Контакт

Економија

Ирска станува богата сила со големи приходи, но луѓето се чувствуваат осамено

Објавено пред

Ирска има проблем што многумина би го сакале – како паметно да го искористи непланираниот голем вишок пари во државниот буџет. Имено, ирските власти тврдат дека одлуката што да се прави со вишокот од 8,6 милијарди евра не е воопшто лесна задача.

dobivaj vesti na viber

„Проблемот е што Ирска се обидува да најде начини да ги претвори тие пари во работи што им се потребни на луѓето“, коментира Џерард Брејди, главен економист во „Ибек“, најголемото деловно лоби во земјата.

Повеќе од една деценија по финансискиот колапс што ги принуди ЕУ и ММФ да спасуваат со заеми од 67,5 милијарди евра и да наметнат контроверзна програма за штедење, островската држава останува претпазлива продолжувајќи да штеди за пензиите како и за климатските и инфраструктурните предизвици. Без разлика што денес околностите се многу попозитивни – лани економијата порасна петпати побргу од очекуваното.

Минатата година Ирска имаше суфицит од 8,3 милијарди евра, а претходната година беше 8,6 милијарди. Според „Фајненшл тајмс“, се очекува во периодот од 2024 до 2027 година да соберат вкупно 38 милијарди евра вишок.

Преоптоварената каса во голема мера е поттикната од приходите од корпоративните даноци од глобалните компании со седиште во Ирска, главно во технолошкиот и фармацевтскиот сектор. Владата вели дека овие приходи донеле 23,8 милијарди евра во 2023 година и се предвидува дека оваа година ќе се соберат 24,5 милијарди евра.

Но, тие се претпазливи бидејќи се свесни дека овие приходи се само привремени, па сакаат да штедат за времето кога веќе нема ваков прилив. Затоа тие до 2035 година насочија повеќе од 100 милијарди евра вишок во два фонда од државен имот. Искористија дел од парите за да го отплатат долгот и со тоа да го намалат соодносот на долгот кон БДП на нешто под 76 проценти, а дел одеше за финансирање мерки за Ковид-19 и поддршка на трошоците за живот.

Економистите веруваат дека штедењето може да ѝ наштети на земјата на долг рок бидејќи огромното богатство не се користи за решавање на инфраструктурните проблеми, кои ги има многу. Дополнителните милијарди ќе помогнат во решавањето на станбената криза во земјата, каде што растот на населението бргу го надминува новото снабдување олеснувајќи ги предизвиците за електричната мрежа, снабдувањето со вода, здравствените услуги и јавниот транспорт.

„Има огромна потреба од јавни инвестиции и можност еднаш во генерација да се финансира од сопствен џеб. Ретко кога на една земја ѝ е дадена ваква извонредна можност да го промени општеството“, изјави економистот Дејвид Меквилијамс за „Фајненшл тајмс“ .

Но, Владата најави дека во буџетот ќе бидат вклучени 6,9 милијарди евра трошење и 1,4 милијарда евра даночни мерки, со што ќе го преземе своето самонаметнато правило зголемувањето на расходите да не надминува пет проценти годишно.

Ема Хауард, предавач на Универзитетот за технологија во Даблин, смета дека Ирска треба да фокусира дел од својот вишок на социјалните проблеми. Според Европската Унија, Ирска е најосамената земја во Европа со речиси една петтина од луѓето најчесто или цело време осамени, а речиси две третини од луѓето страдаат од анксиозност или депресија. Дополнително, секое седмо дете живее во домаќинство со помалку од 60 отсто од националниот просечен приход.

Добар начин да се претвори краткорочниот вишок пари во долгорочен прилив е да се поттикне претприемаштвото. Или може да се користи за подобрување на системот за планирање и забрзување на процедурите за издавање дозволи. Изградбата на куќите се забрза со текот на годините, но сепак е премногу бавна со оглед на потребите. На пример, новата национална детска болница далеку ги надминува предвидените рокови, што доведе до тоа вкупните трошоци со текот на времето да се зголемат дури четирипати.

