Министерот за економија Крешник Бектеши денеска на прес-конференција информираше дека на последната седница на Владата, на предлог на Министерството за економија беше усвоена Уредбата со законска сила која предвидува издавање на ваучери за туризам на вработени лица со низок доход заради поттикнување на домашниот туризам за време на вонредна состојба.

Како што информираше министерот, издавањето на ваучери за домашен туризам е мерка која беше најавена во Третиот пакет мерки на Владата за поддршка на економијата, кој беше објавен пред две недели, а главната цел на оваа мерка е поттикнување на домашната потрошувачка и поддршка на домашниот туристичко-угостителски сектор.

„Имајќи го предвид фактот дека токму туризмот е една од најпогодените гранки од корона кризата, убедени сме дека домашниот туризам останува најголемата надеж за поддршка на оваа индустрија. Мерката предвидува сите вработени граѓани кои имаат приходи кои не надминуваат 15.000 денари месечно да добијат ваучер од 6.000 денари кој ќе можат да го искористат во домашните туристички објекти, но и платежна картичка од 3.000 денари која ќе може да ја користат во сите угостителски објекти во државата. Ваучер ќе им биде доделен на сите вработени граѓани кои како што кажав немаат месечни приходи поголеми од 15.000 денари, односно според податоците од Управата за јавни приходи во периодот од јануари до април 2020 година не оствариле приходи поголеми од 60.000 денари“, потенцираше министерот.

Постапката за добивање на ваучер предвидува откако УЈП ќе ги достави податоците за граѓаните кои ги исполнуваат условите за оваа мерка потоа на истите преку електронска пошта ќе им биде доставен ваучер со QR KOD во вредност од 6.000 денари и упатство за користење на истиот.

„На истите граѓани кои ќе добијат ваучер во вредност од 6.000 денари им следува и електронска платежна картичка во вредност од 3.000 денари која можат да ја користат во сите угостителски објекти за исхрана и во објектите каде ќе одмараат и во други угостителски објекти за исхрана, додаде Бектеши и кажа дека во исто време Министерството за економија ќе постави Платформа на која сите категоризирани туристичко-угостителски објекти низ државата ќе ги презентираат своите капацитети за сместување, каде што граѓаните кои ќе добијат ваучери ќе може да изберат која од понудите ќе може да ја искористат односно ќе изберат каде ќе го поминат својот годишен одмор.

„Кога кажувам Категоризирани угостителски објекти мислам на сите објекти за сместување кои имаат Решение за категоризација вклучувајќи го и приватното сместување во нашата држава. Ја користам оваа прилика сите објекти кои не се категоризирани истото да го направат заклучно до 20 јуни за да истите можат потоа да аплицираат за користење на мерката и ќе може нивните понуди да ги прикачат на платформата со што граѓаните кои имаат ваучери да можат истите да ги искористат кај нив.

Подготовките за пуштање во употреба на оваа платформа на која туристичко-угостителските објекти ќе треба да се регистрираат се веќе се започнати, и истата ќе биде пуштена во употреба за две недели, односно на 15 јуни. Хотелиерите и угостителите потоа ќе имаат рок од 15 дена, односно до 30 јуни да ја постават својата понуда на платформата со што граѓаните кои што ќе добијат Ваучери ќе може да изберат каде ќе летуваат“, кажа министерот Бектеши и ги повика сите туристичко-угостителски капацитети кои не се категоризирани, да ги категоризираат своите објекти заклучно со 20 јуни за да можат да аплицираат и да ја прикачат својата понуда на платформата каде што граѓаните ќе може да ја видат понудата и да го искористат ваучерот кај нив.

Граѓаните ваучерите за одмор во домашните туристички капацитети ќе можат да ги користат од 15 јули 2020 година до 15 декември 2020 година.

