Македонија
Најчести причини за сообраќајни незгоди во кои страдаат младите возачи
Според податоците на СЗО, годишно во светот речиси 400.000 млади лица го губат животот во сообраќајни незгоди. Тоа значи дека 1100 млади лица на возраст до 25 години секој ден го губат животот во сообраќајни незгоди во светот.
Сообраќајните незгоди се водечка причина за смртност на лицата на возраст од 15 до 19 години, а втора причина за смртност за лицата на возраст од 10 до 25 години.
Имајки ги предвид наведените факти, од Републичкиот совет за безбедност во сообраќајот на патиштата велат дека сообраќајните незгоди се црната чума на 21 век.
Според светските искуства и резултатите од истражувањата на релевантни меѓународни организации, најчести причини за сообраќајни незгоди во кои страдаат младите возачи се:
Возачко неискуство
Ризикот за предизвикување сообраќајна незгода е највисок во првата година по добивањето на возачката дозвола. Затоа, и покрај добивањето на возачката дозвола, родителите имаат родителска обврска да им обезбедат на младите возачите најмалку од 30 до 50 часа надгледувана пракса на возење во текот на најмалку шест месеци од добивањето на возачката дозвола. Праксата треба да се реализира на разни патишта, во разни периоди од денот и во разни временски услови во сообраќајот. Практичната обука треба да опфати и активности за постојано скенирање на потенцијалните опасности вклучувајќи ги и другите возила, велосипедистите и пешаците.
Недоволна созреаност
Ризикот за предизвикување сообраќајна незгода се зголемува кога младите возачи возат млади сопатници во возилото. Притоа, колку е поголем бројот на сопатници во возилото, толку е поголем и ризикот. Во согласност со тоа им се препорачува на младите возачи да го намалат бројот на млади сопатници во возилото на 0 или еден. Почитувањето на ова прeпорака е особено важна во првите 6 месеци по добивањето на возачката дозвола.
Неискуство во ноќно возење
Ноќното возење е опасност за сите возрасни групи. Фатални сообраќајни незгоди се случуваат најчесто во вечерните часови, но ризикот е многу поголем за младите и неискусни возачи. Според ЗБСП, младите возачи – возачите почетници не смеат да возат по 23 часот, до 5 часот наутро, во првите две години по стекнувањето на возачката дозвола, без придружба на возрасно лице над 25 години, кое поседува возачка дозвола од соодветната категорија и на кое не му е изречена забрана за управување моторно возило.
Токму затоа пораката до младите возачи, до возачите почетници, е да се почитуваат законските ограничувања и да се вежба ноќно возење во придружба на искусен возач во вечерно време пред да почнат самостојно да возат во ноќни услови.

Некористење појас
Основната превенција од смртни случаи во сообраќајни незгоди е користењето сигурносен појас. Истражувањата покажуваат дека младите возачи и сопатници најмалку користат сигурносен појас. Затоа, секогаш користете појас и барајте од своите сопатници секогаш задолжително да користат сигурносен појас на секое патување. Ова е основен чекор за намалување на ризикот на младите да бидат лошо повредени при сообраќајни незгоди.
Расеано возење и нефокусираност
Нефокусираноста, расеаноста, невнимателноста – го зголемуваат ризикот кај младиот возач да предизвика сообраќајна незгода. Истражувањата потврдуваат дека младите возачи нејчесто користат мобилен телефон и возат под одвлечено внимание. Во согласност со тоа советот до младите возачи е: не преземајте активности што може да ви го одземат вниманието додека возете, како што се зборување на мобилен телефон, испраќање порака, јадење или играње со радиото. Последиците од нефокусирано расеано возење најчесто се фатални.
Замор
Младите возачи се во голем ризик од поспаност при возење, што е причина за предизвикување илјадници сообраќајни незгоди секоја година. Младите се најмногу поспани во утринските часови или доцна во ноќта. Затоа, планирајте го своето патување, патувајте подготвени, одморени, правете повеќе паузи и пијте повеќе течности додека возете. Никогаш немојте да си поставувате големи цели и не преценувајте си ги своите способности и не потценувајте го заморот.
