Економија
Поради стравот кај јавноста, АЕК распиша тендер за изработка на студија за влијанието на 4Г и 5Г-мрежите
Агенцијата за електронски комуникации (АЕК) распиша меѓународен тендер за изработка научна студија за влијанието на зрачењата од 4Г и 5Г-мрежите врз здравјето и околината. Во документацијата за тендерот е наведено дека поради стравот кај јавноста, потребно е да се покаже теоретски и практично дека изложеноста на радиофреквентни електромагнетни полиња во разни микрооколини на постојните мобилни мрежи, вклучително и на новата 5Г-мрежа, се во согласност со сите светски препораки.
Тендерот е објавен во Бирото за јавни набавки, а заинтересираните компании, кои ќе ги исполнат бараните критериуми поврзани за стручноста, искуството и експертизата, своите понуди ќе може да ги доставуваат до 22 декември.
Избраната компанија со која ќе биде склучен договор ќе има обврска во рок од шест месеци да ја изработи бараната студија, која ќе биде и основа за понатамошните чекори што ќе ги презема АЕК поврзани за развој на безжичните телекомуникациски мрежи во земјата.
„Веројатно ниту една технолошка револуција не поминала без да предизвика страв кај одредена категорија луѓе. Иако, реално, 5Г за обичниот граѓанин ќе значи само надградба на 4Г-мрежата, која сега е во функција, сепак во АЕК постојано пристигнуваат поплаки што се мотивирани од страв од новата генерација 5Г-мрежи и барања да се отстранат антените за кои граѓаните сметаа дека се од новата генерација“, вели Сашо Димитријоски, директор на АЕК.
Тој додава дека и мобилните оператори имаат проблеми во поставувањето антени за 4Г-мрежа, кои се инсталираат за подобра покриеност и подобри услуги.
„Денес, веќе е дојдена ситуација дотаму што секој нов предавател се смета дека е антена за 5Г-мрежа. Па, дури имавме ситуација каде што две антени без запалени, веројатно од оние што веруваат во опасноста од 5Г-мрежата, а кои сметале дека станува збор за такви антени. Затоа и решивме да распишеме меѓународен тендер за избор на компанија што ќе направи сеопфатно истражување, мерење и анализа за влијанието на 5Г-мрежата врз здравјето на граѓаните. Веруваме дека со неа ќе имаме документ од кој точно ќе се знае што е во интерес на граѓаните и како стојат работите со 5Г-мрежата“, изјави Димитријоски.
Научната студија, како што е наведено во тендерската документација, треба да даде јасна слика за моментната ситуација со влијанието на зрачењата од телекомуникациските алатки поткрепена со факти, да разработи методологија за мерење, лоцирање и спроведување на мерењата, да содржи анализи и извештаи врз база на добиените информации и извршените мерења. Со неа треба да бидат објаснети зрачењата што ги создаваат телекомуникациските уреди, нивните гранични вредности на дозволена јачина на зрачење, дефинирано како максимално дозволено, за да не се премине прагот од нештетно во штетно зрачење врз здравјето на луѓето, како и заштита на околината.
„Територијата на Македонија е покриена со 2Г, 3Г и 4Г-мрежа, а операторите се во фаза на подготовки за изградба на 5Г, понатаму и 6Г и други генерации мрежи. Во јавноста се отвора дебата поврзана за влијанието на овие технологии врз здравјето и животната средина. Имајќи предвид растот на создадениот страв во јавноста, потребно е да се покаже теоретски и практично дека изложеноста на радиофреквентни електромагнетни полиња (RF RFM) во разни микрооколини на постојните мобилни мрежи, вклучително и на новата 5Г-мрежа, се во согласност со сите светски препораки“, стои во документацијата.
Научната студија треба да докаже и прикаже дали до денес постојат или се докажани некакви здравствени ризици од изложување на RF EMF-зрачења од јавните здравствени агенции и СЗО. Таа треба да опфати и теоретски објаснувања и видови зрачења, европската регулатива, директивите од меѓународни организации за телекомуникации, приказ на развој на мобилните технологии, научни стандардизации, како и примери од земји што имаат 3Г, 4Г и 5Г-мрежи и друго.
Исто така, велат од АЕК, се очекува таа да даде и препорака за употреба и изградба на постојната и идната 5Г-мобилна мрежа, каде да се изгради, растојание меѓу нив, како и процена на ризик за здравјето како резултат на изложеност на EMF во разни микросредини.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Се намалува цената на дизелот, на бензинот останува иста
Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,10 отсто во однос на одлуката од 27 ноември.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 1,220 отсто, кај дизелот за 3,302 проценти, кај екстра лесното масло за 2,323 и кај мазутот намалувањето за 4,403 отсто.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,0096%
Од 2.12.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 75,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 77,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 69,50 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 66,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 33,963 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 не се менуваат.
