Економија
Дурмиши: Преку изработка на нов закон за бизнис-ангели ќе дефинираме улогата на ангелите во Северна Македонија
Министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, денеска, се обрати на меѓународна конференција „Бизнис-ангелите и претприемачки екосистем во Северна Македонија. Можности и предизвици“, која се одржа во хотелот „Александар палас“.
Министерот Дурмиши во своето излагање во панелот насловен „Истражување и практики за пристапот до инвестиции на бизнис ангели“ кажа дека бидејќи се наоѓаме во клучен момент во развојот на нашата земја, од клучно значење е да ја истражиме секоја авенија што ни е достапна за да создадеме можности, да поттикнеме иновации и да обезбедиме одржлив економски напредок.
„Бизнис ангелите се витална компонента на овој напор.Бизнис ангелите се поединци кои не само што постигнале финансиски успех туку и акумулирале драгоцено искуство и знаење во текот на нивните кариери. Сега, тие се подготвени да ги инвестираат и своето богатство и мудрост во нови потфати. Тие обезбедуваат капитал за малите и средни претпријатија (МСП) во клучните фази од нивниот развој, кога традиционалните финансиски институции честопати не сакаат да го сторат тоа. Сепак, нивните придонеси надминуваат само финансирање. Бизнис ангелите нудат нешто уште повредно – она што често се нарекува „паметни пари“. Кога бизнис ангел инвестира, тие едноставно не предаваат чек и чекаат поврат. Наместо тоа, тие нудат менторство, насоки и пристап до нивните широки мрежи. Тоа се мрежи изградени со години, понекогаш и децении, на искуство во бизнисот, кои вклучуваат врски со успешни претприемачи, банкари, сметководители, правни експерти и обезбедувачи на осигурување. Бизнис ангелите не се само извори на финансирање; тие се катализатори за иновации и економски раст. Со ставање на нивната експертиза, искуство и финансиски ресурси на маса, бизнис ангелите им помагаат на претприемачите да ги надминат многуте пречки што стојат на патот до успехот“, кажа министерот Дурмиши.

Според министерот и покрај нивниот огромен потенцијал, концептот на бизнис ангели останува релативно недоволно развиен во Северна Македонија.
„Многу претприемачи не се целосно свесни за можностите што ги претставуваат бизнис ангелите, а нашата законска рамка сè уште соодветно не ги поддржува или поттикнува нивните активности. Ова е празнина што ние како Влада и Министерство сме посветени да ја решиме.Нашиот прв чекор е да создадеме поволна правна средина која го поттикнува растот и развојот на бизнис ангелите во Северна Македонија. За таа цел, ние сме во процес на изработка на сеопфатен Закон за бизнис ангели во нашата држава. Овој закон ќе обезбеди јасност и насоки за неколку клучни прашања. Ќе дефинира кој може да стане бизнис ангел, условите под кои може да работи, придобивките од тоа да се биде бизнис ангел и процедурите за излегување од инвестиција. Дополнително, законот ќе ги наведе даночните олеснувања и олеснувања на кои ќе имаат право бизнис ангелите, обезбедувајќи дека нивните придонеси се признаваат и наградуваат“, кажа Дурмиши и дополни дека воведувањето на оваа законска рамка е од клучно значење, не само за охрабрување на повеќе поединци да станат бизнис ангели, туку и за обезбедување на транспарентност и одговорност во процесот.
„Покрај правната рамка, ние мора да се фокусираме и на градење институционални капацитети неопходни за поддршка на развојот на робустен претприемачки екосистем како и институционалната поддршка, подигањето на свеста за придобивките од бизнис ангелите е подеднакво важно.
За да го решиме ова, планираме да започнеме низа промотивни активности насочени и кон потенцијалните бизнис ангели и кон претприемачите.
Министерството за економија и труд ќе претставува извор на сите тековни програми и мерки кои ги поддржуваат бизнис ангелите, со што овие информации ќе бидат лесно достапни преку веб-страницата на Министерството и другите јавни платформи“, кажа министерот.

Како што информира Дурмиши, Министерството за економија и труд веќе направил конкртени чекори во оваа насока преку кофинансирање проекти поврзани со мрежите на бизнис-ангели. Според оваа мерка, Министерството кофинансира 70 % од докажаните трошоци, но не повеќе од 350.000 МКД (околу 5.600 евра) поединечно за секоја мрежа апликант.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
ССКМ ја поздравува одлуката со која данокот од 5 отсто останува при првата продажба на недвижностите
Сојузот на стопанските комори на Македонија ја поздравува одлуката со која данокот од 5 % останува при првата продажба на недвижностите.
