Економија
Ако САД банкротираат, тоа ќе го „стресе“ целиот свет
Лидерите на Конгресот и Белата куќа се обидуваат да постигнат договор за подигнување на плафонот за тоа колку федералната влада може да позајми, само неколку недели пред законскиот рок. Доколку се пропушти рокот до 1 јуни, Министерството за финансии нема да може да го спречи банкротот на САД. Доколку преговорите пропаднат, државата повеќе нема да може да ги исполнува финансиските обврски, и економистите предвидуваат хаос.
Тој датум околу 1 јуни, наречен „Х-датум“, зависи од даночните приходи и трошоците, кои може драматично да се разликуваат од недела во недела, пишува „Вашингтон пост“.
– Тоа би била смртоносна комбинација, вели Марк Занди, главен економист на Мудис. Ако Конгресот не го подигне сегашниот плафон на долг од 31,4 трилиони долари, тоа би можело да метастазира и да го урне целиот финансиски систем, што на крајот ќе ја уништи економијата. Би имало домино ефект: прекинувањето на федералните плаќања би ѝ наштетило на економијата, што би и наштетило на берзата, што пак би и наштетило уште повеќе на економијата итн.
Тешко е да се пресмета односот помеѓу падот на вредноста на цените на домовите, зголемувањето на каматните стапки и дестабилизираниот глобален финансиски систем. Некои проценки велат дека повеќе од 8 милиони работни места би можеле да бидат избришани, каматните стапки на хипотеките би можеле да се зголемат за повеќе од 20 отсто, а економијата би можела да падне како за време на рецесијата во 2008 година.
Неизвесноста достигна ниво кое не е забележано со години откако тенкото републиканско мнозинство во Претставничкиот дом го услови подигнувањето на плафонот на долгот со намалување на трошоците. „Не знаеме: Ова никогаш не се случило“, вели Клаудија Сам, економист која работела во Федералните резерви. „Она што толку многу ме загрижува е што не можам да предвидам, и мислам дека никој не може, што ќе се случува на X+1?“, вели таа. Економистите предупредуваат дека најголемата опасност лежи во непредвидливоста, особено ако рокот се продолжува за недели или месеци. Ризиците драстично се зголемуваат доколку неизвесноста продолжи.
Волстрит веројатно би бил првата точка на неволја, пишува Вашингтон пост. Финансиските пазари досега не се потресени, во моментов цените на државните обврзници кои доспеваат околу крајниот рок пораснаа, но повеќето не ги забележуваат овие нестабилности. Но, како што Америка се приближува до 1 јуни, се очекува тензиите да растат. Стравувањата од суверено неисполнување на обврските ќе се бранат низ финансискиот систем акции, обврзници, заеднички фондови, деривати пред да се рашират во пошироката економија, велат експертите.
Акциите веројатно ќе паднат поради очекувањата за поширок економски пад, бидејќи каматните стапки растат и инвеститорите ги повлекуваат средствата од пазарот за да го зачуваат нивниот пристап до краткорочни пари. Последен пат американската влада беше блиску до банкрот за помалку од една недела во 2011 година во времето на претседателот Барак Обама. Главните берзански индекси паднаа за околу 20 отсто.
„Moody’s Analytics“ проценува дека цените на акциите би можеле да паднат за околу една петтина, со што ќе се избришат милијарди долари од богатството на домаќинствата и ќе се уништат пензионерските сметки на милиони Американци. Белата куќа проценува дека падот би можел да биде поблиску до 45 проценти. Пазарот на обврзници исто така би бил потресен, бидејќи вредноста на постоечките државни обврзници би пропаднала поради повисоките приноси на новите.
Ако економското забавување продолжи, влијанието брзо ќе се прошири од финансиските пазари на пошироката економија. Падот на богатството на домаќинствата низ целата земја би ги намалило трошоците, што исто така би и наштетило на економијата. Според една проценка, национален банкрот ќе ги зголеми каматните стапки на хипотеките над 8 проценти и ќе предизвика пад на продажбата на недвижен имот за 23 проценти. Најдрастичниот ефект би бил олабавување на плаќањата на десетици милиони американски семејства кои зависат од социјална помош, бонови за храна и Медикер.
Пробивањето на плафонот на долгот може да уништи 8 милиони работни места, предупредува Белата куќа. Доколку се надмине лимитот на долгот, претседателот Џо Бајден предупреди дека тоа би можело да ја доведе американската економија во слободен пад. Прекршувањето на границата на долгот може да уништи 8 милиони работни места, според неодамнешната анализа.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Николоски: Се работи на нов просторен план на Македонија, стратешки документ за развој на државата
Изработката на новиот просторен план на Македонија треба да ги даде насоките за просторниот развој на државата со што ќе се овозможат бенефити за целокупното општество. Планот кој го изработува Агенцијата за просторно планирање, а во соработка со надлежни институции треба да понуди нов инфраструктурен концепт за развојот на Македонија, истакна вицепремиерот и министер за транспорт Александар Николоски на настанот по повод 20 години постоење на Агенцијата за просторно планирање.
