Свет
Реакции на ЕУ и НАТО по американскиот напад врз Иран

Британскиот премиер, Кеир Стармер, го повика Иран да се врати на преговарачката маса и рече дека стабилноста во регионот останува приоритет, се вели во соопштението од Даунинг стрит, по американските напади врз три од главните ирански нуклеарни постројки, додека НАТО објави дека ја следи ситуацијата, а ЕУ исто така повика на преговори.
„Нуклеарната програма на Иран е сериозна закана за меѓународната безбедност. На Иран никогаш не смее да му се дозволи да развие нуклеарно оружје, а САД презедоа чекори за да ја ублажат таа закана“, рече Стармер во изјавата.
„Го повикуваме Иран да се врати на преговарачката маса и да постигне дипломатско решение за ставање крај на оваа криза“, рече тој.
Британскиот министер за трговија изјави за Скај њуз дека Лондон не бил вклучен во американските напади врз Иран и дека не добил барање за користење на британската база во Диего Гарсија, но дека бил информиран за нападите.
Претставник на НАТО за Ројтерс изјави дека Алијансата внимателно ја следи ситуацијата. Запрашан за одговорот на Алијансата на нападите и какво било можно влијание врз неборбената мисија на НАТО која спроведува активности за обука и градење капацитети во соседен Ирак, официјалниот претставник рече: „Се разбира дека внимателно ја следиме ситуацијата“.
Високата претставничка на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Каја Калас, побара од сите страни да се вратат на преговарачката маса, но исто така нагласи дека не смее да му се дозволи на Техеран да развие нуклеарно оружје.
„Ги повикувам сите страни да се повлечат, да се вратат на преговарачката маса и да спречат понатамошна ескалација“, рече таа, додавајќи дека министрите за надворешни работи на ЕУ денеска ќе разговараат за ситуацијата.
„Не смее да му се дозволи на Иран да развива нуклеарно оружје“, рече Калас во објавата на платформата на социјалните мрежи „Икс“.
Ирак остро ги осуди американските напади врз нуклеарни постројки во соседен Иран и предупреди на последиците за безбедноста на Блискиот Исток.
„Оваа воена ескалација претставува сериозна закана за мирот и безбедноста на Блискиот Исток и сериозни ризици за регионалната стабилност“, соопшти ирачката влада.
Багдад повика на итна деескалација и употреба на дипломатија за смирување на кризата.
„Ова мора да се направи на начин што ќе ја заштити колективната безбедност и ќе ги почитува принципите на меѓународното право и Повелбата на Обединетите нации“, додаде портпаролот на ирачката влада во онлајн изјава.
Ирак, кој одржува добри односи и со Вашингтон и со Техеран, се обидува да остане настрана од сегашната војна меѓу Иран и неговиот голем ривал Израел.
Саудиска Арабија изрази „голема загриженост“ по американските напади врз иранските нуклеарни локации, се вели во соопштението на Министерството за надворешни работи на „Икс“.
Кралството ја повика меѓународната заедница да ги засили напорите во такви „многу чувствителни околности“ за да се постигне политичко решение за ставање крај на кризата.
Катар рече дека опасните тензии по американските напади врз иранските нуклеарни локации ќе доведат до „катастрофални последици“ на регионално и меѓународно ниво, се вели во соопштението на Министерството за надворешни работи на „Икс“.
Министерството го осуди „влошувањето“ на ситуацијата по американските напади, се вели во соопштението.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
ОН: Планот на Израел за преземање на Газа мора веднаш да се запре

Планот на израелската влада за воено заземање на Газа ќе предизвика повеќе смртни случаи и страдања и мора веднаш да се запре, изјави шефот на Советот за човекови права на ОН, Фолкер Турк.
„Планот е во спротивност со пресудата на Меѓународниот суд на правдата дека Израел мора што поскоро да ја прекине окупацијата за да постигне решение за две држави и да го оствари правото на самоопределување на Палестинците“, вели Турк во соопштението.
Безбедносниот кабинет на Израел рано утрово одобри план за преземање на контролата врз градот Газа, додека земјата ги проширува своите воени операции и покрај растечките критики дома и во странство за разорната, речиси двегодишна војна.
„Врз основа на сè што видовме досега, понатамошната ескалација ќе резултира со поголемо присилно раселување, повеќе убиства, повеќе страдања, бесмислено уништување и криминал“, предупреди Турк.
„Наместо да ја ескалира војната, израелската влада треба да направи сè што може за да ги спаси животите на цивилите во Газа, дозволувајќи влез на хуманитарна помош. Палестинските вооружени групи треба веднаш и безусловно да ги ослободат заложниците“, додаде тој.
Фото: ЕПА
Свет
Објавено е што е подготвен Путин да направи

