот на министрите на НАТО. „Зошто и даваме на Русија сè што сака уште пред да започнат преговорите? Тоа е политика на попуштање. Никогаш не функционирала“.
Калас, поранешна естонска премиерка позната по нејзиниот цврст став кон Русија и скептицизмот кон Трамп, е највисокиот функционер на Европската комисија кој досега зборуваше на оваа тема. Дури и во ОК, која се гордее со својот „специјален однос“ со САД, потегот на Трамп предизвика шок и незадоволство.
„Историјата нè научи одново и одново дека политиките за смирување не даваат резултати“, изјави за Политико британскиот пратеник Дејвид Рид, поранешен член на кралските маринци. „Оваа војна мора да заврши под условите поставени од Украина. Сè помалку би било предавство на храбар сојузник кој бил нападнат без провокација и директна закана за безбедноста на Европа“, додаде тој.
Британскиот премиер Кир Стармер, кој вложи големи напори за одржување на добри односи со Трамп, одби да ги поддржи деталите од американскиот план. „Не може да се зборува за преговори за Украина без Украина на маса“, нагласи Стармер, додавајќи дека Украина мора да остане на патот кон членство во НАТО, што Путин силно го отфрла, а Трамп го исклучува од неговите предлози.
Калас го поддржа и членството на Украина во НАТО, опишувајќи го како „најсилна“ и „најисплатлива“ безбедносна гаранција. Таа предупреди дека војната, со европска поддршка, ќе продолжи доколку Зеленски биде исклучен од преговорите. „Ако договорот биде постигнат зад нашиот грб, едноставно нема да функционира“, рече таа. „Украинците ќе продолжат да се борат, а ние ќе ги поддржиме“.
Зеленскиј вчера повтори дека нема да прифати никаков мировен договор без директно учество на Украина во преговорите. На крајот од самитот на министрите за одбрана на НАТО во Брисел, американскиот секретар за одбрана Пит Хегсет се обиде да ги увери сојузниците, нагласувајќи дека „и Русија и Украина“ ќе учествуваат во преговорите.
Кремљ соопшти дека Украина ќе биде вклучена во преговорите „на еден или друг начин“, но додаде дека ќе има и „билатерален канал меѓу Русија и САД“. Сè уште не е јасно каква улога би можеле да имаат ЕУ или Велика Британија.
Сепак, не сите во Европа го делат истиот ентузијазам за поддршка на Киев. Унгарскиот премиер Виктор Орбан ја исмеа изјавата на Каја Калас за континуираната европска поддршка за Украина. „Позицијата на Брисел – да поддржува убиства онолку долго колку што е потребно – е морално и политички неприфатлива“, рече Орбан. „Додека претседателот Доналд Трамп и претседателот Путин преговараат за мир, претставниците на ЕУ даваат безвредни изјави“.
Еден европски дипломат ја сумираше загриженоста на многумина кои се сомневаат во способноста на Трамп да преговара со Путин. „Многумина стравуваат дека Трамп е несмасен преговарач и дека ќе направи неверојатни отстапки за Русија“, рече дипломатот кој сакаше да остане анонимен. „Општиот впечаток е дека Американците внесуваат хаос во целиот процес“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
(Видео) Нов жесток напад врз демонстрантите во Србија

Протестите продолжуваат во неколку градови во Србија вечерва по вчерашните напади од страна на поддржувачите на Српската напредна партија (СНС) врз демонстрантите во Врбас и Бачка Паланка. Собирите беа организирани од „студенти во блокада“, кои ги повикаа граѓаните да излезат на улиците и да протестираат пред канцелариите на СНС и полициските штабови.
Најголемите собири се одржуваат во Белград, Нови Сад, Ниш, Крагуевац и други градови, вклучувајќи ги Суботица, Шабац, Лесковац, Сомбор, Панчево и Ваљево.
Novi Sad
SNS na gradjane pirotehnikom pic.twitter.com/8tk37G5df0— Žaklina Tatalović (@zaklina_prva) August 13, 2025
Ескалација во Нови Сад вечерва
Ситуацијата во Нови Сад ескалираше кога пиротехнички средства беа лансирани кон граѓаните од правец на просториите на СНС. Демонстрантите одговорија со кршење прозорци во партиските простории, по што полицијата во опрема за разбивање демонстрации, формираше кордон. На протестот беа фрлени и факели.
Протестната колона во Нови Сад тргна од студентскиот кампус, по дебатата „Медиумите во ерата на репресија“, кон главните простории на СНС.
Вчера во Врбас, поддржувачи на СНС и Александар Вучиќ ги нападнаа демонстрантите со пиротехнички средства, камења, шишиња и клучеви. Еден граѓанин претрпе повреда на ногата, а помошник снимател на Н1 беше погоден со камења. Сличен напад се случи и во Бачка Паланка.
Директорот на српската полиција, Драган Васиљевиќ, изјави дека полицијата „спречила големи конфликти“ синоќа, дека граѓани и полицајци биле повредени, а неколку лица биле приведени. „Не заштитувавме една група, туку јавен ред и мир“, рече Васиљевиќ.
фото: принтскрин
Европа
Американски портал објави што му рекол Трамп на Зеленски на состанокот со европските лидери