Малопродажните цени на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалуваат за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 0,902 ден/кг и сега ќе изнесува 33,963 ден/кг.
Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 2.12.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени.
Економија
Cyber Monday – експлозија на неверојатни понуди во Mint Store
Ако мислеше дека Black Friday беше спектакл – подготви се, затоа што Cyber Monday во Mint Store доаѓа со уште поголеми изненадувања и најмодерни уреди што ќе ти го направат секојдневието полесно, попаметно и многу повозбудливо!
Cyber Monday во Mint Store е тука за да ја претвори вашата листа со желби во реалност. Заборавете на досадните понеделници, овој е денот кога технологијата доаѓа до вас со цени кои ја кршат границата на разумното!
Телефони што ја освоија 2025: Samsung S25 и iPhone 17 Pro
Кога се работи за премиум смартфони – има два незаменливи шампиони:
- Samsung S25 – за сите што сакаат супер камера, супер брзина и супер дизајн.
- iPhone 17 Pro – за оние што не прават компромис со перформанси, стил и елеганција.
И најдобриот дел?
И двата можеш да ги земаш до 36 рати, така што твојата нова технологија не мора да ја чека следната плата.
Cyber Monday е совршениот ден за техно надградба.
Tesla 50” – Голем екран, поволна цена, 0% камата
Време е за нов телевизор? Или само сакаш подобра слика за твоите серии, филмови или фудбалски дербија?
Во Cyber Monday понудата те чека Tesla 50” телевизор по неверојатна акциска цена од 22.000 денари, но тоа не е сè – можеш да го земеш и на 4 рати со 0% камата!
Тоа значи: нула грижи, нула камата, нула причини да го одложуваш апдејтот во дневната соба.
Лаптопи за секој твој план: MacBook Air 13.6” и HP 8C9Q5EA
Работа, факултет, или креација – што и да правиш, вистинскиот лаптоп секогаш прави разлика.
Овој Cyber Monday, Mint Store носи две врвни опции:
- Apple MacBook Air 13.6’’ – лесен, мощен, идеален за креативци и професионалци.
- HP 8C9Q5EA – супер перформанси по супер цена за секојдневни задачи, учење и работа.
И двата модели може да ги земеш на 4 рати со 0% камата, што значи дека твојот нов лаптоп доаѓа без дополнителни трошоци, само чиста вредност.
Зошто Cyber Monday во Mint Store?
- Ултра поволни услови
- Флексибилно плаќање на рати
- Најнови модели на телефони, лаптопи и телевизори
- Ограничени количини – најбрзите добиваат најдобри зделки!
Не чекај. Cyber Monday е само еднаш годишно!
Cyber Monday започнува и Mint Store е местото каде најдобрите tech deals стануваат реалност. Затоа што Cyber Monday кај нас не е само уште еден ден – туку искуство. Повеќе избор, подобри понуди, лесно плаќање на рати и услуга што е секогаш тука за тебе.
Подготви се. Избери паметно. Уживај во неверојатните понуди овој Cyber Monday.
(ПР)
Економија
Гувернерот Славески во работна посета на Банката на Англија
Гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, оствари работна посета на Банката на Англија во Лондон, заради засилување на билатералната соработка и за размена на експертски искуства со една од најстарите и најзначајни централни банки во светот.
Во текот на посетата, гувернерот Славески оствари повеќе работни средби со високи претставници на Банката на Англија, меѓу кои и со гувернерот Ендрју Бејли.
„Особено значаен дел од агендата беа активностите поврзани со управувањето со златните резерви. Во тој контекст, беше организирана посета на трезорот на Банката на Англија, каде што Народната банка ги чува резервите во монетарно злато, заради подобро запознавање и увид во оперативните процедури за чување и ракување со монетарното злато, сигурносната заштита и во можностите коишто Банката на Англија ги нуди за пристап до пазарот за злато во Лондон, како најголем светски пазар преку шалтер на овој благороден метал“, соопштија од Народната банка.
Гувернерот одржа и работни средби со главниот економист на Банката на Англија, Хју Пил, и со заменик-гувернерката Сара Бриден. На средбите се разговараше за актуелните предизвици во спроведувањето на монетарната политика и за технолошките иновации во секторот на финансии.
Посетата беше во организација на Центарот за студии од областа на централното банкарство (CCBS) при Банката на Англија.

