Економија
Претприемачите трпат штети од Ковид-19
Сојузот на стопанските комори на Македонија ги презентира резултатите од најновото истражување за состојбата со која се соочуваат компаниите во изминатиот период од почетокот на здравствено-економската криза предизвикана од Ковид-19. Во истражувањето вклучени се претпријатија од сите региони во земјата, и тоа најголем дел, 54 отсто, се лоцирани во Скопскиот, 9 отсто се од Пелагонискиот, по 7 отсто од Југоисточниот, Полошкиот и од Источниот Регион, по 6 отсто од Југозападниот и Вардарскиот Регион и 4 отсто се лоцирани во Североисточниот Регион на Македонија.
Според дејноста, претпријатијата припаѓаат на секторите угостителство, производство и преработка, сметководство и финансии, трговија, услуги, градежништво, туризам, здравство, транспорт и логистика и земјоделство.
Благоја Грозданов, член на Управниот одбор на ССК, истакна дека во истражувањето учествуваа претприемачи, претпријатија од сите големини, но, пред сè, микро, мали и средни, кои претставуваат 99,8 проценти од вкупниот број регистрирани правни субјекти во земјата. Од учесниците во истражувањето 73 отсто се микро, 21 отсто мали, 5 отсто средни, а само 1 отсто припаѓаат на големи субјекти, што соодветствува и ја отсликува националната економија.
„Генерално, претприемачите се соочуваат со намален обем на работа, како и со големи штети од пандемијата, а повеќето не се во можност да се задолжуваат со нови кредити на веќе постојните за да ја пребродат кризата. Според големината на штетата, 49 отсто од анкетираните претпријатија одговориле дека трпат штети во своето работење меѓу 81 и 100 отсто, 13 отсто имале штета од 61 до 80 отсто, 13 отст се со штета од 41 до 60 отсто, 16 отсто претрпеле штета од 21 до 40 отсто и 8 отсто се изјасниле дека имале штета од 0 до 20 отсто. Само 1 отсто се изјасниле дека немаат штета во работењето.
На прашањето колку е намален обемот на работата во март 2020, 40 отсто од претпријатијата одговориле дека обемот на работа им е намален помеѓу 81 и 100 отсто, на 19 отсто обемот на работа им се намалил од 61 до 80 отсто, 12 отсто имаат намален обем на работа меѓу 41 и 60 отсто, кај 15 отсто обемот е намален помеѓу 21 и 40 отсто и кај 9 отсто намалувањето е од 0 до 20 отсто. Само кај 5 отсто од прeтпријатијата немало намалување на обемот на работа.
Во однос на бројот на вработените, 85 отсто од претпријатијата одговориле дека сè уште не го намалиле бројот на вработени како резултат на состојбата за разлика од 15 отсто од компаниите, кои веќе го намалиле бројот на вработени, но доколку нема соодветни економски мерки и како резултат на состојбите, дури 46 отсто од компаниите се изјасниле дека планираат да го намалат бројот на вработени ако немаат ликвидност и средства да ги исплатат платите и трошоците“, истакна Грозданов
Повеќето од претпријатијата, односно 86 отсто, сметаат дека економските мерки што ги донесе Владата не се во согласност со потребите на стопанството и нема да ја исполнат целта да се преброди состојбата, а само 14 отсто од компаниите сметаат дека мерките се во согласност со нивните потреби.
„Вкупно 65 отсто од претпријатијата одговориле дека сè уште немаат аплицирано за дел од понудените економски мерки за справување со кризата донесени од Владата, 19 отсто аплицирале, а 16 отсто воопшто не планираат да ги користат економските мерки. Во поглед на понудениот кредит на Развојната банка, 65 отсто од претпријатијата не аплицирале, 8 отсто изјавиле дека аплицирале, 7 отсто се изјасниле дека аплицирале и сè уште чекаат одговор. 19 отсто од претпријатијата се изјасниле дека нема воопшто да аплицираат за кредит, а 1 отсто истакнаа дека се одбиени.
Што се однесува до мерката финансиска поддршка 14.500 денари, 47 отсто од претпријатијата се изјасниле дека планираат да ја користат, 32 отсто не одлучиле, а 21 отсто воопшто не планираат да ја користат. На прашањето дали се запознаени дека средствата за поддршка треба да се вратат во 2021 година, 79 отсто од претпријатијата се изјасниле дека се запознаени со условите.