Американскиот претседател Доналд Трамп им порача на украинскиот претседател Володимир Зеленски и на европските лидери дека неговите цели за претстојната средба со рускиот претседател Владимир Путин се постигнување прекин на огнот и проценка на можноста за сеопфатен мировен договор.
Според „Аксиос“, повикувајќи се на два извори запознаени со ова прашање, средбата меѓу Трамп и Путин е закажана за 15 август во Алјаска. За време на обемните разговори на 13 август, во кои учествуваа европски лидери, Зеленски и американски претставници, Трамп рече дека неговата цел е да преговара за прекин на огнот и подобро да процени дали постои реална шанса за мировен договор во војната меѓу Русија и Украина.
Трамп ги намали очекувањата за големи добивки во Алјаска, нарекувајќи ја средбата „воведен состанок“. Сепак, францускиот претседател Емануел Макрон и германскиот канцелар Фридрих Мерц, кои исто така учествуваа во разговорот, потврдија дека Трамп јасно ставил до знаење дека сака да се обиде да постигне прекин на огнот.
Според еден извор, Зеленски му рекол на Трамп за време на разговорот дека „на Путин не може да му се верува“. Изворот рекол дека Трамп проценил дека мировниот договор ќе вклучува размена на територии. „Трамп рекол дека работа на Владимир и на Володимир е да разговараат еден со друг за територии, а не е негова“, рекол изворот.
Друг извор тврди дека Макрон зазел „многу цврст“ став, кажувајќи му на Трамп дека „средбата била голема работа која му се дава на Путин“. „На Трамп не му се допаднало“, додаде изворот. Исто така, беше забележано дека Мерц и генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, биле „многу активни“, додека италијанската премиерка Џорџа Мелони „изнела некои добри поенти“.
Според истиот извор, полскиот претседател Карол Навроцки го потсетил Трамп на Битката за Варшава пред точно 105 години, кога Полска и Украинците се бореле заедно против болшевичка Русија.
На состанокот присуствуваа само некои лидери на ЕУ, а од источниот дел на НАТО беа присутни само Полска и Финска. Финска е исто така членка на „коалицијата на волните“, која ги започна разговорите по заедничката прес-конференција на Мерц и Зеленски.
Макрон по повикот изјави дека територијалните прашања „нема да бидат предмет на преговори“ со никого освен со Зеленски. Мерц по повикот откри дека Украина е подготвена да разговара за територијални прашања, но дека почетната точка ќе биде фронтовската линија. „Правното признавање на окупираните територии не е тема за преговори“, нагласи тој.
Зеленски рече дека прашањето за состанокот меѓу претседателите на САД и Русија во Алјаска на 15 август било опфатено во низа разговори и дека Трамп му рекол дека ќе остане во контакт по тој состанок.
фото: принтскрин
Свет
Нетанјаху: Нашата визија е Голем Израел

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху изјави дека се чувствува како да е на „историска и духовна мисија“ и е „многу“ поврзан со визијата за Голем Израел.
Новинарот Шерон Гал, кој кратко време беше десничарски член на Кнесетот, му подари на Нетанјаху она што тој го опиша како амајлија со „мапа на Ветената земја“.
Гал на шега додаде дека не сака дополнително да го „вмешува“ премиерот во случајот во кој Нетанјаху е обвинет за прифаќање накит и други луксузни предмети од неколку бизнисмени за себе и неговата сопруга, Сара.
На прашањето дали чувствува поврзаност со „визијата“ за Голем Израел, Нетанјаху одговори: „Многу“.
Терминот Голем Израел почнал да се користи по Шестдневната војна во јуни 1967 година за да се однесува на Израел и териториите што потоа ги освоил – Источен Ерусалим, Западниот Брег, Појасот Газа, Синајскиот Полуостров и Голанската Висорамнина.
Прашањето на Гал за Голем Израел дојде откако го праша Нетанјаху дали чувствува дека е на мисија во име на еврејскиот народ. Премиерот одговори дека е на „мисија на генерации – генерации Евреи кои сонувале да дојдат тука, а генерации Евреи ќе дојдат по нас“.
„Ако ме прашате дали имам чувство за мисија, историски и духовно, одговорот е да“, заклучи Нетанјаху.
фото: принтскрин