Економија
Претприемачите трпат штети од Ковид-19
Сојузот на стопанските комори на Македонија ги презентира резултатите од најновото истражување за состојбата со која се соочуваат компаниите во изминатиот период од почетокот на здравствено-економската криза предизвикана од Ковид-19. Во истражувањето вклучени се претпријатија од сите региони во земјата, и тоа најголем дел, 54 отсто, се лоцирани во Скопскиот, 9 отсто се од Пелагонискиот, по 7 отсто од Југоисточниот, Полошкиот и од Источниот Регион, по 6 отсто од Југозападниот и Вардарскиот Регион и 4 отсто се лоцирани во Североисточниот Регион на Македонија.
Според дејноста, претпријатијата припаѓаат на секторите угостителство, производство и преработка, сметководство и финансии, трговија, услуги, градежништво, туризам, здравство, транспорт и логистика и земјоделство.
Благоја Грозданов, член на Управниот одбор на ССК, истакна дека во истражувањето учествуваа претприемачи, претпријатија од сите големини, но, пред сè, микро, мали и средни, кои претставуваат 99,8 проценти од вкупниот број регистрирани правни субјекти во земјата. Од учесниците во истражувањето 73 отсто се микро, 21 отсто мали, 5 отсто средни, а само 1 отсто припаѓаат на големи субјекти, што соодветствува и ја отсликува националната економија.
„Генерално, претприемачите се соочуваат со намален обем на работа, како и со големи штети од пандемијата, а повеќето не се во можност да се задолжуваат со нови кредити на веќе постојните за да ја пребродат кризата. Според големината на штетата, 49 отсто од анкетираните претпријатија одговориле дека трпат штети во своето работење меѓу 81 и 100 отсто, 13 отсто имале штета од 61 до 80 отсто, 13 отст се со штета од 41 до 60 отсто, 16 отсто претрпеле штета од 21 до 40 отсто и 8 отсто се изјасниле дека имале штета од 0 до 20 отсто. Само 1 отсто се изјасниле дека немаат штета во работењето.
На прашањето колку е намален обемот на работата во март 2020, 40 отсто од претпријатијата одговориле дека обемот на работа им е намален помеѓу 81 и 100 отсто, на 19 отсто обемот на работа им се намалил од 61 до 80 отсто, 12 отсто имаат намален обем на работа меѓу 41 и 60 отсто, кај 15 отсто обемот е намален помеѓу 21 и 40 отсто и кај 9 отсто намалувањето е од 0 до 20 отсто. Само кај 5 отсто од прeтпријатијата немало намалување на обемот на работа.
Во однос на бројот на вработените, 85 отсто од претпријатијата одговориле дека сè уште не го намалиле бројот на вработени како резултат на состојбата за разлика од 15 отсто од компаниите, кои веќе го намалиле бројот на вработени, но доколку нема соодветни економски мерки и како резултат на состојбите, дури 46 отсто од компаниите се изјасниле дека планираат да го намалат бројот на вработени ако немаат ликвидност и средства да ги исплатат платите и трошоците“, истакна Грозданов
Повеќето од претпријатијата, односно 86 отсто, сметаат дека економските мерки што ги донесе Владата не се во согласност со потребите на стопанството и нема да ја исполнат целта да се преброди состојбата, а само 14 отсто од компаниите сметаат дека мерките се во согласност со нивните потреби.
„Вкупно 65 отсто од претпријатијата одговориле дека сè уште немаат аплицирано за дел од понудените економски мерки за справување со кризата донесени од Владата, 19 отсто аплицирале, а 16 отсто воопшто не планираат да ги користат економските мерки. Во поглед на понудениот кредит на Развојната банка, 65 отсто од претпријатијата не аплицирале, 8 отсто изјавиле дека аплицирале, 7 отсто се изјасниле дека аплицирале и сè уште чекаат одговор. 19 отсто од претпријатијата се изјасниле дека нема воопшто да аплицираат за кредит, а 1 отсто истакнаа дека се одбиени.
Што се однесува до мерката финансиска поддршка 14.500 денари, 47 отсто од претпријатијата се изјасниле дека планираат да ја користат, 32 отсто не одлучиле, а 21 отсто воопшто не планираат да ја користат. На прашањето дали се запознаени дека средствата за поддршка треба да се вратат во 2021 година, 79 отсто од претпријатијата се изјасниле дека се запознаени со условите.
Од сите претпријатија вклучени во истражувањето, 80 отсто се изјасниле дека немаат можност да ја вршат својата работа од дома или онлајн, а на прашањето дали бараат алтернативен начин за остварување на својата дејност, 70 отсто се изјасниле дека не е можно да ја вршат својата дејност на алтернативен начин, 19 отсто од нив бараат алтернативни начини, а 11 отсто не бараат друг начин“, изјави Грозданов.
