Свет
ОН: До 2050 година, побарувачката за клима уреди ќе се зголеми тројно, тоа не е добро
Побарувачката за клима уреди може да се зголеми повеќе од трипати на глобално ниво до 2050 година, предупредија денес Обединетите нации, повикувајќи ја меѓународната заедница да пронајде поодржливи решенија за ладење. Програмата за животна средина на ОН соопшти дека побарувачката може да се зголеми поради глобалното зголемување на населението и богатството во комбинација со сè поекстремната топлина.
„Растечката побарувачка за системи за ладење кои ќе бидат сè понеефикасни и се повеќе ќе ја загадуваат околината може речиси да ги удвои емисиите на стакленички гасови поврзани со ладењето од нивоата во 2022 година“, се вели во извештајот на УНЕП, „Global Cooling Watch 2025“, на маргините на климатскиот самит на ОН COP30 во Белем.
„Побарувачката за климатизација може да се зголеми трипати до 2050 година. Сепак, милијарди луѓе сè уште нема да добијат соодветна заштита од топлината. Треба да го преформулираме концептот на ладење и употребата на уреди за ладење, не како извор на емисии на стакленички гасови, туку како основа на отпорност на топлина и одржлив развој“, се вели во соопштението.
Најбрз раст на побарувачката за опрема за ладење се предвидува во Африка и Јужна Азија. „Со смртоносните топлотни бранови кои стануваат сè почести и поекстремни, пристапот до ладење мора да се третира како суштински дел од инфраструктурата, заедно со потребата од услуги за вода, енергија и санитација“, рече директорката на УНЕП, Ингер Андерсен.
Таа додаде дека „сепак, не можеме да излеземе од топлотната криза само со климатизација, бидејќи тоа би ги зголемило емисиите на стакленички гасови, како и трошоците“. УНЕП ја посочува опцијата за таканареченото „пасивно ладење“, што вклучува подобар квалитет на дизајнот и изградбата на ѕидовите и покривите, засенчување, решенија за соларна енергија надвор од мрежата и вентилација.
Потенцијалното влијание на стратегиите за пасивно ладење врз внатрешните температури се движи од 0,5 до 8 степени Целзиусови. „Пасивните, енергетски ефикасни и решенија базирани на природата можат да помогнат во задоволувањето на растечката глобална потреба за ладење и заштита на луѓето.
Тие исто така би ја задоволиле потребата за заштита на синџирите на исхрана и економиите од растечката топлина додека се стремиме да ги исполниме глобалните климатски цели“, рече Андерсен. Извештајот за ладење и климатизација сугерира дека усвојувањето на вакви мерки би можело да ги намали емисиите на 64 проценти под проектираните нивоа во 2050 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Анкара потврди: 20 турски војници загинаа во падoт на авионот, објавени имињата и фотографиите на жртвите, причините сè уште непознати
Анкара денес ја потврди смртта на 20 турски војници во воен товарен авион што се урна вчера во источна Грузија.
Турското Министерство за одбрана ги објави имињата и фотографиите на жртвите, но сè уште не ги објави можните причини за падот на авионот Ц-130.
„Нашите херојски соборци станаа маченици на 11 ноември 2025 година“, се вели во соопштението издадено во име на министерот за национална одбрана Јашар Ѓулер, кое го емитуваше државната телевизија ТРТ.
Türkiyəyə məxsus təyyarənin Gürcüstan-Azərbaycan sərhəddində qəzaya uğradığı bildirilir #Uçak #Türkiye #sondakika #Turkey #Georgia #Gürcistan pic.twitter.com/qOjyfZx6C8
— Ismayil Jabiyev (@ismayiljabiyev) November 11, 2025
Турските власти, исто така, објавија дека турскиот тим започнал истрага за остатоците од воениот авион во 6:30 часот наутро по локално време, во координација со грузиските власти.
Сите 20 членови на екипажот на турскиот воен транспортен авион Ц-130 загинале кога авионот се урна на границата меѓу Грузија и Азербејџан.
Авионот Ц-130 полетал од Азербејџан и се враќал во Турција кога се урна, соопшти претходно турското Министерство за одбрана.
Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган изрази длабока тага и сочувство до семејствата на жртвите. Азербејџанскиот претседател Илхам Алиев, исто така, му упати сочувство на Ердоган, нарекувајќи ја несреќата трагична загуба и изразувајќи солидарност во овој момент на болка.
Грузиското Министерство за внатрешни работи објави дека авионот се урнал во општината Сигнаги, во близина на границата со Азербејџан, и дека е започната истрага.
Покрената е операција за пребарување и спасување во координација со азербејџанските и грузиските власти.
C-130 Херкулес, произведен од американската компанија „Локид Мартин“, има четири мотори и е наменет за воени транспортни задачи.
Авионот е дизајниран за слетување и полетување од неподготвени или полуподготвени писти, а се користи за транспорт на воен товар, војници и евакуација.
Свет
Силен земјотрес од 5,7 степени го погоди Кипар, предизвика одрони во близина на Пафос
Земјотрес со јачина од 5,7 степени според Рихтеровата скала денеска околу 10:30 часот по локално време ја погоди територијата на Кипар, со епицентар во близина на градот Пафос, на длабочина од околу 17 километри.
Сведоци изјавиле дека земјотресот предизвикал одрони во областа околу селото Полеми, каде што бил почувствуван најсилно.
„Карпи и камења се стркалаа низ ридот“, изјавиле мештани.
Граѓаните, уплашени од тресењето, во паника излегле на улиците, а многумина пријавиле дека се треселе куќите и мебелот.
„Целата куќа се тресеше, беше страшно“, сведочи жителка на селото.
Земјотресот бил почувствуван и во околината на Лимасол, каде што жителите пријавиле дека се нишале лустери и мебелот вибрирал.
По првиот удар, уследиле уште неколку помали потреси, од кои најсилниот бил со јачина од 4,7 степени.
Кипар се наоѓа во сеизмички активен регион, а последниот посилен земјотрес со јачина од 6,8 степени се случил во 1996 година, кога загинаа неколку лица.
Свет
Израел отвори уште еден граничен премин за хуманитарна помош за Газа
Израел го отвори граничниот премин Зиким во северниот дел на Појасот Газа за да дозволи хуманитарна помош во енклавата, соопшти денеска COGAT, тело на израелската војска што врши надзор на помошта што пристига.
Обединетите нации побараа отворање на преминот за да се овозможи поголема помош во опустошената северна палестинска енклава, особено откако минатиот месец беше постигнат прекин на огнот меѓу Израел и Хамас.
Хуманитарната канцеларија на Обединетите Нации, OCHA соопшти дека Зиким бил затворен на 12 септември и дека хуманитарните групи оттогаш не можеле да испратат помош преку таа рута. Израелската војска не одговори на барањето на Ројтерс за коментар.
Одредена хуманитарна помош би можела да стигне до север преку јужните премини, но потребна е поголема помош бидејќи градот Газа и околните области официјално се прогласени за зона на глад, соопшти минатиот месец телото кое прогласува криза со храна.
COGAT соопшти дека преминот е отворен „во согласност со директива од политичкиот ешалон“. Помошта ќе ја достават ОН и меѓународните агенции по „темелни безбедносни инспекции“, додаде COGAT.
фото: принтскрин