Русија и САД се обидуваат да постигнат договор што би ја запрел војната во Украина и би ја потврдил руската контрола врз териториите што ги зазеде по инвазијата, според информирани извори, објавува Bloomberg.
Американските и руските претставници работат на договор за териториите што би бил презентиран на планираната средба меѓу претседателот Доналд Трамп и Владимир Путин, која би можела да се одржи уште следната недела, велат изворите, кои побараа да не бидат именувани.
Според нив, Вашингтон се обидува да ја обезбеди поддршката на Украина и европските сојузници, но исходот од договорот е сè уште многу неизвесен.
Путин инсистира Украина да ѝ го предаде на Русија целиот регион Донбас, вклучувајќи ги регионите Луганск и Донецк, како и Крим, кој Русија го анектираше во 2014 година. Тоа би значело дека украинскиот претседател Володимир Зеленски ќе мора да ги повлече силите од областите во тие региони што сè уште се контролирани од Киев, давајќи ѝ на Москва територијална победа што не успеа да ја постигне воено од почетокот на тоталната инвазија во февруари 2022 година.
Таквиот исход би бил голема победа за Путин, кој долго време сака директни разговори со САД за да се стави крај на војната, заобиколувајќи ја Украина и европските земји. Зеленски се соочува со ситуација во која би можел да се соочи со ултиматум да ја прифати загубата на територија, додека европските земји стравуваат дека ќе останат задолжени за надгледување на прекинот на огнот додека Путин ги обновува своите воени сили.
Според изворите, Русија би ја прекинала својата офанзива во регионите Херсон и Запорожје по сегашните бојни линии како дел од договорот. Но, тие додаваат дека условите се сè уште флуидни и ништо не е конечно.
Не е јасно дали Русија ќе се согласи да врати дел од територијата што моментално ја окупира, вклучително и нуклеарната централа Запорожје – најголемата во Европа.
Белата куќа не одговори на барањето за коментар. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, исто така, не одговори. Украинските власти одбија да коментираат за предлозите.
Според изворите, целта на договорот би била да се „замрзне“ војната и да се отвори патот за технички разговори за трајно мировно решение. Пред тоа, САД побараа Русија безусловно да се согласи на прекин на огнот за да се создадат услови за преговори.
Свет
Лукашенко: Би му ги отворил очите на Трамп

Претседателот на Белорусија, Александар Лукашенко, изјави дека средбата со Доналд Трамп би била „исклучително корисна“ за американскиот лидер, бидејќи, како што вели тој, би му ги „отворила очите“ за клучните глобални прашања, првенствено за односите меѓу САД и Русија и ситуацијата во Украина.
„За разлика од сите што трчаат околу него, јас би му ги отворил очите за многу работи. Вклучувајќи ги односите меѓу САД и Русија, особено за конфликтот во Украина. И, секако, за позицијата на Белорусија“, рече Лукашенко во интервју за „Тајм“, чие снимање го објави агенцијата БелТА.
Белорускиот претседател откри и дека се пошегувал на средбата со американските претставници дека „на Американците им недостасува диктатор“. „Ми одговорија дека имаат доволно свои. Реков дека размислувам за себе – би имал многу да му кажам на нивниот претседател“, додаде Лукашенко.
Изјавата дојде откако Лукашенко се сретна во Минск со специјалниот претставник на американскиот претседател, Кит Келог, кој стана највисокиот американски функционер што ја посети Белорусија во последните години.
Во интервју за „Тајм“, Лукашенко ја поддржа „цврстата политика на Трамп кон Европа“, наведувајќи го како пример извозот на украинско жито. Според него, Трамп сакал да транспортира жито од Одеса преку Полска и да го испрати до европските пристаништа, но не му е дозволено да го стори тоа бидејќи се плаши од појавувањето на тоа жито на европскиот пазар.
Белорускиот лидер изрази подготвеност да организира трилатерална средба меѓу Владимир Путин, Доналд Трамп и Володимир Зеленски во Минск, со оценка дека двајцата претседатели ќе бидат задоволни од изборот на белоруската престолнина како преговарачка платформа.
Тој, исто така, го пофали потпретседателот на САД, Венс, нарекувајќи го „пристоен човек“ кој би можел да стане нов американски лидер, додавајќи дека се надева дека ќе ја продолжи политиката на Трамп кон ЕУ.
Лукашенко ги повика Американците да го „покренат“ Трамп за да го охрабри Зеленски барем да се согласи на „воздушно примирје“, предупредувајќи дека светските односи драстично ќе се променат во следната деценија и дека решенијата треба да се бараат врз основа на сегашната реалност.
Фото: принтскрин