Несовесно возење
Истражувањата покажуваат дека кај младите недостига искуство за правилно расудување и зрелост за да се проценат ризичните ситуации. Младите се повеќе склони кон преземање ризик, помалку држат безбедно растојание помеѓу возилата, возат слалом, неправилно престигнуваат, помалку се стрпливи и помалку се толерантни во сообраќајот. За помалку несакани ситуации на патиштата, младите возачи треба да бидат совесни и одговорни возачи и секогаш да ги почитуваат сообраќајните правила и прописи.

Брзо возење и алкохол
Брзината и алкохолот изнудуваат грешки, кои најчесто завршуваат со фатални последици. Возач почетник не смее да управува со возило со брзина поголема од 60 km/h на јавен пат, односно со брзина поголема од 80 km/h на пат наменет исклучиво за сообраќај на моторни возила, односно со брзина поголема од 100 km/h на автопат.
Возачот почетник, кој поседува возачка дозвола од Б-категорија, не смее да управува со возило чија сила на моторот е поголема од 77 киловати. Толеранцијата, односно дозволена количина алкохол во крвта кај возач почетник е еднаква на нула.
Брзото возење и алкохолот се најчести причини за предизвикување сообраќајни незгоди со фатални последици. Затоа, почитувајте ги правилата за ограничување на брзината и никогаш не возете под дејство на алкохол.
РСБСП со апел: Безбедноста во сообраќајот бара сериозност, одговорност и максимално почитување на сообраќајните правила и прописи. Младоста не е и не може да биде никакво оправдување за неодговорното однесување во сообраќајот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Муцунски во работна посета на Литванија: во фокусот продлабочување на економската соработка меѓу двете земји
На покана на министерот за надворешни работи на Република Литванија, Кештутис Будрис, министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски од 26 до 29 ноември 2025 година ќе оствари работна посета на Република Литванија.
Во рамки на посетата, покрај средбата со својот домаќин, министерот Будрис, во литванскиот Парламент Муцунски ќе оствари средба со литвански пратеници членови на комисиите за надворешни работи, ЕУ прашања и членови на Групата за соработка со земјите од Западен Балкан.
Во фокус на разговорите на вториот ден од посетата ќе бидат економските потенцијали и развојот на трговските односи, при што Муцунски ќе ја посети литванската Конфедерација на индустријалци, каде ќе оствари средба со нејзиниот претседател Видмандас Јанулевичиус и Министерството за економија, каде ќе се сретне со министерот Eдвинас Грикшас.
Во Вилнус, Муцунски ќе оствари и средба со македонски исселеници кои живеат и работат во Литванија.
Ова е прва посета на министерот Муцунски на Вилнус и се реализира во годината во која двете земји одбележуваат 30 години од воспоставувањето на дипломатските односи. Целта на посетата е севкупно интензивирање на билатералните односи, со посебен акцент на продлабочувањето на економската соработка меѓу двете земји. Главни теми на разговорите ќе бидат билатералните односи, македонската интеграција во ЕУ, како и клучни регионални, европски и трансатлантски прашања.
Македонија
Поради врнежите се очекува зголемен водостој на дел од реките, ЦУК апелира на внимателност поради навеви на снег на повисоките места
Состојбата со врнежите од дожд кои ја зафатија државата во моментов е стабилна, информираат од ЦУК.
„Согласно информациите од УХМР, се очекува зголемување на водостојот во горниот дел од сливот на реката Вардар, во сливот на реката Треска, реката Радика, реката Сатеска, во сливот на реката Коселска, како и на водотеците во Охридско-Преспанскиот регион. Зголемување на водостојот се очекува и на реката Лепенец, на водотеците и суводолиците кои доаѓаат од Шар Планина, како и во сливот на реките Пчиња и Струмица.