Од сите претпријатија вклучени во истражувањето, 80 отсто се изјасниле дека немаат можност да ја вршат својата работа од дома или онлајн, а на прашањето дали бараат алтернативен начин за остварување на својата дејност, 70 отсто се изјасниле дека не е можно да ја вршат својата дејност на алтернативен начин, 19 отсто од нив бараат алтернативни начини, а 11 отсто не бараат друг начин“, изјави Грозданов.
Сојузот на стопанските комори на Македонија обединува 35 стопански комори, 30 групации, здруженија и асоцијации, кои застапуваат над 24.000 претпријатија од сите региони и сектори.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Димитровски: ЦЕФТА не е само регионален трговски механизам, туку наша практична подготовка за членство во Европската Унија
Заменик-министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Зоран Димитровски, учествуваше на ЦЕФТА неделата 2025, што се одржа во Приштина, Косово. Настанот, организиран од актуелното косовско претседателство со ЦЕФТА, беше фокусиран на унапредување на конкурентноста, дигиталната трансформација и на постепената интеграција на регионот во Европската Унија.
Во своето обраќање, Димитровски, нагласи дека од декември минатата година, Министерството за надворешни работи и надворешна трговија ја презеде и надлежноста за надворешната трговија. Во таа смисла, посочи дека оваа трансформација е дел од пошироката определба на Владата да ја зајакне економската дипломатија, да го подобри економскиот настап на државата во странство и да создаде поцврсти врски со меѓународните пазари.
„Активностите поврзани со ЦЕФТА се само дел од пошироката економска агенда на Министерството, чија цел е да создаде подобра деловна клима и да ја зајакне позицијата на државата на регионалните и европските пазари“, рече тој.
Димитровски во своето излагање, особено го акцентираше претседавањето на Република Северна Македонија со два клучни органи во рамките на ЦЕФТА – Комитетот за олеснување на трговијата и Поткомитетот за нетарифни мерки. Тој посочи дека под наше водство биле постигнати значајни и практични резултати во однос на подобрени процедури за стопанството, дигитални алатки кои го олеснуваат пристапот до пазарите, поефикасни системи за следење на трговските бариери, како и унапреден процес на меѓусебно признавање на одредени професионални стандарди.
Во овој контекст, тој објасни дека модернизацијата и дигитализацијата кои ги спроведуваат земјите од ЦЕФТА придонесуваат регионот постепено да се усогласува со европските правила и практики, што е важно за економиите и за деловната заедница.
„ЦЕФТА не е само наш регионален трговски механизам, туку наша практична подготовка за членство во Европската Унија,“ нагласи Димитровски.
Во дискусиите беше потврдено дека напредокот на Заедничкиот регионален пазар 2025–2028 останува клучно достигнување на регионот, а дека ЦЕФТА продолжува да се развива во попредвидлив и поконкурентен систем ориентиран кон потребите на стопанството.
Заменик-министерот истакна дека посакува ЦЕФТА до 2030 година природно да го заврши своето постоење, бидејќи Република Северна Македонија, земјите од Западен Балкан и Молдавија ќе станат членки на ЕУ, исто како што тоа се случи со земјите од Централна Европа, со што ЦЕФТА целосно ќе ја исполни својата мисија.
На маргините на настанот, заменик-министерот оствари и повеќе средби со претставници од земјите партиципиенти на ЦЕФТА при што бес разменети мислења за продлабочување на економската соработка и зајакнување на интегративните процеси во регионот на Западен Балкан.
Економија
Доделени наградите од конкурсот за ликовна и литературна творба по повод Светскиот ден на штедењето
Во Народната банка се одржа традиционалната свеченост по повод доделувањето на наградите од Конкурсот за ликовна и литературна творба за основните и средните училишта, којшто Народната банка го организира во соработка со Министерството за финансии по повод Светскиот ден на штедењето. На настанот се обрати гувернерот на Народната банка, Трајко Славески и заменик-министерот за финансии, Николче Јанкуловски.
