Економија
Ковачевски и евроамбасадорот Гир на експресниот пат Градско – Дреново: Милијарда евра досега преку ИПА за македонската инфраструктура
Претседателот на Владата на Република Северна Македонија, Димитар Ковачевски, заедно со амбасадорот на Европската Унија во земјата, Дејвид Гир, како и министерот за транспорт и врски, Благој Бочварски, и директорот на Јавното претпријатие за државни патишта, Ејуп Рустеми, беше на теренот каде што се гради експресниот пат Градско – Дреново.
Станува збор за современ експресен пат – со мостови, клучки, надвозници, подвозници, одводнување, во должина од 15,5 километри, што е финансиран, во најголем дел, со пари од европските ИПА-фондови.
„Овој нов експресен пат што се гради од Дреново до клучката кај Градско, дел од Коридорот 10 д, е уште еден пример дека посветено работиме на изградбата на безбедни и модерни патишта. Со тоа создаваме европски услови за живеење на граѓаните овде во државата и ја поврзуваме Република Северна Македонија со Европа“, рече премиерот Ковачевски.
„Делницата на експресниот пат од Дреново до клучката кај Градско практично се спојува со еден од најфреквентните патни правци во земјата, Градско – Прилеп. Со тоа ги поврзува источниот и западниот дел на државата и обезбедуваме комуникација и кон север и кон југ. Неговата изградба затоа е од големо значење за подигнувањето на нивото на безбедноста во сообраќајот во овој регион. А како дел од паневропскиот Коридор 10, односно крак 10 д, патот од Дреново до клучкат кај Градско влегува и на картата на европската патна мрежа“, посочи премиерот Ковачевски.
Патот е во должина од 15,5 километри. Станува збор за современ експресен пат – со мостови, клучки, надвозници, подвозници, одводнување, а е финансиран во најголем дел со пари од европските ИПА-фондови, посочи премиерот. Соопшти дека над 21 милион евра европски пари се вложени во изградбата на овој пат и над 3,5 милиони евра државни пари. Реализацијата на изведбата е 75 проценти. И во моментот се разгледува можноста за дофинансирање на околу 9,8 милиони евра, исто така од европската ИПА-структура, со цел проектот да се комплетира во првите месеци од следната година, какви што се процените од надлежните за проектот.
„Како што може да се уверат и граѓаните, ние како Влада имаме поддршка од нашите европски партнери, во нашите искрени напори да осигураме европски стандарди тука, како и да ја внесеме државата во ЕУ“, порача премиерот Ковачевски.
„Европската Унија е убедливо најголемиот донатор на Западен Балкан како и во нашата држава за исклучително важни проекти, како што е овој пат на кој сме денеска“, додаде премиерот, кој соопшти дека преку ИПА-програмата досега во земјата за модернизација на инфраструктурата и развој се вложени околу милијарда евра неповратни средства. ИПА 3-програмата (2021-2027) е веќе почната. Проектираните средства за 2021, 2022 и за 2023 година се во вкупен износ од речиси 243 милиони евра. А во тек е програмирањето за 2024 година на финансиски средства со износ од 80 милиони евра.
Премиерот укажа и на другите видови европска помош и поддршка што ги добива државата: преку ИПАРД 2програмата – 60 милиони евра; зголемени средствата за 62 процента и доделени нови, неповратни 97 милиони евра на располагање преку ИПАРД 3-програмата за модернизација на македонското земјоделство; нови 100 милиони евра доделени од Европската комисија за макрофинансиска помош за Северна Македонија; 160 милиони евра за Северна Македонија од финансискиот пакет од 3 милијарди евра, што го предложи Европската комисија за десет партнери од проширувањето и соседството за да помогне во ублажувањето на економските последици од пандемијата; грант од 80 милиони евра за справување со енергетската криза.
„Јасно видлива е разликата на времето кога државата беше во меѓународна изолација и граѓаните тонеа во сиромаштија и денес кога сме членка на НАТО и одиме по јасен европски пат. Имаме рекорден број инвестиции, нови работни места и рекордно намалување на невработеноста, повисоки плати, пензии, највисока историска минимална плата, највисока историска просечна плата, трипати поголема социјална помош, како и најголема историска државна помош за домашните компании како за одржување на ликвидноста така и за нови инвестиции во компаниите. Сите може да се уверат што значи да се има европската поддршка во развојот и солидарноста и кога сме по европскиот пат. Таа поддршка ќе продолжи со многу повеќе средства преку нови програми и фондови кога ќе станеме членка на Унијата“, посочи премиерот Ковачевски.