„Ја поздравуваме одлуката на Владата за 5 % ДДВ, кој е при првата продажба на станбен простор, ова ги покажува позитивните заложби на бизнис-секторот и ССКМ претставен преку Градежната комора во соработка на Министерството за финасии и Владата. Сојузот на стопанските комори на Македонија смета дека одлуката на државата стапка за првата продажба на новоизградени станови да остане 5 % е оправдана.
Според ССКМ, оправдана е и одлуката на Министерството за продолжување на важноста на повластената стапка од 5 % ДДВ и сметаат дека со нејзиното продолжување најголема корист ќе имаат купувачите на станбени единици, односно населението.
Ивица Јаќимовски, член на управниот одбор при ССКМ, посочува дека со продолжување на данокот за купување станови на 5 %, почнувајќи од 2026 година, се очекува секторот за недвижности да добие нов импулс.
„Оваа повластена стапка на ДДВ има цел да го поддржи пристапот на граѓаните до домување, да ја стимулира градежната активност и да ја зајакне стабилноста на пазарот. Имплементацијата на даночната стапка од 5 % носи неколку важни привилегии и за купувачите и за индустријата: намалувањето на даночната стапка значително ги намалува вкупните трошоци за купување стан правејќи го сопствеништвото на домот подостапно за пошироката популација; се очекува прифатливоста создадена од данокот од 5 % да ја зголеми побарувачката за нови и постојни станови, што може да ги поттикне градежните и недвижните сектори и со поповолна даночна средина, домашните и странските инвеститори може да покажат зголемен интерес за пазарот на домување, што ќе придонесе за економски раст“, вели тој.
Економија
„Македонија 2025“ со рекордни резултати во 2025: поддржани 2.573 лидери и таленти, 168 бизниси и 190 стипендисти
„Македонија 2025“ ги објави резултатите од својата работа во 2025 година, при што организацијата постигна рекордни успеси во поддршката на економскиот развој, лидерството и глобалната поврзаност на земјата. Во 2025 година „Македонија 2025“ имплементирала, преку повеќе од 40 програми и иницијативи со кои се поддржани 168 компании, доделени се 190 стипендии за едукација и усовршување, а 2.573 лидери и таленти биле директно опфатени со програмите за развој. Организацијата исто така бележи значително зголемување на својот општествен импакт, со 94 активни членови во управните и советодавните тела и развиени шест клучни предлог-политики кои веќе се интегрираат во национални стратегии и реформски процеси.
2025 беше година на значајни исчекори и во однос на глобалната дијаспора. Македонија2025 ја спроведе првата и најголема глобална анкета на дијаспората со над 1.400 учесници од повеќе од 40 земји, чијашто анализа веќе е основа за новата Национална стратегија за соработка со дијаспората 2025-2030. Во партнерство со Владата беше лансирана и кампањата „Македонска дијаспоро, добредојде дома“, која допре до над 20.000 иселеници ширум светот, а организацијата учествуваше во креирањето и на повеќе стратешки документи во областите дигитализација, конкурентност, високо образование, научно-технолошки развој и односи со дијаспората.
Паралелно, „Македонија 2025“ продолжи континуирано да ја зајакнува бизнис-заедницата и човечкиот капитал преку програми насочени кон модернизација, дигитална трансформација и развој на лидерски компетенции. Преку Центарот за дигитална трансформација – GoDigital беа изработени 30 детални проценки на дигитална зрелост, 15 дигитални стратегии за компании и беше обезбедена практична техничка поддршка за пет компании во процесот на имплементација на нови дигитални решенија. Овие услуги им помогнаа на фирмите да го подигнат својот степен на конкурентност, да ги оптимизираат процесите и да воведат алатки што ја забрзуваат нивната интеграција во современите економски текови. Воедно, 553 професионалци и менаџери посетуваа специјализирани обуки, работилници и вебинари, со што се создаде поширока заедница на практичари кои активно ја применуваат стекнатата експертиза во своите организации. Како дел од напорите за градење силна генерација претприемачи, 27 млади менаџери и основачи на компании го надградија своето бизнис знаење преку реномираната обука што ја спроведе канадската Ајви бизнис-школа во рамките на проектот „Лидер“, со што мрежата на алумни се прошири на 451 член.
Во делот на лидерството, програмите на Македонија2025 и годинава изградија нова генерација на носители на промени. Престижната програма за образование на извршни директори Зафировски, на Келог-школата за менаџмент (САД) во 2025 година ја завршија пет македонски извршни директори кои стекнаа врвни глобални менаџерски знаења и пристап до меѓународна мрежа на лидери. Со ова, нашата Зафировски алумни заедница достигна до 51 член. Дополнително, 5 професионалци беа дел од програмата за извршно образование во Канада, комбинирајќи академски модули со практично учење и размена на искуства во канадски компании.
