Економија
Полска ќе добие сопствен гасовод на сметка на даночните обврзници на ЕУ
Полска потпиша клучен договор за изградба на гасоводот „Балтичка цевка“. Спонзориран од ЕУ, проектот е поздравен како голем чекор за Варшава, па дури и за Европа, кон намалување на зависноста од увозот на руски гас, пренесува РТ.
Проектот е предвиден да испорачува гас од Норвешка до данскиот и полскиот пазар, како и понатаму во Европа. Во понеделникот полскиот државен оператор, гасната мрежа „Гас-систем“ потпиша договор во вредност од 280 милиони евра со италијанската компанија за нафтен и гасен инженеринг „Саипем“ за да почне со поставување цевки во Балтичко Море.
Полска смета дека идната гасна врска, која треба да стане оперативна во 2022 година, е начин за конечно да се отфрли рускиот увоз на сино гориво. Русија одамна е главен снабдувач за земјата, но договорот со рускиот енергетски гигант „Гаспром“ истекува во 2022 година.
Според веб-страницата на проектот, „Балтичка цевка“ ќе придонесе за подобра диверзификација на изворите за снабдување со гас во Данска и регионот на Балтичко Море, како и во Централна и Источна Европа.

Сепак, амбициозната цел може да се соочи со неколку големи пречки, сметаат аналитичарите.
Прво, ресурсите во Норвешкото Море се намалуваат. Второ, со оглед на тоа дека Европа има единствен енергетски пазар, гасот што тече низ новата рута ќе го има истиот извор – Норвешка – и може да го принуди Осло да ги намали обемот на снабдување за Западна Европа преку други врски.
„Норвешка нема дополнителни резерви на гас, така што се поставува прашањето како ќе се наполни овој гасовод. Покрај тоа, за да се наполни ‘Балтичка цевка’, Норвешка ќе мора да пренасочи дел од гасот наменет за Велика Британија и Западна Европа, што може да биде проблематично “, вели главниот аналитичар во „Премиер БЦС“, Сергеј Суверов.
Ова значи дека на европскиот пазар нема воопшто да се додаде, или тоа ќе биде мала дополнителна достава.
Во меѓувреме, побарувачката расте, вклучително и во Полска, која е една од неколкуте земји во европското семејство сè уште многу зависна од јаглен. Ако Варшава сака да се вклопи, ќе мора да се префрли на други извори на енергија, а изборот на гас е еден од најлесните начини, смета Алексеј Гривач од Националниот фонд за енергетска безбедност.
„Оваа операција нема смисла ако го сметаме европскиот пазар за гас како еден ентитет. Ако норвешкиот гас биде извлечен од западноевропскиот пазар, тоа количество треба да се надомести од некои други извори“, рече тој.
Тука е рускиот извоз на гас, кој Полска е толку подготвена да го отфрли, кој може да помогне во исполнувањето на празнината. Снабдувањето може да биде покриено со проектот „Северен тек 2“, кој е со капацитет петпати поголем од оној на „Балтичка цевка“ и тече по дното на Балтичкото Море. Иако проектот беше одложен поради напорите на САД да го спречат, бродот што треба да го заврши цевководниот пристигна во Балтичкото Море минатата недела.
Според тоа, долгоочекуваниот проект „Балтичка цевка“ повеќе може да им послужи на политичките амбиции на Полска отколку значително да ја промени ситуацијата на европскиот енергетски пазар, сметаат аналитичарите. Сепак, европските даночни обврзници се очигледно подготвени да платат за тие политички игри со оглед на тоа што ЕУ се согласи делумно да го субвенционира проектот.
„Има декларирани и реални цели. Вистинската задача е да се реформира нејзината инфраструктура и да се создадат дополнителни опции и извори, и не на свој трошок, туку на сметка на европските даночни обврзници “, вели Гривач.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Исплатени над 39 милиони денари на 663 оризопроизводители
Денеска е реализирана исплата на средства во вкупен износ од 39.065.031 денари кон 663 оризопроизводители.
Исплатата се однесува за финансиска поддршка од 6 денари по килограм предадена оризова арпа во откупувачки центри, за периодот од 1 март до 30 септември 2025 година, со ова се опфатени сите оризопроизводители од минатата реколта.
Министерството за земјоделство соопшти дека нивна цел останува зајакнувањето на домашното производство и поддршката на земјоделците.
