Економија
Ковачевски и евроамбасадорот Гир на експресниот пат Градско – Дреново: Милијарда евра досега преку ИПА за македонската инфраструктура
Претседателот на Владата на Република Северна Македонија, Димитар Ковачевски, заедно со амбасадорот на Европската Унија во земјата, Дејвид Гир, како и министерот за транспорт и врски, Благој Бочварски, и директорот на Јавното претпријатие за државни патишта, Ејуп Рустеми, беше на теренот каде што се гради експресниот пат Градско – Дреново.
Станува збор за современ експресен пат – со мостови, клучки, надвозници, подвозници, одводнување, во должина од 15,5 километри, што е финансиран, во најголем дел, со пари од европските ИПА-фондови.
„Овој нов експресен пат што се гради од Дреново до клучката кај Градско, дел од Коридорот 10 д, е уште еден пример дека посветено работиме на изградбата на безбедни и модерни патишта. Со тоа создаваме европски услови за живеење на граѓаните овде во државата и ја поврзуваме Република Северна Македонија со Европа“, рече премиерот Ковачевски.
„Делницата на експресниот пат од Дреново до клучката кај Градско практично се спојува со еден од најфреквентните патни правци во земјата, Градско – Прилеп. Со тоа ги поврзува источниот и западниот дел на државата и обезбедуваме комуникација и кон север и кон југ. Неговата изградба затоа е од големо значење за подигнувањето на нивото на безбедноста во сообраќајот во овој регион. А како дел од паневропскиот Коридор 10, односно крак 10 д, патот од Дреново до клучкат кај Градско влегува и на картата на европската патна мрежа“, посочи премиерот Ковачевски.
Патот е во должина од 15,5 километри. Станува збор за современ експресен пат – со мостови, клучки, надвозници, подвозници, одводнување, а е финансиран во најголем дел со пари од европските ИПА-фондови, посочи премиерот. Соопшти дека над 21 милион евра европски пари се вложени во изградбата на овој пат и над 3,5 милиони евра државни пари. Реализацијата на изведбата е 75 проценти. И во моментот се разгледува можноста за дофинансирање на околу 9,8 милиони евра, исто така од европската ИПА-структура, со цел проектот да се комплетира во првите месеци од следната година, какви што се процените од надлежните за проектот.
„Како што може да се уверат и граѓаните, ние како Влада имаме поддршка од нашите европски партнери, во нашите искрени напори да осигураме европски стандарди тука, како и да ја внесеме државата во ЕУ“, порача премиерот Ковачевски.
„Европската Унија е убедливо најголемиот донатор на Западен Балкан како и во нашата држава за исклучително важни проекти, како што е овој пат на кој сме денеска“, додаде премиерот, кој соопшти дека преку ИПА-програмата досега во земјата за модернизација на инфраструктурата и развој се вложени околу милијарда евра неповратни средства. ИПА 3-програмата (2021-2027) е веќе почната. Проектираните средства за 2021, 2022 и за 2023 година се во вкупен износ од речиси 243 милиони евра. А во тек е програмирањето за 2024 година на финансиски средства со износ од 80 милиони евра.
Премиерот укажа и на другите видови европска помош и поддршка што ги добива државата: преку ИПАРД 2програмата – 60 милиони евра; зголемени средствата за 62 процента и доделени нови, неповратни 97 милиони евра на располагање преку ИПАРД 3-програмата за модернизација на македонското земјоделство; нови 100 милиони евра доделени од Европската комисија за макрофинансиска помош за Северна Македонија; 160 милиони евра за Северна Македонија од финансискиот пакет од 3 милијарди евра, што го предложи Европската комисија за десет партнери од проширувањето и соседството за да помогне во ублажувањето на економските последици од пандемијата; грант од 80 милиони евра за справување со енергетската криза.
„Јасно видлива е разликата на времето кога државата беше во меѓународна изолација и граѓаните тонеа во сиромаштија и денес кога сме членка на НАТО и одиме по јасен европски пат. Имаме рекорден број инвестиции, нови работни места и рекордно намалување на невработеноста, повисоки плати, пензии, највисока историска минимална плата, највисока историска просечна плата, трипати поголема социјална помош, како и најголема историска државна помош за домашните компании како за одржување на ликвидноста така и за нови инвестиции во компаниите. Сите може да се уверат што значи да се има европската поддршка во развојот и солидарноста и кога сме по европскиот пат. Таа поддршка ќе продолжи со многу повеќе средства преку нови програми и фондови кога ќе станеме членка на Унијата“, посочи премиерот Ковачевски.