Тоа го покажуваат примерите со развојот на Романија, Чешка, Словачка, Полска, рече премиерот Ковачевски укажувајќи дека една земја членка на ЕУ од фондовите на Унијата добива над 10 пати повеќе средства од жител отколку земјите кандидатки за членство. Премиерот додаде дека „овие пари значат инвестиции во животниот стандард, во нови работни места, во подобро живеење на граѓаните и примена на европските вредности дома, тоа што го очекуваат особено младите луѓе во нашата земја“.
„Ја имаме неповторливата шанса до 2030 година да станеме полноправна членка на ЕУ! А во меѓувреме, со тоа што ќе продолжиме со нови чекори напред по европскиот пат, ќе ни бидат достапни и бенефитите од новите чекори од ЕУ кон Западен Балкан. Нов план за раст на Западен Балкан веќе најави претседателката на Европската комисија, Фон дер Лајен. Тоа значи можност за пристап до единствениот пазар на ЕУ – пазар со околу 500 милиони луѓе и отворени врати за соработка и бизнис, што ќе ни овозможат забрзан развој. Значи, длабока регионална економска интеграција и зголемување на претпристапните средства. И должност на сите е сега, кога европскиот фокус кон нас е најголем досега, да не ги попречи од дома перспективите, туку да ги осигуриме, конечно, европските перспективи на граѓаните, на младите и на нашата држава“, порача премиерот Ковачевски.
Претседателот на Владата, Ковачевски, упати благодарност до амбасадорот на Европската Унија, Гир, и до граѓаните на државите членки на ЕУ во името на граѓаните на Република Северна Македонија за големата поддршка од нашите европски партнери во реализацијата на големата стратешка европска цел.
По премиерот, се обрати и евроамбасадорот Гир, кој рече дека ЕУ ќе продолжи да вложува во економскиот развој и во просперитетот на државата.
„Целта на поддршка од Европската Унија е Република Северна Македонија да се спреми на стане полноправна членка и да ги ужива придобивките од членството во ЕУ. Да има пристап во поголеми ресурси“, порача амбасадорот Гир.
Евроамбасадорот Гир посочи дека тие придобивки значат повеќе работни места, подобрување на животниот стандард, поголеми деловни можности и укажа на можностите што ги отвора и планот за раст на земјите од Западен Балкан, чија цел е пристап до придобивките од членството во ЕУ и во текот на процесот на пристапувањето кон ЕУ.
„Ова се огромни можности што овозможуваат да напредувате во реформите и на европскиот пат“, порача амбасадорот на ЕУ во земјата, Дејвид Гир, кој во дел од обраќањето говореше на македонски јазик.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
ИТ компаниите веќе со конкретни активности и подготовки за програмата студентски ваучери 2025
Со најавените над 50.000 студентски ваучери и релативно краткиот временски рок за нивно искористување, целиот ИТ сектор се соочува со голем предизвик да обезбеди доволно лагер на квалитетна опрема.
Разбирајќи го ова, и со цел да им излезе во пресрет на студентите, компанијата Анхоч е прва што го креираше и лансираше системот за предрезервации на уреди.
Со најавата на Владата за доделување студентски ваучери во вредност од 15.300 денари, Анхоч, како лидер во технолошката поддршка на студентите, лансира ексклузивна понуда со фокус на брза и едноставна предрезервација.
Понуда креирана според гласот на студентитe
По успешно спроведената анкета во која учествуваа илјадници студенти од целата земја, Анхоч подготви специјална понуда која ги опфаќа најбараните уреди за студирање, креативност и продуктивност:
· Лаптопи: Од ултра-тенки модели за брзи белешки и предавања, до моќни гејминг ѕверови за кодирање и креација – ја нудиме целата палета на перформанси за секој буџет и амбиција.
· Таблети: Флексибилни уреди, идеални за читање, дигитални белешки и гледање предавања, буквално се што ти треба во еден ранец.
· Десктоп Компјутери: Mоќни и продуктивни, составени од врвни компоненти од најпознатите светски брендови, за оние кои бараат максимален перформанс и долгорочна сигурност.
„Нашата цел беше да создадеме понуда која навистина одговара на реалните потреби на студентите – уреди што ќе им помогнат да учат, создаваат и се развиваат. Затоа велиме: Твој ваучер, твој избор, наша технологија,“ – изјавија од тимот на Анхоч, нагласувајќи ја посветеноста на компанијата кон образованието и иновациите.
Разбирајќи ја потребата од брзо и ефикасно користење на ваучерите, и со цел да се избегнат гужвите и хаосот, Анхоч го лансира системот предрезервација на уреди.