Што и да прави Ирска со нив, се чини дека парите ќе продолжат да доаѓаат. Според дел од планот за даночна реформа на ОЕЦД, кој се состои од два столба и има цел да ги отстрани предностите за мултинационалните компании, кои работат во јурисдикции со ниски даноци, Ирска ја зголеми својата корпоративна даночна стапка од 12,5 на 15 отсто за големите компании. Сепак, друг дел од реформата – барајќи од корпорациите да плаќаат данок на местото каде што се наоѓаат нивните клиенти, што би насочувало дел од приходот на Ирска од корпоративниот данок – навистина не е активен.

„Во моментот сме во многу, многу силна позиција“, рече Шејмус Кофи, претседател на ирскиот советодавен совет за фискално, на неодамнешната конференција. „Се надеваме дека нема да погрешиме“.

Економија

Кузманоска: Домашните капитални инвестиции во 2026 година ќе бидат мотор за економскиот раст на земјата

Објавено пред

Биљана Кузманоска, пратеничка од редовите на ВМРО-ДПМНЕ во Собранието, на денешната комисиска расправа за Предлог-буџетот за 2026 година порача дека Предлог-буџетот за 2026 година носи ред, мерливи резултати и стабилен економски раст, со силен фокус на инфраструктурата и инвестиции кои треба да отворат нови работни места.

dobivaj vesti na viber

,,Буџетот за 2026 година не е само финансиска рамка, тој е одраз на новиот начин на работа, на новата политика што ја ветивме, политика на одговорност, ред и чесност“, рече Кузманоска и додаде:

,,Воведуваме јасни прагови за реализација, и тоа не на хартија туку со мерливи рокови. До крајот на првиот квартал, 15% до вториот 40% до третиот 65% и најмалку 70% до 15 ноември“.

Кузманоска посочи дека фокусот на Предлог-буџетот за 2026 година е и инфраструктурата.

,,Фокусот е на инфраструктурата што ја поврзува Македонија. Патишта, железници, училишта, болници, локални проекти. Со овој буџет имаме реален раст и стабилност. Буџетот е поставен на реални и внимателни проекции. Раст на економијата од 3,8% проекти, инфлација стабилна на 2,5%, и дефицит кој е намален н 3,5% од БДП“, истакна Кузманоска.

Таа дополни дека во 2025 година Македонија имаше рекордни странски инвестиции, што според неа, покажува стабилност, а истакна и дека во 2026 година се очекува инвестициите заедно со домашните капитални вложувања да бидат мотор на економскиот раст и да отворат нови работни места.

,,Минатата година го достигна највисокото ниво на странски директни инвестиции во својата историја, над 1 милијарда евра. Тоа не се бројки, туку доказ дека инвеститорите гледаат стабилност, предвидливост и волја за работа. Во 2026 година, заедно со домашните капитални вложувања очекуваме инвестициите да бидат мотор што ќе го движи економскиот раст и ќе отвора многу нови работни места“, кажа Кузманоска.

Прикажи повеќе...

Економија

Илиевска: Предлог-буџетот за 2026 година е развоен, стабилен и насочен кон подобрување на животниот стандард на граѓаните

Објавено пред

На денешната комисиска расправа за Предлог-буџетот за 2026 година свое обраќање имаше пратеничката од редовите на ВМРО-ДПМНЕ, Дијана Илиевска каде истакна дека Предлог-буџетот е развоен, стабилен и директно насочен кон подобрување на животниот стандард на граѓаните.

dobivaj vesti na viber

„Предлог-буџет за 2026 година со рекорден износ од 6,7 милијарди евра и она што е особено важно, а граѓаните треба да го знаат е дека во овој буџет се обезбедуваат повеќе средства за повисоки плати, пензии, за нови училишта, нови спортски сали, игралишта, нови градинки, нови болници, за нови патишта, за развивање на инфраструктурата, за развивање на дигитализацијата, и најважно од се за реализација на капитални инвестиции кои се особено важни, бидејќи тоа се зрели проекти кои се веќе и во реализација, конкретно оние проекти во општините кои токму државата ги финансира, а се однесуваат и се наменети за граѓаните“, вели Илиевска.

Илиевска дополни дека со буџетот се проектира раст на просечната нето-плата од 6,5%, зголемување на бројот на вработени за 1,6% и намалување на невработеноста на 10%. Проектираниот економски раст од 3,8%, според неа, е показател за стабилен и забрзан развој на економијата.