Гувернерот Славески, во своето обраќање, ги истакна посветеноста, знаењето и креативноста на младите генерации, нагласувајќи дека пристигнатите трудови ја потврдуваат значајната улога на финансиската едукација во градењето свесни, одговорни и финансиски писмени млади луѓе.
„Штедењето не е само собирање средства. Тоа е филозофија на животот којашто ни овозможува да ги исполнуваме нашите желби, да обезбедиме сигурност за нашата иднина, но и да ги градиме стабилноста и благосостојбата на целото општество. Денес, овој пристап добива уште поголема важност, бидејќи живееме во време на брзи промени, дигитализација и нови финансиски предизвици и можности“, истакна гувернерот.
Заменик-министерот Јанкуловски поздравувајќи ги учесниците рече дека младите покажуват дека секое мало штедење може да биде почеток на голема цел.
„Вие сте пример дека знаењето, вложениот труд и желбата да се мисли за иднината се вредности кои го движат општеството напред. Овој ден нека биде поттик да продолжиме сите заедно – ученици, наставници, родители и институции – да ја негуваме финансиската писменост, да развиваме здрави навики и да создаваме генерации кои ќе знаат да донесуваат мудри одлуки“, посочи Јанкуловски.
Оваа година на Конкурсот пристигнаа неколку стотици трудови од ученици од основното и средното образование на теми посветени на важноста на штедењето, финансиската писменост и улогата на финансиските услуги во современата дигитална ера. Основците твореа на темата „Да штедиме за нашите желби, да штедиме за нашата иднина“, а средношколците на темата „Штедењето, парите и финансиските услуги во современата дигитална ера“.
Конкурсот, којшто се објавува од 2012 година, прерасна во значајна платформа за поттикнување на младите да размислуваат за финансиските концепти, штедењето и одговорното управување со средствата. Низ литературните творби, ликовните цртежи и есеите, учениците ги претставија своите погледи, знаења и лични цели.
Економија
Дурмиши во Берлин: Северна Македонија нуди нови можности за странски инвестиции
Министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, денес учествуваше на панел-дискусија на тема „Можности за странски инвестиции во Северна Македонија“, што се одржа во Амбасадата на Република Северна Македонија во Берлин. Настанот беше организиран од Германско–македонскиот бизнис клуб (DNMBC) во соработка со Министерството за надворешни работи и надворешна трговија.
Министерот Дурмиши во своето обраќање истакна дека Северна Македонија се наоѓа во клучен развоен момент, во кој реформските процеси се насочени кон создавање предвидлива, стабилна и европски ориентирана економска средина. Тој ги нагласи приоритетите на Владата – дигитална и зелена трансформација, модернизација на индустријата, поттикнување на иновации и унапредување на човечкиот капитал.
„Нашата цел е да изградиме економија што создава додадена вредност и нуди јасни, долгорочни услови за инвеститорите. Со новиот модел на финансиска поддршка што ќе стартува во 2026 година, државата ги наградува квалитетните инвестиции, отворањето работни места, технолошките центри и проектите што придонесуваат за регионален развој,“ истакна министерот Дурмиши.
Тој подвлече и дека Германија останува еден од најзначајните економски партнери на Северна Македонија, додавајќи дека заедничката визија е да се зајакнат деловните врски, да се поттикнат модерни инвестиции и да се создадат нови можности за економски раст.
Министерот им се заблагодари на организаторите и деловната заедница во Германија за континуираната поддршка, оценувајќи дека ваквите настани се важна платформа за градење доверба и нови партнерства.
Настанот продолжи со динамична панел-дискусија во која учесниците разменуваа искуства и предлози за унапредување на инвестициската клима и можностите за продлабочување на соработката меѓу двете земји.
На отворањето се обратија Гафар Вејсели, претседател на DNMBC, министерот за европски прашања Орхан Муртезани, како и амбасадорот на Северна Македонија во Германија, проф. д-р Илбер Села. Панелот обедини значајни имиња од економскиот и институционалниот сектор, меѓу кои и директорот на ДТИРЗ Гоце Димовски, поранешната гувернерка на НБРСМ Анита Ангеловска-Бежоска, претставници од Министерството за надворешни работи и надворешна трговија и германската делегација за индустрија за регионот.