Поради високото ниво на подземни води, на одредени места е можна нивна интеракција со површинските води и појава на заезерување.“
Од ЦУК апелираат на претпазливо движење покрај реките и суводолиците.
„Центарот за управување со кризи побара од единиците на локалната самоуправа да ги задолжат јавните претпријатија да ги проверат сите критични локации на кои е можно излевање или поплавување на реките, по најавите за нови врнежи од дожд и снег“.
Центарот за управување со кризи апелира до граѓаните да патуваат внимателно во следните денови, и тоа само доколку е неопходно, со доволно гориво во резервоарите и со соодветна зимска опрема, особено на повисоките места и планинските превои.
„Можно е да се формираат навеви од снег и одредени патни правци во одредени периоди да бидат непроодни.
Потсетуваме дека лицата кои живеат на повисоки места треба навремено да се снабдат со основни намирници (храна и лекови).
Во случај на опасност или потреба, граѓаните може да се јават на бесплатниот телефонски број за итни повици – 112 во ЦУК“.
Македонија
Муцунски во Стразбур: Македонскиот јазик, идентитетот и достоинството на граѓаните не може да бидат предмет на преговарање
Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, попладнево учествуваше и се обрати на 24-тиот состанок на Мешовитиот парламентарен комитет Република Северна Македонија – Европска унија, што се одржува на 26 и 27 ноември 2025 година во Стразбур.
Во своето обраќање пред членовите на Комитетот,Муцунски истакна дека Стразбур, како дом на европската демократија, претставува силен потсетник на европските вредности кон кои нашата држава е посветена веќе две децении. Тој потсети дека оваа година се навршуваат 20 години од добивањето на кандидатскиот статус, период во кој земјата спроведе значајни реформи и покажала конзистентна определба за европската интеграција.
Министерот нагласи дека македонските граѓани остануваат силно проевропски ориентирани, но дека е неопходно процесот на проширување да биде предвидлив и меритократски за да се спречи појавата на евро-песимизам. Во таа насока, тој укажа дека државата е 100% усогласена со Заедничката надворешна и безбедносна политика на Европската унија, активно поддржувајќи ја Украина и придонесувајќи кон зајакнување на европската безбедност како директен партнер и НАТО-сојузник.
Муцунски се осврна и на реформските процеси поврзани со Планот за раст и Реформската агенда 2024–2027, истакнувајќи дека реформите се насочени кон економски развој, задржување на младите и привлекување инвестиции. Тој подвлече дека државата веќе докажува дека може да придонесува кон стабилноста на регионот и Унијата, меѓу другото и преку првото партнерство во безбедноста и одбраната со ЕУ во рамките на Западен Балкан.
Во делот на билатералните прашања, министерот посочи дека продолжената блокада од страна на Бугарија не и штети само на нашата држава, туку ја намалува довербата во процесот на проширување и ги ослабува стратешките интереси на регионот. Тој нагласи дека успехот на европската интеграција лежи во конкретни проекти, економска и енергетска поврзаност, а не во отворање теми поврзани со идентитетот, јазикот и националниот наратив. Повтори дека македонскиот јазик, идентитет и достоинството на граѓаните не се, и не може да бидат предмет на преговарање.
Министерот потенцираше дека државата останува конструктивен партнер во регионот, посветена на добрососедските односи, исполнувањето на меѓународните обврски и унапредувањето на соработката со сите соседи каде што тоа носи конкретни придобивки за граѓаните.
На крајот од обраќањето, Муцунски изрази благодарност до Европскиот парламент за доследната поддршка на европската перспектива на земјата и порача дека македонските граѓани остануваат цврсто проевропски. Тој повика на партнерство засновано на јасни, предвидливи и фер критериуми, со уверување дека заеднички може да се претвори евентуалниот евро-песимизам во обновен европски оптимизам.