„Со овој Предлог-буџет се очекува просечната нето-плата да порасне на 6,5%, а бројот на вработени да се зголеми за 1,6% што невработеноста би се намалила на 10%. Проектираниот раст на економијата за 3,8% е многу важен и покажува дека се нуди континуиран раст и се дава сигнал дека економијата продолжува да се развива со забрзано темпо“, истакна Илиевска.

Илиевска посочи дека граѓаните ќе ги уживаат бенефитите со новиот буџет кој е конципиран во контекст на економскиот раст, финансиската стабилност и реализација на стратешки приоритети на Владата.

„Во буџетот за 2026 година се планирани 52,6 милијарди денари за плати, или зголемување од 3,6 милијарди денари, односно 7,5% во однос на ребалансот. Тоа значи повисоки плати за работниците, за наставниците и професорите, за здравствените работници, за полициските службеници, едноставно за сите луѓе коишто творат и создаваат во Македонија“, заклучи Илиевска.

Прикажи повеќе...

Економија

Јаревски: Со Предлог-буџетот за 2026 година се утврдуваат здрави основи на фискална консолидација

Објавено пред

Од

Тони Јаревски, пратеник од ВМРО-ДПМНЕ во Собранието, на денешната комисиска расправа за Предлог-буџетот за 2026 година, имаше свое обраќање каде истакна дека според Фискалниот совет се забележуваат основи на фискална консолидација. Јаревски додаде дека Предлог-буџетот ја истакнува волјата на извршната власт за развој. Според него, опозицијата води несуштинска расправа во контекст на Предлог-буџетот.

dobivaj vesti na viber

,,Мојот впечаток во овие 3 дена општа расправа е тоа дека опозицијата се уште упорно одбива да ги увиди некои работи, упорно седи во својот свет и за жал повторно ќе констатирам во тоа е се поосамена“, рече Јаревски.

Јаревски посочи дека Предлог-буџетот е реален, со силно изразена развојна компонента и ја изразува волјата на извршната власт за стабилизација и основа за развој.

,,Од друга страна, од кај опозицијата гледаме само настапи, каде што се бараат 2 или 3, можеби 5 подставки каде што во овој буџет се можеби помали во однос на претходната година. И целокупната нивна активност насочена во расправата на овој буџет, е токму таа што практично доведува до услови да имаме несуштинска расправа“, кажа Јаревски.

Јаревски истакна и дека Фискалниот совет за овој Предлог-буџет укажа дека се воочливи знаци и чекори на фискална консолидација, во споредба со претходните искуства кој истиот ги имал со СДС, каде се забележуваше негативен тренд на сите полиња, за разлика од сега кога трендот е позитивен.

,,Фискалниот совет за овој буџет прв пат укажа дека се запознаа се заприметија или се констатираа првите знаци и чекори на фискална консолидација. Не знам како може некој упорно да игнорира фактот дека и ММФ и Светска банка ги ревидираа на повисоко процентите за раст. Зошто? Бидејќи, на некој начин и самите беа затекнати, поучени од претходниот традиционално искуство на СДС да има негативен тренд на сите полиња, овде имавме позитивен тренд. Ги подигнаа проекциите“, вели Јаревски и додава:

,,И веќе ако велиме дали имаме потреба од суштинска расправа, тогаш можеме да ги видиме клучните макроекономски индикатори“.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија10 часа

Два авиони наместо во Скопје пренасочени во Приштина поради силен ветер

Два вечерни лета кои требаше да слетаат на скопскиот аеродром, се пренасочени кон Приштина поради неповолни услови за слетување. Директорот...

Македонија12 часа

Градиме брза железница и автопати од Албанија до Бугарија, најави Николоски во Виена

Македонија ги реализира најкрупните капитални проекти за патна и железничка инфраструктура на транспортните Коридори 8 и 10, истакна вицепремиерот Александар...

Регион13 часа

Албанија со торта во Брисел го прослави отворањето на последниот преговарачки кластер со ЕУ

Албанија со торта во Брисел го прослави отворањето на последниот од вкупно шест преговарачки кластери со ЕУ. „Го отворивме последното...