Тоа го покажуваат примерите со развојот на Романија, Чешка, Словачка, Полска, рече премиерот Ковачевски укажувајќи дека една земја членка на ЕУ од фондовите на Унијата добива над 10 пати повеќе средства од жител отколку земјите кандидатки за членство. Премиерот додаде дека „овие пари значат инвестиции во животниот стандард, во нови работни места, во подобро живеење на граѓаните и примена на европските вредности дома, тоа што го очекуваат особено младите луѓе во нашата земја“.
„Ја имаме неповторливата шанса до 2030 година да станеме полноправна членка на ЕУ! А во меѓувреме, со тоа што ќе продолжиме со нови чекори напред по европскиот пат, ќе ни бидат достапни и бенефитите од новите чекори од ЕУ кон Западен Балкан. Нов план за раст на Западен Балкан веќе најави претседателката на Европската комисија, Фон дер Лајен. Тоа значи можност за пристап до единствениот пазар на ЕУ – пазар со околу 500 милиони луѓе и отворени врати за соработка и бизнис, што ќе ни овозможат забрзан развој. Значи, длабока регионална економска интеграција и зголемување на претпристапните средства. И должност на сите е сега, кога европскиот фокус кон нас е најголем досега, да не ги попречи од дома перспективите, туку да ги осигуриме, конечно, европските перспективи на граѓаните, на младите и на нашата држава“, порача премиерот Ковачевски.
Претседателот на Владата, Ковачевски, упати благодарност до амбасадорот на Европската Унија, Гир, и до граѓаните на државите членки на ЕУ во името на граѓаните на Република Северна Македонија за големата поддршка од нашите европски партнери во реализацијата на големата стратешка европска цел.
По премиерот, се обрати и евроамбасадорот Гир, кој рече дека ЕУ ќе продолжи да вложува во економскиот развој и во просперитетот на државата.
„Целта на поддршка од Европската Унија е Република Северна Македонија да се спреми на стане полноправна членка и да ги ужива придобивките од членството во ЕУ. Да има пристап во поголеми ресурси“, порача амбасадорот Гир.
Евроамбасадорот Гир посочи дека тие придобивки значат повеќе работни места, подобрување на животниот стандард, поголеми деловни можности и укажа на можностите што ги отвора и планот за раст на земјите од Западен Балкан, чија цел е пристап до придобивките од членството во ЕУ и во текот на процесот на пристапувањето кон ЕУ.
„Ова се огромни можности што овозможуваат да напредувате во реформите и на европскиот пат“, порача амбасадорот на ЕУ во земјата, Дејвид Гир, кој во дел од обраќањето говореше на македонски јазик.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Претставени новите правила за учество на пазарот на електрична енергија
Националниот оператор на пазар на електрична енергија – МЕМО ДООЕЛ Скопје, одржа презентација и јавна расправа за „Правилата за регистрација на учество на пазарот на електрична енергија и уредување на пазарот на билатерални договори“. На настанот беше презентиран и Извештајот за работа на МЕМО за тековната година.
На расправата присуствуваа претставници од Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини, Регулаторната комисија за енергетика, МЕПСО, ЕСМ, како и компании снабдувачи, трговци и производители на електрична енергија. Стручните тимови на МЕМО и раководството презентираа и беа отворени за дискусија со учесниците на настанот.
Управителот на МЕМО, Зоран Ѓорѓиевски, истакна дека во тековната година активно се реализираат зацртаните цели на Операторот, кој ги интегрира функциите поврзани со управување со пазарот на билатерални договори, интеграцијата на обновливите извори на пазарот на електрична енергија како и Македонската берза за електрична енергија.
„Расте бројот на компании кои тргуваат на домашната берза, како и истргуваната количина, што претставува показател за поголема ликвидност и транспарентност. Веќе 39 компании активно тргуваат и споредено со 2024 година забележуваме раст на истргуваната количина од 40%. До октомври годинава истргувани се над 1 TWh електрична енергија,“ истакна Ѓорѓиевски.
Тој додаде дека е забележан раст и во производството од обновливи извори кај 178 повластени производители, што го зголемува учеството на зелената енергија во националната енергетска структура. Воедно, значително расте и бројот на издадени Гаранции за потекло – од април до денес издадени се 127.907 гаранции.
Во делот на идните активности, Ѓорѓиевски најави дека се работи на воспоставување на пазар во тековниот ден (Intraday Market), кој се очекува да стане оперативен до крајот на вториот квартал од 2026 година, како и на подготовките за пазарно спојување со европскиот пазар.
Во однос на новите Правила за регистрација на учество на пазарот на електрична енергија и уредување на пазарот на билатерални договори, беше истакнато дека нивната цел е обезбедување ефикасен, конкурентен и финансиски одржлив пазар, заснован врз транспарентност и недискриминација, согласно законската регулатива од областа на енергетиката и обновливите извори.