Фото: pexels
Економија
Филипче: Следува поголема криза и нови поскапувања во 2026 година
Претседателот на СДСМ, Венко Филипче, на денешниот брифинг со новинари, говорејќи за економската состојба во државата, предупреди дека следната 2026 година ќе биде исклучително тешка и кризна за државата и за граѓаните, со нови поскапувања, зголемено задолжување и продлабочување на сиромаштијата.
„Ќе имаме многу кризна година. Ќе следи година во која ќе треба да се задолжиме најмалку дополнителни 2 милијарди евра. И тие задолжувања ќе бидат за тековни трошоци, нема да бидат за капитални инвестиции“, рече Филипче.
Тој посочи дека во Буџетот за 2026 година е намалена вкупната сума за капитални инвестиции, додека истовремено постои сериозен проблем со реализацијата на приходите.
„Десетина проценти ќе фалат. Тоа се 600 милиони евра во Буџетот. Ако на тоа се надоврзе долгот кон стопанството, повратот на ДДВ, тогаш околу милијарда евра, недостасуваат во Буџетот. Тоа беше една од причините зашто веројатно го затвораат порано. Тоа не се случило досега“, рече Филипче.
На брифинот, Филипче потенцираше дека дополнително и состојбата со енергетската криза е загрижувачка, поради лошото менаџирање со секторот од страна на власта, што доведе до покачување на цената на струјата.
„Поскапувањето на струјата ќе повлече поскапување на сите други продукти, сследи бран на огромни поскапувања на храната, на лебот, на млекото, на јајцата, на сите основни прехранбени продукти. Притоа, нема најава дека ќе има зголемување на платите, пропаѓаат преговорите со синдикатите“, рече Филипче.
Во тој контект, Филипче укажа дека следната година, инфлацијата тешко ќе може да се контролира.
„Ако предвидувањето за раст на БДП е некаде 3,7-8 проценти, а знаеме дека нашата структура на БДП е така поставена да две третини е лична потрошувачка, граѓаните нема да трошат повеќе за повеќе. Граѓаните ќе трошат повеќе за истото или за помалку, поради тоа што цените се ќе бидат повисоки, значи ќе живеат посиромашно“, рече Филипче.
Тој предупреди и на сериозен застој кај странските инвестиции, посочувајќи дека нема веќе раст и дека е прашање колку компании ќе ја напуштат земјата. Дополнително, како што кажа Филипче, значително е влошена ликвидноста на компаниите поради доцнењето на повратот на ДДВ.
„Компаниите веќе затвораат, се жалат дека поради тоа што немаат пари од повратот на ДДВ, ги затвораат компаниите, отпуштаат работници. Илјадници работници се отпуштени, изминатите неколку месеци“, посочи Филипче.
Економија
(Видео) Филипче: 161 тендер доделени на една компанија, власта се грижи само за сопствени интереси
Претседателот на СДСМ, Венко Филипче, денеска на брифинг со новинарите остро ја критикуваше актуелната власт за, како што рече, целосна насоченост кон тендери и грижа исклучиво за сопствените интереси, наместо за потребите на граѓаните.
„Што прави власта во меѓувреме? Се грижи само за своите луѓе. Видовме примери 161 тендер доделени на една компанија, во вредност од 5,3 милиони евра. Друга компанија добила договори во износ од 9 милиони евра, само двајца вработени. Ова се бројки што јасно говорат за начинот на којшто функционира оваа власт“, изјави Филипче.
Тој посочи дека ваквите случаи не се изолирани и дека секојдневно излегуваат на виделина нови информации за сомнителни јавни набавки и злоупотреба на институциите.
Филипче истакна дека платформата на СДСМ Истражувачкиот центар за коруптивни операции (MICKO.mk) која неодамна беше отворена, секојдневно прима стотици документи и пријави од граѓани, вработени во јавни институции, како и од луѓе блиски и членови на ВМРО-ДПМНЕ и СДСМ сите ќе ги објави.
„Сакам да упатам една јасна порака дека во оваа борба за правда во државата никој нема да нè запре. Ќе ја вратиме власта во рацете на народот. Решени сме во тоа. Секој еден којшто е замешан во корупција и криминал сакам да порачам дека ќе одговара “, порача претседателот на СДСМ.