Македонија13 часа

Земјотрес почувствуван во Делчево и Виница

Денес околу 15:48 часот беше почувствуван земјотрес во делови на североисточна Македонија, најмногу во Делчево, Виница и околните места. Според...

Македонија14 часа

Сиљановска-Давкова: ЕУ сè уште нема јасна стратегија за нашата европска интеграција и практикува двојни стандарди

Да се посветиме на реформите, не поради „политичката волја“ за уставните измени, туку заради владеење на правото, порача претседателката Гордана...

Македонија14 часа

Министерот Тошковски опериран во Клиничкиот центар „Мајка Тереза“

Министерот за внатрешни работи, Панче Тошковски, денеска бил опериран во Клиничкиот центар „Мајка Тереза“ во Скопје. Тој вели дека следи...

Македонија17 часа

(Видео) Филипче: Власта врши притисок врз судството

Претседателот на СДСМ и на Националниот совет за евроинтеграции, Венко Филипче, на денешната седница на Советот упати сериозни критики за...

Македонија17 часа

Ќе се гласа на 11 јануари: Гаши го потпиша актот за одржување на повторените избори за градоначалници во четирите општини

Претседателот на Собранието, Африм Гаши, денеска го потпиша актот за одржување на локалните избори за четирите општини Гостивар, Маврово-Ростуше, Врапчиште...

Македонија18 часа

Бизнисмен од Штип крадел струја: манипулирал на сите три фази на броилото

Тимот на Електродистрибуција специјализиран за откривање неовластено користење на електрична енергија утврди основи на сомневање за наводна кражба на електрична...

Македонија20 часа

Почна пријавувањето за електронски ваучери за студенти преку Националниот портал за е-услуги

Министерството за дигитална трансформација ја информира јавноста дека од денеска е отворен Јавниот повик за доделување на вредносни ваучери за...

Македонија20 часа

(Видео) Мицкоски и Ѓорѓиевски во вечерна обиколка на Скопје: Сè беше чисто и средено како што и прилега

Премиерот Христијан Мицкоски на својот фејсбук профил објави дека заедно со градоначалникот на Скопје Орце Ѓорѓиевски биле во вечерна обиколка...

Македонија21 час

Го турнале на земјата, го клоцале, го ограбиле, па се обиделе да му го скршат мобилниот телефон: eден осомничен за разбојништво во Скопје

Основното јавно обвинителство Скопје донесе Наредба за спроведување истражна постапка против едно лице за кривично дело – Разбојништво од член...

Европа22 часа

Што по падот на Покровск?

Додека Русија фокусира огромни сили врз Покровск во обид конечно да го освои рударскиот град во источна Украина, расте неизвесноста...

Регион22 часа

Хрватски навивачи нападнати со шипки во Црна Гора

Група хрватски навивачи вчера вечер беа нападнати на магистралниот пат Цетиње – Будва. Според неофицијални информации од Управата на црногорската...

Европа23 часа

(Видео) Пет млади лица загинаа во сообраќајна несреќа во Ирска

Тројца млади мажи и две жени на возраст од дваесет години загинаа во ужасна сообраќајна несреќа во округот Лаут, Ирска,...

Регион23 часа

РТС: Пукано кон српски војници во близина на воена база

Вооружена и маскирана група Албанци отвори оган врз припадници на српската армија во реонот на базата „Дебела Глава“, во близина...

Свет23 часа

(Видео) Тројца убиени во нов американски воен напад врз брод за шверц на дрога

САД извршија уште еден напад врз брод за кој се тврди дека шверцува дрога во источниот Пацифик, при што загинаа...

Европа23 часа

Десет ранети, тројца мртви во руски ракетен напад врз Украина

Во руски ракетен напад врз источноукраинскиот град Балаклија загинаа три лица, а десет беа повредени, меѓу кои и три деца,...

Свет2 дена

Поларен вртлог носи „декември за паметење“

Поради невообичаено рано затоплување на стратосферата, на прагот е да почне значително нарушување на поларниот вртлог. Прогнозите покажуваат дека поларната...

Македонија2 дена

(Видео) Попов: УМС е единствен претставник на младите во општините и парламентот

Македонија повторно стои исправено, а младите гордо и достоинствено го понесоа товарот да ги исправат неправдите кои со години ѝ...