Економија
Народната банка ги засили активностите за унапредување на платежните услуги
Развивањето на платните системи, создавањето простор за унапредување и развивање на пазарот на платежни услуги и поддршката на примената на нови иновативни технологии во финансискиот сектор се дел од приоритетите на Народната банка. На нив се фокусирани и значителен дел од активностите во рамките на твининг-проектот „Јакнење на институционалниот капацитет на Народната банка на патот кон нејзиното членство во Европскиот систем на централни банки“, финансиран од Европската Унија.
Во рамките на овој проект, Народната банка активно соработува и со Банката на Литванија, со којашто е направено и согледување на нашето досегашно искуство во оваа сфера, досегашната соработка со финтек-компаниите и на постојната регулаторна рамка, како и на очекуваните промени во сферата на плаќањата во контекст на претстојното спроведување на концептот на отвореното банкарство.
На 15 октомври 2020 година, како дел од проектот беше организиран настан во виртуелен формат на којшто посебно внимание му беше посветено на искуството на Банката на Литванија како поддржувач на финтек-секторот. Притоа, посебен акцент беше ставен на платформата во Литванија за комуникација помеѓу иновативната бизнис-заедница, централната банка и другите релевантни институции, каква што е и Портата за иновации којашто Народната банка ја отвори кон крајот на минатата година. Искуството покажува дека ваквите платформи се многу важни за поставување соодветна регулаторна рамка којашто ќе поддржува иновативни решенија, притоа водејќи сметка за потенцијалните ризици.
„Имајќи ги предвид промените коишто ги предвидува новиот Закон за платежни услуги и платни системи, на којшто Народната банка работи заедно со Министерството за финансии, во презентацијата посебно беше истакнат литванскиот платежен пејзаж и активностите на платежните институции, институциите за електронски пари и новите финтек-компании. Во овој контекст, се разгледаа можностите, но и предизвиците со коишто се соочуваат земјите при воведувањето на ваквиот пристап во областа на платежните услуги и системи. Инаку, носењето и спроведувањето на новата регулатива кај нас ќе придонесе за транспонирање на најновото европско законодавство во оваа област и создавање услови за значајни промени во прилог на дигитална трансформација и поголема конкуренција.
Одделно беа презентирани и искуствата во сферата на заштитата на потрошувачите, што беше од посебно значење за експертите од нашата земја, имајќи предвид дека Народната банка сѐ повеќе ги зголемува своите активности во овој домен. За таа цел неодамна е формирана и посебна работна група којашто треба да изготви и предлог-рамка на активностите во сферата на заштитата на потрошувачите, при што ќе бидат земени предвид и искуствата посочени во оваа презентација.
Презентацијата беше мошне корисна и во контекст на подготовката на Стратегијата за примена на финансиски технологии, којашто е дел од Програмата на Народната банка.
Имајќи ја предвид потребата од координирано дејствување во натамошните чекори за поддршка на домашниот финтек-сектор, на настанот, покрај експертите од Народната банка, беа поканети и претставници на деловните банки, штедилниците, Македонската банкарска асоцијација, како и претставници на повеќе институции и професори и студенти од економските и правните факултети во земјата“, се наведува во соопштението.
Твининг-проектот „Јакнење на институционалниот капацитет на Народната банка на патот кон нејзиното членство во Европскиот систем на централни банки“, покрај на платежните услуги и системи, е фокусиран и на статистиката на финансиските сметки, активности во сферата на регулативата и супервизијата на банките и на истражувачки активности за анализа на политиките.
Во спроведувањето на проектните активности, партнери на Народната банка се централните банки на Германија и Хрватска, а во дел од активностите покрај експерти од централната банка на Литванија, вклучени се и експерти од централните банки на Белгија, Португалија, Романија, Холандија, Словачка и Грција.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
За мерката Самовработување се издвоени 2,5 милијарди денари, кажа Мицкоски
Самовработувањето е многу важна мерка и во Буџетот се издвоени средства коишто се од износ отприлика 2,5 милијарди денари, или околу 40 милиони евра, што е за 7,5 милиони повеќе од минатата година. И ова е историски највисока поддршка којашто до сега се случила, кажа претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, на денешната седница за поставување на пратенички прашања.
Премиерот Мицкоски истакна дека Оперативниот план за самовработување е доказ дека државата инвестира во младите.