Како што потенцира тој, Агенцијата има централна улога во обликување на идниот развој на државата.
„Би сакал да ја потенцирам важноста на новиот просторен план од следните причини: Македонија како природна крстосница меѓу Југоисточна и Централна Европа, има геостратешка важност која произлегува од положбата на коридорите Исток–Запад и Север–Југ, односноа Коридорите 8, 10 и 10 – д. Понатаму близината на јужните пристаништа и улогата како транзитна земја за транспорт, енергија и трговијата. Гледаме во овие глобални предизвици колку е важно Македонија енергетски да се поврзува и во таа насока изградбата на интерконекторот кој не поврзува со Грција како и планираниот интерконектор со Србија, ќе значи дека Македонија ќе стане и енергетска раскрсница. А во меѓувреме интензивно се работи и на далноводно поврзување и со Албанија преку далноводот Охрид-Елбасан. Тука се автопатите, железничките поврзувања, логистичките центри, мултимодуларните јазли особено јазолот со вкрстувањето на коридор 10 со коридор 8, подобрување на меѓуграничната поврзанот и др. И затоа сметам дека треба да постои добра соработка со сите институции на изработка на тој документ кој ќе се почитува и со кој ќе се следи развојот на државата”, кажа Николоски.
Тој го потенцира институционалното партнерство со Министерството за транспорт во спроведување на стратешките политики на Владата, а најави дека министерството работи на изработка на софтвер за развој и управување со геопросторни податоци. Вицепремиерот упати честитки за јубилејот на Агенцијата.
Економија
Минт кредит – роденденска акција што носи подарок
Време е за нови можности и убави изненадувања, затоа што Минт Кредит слави роденден, а кога се слави роденден – подароците се задолжителни. Овој пат, Минт Кредит те изненадува со специјален роденденски Mint Store ваучер покрај брзата финансиска поддршка
Избери износ што ти одговара и добиј подарок::
• Кредит до 30.000 МКД – ваучер од 1.000 МКД
• Кредит до 60.000 МКД – ваучер од 2.000 МКД
• Кредит до 300.000 МКД – ваучер од 3.000 МКД
Брзо, едноставно и без компликации:
✔️ Минимум 12 рати рок на отплата
✔️ Онлајн апликација од каде било
✔️ Одобрување за само 10 минути
Искористи ја роденденската акција и добиј повеќе вредност со секоја апликација – финансиска поддршка плус Mint Store ваучер за шопинг.
Минт Кредит – Кога вредноста е двојна, изборот е јасен.
Аплицирај на Минт Кредит За повеќе информации јави се контактирај се на 15 107, или во една од нашите канцеларии.
*Подарокот важи за одобрени и исплатени кредити.
ПР
Економија
Фатих Шахбаз е нов главен извршен директор на Халкбанк АД Скопје
Д-р Фатих Шахбаз е назначен за нов главен извршен директор на Халкбанк АД Скопје. По успешно спроведените законски и регулаторни процедури, Народната банка даде одобрение за назначување на новиот ГИД, кој банката ќе ја води во следниот период. Со оваа одлука Халкбанк продолжува со стратегиски ориентиран и стабилен развој под раководство на искусен професионалец, кој зад себе има повеќе од две децении богато искуство во банкарскиот сектор.
Д-р Шахбаз својата кариера ја градел во рамките на Türkiye Halk Bankası A.Ş., каде последователно извршувал различни значајни функции, од специјалист, внатрешен инспектор, директор и раководител на филијала, до менаџер на оддел и директор на група. На 1 декември 2022 година бил назначен за заменик генерален директор задолжен за Управување со човечки ресурси и Секторот за поддршка, а од 17 јули 2025 година ја извршувал функцијата заменик генерален директор задолжен за Управување со поддршка и Дигитална трансформација.

Неговото академско образование, богато професионално портфолио и долгогодишната експертиза како и искуството во менаџирање со клучни сегменти од банкарското работење, претставуваат силна основа во понатамошниот развој и водење на Халкбанк во Македонија.
Халкбанк АД Скопје е стабилна и високо позиционирана банка на македонскиот пазар, еден од најзначајните двигатели на економијата во државата и стабилен партнер на македонските компании и граѓани, со континуиран раст и силни финансиски показатели. Банката ја заврши 2024 година со актива од 1,852 милијарди евра, кредитно портфолио од 1,17 милијарди евра, депозитна база од 1,325 милијарди евра и нето добивка од над 30 милиони евра. Веќе во вториот квартал од 2025 година активата порасна на 1.922 милиони евра, што е раст за шест месеци од речиси 71 милион евра, депозитната база достигна 1.443 милиони евра, додека кредитирањето вкупно се зголеми за речиси 158 милиони евра, резултати кои ја потврдуваат довербата на клиентите, професионалноста на тимот и стабилната улога на Банката во економијата.
Со поставувањето на Д-р Фатих Шахбаз за Главен извршен директор, Банката продолжува со јасна визија, стратегиски развој и посветеност во унапредувањето на финансиските услуги, дигиталните решенија и поддршката на економскиот раст и развојот на македонскиот пазар.
ПР

