Економија
Истражување: Министерството за здравство потрошило 39 милиони евра за јавни набавки
Министерствата, владините секретаријати и Собранието просечно исполнуваат 55,2 отсто (од максимално можни 100 отсто) од критериумите за транспарентност, отчетност и интегритет во целиот циклус на јавните набавки. Ова е мало подобрување во однос на претходните години (во 2017 година изнесуваше 53,6 отсто, а во 2016 година 51,7 отсто). Најмногу институции се рангирани во ограниченото ниво на транспарентност, отчетност и интегритет во јавните набавки, со исполнување на критериумите меѓу 40 и 60 отсто (од можни 100 отсто). На врвот се Министерствата за економија и за одбрана, а на дното министерствата за здравство и за образование и наука. Анализираните институции заедно потрошиле 124 милиони евра за јавни набавки во 2018 година. Поединечно, најмногу пари за јавни набавки потрошила институцијата која е најслабо рангирана, Министерството за здравство (39 милиони евра), а Министерството за економија, како прворангирана, е во групата на институции со помал обем на јавни набавки (334.000 евра).
Ова е наведено во најновото рангирање направено од страна на Центарот за граѓански комуникации на 21 институција според транспарентноста, отчетноста и интегритетот во јавните набавки. Ова е трето по ред годишно истражување на начинот на којшто институциите ги спроведуваат тендерите, во рамките на ЕУ проектот: Мрежа за транспарентност, отчетност и интегритет во јавните набавки.

Во извештајот се наведува дека институциите со минимално ниво на транспарентност, отчетност и интегритет во 2018 година потрошиле 31 % од парите, наспроти 2016 година, кога тој удел изнесувал дури 75 % од вредноста на тендерите на Владата и на Собранието.
86 % од институциите го објавуваат годишниот план за јавни набавки на своите веб-страници, само половина ги објавуваат огласите за јавните набавки, а само две ги објавуваат известувањата за склучените договори. Плановите за јавни набавки просечно се реализираат 65 %. Најниската реализација на една институција изнесува 32 %, а највисоката 92 %.
Само четири институции просечно добивале повеќе понуди по тендер отколку националниот просек.Во дури 68 % од набавките, институциите определиле т.н. разумни рокови за поднесување понуди, односно подолги од законски минималните. Пораснала концентрацијата на фирмите на тендерите. Кај дури пет институции, уделот на еден носител на набавка во вкупната вредност на тендерите е повисок од 40 %, што се смета како праг за концентрација.

Процентот на тендерски документации со дискриминаторски елементи кои можат да ја ограничат конкуренцијата е намален од 29 % во претходните две години на 18 % во 2018 година. Секој трет тендер на анализираните институции бил поништен. За разлика од ланските 25 %, за 2018 година процентот на поништени тендери изнесува 30,3 %. Поединечно, процентите се движат меѓу 10 % и 73 %.
Намалено е користењето на постапката со преговарање без објавување оглас.Голем е уделот на анекс-договорите кај анализираните институции и во однос на националниот просек и во однос на ланската состојба. Зголемен е просечниот удел на доставени жалби од фирмите во вкупниот број огласи кај анализираните институции. Овој удел изнесува 5,7 %, што е повисоко од националниот просек за 2018 година од 3,3 % и од ланските 4,6 %.
Се влошува одговарањето на институциите на доставените барања за слободен пристап до информации од јавен карактер. Лани одговориле просечно за 38 дена, годинава за 42, иако максималниот законски рок е 30 дена.Малку институции имаат интерни правила за јавните набавки, особено за оние аспекти кои не се прецизно регулирани со законот, се додава во извештајот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Америка го продолжи рокот за купување странски средства на рускиот „Лукоил“
Соединетите Американски Држави го продолжија рокот за завршување на преговорите за купување странски средства на руската нафтена компанија „Лукоил“ до 17 јануари, објави Министерството за финансии.
Според општата дозвола на Канцеларијата за контрола на странските средства (OFAC) при Министерството за финансии на САД, договорот за купопродажба може да се склучи до 17 јануари 2026 година.
Продолжувањето на рокот се однесува само на трансакции чие спроведување е експлицитно условено од добивање посебна дозвола од Канцеларијата за контрола на странските средства, се наведува во дозволата.
На крајот на октомври Министерството за финансии на САД воведе санкции врз „Лукоил“ и “Роснефт“ со образложение дека сака да го ограничи буџетскиот капацитет на Русија за финансирање на војната во Украина.
Неколку дена подоцна, „Лукоил“ објави дека има намера да ги продаде своите странски средства потврдувајќи дека прифатил понуда од швајцарскиот мултинационален трговец со суровини „Гунвор“.
На почетокот на ноември „Гунвор“ ја повлече понудата откога Вашингтон сигнализира дека нема намера да му додели лиценца за бизнис.
На средината на минатиот месец, американското Министерство за финансии, преку Канцеларијата за контрола на странските средства, го продолжи рокот за склучување на договорот за продажба на средствата на „Лукоил“ до 13 декември.