„Со овој план во 2025 година ќе бидат опфатени нешто повеќе од 16.500 лица. Нешто што мислам дека е најголем опфат до сега и јасен доказ дека државата практично инвестира во луѓето, а посебно во младите“, рече Мицкоски.
„До пред една недела издадени се вкупно 2.916 ваучери за изработка на бизнис план и дел од тие ги промовиравме во Владата. Оценети се 2.681, при што 1.140 се за млади до 29 години, 912 за лица над 29 години, а 629 за правни субјекти регистрирани како друштва со ограничена одговорност. Во моментот повеќе од 2.500 лица веќе се во процес на потпишување договори. Финансиската поддршка е значително зголемена: 7.000 евра за лица над 29 години или 14.000 евра ако се здружат во ДОО, и 10.000 евра за млади до 29 години или 20.000 евра ако се здружат во ДОО“, нагласи Мицкоски и додаде дека ова е нешто коешто за прв пат се случува во Македонија.
„Морам да кажам дека ги изненади и нашите очекувања и во годините коишто следат очекувам поддршката којашто е дел од овој Оперативен план за самовработување само да се зголемува, бидејќи ако ние со 40 милиони евра успеавме да анимираме повеќе од 16.500 луѓе, тоа е сериозна бројка и убеден сум дека од тие бизниси ќе излезат многу бизниси старт-ап коишто понатаму ќе донесат додадена вредност во македонската економија“, дециден е Мицкоски.
„Ваква поддршка за младите немало. Генерално зборувам, реконструкција на студентските домови, ваучерите за студентите за електронски уред и кога сето ова ќе се земе во предвид, ценам дека како Влада правиме нешто коешто до сега никој не го направил во независна Македонија за младите“, објасни Мицкоски.
Економија
Божиновска: ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска оствари работна средба со претставници на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), на која беше потврден силниот заеднички фокус кон унапредување на енергетската инфраструктура и забрзување на реформските процеси во земјата.
На средбите се разговараше за неколку стратешки проекти што ќе започнат во следната година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем со капацитет од 300 MWh.
„ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор. На средбата се усогласивме околу финализацијата на неколку стратешки проекти важни за 2026 година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем на ЕСМ со вкупен капацитет од 300 MWh. Овој проект е клучен за стабилноста и флексибилноста на електроенергетскиот систем,“ истакна Божиновска.
На средбата се разговараше и за следните чекори во подготовката за воведување на ESCO-моделот во земјата. Двете страни ги разгледаа можните области за пилот-проекти и моделот на институционална соработка што ќе обезбеди несметана имплементација.
„ESCO-моделот е нова можност за граѓаните, институциите и целиот систем – модел кој дава реални резултати. Нашата цел е да создадеме јасна рамка, предвидливи процедури и подготвеност за негово постепено воведување,“ додаде министерката.
Министерството за енергетика и ЕБОР договорија во наредниот период да продолжат со заедничка техничка подготовка, со јасен фокус кон обезбедување услови за брза и успешна реализација на проектите што директно ќе ја зајакнат енергетската сигурност на земјата.
Економија
Со цена повисока од претходната до „ЕВН Хоме“ стасала само понудата на ЕСМ за набавка на струја
ЕВН Хоме соопшти дека на тендерот за набавка на струја за задоволување на потребите на корисниците за периодот јануари-декември 2026 добиле само една понуда и тоа од АД ЕСМ, со купопродажна цена на електрична енергија од 65 евра за мегаватчас, за покривање на 100% од вкупно планираните количини.
„Оваа цена е повисока за 4,84 % од претходната која беше добиена на последниот тендер на Универзалниот снабдувач (јуни-декември 2025), кога АД ЕСМ понуди купопродажна цена од 62 евра за мегаватчас.
Под комплетен надзор на Регулаторната комисија за енергетика и согласно законските обврски и претходно утврдената методологија, во наредниот период ЕВН Хоме ќе ја пресмета цената на електрична енергија по однапред утврдени влезни параметри.
Како и секогаш, во крајната цена влегуваат: цената по која АД ЕСМ ја продава електричната енергија на ЕВН Хоме, цената на Преносниот систем оператор МЕПСО, цената на Операторот на пазар на електрична енергија МЕМО, како и цената на Дистрибутивниот систем оператор Електродистрибуција“.