„Во исто време сакам да информирам дека Министерството за економија заедно со Агенцијата за поддршка на туризмот во наредниот период ќе спроведе кампања ДОМА СИ Е ДОМА и PUSHIME NE VEND на која ќе ги промовираме туристичките потенцијали на Република Северна Македонија, но овој пат за нашите граѓани односно за домашните туристи“, кажа Бектеши.

Со оваа мерка е предвидено да бидат опфатени над 130.000 граѓани, а буџетот кој го има на располагање Министерството за економија за поддршка на туризмот е вкупно 10 милиони евра.

„Имајќи го предвид искуството од претходните години со поддршката на домашниот туризам, успеавме да го зголемиме бројот на домашни туристи во Република Северна Македонија во просек по 7% годишно, со оваа мерка, и со кампањата за домашен туризам очекуваме бројот на домашни туристи и ноќевања во нашите туристички центри оваа година да го зголемиме за 50% и со тоа да им помогнеме на нашите хотелиери да ги намалат загубите од оваа криза.. Потенцираме дека ова не е последна мерка за опоравување од корона кризата и во периодот кој следува заедно со приватниот сектор ќе продолжиме со нашата успешна соработка и ќе носиме нови мерки и програми за опоравување на последиците од оваа криза“, кажа Бектеши.

Приходите во буџетот заклучно мај се согласно поволното сценарио на Министерството за финансии, што значи дека патеката на движење беше соодветно проектирана и досегашната реализација се движи во линија со планираното, односно имаме позитивно отстапување или подобра наплата од околу 300 милиони денари на приходите од акциза, рече денеска министерката за финансии Нина Ангеловска во изјава за медиумите за извршување на буџетот од почетокот на годината заклучно мај, како и за неговото финансирање.

Од почетокот на годината заклучно мај, наплатата на приходите во буџетот е за 8,9% пониска на годишна основа. Наплатата на даночните приходи е за 12,9% пониска во однос на 2019 истиот период. Наплатата на придонесите има раст од 7,1% во однос на минатата година, што е показател дека годината започна одлично со раст на вработеноста и платитe, а во растот на платите значајна улога одигра и мерката за поддршка на приватниот сектор за покачување на платите која ја искористија над 22.000 компании и ги зголемија платите на околу 120.000 вработени, посочи Ангеловска.

Расходната страна е повисока за 7.9% од почетокот на годината заклучно мај, при што кај реализацијата на капитални расходи за првите 5 месеци бележи мал раст од 1.6% во однос на лани.

Во однос на Ребалансот, вкупните приходи се реализирани во износ од 37.3%, додека вкупните расходи 38% од планираното. Дефицитот заклучно со мај изнесува 18,9 милијарди денари или 2,8% од БДП.

-Важен аспект е дека во време на неизвесност и глобална пандемија која предизвика економски рецесии и во најголемите економии, кога има нарушување во синџирите на набавка, намалена економска активност и зголемена улога на државата во помагање на граѓаните и стопанството, ликвидноста на буџетот е стабилна и финансирањето е обезбедено под поволни услови – рече Ангеловска.

Остварувањето на буџетските приходи само во мај изнесува 12,7 милијарди денари што претставува годишен пад од 24% споредено со мај 2019 година. Даночните приходи во мај се остварија во износ од 6,5 милијарди денари или споредено со мај 2019 регистрираа пад од 28%, додека придонесите се реализирани во износ од 5 милијарди денари што е речиси на исто ниво со лани.

Во основното сценарио на Министерството за финансии, таканареченото поволно сценарио, проектираниот пад на даночните приходи за мај бил 31%. Ова значи дека патеката на движење беше соодветно проектирана и досегашната реализација се движи во линија со планираното, односно имаме позитивно отстапување или подобра наплата од околку 300 милиони денари на приходите од акциза, истакна Ангеловска.