Мотото на оваа кампања е едноставно и директно: Не се нервирај – Предрезервирај: Обезбеди го посакуваниот модел на време!
Со предрезервацијата, студентите го обезбедуваат токму моделот што го посакуваат кога државната програма ќе започне.
Понудата е осмислена така што секој студент може да го искористи својот ваучер брзо, едноставно и без непотребни процедури.
Дополнително, сите студенти кои ќе направат предрезервација исто така ќе добијат и специјален подарок, како знак на благодарност за довербата и интересот.
Како и досега, Анхоч останува посветен на поддршка на младите и негува препознатлив пристап -технологија со човечко лице, достапна за сите што сакаат повеќе.
Затоа не ризикувај – предрезервирај го својот уред и уживај во бенефитите за рана предрезервација!
Повеќе информации за предрезервациите, каталогот и понудата, веднаш на овој линк.
Економија
Народната банка го задржува внимателниот пристап − каматните стапки остануваат непроменети
Вчера се одржа редовна седница на Извршниот одбор за поставеноста на монетарната политика на Народната банка. На седницата беа разгледани најновите податоци и информации за состојбите во домашната и светската економија, најновите случувања на меѓународните и на домашните финансиски пазари, како и согледувањата од најновите макроекономски проекции на среден рок, во контекст на поставеноста на монетарната политика. Најновиот Квартален извештај во чии рамки се вклучени и макроекономските проекции на Народната банка беше разгледан и усвоен на седницата на Советот на Народната банка.
„Во согласност со тековните економски услови, најновите макроекономски проекции и со оценетите ризици од надворешното и домашното окружување, на седницата на Извршниот одбор беше одлучено каматните стапки да останат непроменети. Каматната стапка на благајничките записи и понатаму изнесува 5,35%, додека каматните стапки на депозитите преку ноќ и на седум дена остануваат на нивоата од 3,95% и 4%, соодветно. Понудата на благајничките записи на редовната аукција исто така е непроменета и ќе изнесува 10 милијарди денари. Со тоа, Народната банка го задржува внимателниот пристап во водењето на монетарната политика. Ваквата поставеност е дополнително поддржана од неодамнешните измени кај задолжителната резерва, затегнувањето на макропрудентните мерки во делот на критериумите за квалитетот на кредитната побарувачка, како и од одлуките поврзани со управувањето со системските ризици. Комбинираното влијание на овие мерки ќе придонесе за одржување на стабилноста на девизниот курс и на ценовната стабилност на среден рок, како и за ограничување на потенцијалните системски ризици. Доколку продолжат позитивните движења со намалување на стапката на инфлација и во наредните месеци, и во отсуство на административни интервенции во утврдувањето на платите, Нaродната банка е подготвена соодветно да реагира во насока на натамошно нормализирање на монетарната политика“, се наведува во соопштението.
Во него се додава дека инфлацијата и натаму е во фокусот на монетарната политика. „Годишната стапка на инфлација во септември и натаму забавува и изнесува 4%. Ваквото движење главно произлегува од релативно инертната базична инфлација, движењата кај цените на храната, а во помала мера и од цените на енергијата. Најновите проекции за берзанските цени на примарните производи за наредниот период се променети во надолна насока, што укажува на помали увозни ценовни притисоци за домашните цени во следниот период. Според најновите проекции, се очекува дека инфлацијата за целата 2025 година ќе изнесува 3,9%, во просек, а во понатамошниот период на проекциите ќе следи патека на надолно приспособување и враќање кон историскиот просек. Следствено, инфлацијата ќе се сведе на 2,5% во 2026 година и 2,0% на среден рок. Постепеното стабилизирање на инфлацијата на среден рок би произлегло од закотвените инфлациски очекувања и ограничените притисоци од домашната побарувачка и увозните цени“, соопшти Народната банка.
Од таму соопштија дека состојбата на девизниот пазар и натаму е стабилна. „На крајот на октомври, нивото на девизните резерви изнесува 4.842,9 милиони евра, што според сите меѓународни показатели за адекватноста на девизните резерви се оценува како соодветно ниво. Последните проекции за надворешната позиција укажуваат на дефицит на тековната сметка од 4,2% од БДП во 2025 година, што претставува одредено продлабочување во споредба со претходната година. На среден рок, за периодот 2026 ‒ 2028 година, се предвидува постепено стеснување на дефицитот и негово сведување на 2,6% од БДП во 2028 година. Се очекува дека финансиските текови ќе бидат солидни во текот на периодот на проекциите, обезбедувајќи целосно финансирање на дефицитот и раст на девизните резерви“, соопштија од Народната банка.
