Сонот не е луксуз – тој е основа на здрав живот. Сепак, во забрзаното темпо на секојдневниот живот, сè повеќе луѓе спијат шест часа или помалку, мислејќи дека подоцна ќе „надоместат“.

Иако можеби изгледа дека функционирате сосема добро, последиците од хроничното лишување од сон можат да бидат сериозни – и за телото и за умот, објавува Cranny Health.

Што се случува кога спиете само шест часа (или помалку)?

Иако понекогаш се чини дека шест часа сон се доволни, на долг рок тоа не е доволно за телото. Недостатокот на сон може да биде суптилен на почетокот – можеби нема веднаш да се чувствувате уморни, но со текот на времето станува поизразен проблем.

Негативните последици од недоволно спиење вклучуваат:

психолошки тешкотии – проблеми со концентрација, меморија, раздразливост, анксиозност и депресивно расположение

физичко здравје – поголем ризик од ослабен имунитет, дебелина, дијабетес тип 2, висок крвен притисок, срцеви заболувања, деменција, па дури и одредени форми на рак

пократок животен век – истражувањата покажуваат дека луѓето кои редовно спијат пет часа или помалку имаат 15% поголем ризик од предвремена смрт

поголем ризик од несреќи – заморот зад воланот или на работа го зголемува ризикот од несреќи.

Постојат исклучоци, но тие се ретки

Мал број луѓе се генетски предиспонирани да имаат потреба од помалку од шест часа сон. Сепак, на повеќето возрасни сè уште им се потребни помеѓу 7 и 8 часа сон дневно за нормално да функционираат.

Како да знаете дали ви недостасува сон?

Недостатокот на сон не е секогаш лесно да се препознае. Обрнете внимание на следниве знаци:

видливи знаци – отечени очи, темни кругови

нередовни навики на спиење – ако спиете многу подолго за време на викендите или кога не поставувате аларм, можеби не спиете доволно во спротивно

психолошки симптоми – заборавеност, недостаток на концентрација, ненадејни промени во расположението

физички знаци – зголемена потреба за храна, зголемување на телесната тежина, почести заболувања

лош квалитет на спиење – ако често се будите ноќе, имате проблеми со заспивањето или се чувствувате исцрпено наутро и покрај тоа што сте спиеле „доволно“ часови, ова може да укажува на лош квалитет на спиење.

Колку сон навистина ви е потребен?

Препорачаните количини на сон зависат од возраста:

возрасни (18+) – 7–8 часа
тинејџери (13–18 години) – 8–10 часа
деца (6–12 години) – 9–12 часа
деца од предучилишна возраст (3–5 години) – 10–13 часа (вклучувајќи го и попладневниот одмор)
мали деца (1–2 години) – 11–14 часа
доенчиња (4–12 месеци) – 12–16 часа

Како да се подобри квалитетот на спиењето?

Добрата „хигиена на спиење“ помага и со количината и со квалитетот на спиењето. Обидете се да ги усвоите следниве навики:

одржувајте рутина – легнувајте и станувајте во исто време, дури и за време на викендите

уредете ја спалната соба – просторот треба да биде темен, тивок и пријатно ладен; користете завеси за затемнување

избегнувајте екрани – исклучете ги електронските уреди најмалку 30 минути пред спиење

внимавајте што јадете и пиете – не јадете многу пред спиење и избегнувајте алкохол најмалку четири часа пред спиење; не пијте кафе 10-12 часа пред спиење

вежбајте редовно – физичката активност ви помага полесно да заспиете, но завршете со вежбањето најмалку еден час пред спиење

Кога да побарате помош?

Ако, и покрај здравите навики, сè уште имате проблеми со спиењето, консултирајте се со лекар.

Проблеми како што се несоница, депресија, перименопауза, менопауза или апнеа можат значително да го нарушат сонот – а со тоа и здравјето.