Сојузот на стопанските комори на Македонија обединува 35 стопански комори, 30 групации, здруженија и асоцијации, кои застапуваат над 24.000 претпријатија од сите региони и сектори.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Спасовски: Буџетот за 2026 е насочен кон регионален развој и големи капитални проекти од суштинско значење за општините
На вчерашната комисиска расправа за Предлог-буџетот за 2026 година, пратеникот од редовите на ВМРО-ДПМНЕ, Емил Спасовски го оцени буџетот како исклучително развоен со силна социјална компонента. Тој истакна дека целта е забрзување на економскиот раст и спроведување фискална консолидација преку зајакната финансиска дисциплина, воедно посочувајќи дека најголем двигател на растот ќе бидат бруто-инвестициите.
„Во 2026 година се очекуваат позитивни движења и економскиот раст да забрза за 3,8%, како резултат на растот на инвестициите и последователен пад на стапката на невработеност на историски најниско ниво од околу 10%, раст на пензиите и платите и солидно зголемување на приватната потрошувачка. Најголем придонес кон растот во 2026 година се очекува да имаат бруто инвестициите, преку реализација на големите инфраструктурни проекти, финансирани од државата, во патната и железничката инфраструктура, пред се Коридорите 8 и 10Д, како и проекти во енергетиката, земјоделието, образованието и здравството“, рече Спасовски.
Пратеникот Спасовски се осврна на неколку проекти кои се од клучно значење за развој на регионот и особено значајни за општина Крива Паланка, истакнувајќи дека со капиталните инвестиции во општините ќе се подобрат услови за живот на граѓаните.
„Дополнителен двигател на бруто инвестициите ќе биде поддршката на општините за реализација на капитални инвестиции со цел по рамномерен регионален развој и унапредување на животниот стандард на граѓаните. Значајна ставка во Предлог буџетот се капиталните расходи, каде капиталните проекти учествуваат со околу 9,8% од проектираниот буџет, односно се проектирани во износ од 660 милиони евра. Од овие средства ќе се реализираат инфраструктурни и енергетски проекти, капитални проекти од областа на сообраќајната, комуналната и локалната инфраструктура. Ќе се финансира западниот дел од патниот Коридор 8, изградба на железницата како дел од Коридорот 8, каде што првата делница од Куманово до Бељаковце е пуштена во употреба, интензивно се работи на втората делница од Бељаковце до Крива Паланка за која се обезбедени средства и третата делница од Крива Паланка до Деве Баир“, рече Спасовски.
Економија
Георгиева: Буџетот за 2026 покажува дека Владата води одговорна и умерена економска политика
Буџетот е слика за тоа како се гледа иднината на Македонија и нејзините граѓани. Овој буџет, буџетот за 2026 е креиран во услови на глобална непредвидливост, но сепак се осврнува на потребите на граѓаните и институциите, рече пратеничката Весна Георгиева од ВМРО-ДПМНЕ на денешната расправа во надлежната Комисија за финансирање и буџет во Собранието.
Според неа овој Предлог буџет за 2026 година нуди јасна визија, стабилна основа.
„Пораката од буџетот за следната година е силна порака економски раст и фискална дисциплина во државата“, вели Георгиева.
Проектираниот раст на економијата за 3,8 раст е многу важен и покажува дека се нуди континуиран раст.
„Ова е сигнал дека економијата продолжува да се развива со забрзано темпо. Ова покажува дека Владата води внимателна, одговорна и умерена економска политика. Ова е внимателно испланиран буџет без авантури и со одговорност кон идните генерации“, заклучи Георгиева.
Економија
Костадиновска Стојчевска: За 91% е намален буџетот за инспекторатот за македонски јазик
Со предлог буџетот за 2026 година има намалување на буџетот на инспекторатот за македонски јазик за 91 %, кој е заснован врз основа на законот за македонски јазик, која сите заедно го донесовме во 2024 година, истакна пратеничката на СДСМ Бисера Костадиновска Стојчевска во своето обраќање пред собраниската комисија за финансирање.
Таа додаде дека и покрај тоа што владеачкото мнозинство при ребалност вети дека ова нема да случи.
Кога со ребаланост се намалија средствата рековме дека нема да дозволиме тој да не профункцира, за потоа да донесете измени во законот со кои инспекторатот се намали на ниво на одделение, отсек во министерството за култура, за сега да добие 91% намален буџет, нагласи Костадиновска Стојчевска, додавајќи дека и нема услови за работа на инспекторатот, а нема ниту огласи за вработување лектори.
Костадиновска Стојчевска истакна дека не се доделени никакви средства адаптација на основното училиште во Љубојно во центар за промоција на македонски јазик, каде нема никакво придлижување.
Буџетот за реконструкцијата на објектот Музеј на Македонија е намален 33%, а да ве потсетам таму се на ревитализација иконите вратени по првата реституција, и тоа 21 икона украдени во 2013 година, а откако ќе се ревитилазираат треба да бидат изложени во тој музеј, рече Костадиновска Стојчевска.
Тоа кажува за приоритетите на министерството за култура, рече пратеничката на СДСМ Бисера Костадиновска Стојчевска пред собраниската комисија за финансирање.