На седницата е утврдено дека во првата половина од 2025 година, економскиот раст достигна 3,2% покажувајќи дека е поотпорен во однос на очекувањата за првата половина од 2025 година. Расположливите високофреквентни податоци за третиот квартал од 2025 година упатуваат на понатамошен, умерено забрзан раст, поддржан од високиот раст кај градежништвото и солидниот раст во индустријата и угостителството, при послаби остварувања кај трговијата. Согласно подоброто остварување во првата половина на годината, новите проекции упатуваат на забрзување на растот на БДП, односно негово искачување на 3,5% во 2025 година и на 4% на среден рок, при непроменети оцени за фундаменталните фактори од кои зависи растот. Во услови на јавен инфраструктурен циклус и подобрување на надворешните услови, се очекува дека инвестициите ќе бидат главниот фактор за растот, којшто ќе биде дополнително поддржан од домашната потрошувачка и извозната активност.
Стапките на раст на депозитите и кредитите на банките, заклучно со септември, упатуваат на натамошно јакнење на депозитната база на банките и на нивна солидна кредитна поддршка за економската активност. Врз основа на тековните движења, до крајот на 2025 година, се очекува раст на депозитите од 9,5% и раст на кредитите од 11,6%. На среден рок, за периодот 2026 − 2028 година, се предвидува умерено забавување на просечниот раст, којшто ќе изнесува околу 7,6% кај депозитите и 7,3% кај кредитите, односно стабилна поддршка на економијата преку банкарскиот сектор.
„Општо земено, со последната одлука на Народната банка се задржува внимателниот пристап во водењето на монетарната политика, во согласност со најновите движења кај клучните макроекономски показатели, нивните очекувани трендови во наредниот период и со проценетите ризици. Надворешните ризици и понатаму постојат, а внимателно се следат и домашните фактори коишто влијаат врз доходот и побарувачката. Народната банка и во иднина ќе биде подготвена да ги користи сите расположливи инструменти и доколку е потребно, ќе преземе соодветни мерки за одржување на стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото и за обезбедување на ценовната стабилност на среден рок“, се наведува во соопштението.
Економија
Андоновски: Е-трговијата веќе не е алтернативен, туку доминантен економски модел
Владата на Република Македонија ја потврдува својата посветеност кон унапредување на електронската трговија како двигател на економијата, преку спроведување на јасна стратегија за дигитална трансформација, зајакнување на интероперабилноста и намалување на административните пречки за граѓаните и компаниите, изјави министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, на отворањето на 8-та Регионална Е-комерц конференција во Скопје.
Тој истакна дека е-трговијата веќе не е алтернативен, туку доминантен економски модел, кој бара силна поддршка од државата преку модерни дигитални платформи, регулаторна предвидливост и иновации ориентирани кон пазарот.
„Интероперабилноста што ја бесплатно ја овозможивме за повеќе од 76 институции и компании – со повеќе од 2.6 милиони безбедни трансакции месечно и раст од 260% – претставува не само успех на администрацијата, туку можност за приватниот сектор. Таа отвора простор за дигитални услуги, безбедна размена на податоци, брз пристап до потребните административни податоци и нови бизнис-модели што ја поврзуваат државата и компаниите во еден заеднички дигитален екосистем“, изјави министерот Андоновски.
Во рамки на поддршката за мали и средни претпријатија, Министерството за дигитална трансформација преку Европскиот дигитален иновациски хаб – INNOFEIT EDIH, им овозможува на компаниите пристап до лаборатории, дигитални алатки и експертска поддршка за тестирање нови технологии пред инвестирање. Овој хаб нуди и обуки за дигитални вештини во областа на вештачка интелигенција, сајбер-безбедност, автоматизација и интернет на нештата, со цел да ја зголеми конкурентноста на домашните компании на европскиот пазар.
Во истата насока, Националниот центар за вештачка интелигенција – Везилка, развива АИ решенија применливи и во приватниот сектор, со што создава услови електронската трговија да стане поефикасна, попаметна и побезбедна.
„Намалувањето на бирократијата и отворањето на податоците за бизнис-заедницата се клучни за модерна држава. Владата создава инфраструктура каде иновацијата е во центарот, а граѓаните и компаниите се вистинските корисници на дигиталната трансформација“, додаде Андоновски.
Тој најави дека во следниот период Владата ќе продолжи да инвестира во дигитална инфраструктура, унапредување на екосистемот за иновации, како и во програми за поддршка на стартапи и претприемачи во дигиталната економија.