Меѓународната филијала на „Лукоил“, со седиште во Виена, поседува рафинерии во Бугарија, Романија и во Холандија, акции во нафтени полиња во Казахстан, Узбекистан, Ирак, Мексико, Гана, Египет и во Нигерија, како и мрежа на бензински пумпи во 20 земји, вклучувајќи ја Македонија. Вредноста на меѓународните средства на рускиот нафтен гигант се проценува на речиси 22 милијарди долари, објавува „Ројтерс“.
Според извори и медиумски извештаи, голем број компании изразиле интерес за купување на средствата на „Лукоил“, вклучувајќи ги американските нафтени гиганти „Шеврон“ и „Ексон мобил“ и инвестициската фирма „Карлајл“, како и Националната нафтена компанија во Абу Даби и конгломератот „Интернешнл холдинг компани“ од Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ).
Според неименувани извори, унгарскиот МОЛ исто така го искажал својот интерес за купувањето на американските претставници, првенствено за рафинериите и бензинските пумпи на „Лукоил“ во Европа, како и за удели во наоѓалишта во Казахстан и Азербејџан.
Економија
Божиновска: Праведната транзиција ќе успее само ако ја водиме заедно
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, учествуваше на Националниот настан за вмрежување на Локалните економско-социјални совети, каде што уште еднаш ја потврди силната определба на Министерството да работи отворено, во соработка и директен дијалог со сите засегнати страни.
„Транзицијата мора да донесе подобар живот за сите нас. А тоа е можно само ако сме отворени, достапни и ако работиме заедно. Министерството е партнер за секоја општина, секоја организација, секој работник и секоја компанија што носи иницијатива. Можете да ни се обратите во секој момент“, изјави министерката Божиновска.
Локалните економско-социјални совети – се платформа којашто ги обединува општините, синдикатите, бизнис-заедницата, граѓанските организации и институциите во процесот на праведната енергетска транзиција.
„Ако не работиме заедно, ако работниците, општините, локалниот бизнис и граѓанските организации не се во процесот – тогаш процесот нема да успее. Многу е едноставно“, истакна Божиновска.
Божиновска се осврна и на Инвестициската платформа за праведна енергетска транзиција, која веќе функционира и создава можност за финансирање на локални проекти:
„Со тоа се отвора реален простор за инвестиции што ќе ја придвижат транзицијата напред. Но мора, сите вклучени чинители, посебно општините, да се поодговорни, да се понудат реални издржани проекти за да ги користиме средствата ефикасно. Нашата задача е да обезбедиме јасна политичка насока, координација меѓу институциите и поддршка за квалитетни локални проекти. Ние не сакаме транзиција само на хартија. Сакам секоја општина да има шанса да развие проект, секој работник да има пристап до нови можности, а секоја заедница да почувствува дека ова е процес што создава вредност — не страв. Затоа сме тука, затоа сме отворени“, додаде Божиновска.
Економија
Петкоска: 32 милиона 260 илјади денари повеќе во буџетот за промоција и поддршка на туризмот и културата
Буџетот е крвната слика на државата, стратешки документ во кој се насликани приоритетите на граѓаните. Сите знаеме дека закрепнувањето на економијата е најважната работа која влијае врз животниот стандард, рече пратеничката од ВМРО-ДПМНЕ, Лидија Петкоска на денешната собраниска седница на која се дискутира за Предлог-буџетот за 2026 година.
За жал, посочи Петкоска, поминавме години кога и небото не беше граница за висината на јавниот долг, а дното на буџетската дупка немаше крај, но за среќа денес говориме за стабилизирање на јавните финансии со, буквално, воена дисциплина при трошењето на народните пари.
„Инвестициите, инфраструктурните проекти, поддршката на приватниот сектор, како и транспарентноста и отчетноста во работата кои веќе станаа препознатливи и видливи во работењето на Владата, ми даваат за право, конечно да бидеме горди на фактот што после долги години говориме за последователен економски раст. Денес имаме реални инвестиции, а не трансфери кои завршуваа за исплати на плати. Денес имаме држава што инвестира и Влада што знае што прави, затоа што за оваа Влада зборот навистина има тежина“, истакна Петкоска.
Во своето излагање, таа истакна дека ќе се задржи на делот од Буџетот за следната година, што се однесува на растот и развојот на македонскиот туризам.
„Во Буџетот за 2026 година туризмот добива 32 милиони 260 илјади денари повеќе, за промоција и поддршка на културата и туризмот. Секако, средствата за туризам сè уште не се доволни, но сепак, зголемувањето на средствата е охрабрувачки правец во интерес на целокупниот македонски туризам“, рече Петкоска.
Додаде дека туризмот никогаш не стои сам, посочувајќи дека тука се патиштата, културата, дигитализацијата и општинскиот развој, се неговата вистинска инфраструктура.
„Па така од огромна важност е да се напомни дека имаме 40,5 милијарди денари капитални инвестиции за 2026 година, средства во кои спаѓаат патна и комунална инфраструктура, железничка инфраструктура, поддршка на општините, културна заштита и т.н. Секој пат што се гради, секој локален проект што се финансира, секоја подобрена инфраструктурна точка, директно го зголемува туристичкиот потенцијал, бидејќи туризмот е резултат на инвестиции во инфраструктурата“, подвлече Петкоска.