Стипендиската програма за студентска извонредност „Атанас Близнакоф“ поддржа 121 студент, а особено значајно е што 75% од нив беа поврзани со ментори – успешни македонски професионалци од земјата и дијаспората – кои им помогнаа да ги развијат своите кариерни насоки, академски капацитети и професионални амбиции. На овој начин, програмите на Македонија2025 не само што обезбедуваат финансиска и образовна поддршка, туку создаваат и силен еко-систем на идни лидери, поврзани со глобалната мрежа на знаење и можности.
Во хуманитарната сфера, како одговор на трагедијата во Кочани, организацијата обезбеди 55.356 евра за медицинска опрема за три здравствени установи во Скопје и во Кочани, а Клубот на амбасадорите на „Македонија 2025“ му донира средства за реновирање дел од детското одделение во Специјалната болница „Св. Еразмо“ во Охрид.
Посебно влијание во 2025 година имаше и 14-тиот годишниот самит „Македонија 2025“, кој повторно се позиционира како водечки бизнис-настан во регионот. Со повеќе од 700 учесници, 38 говорници од 15 земји и богата програма од панели, дискусии и B2B-средби, самитот беше фокусиран на економскиот раст, дигиталната трансформација, иновациите и улогата на дијаспората во забрзувањето на развојот на земјата, создавајќи платформа за идеи и партнерства што ги поврзуваат бизнисите дома и во светот.
Со овие резултати „Македонија 2025“ ја заокружува 2025 година како една од најуспешните досега, поставувајќи високи стандарди за економски развој, иновации и вклученост на дијаспората и поставува темели за уште поамбициозна агенда во 2026 година.
Економија
Божиновска: Енергетиката мора да биде простор каде што жените не се исклучок, туку правило
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, се обрати на конференцијата „Родовата еднаквост во фокусот на пристапувањето кон ЕУ: Патоказ за Северна Македонија“, одржана во Скопје во организација на Министерството за европски прашања и UN Women. Настанот обедини високи претставници на институциите, експерти и партнерски организации во заедничка цел – интегрирање на родовата еднаквост како централна компонента на европската интеграција.
Во своето воведно обраќање, министерката Божиновска истакна дека родовата рамноправност е темелна европска вредност и јасен услов за членство во ЕУ, но пред сè – е инвестиција во стабилноста, економскиот раст и одржливата иднина на државата.
„Европа јасно стави до знаење дека еднаквоста не е избор, туку стандард. А ние тој стандард го прифаќаме затоа што веруваме во држава без привилегирани и непривилегирани граѓани,“ нагласи министерката.
Таа потсети дека токму енергетиката – како стратешки сектор и политички столб на европската интеграција – останува област со најниско учество на жени, што не претставува само општествена неправда, туку и пречка за успешно водена зелена транзиција.
„Жените се најмалку застапени во техничките професии, енергетските иновации и лидерските позиции. Тоа е ограничување што мора да го надминеме ако сакаме модерна, европска и конкурентна економија, Рамноправноста не се случува сама од себе – таа се гради. Во сектор како енергетиката, каде жените често мора двојно да се докажуваат, моја обврска како лидер е да ја отворам вратата за други жени. Ако институциите создадат фер правила и јасни можности, талентот ќе се истакне,“ порача Божиновска.
Министерката го истакна и фактот дека Министерството за енергетика денес е институција со целосен родов баланс – 50% жени и 50% мажи – што, како што нагласи, е доказ дека институциите можат и мора да бидат двигател на еднаквоста.
Во обраќањето беше најавено дека принципите на еднаков третман, еднаква плата, недискриминација и родово вклучување ќе бидат интегрирани во сите клучни енергетски реформи.
Министерката ја поздрави соработката со UN Women и изработката на десетте родови GAP анализи, кои ќе бидат основа за нови мерки, статистички показатели и политики засновани на докази.
„Зелената транзиција нема да успее ако половина од населението остане надвор од процесот. Нашата обврска е да креираме систем кој е стабилен, европски и праведен – систем во кој секоја жена има пристап до образование, технологија, иновации и лидерски позиции во енергетиката, Европа не гради нов енергетски систем за да ја повтори неправдата од стариот. Европа гради систем во кој секој добива шанса да придонесе – и ние мора да бидеме дел од таа визија,“ подвлече Божиновска.
Конференцијата заврши со повик за засилена координација меѓу институциите, донаторите и граѓанскиот сектор, како и со заедничка оценка дека Северна Македонија има потенцијал да стане регионски лидер во создавањето инклузивна и родово еднаква зелена транзиција.