-Како резултат на појавата и ширењето на коронавирусот, нужно зло беше да се преземат рестриктивни мерки кои имаат за цел заштита на здравјето на граѓаните, спречување на ширење на вирусот и нанесување неспоредливо поголема штета, хумана и материјална односно економска. Беше очекувано дека тоа ќе предизвика запирање на дел од економските активности и дека ќе го отежни функционирањето на некои синџири на набавка. Следствено на ова, падот на приходната страна беше очекуван.- вели Ангеловска.

Што се однесува до расходната страна во месец мај вкупните расходи се реализирани повисоки за 1.9 милијарда денари или 11% повеќе споредено со мај минатата година. Ова зголемување се должи пред се на поголемата исплата на субвенции и трансфери, односно исплата на мерката за справување со COVID-19 која се однесува на субвенционирање на плати во приватен сектор. Истата беше реализирана во месец мај во износ од 1.8 милијарди денари (или околу 30 милиони евра).

Финансирањето на дефицитот, како и на старите долгови кои доспеваат за враќање во износ од 685 милиони евра, ќе се покриваат со издадената еврообврзница во износ од еврообврзница од 700 милиони евра, заем од ММФ заем во износ од 176 милиони евра, заем од ЕУ од 160 милиони евра, заеми од Светска банка во износ од 140 милиони евра (од кои 57 милиони евра се предвидени да се влечат во 2020 година), како и повлекувања од други кредити за реализација на капитални проекти. Исто така предвидено е нето повлекување преку државни хартии од вредност од 250 милиони евра.

-Ова е најоптималното портфолио, најдобра комбинација согласно трошок и рочност, односно услови за понатамошно сервисирање на долгот. Еврообврзницата ја издадовме во вистинско време, што се огледа од побарувачката за истата која беше пет пати поголема од понудата, што е највисока во регионот од Југоисточна Европа од почетокот на кризата. Исто така, цената за еврообврзницата која ја постигнавме е 3,675% што е втора најниска камата од сите 7 еврообврзници кои се издадени од земјава. Треба да се има на ум и дека оваа евробврзница е издадена во време на криза, што значи дека доколку беше издадена во нормални услови каматата ќе беше значително помала помала- рече Ангеловска.

Во најновото неделно издание на престижниот магазин „Глобал капитал“ е објавен осврт на гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, за предизвиците од корона-кризата за македонската економија.

Ангеловска-Бежоска најпрво се осврнува на карактеристиките на нашата економија, при што меѓу другото ги посочува подобрувањето на нејзината надворешна позиција во изминатата деценија и растот на девизниот потенцијал, што овозможува сега да се спроведува релаксирана монетарна политика со цел ублажување на ефектите од кризата со којашто се соочуваме. Како особено значаен го издвојува процесот на интеграција во глобалните синџири на производство којшто придонесе за подобрување на извозната база, засилување на странските директни инвестиции во секторот на разменливи добра и постепено намалување на трговскиот дефицит.

Истовремено, гувернерката ја истакнува важноста на постојаното јакнење на стабилноста на банкарскиот систем преку зајакнување на регулаторната и супервизорската рамка, што е од исклучително значење за соодветно да се одговори на актуелниот шок. Во овој контекст, како што е посочува гувернерката, Народната банка овозможи поголема регулаторна флексибилност заради поголема кредитна поддршка на сите оние кои се кредитоспособни, а се погодени од корона-кризата.

Во завршницата на објавата во „Глобал капитал“, Ангеловска-Бежоска порачува дека јасната лекција од корона-кризата е дека и во моменти кога сме фокусирани на „гаснење на пожарот”, не треба да заборавиме на структурните пречки, коишто треба да се отстранат, за да се зголеми долгорочниот потенцијал на економијата, да се намали ранливоста и следствено на тоа да се зголемува просторот на политиките за подобро справување со идни шокови.

„Глобал капитал“ е еден од најреферентните извори на информации за глобалните пазари на капитал. Освртот на гувернерката на Народната банка е објавен во рамки на серијалот текстови на носителите на политики, фокусиран на актуелните предизвици од корона-кризата.