Правилата ја утврдуваат целокупната организација, функционирање и регулирање на пазарот на електрична енергија, вклучувајќи ги условите, постапките, правата и обврските на сите учесници, начинот на тргување – домашно и прекугранично – како и уредувањето на набавките, евиденциите и односите со повластените и виртуелните производители.
Новитет во Правилата се воведувањето на Оператор на складиште и Агрегатор како нови учесници на пазарот на големо, согласно новиот Закон за енергетика. По јавната расправа следи процес на одобрување на Правилата од страна на Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги од јавен интерес.
Економија
Димитриеска-Кочоска: Есенскиот извештај на ЕК сигнал дека се движиме во позитивна насока
Есенските економски проекции на Европската комисија, кои што се објавени вчера, се јасен сигнал дека се движиме во позитивна насока, оценува министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска.
Во објава на Фејсбук наведува дека проекцијата за раст на македонската економија е зголемена за 2025 и 2026 година, што е потврда за стабилноста, издржливоста и довербата во нашите економски политики.
Како што стои во објавата во Извештајот е нотирано дека во првата половина од годината растот на БДП беше повисок од очекуваното, поддржан од инвестиции, приватна потрошувачка и подобрени извозни перформанси. Инвестициите во инфраструктурата и приватниот сектор се позиционираат како двигатели на растот во следните години, а стабилизирањето на инфлацијата дополнително ја зајакнува економската предвидливост. Дополнително, реализацијата на големите инфраструктурни проекти и спроведувањето на реформите од Планот за раст на ЕУ ќе имаат поголем придонес за уште побрз развој.
Како што пишува министерката ова се позитивни сигнали од ЕК коишто се силен поттик да продолжиме со одговорни политики што ја зајакнуваат економијата и го подобруваат животниот стандард на граѓаните.
„Како Влада и како Министерство за финансии, остануваме посветени на стабилни јавни финансии, фокусирани инвестиции и реформи што го забрзуваат економскиот развој“, истакнува министерката во објавата.
Имено, во Есенскиот извештај на Европска комисија (ЕК) проекцијата за економски раст за 2025 година изнесува 3,2% и истата е зголемена за 0,2 п.п. во однос на претходниот извештај. Исто така, проекцијата за 2026 година ЕК ја ревидираше нагоре, односно истата е зголемена на 3,3% и за 2027 година предвиден е раст од 3,3%.
Економија
Кузманоска: Домашните капитални инвестиции во 2026 година ќе бидат мотор за економскиот раст на земјата
Биљана Кузманоска, пратеничка од редовите на ВМРО-ДПМНЕ во Собранието, на денешната комисиска расправа за Предлог-буџетот за 2026 година порача дека Предлог-буџетот за 2026 година носи ред, мерливи резултати и стабилен економски раст, со силен фокус на инфраструктурата и инвестиции кои треба да отворат нови работни места.
,,Буџетот за 2026 година не е само финансиска рамка, тој е одраз на новиот начин на работа, на новата политика што ја ветивме, политика на одговорност, ред и чесност“, рече Кузманоска и додаде:
,,Воведуваме јасни прагови за реализација, и тоа не на хартија туку со мерливи рокови. До крајот на првиот квартал, 15% до вториот 40% до третиот 65% и најмалку 70% до 15 ноември“.
Кузманоска посочи дека фокусот на Предлог-буџетот за 2026 година е и инфраструктурата.
,,Фокусот е на инфраструктурата што ја поврзува Македонија. Патишта, железници, училишта, болници, локални проекти. Со овој буџет имаме реален раст и стабилност. Буџетот е поставен на реални и внимателни проекции. Раст на економијата од 3,8% проекти, инфлација стабилна на 2,5%, и дефицит кој е намален н 3,5% од БДП“, истакна Кузманоска.
Таа дополни дека во 2025 година Македонија имаше рекордни странски инвестиции, што според неа, покажува стабилност, а истакна и дека во 2026 година се очекува инвестициите заедно со домашните капитални вложувања да бидат мотор на економскиот раст и да отворат нови работни места.
,,Минатата година го достигна највисокото ниво на странски директни инвестиции во својата историја, над 1 милијарда евра. Тоа не се бројки, туку доказ дека инвеститорите гледаат стабилност, предвидливост и волја за работа. Во 2026 година, заедно со домашните капитални вложувања очекуваме инвестициите да бидат мотор што ќе го движи економскиот раст и ќе отвора многу нови работни места“, кажа Кузманоска.

