Контакт

Економија

Усвоен најновиот квартален извештај со есенските макроекономски проекции на Народната банка

Објавено пред

Советот на Народната банка одржа редовна седница на која беше разгледан и усвоен најновиот квартален извештај во чии рамки се вклучени и макроекономските проекции на Народната банка. По усвојувањето на извештајот, гувернерката ги претстави макроекономските проекции пред јавноста на конференцијата за печатот.

dobivaj vesti na viber

Макроекономската слика за периодот 2023 – 2026 година во овој циклус проекции не е значително променета во споредба со проекциите од април. Во однос на растот, и натаму се очекува умерено забавување во 2023 година и негово постепено засилување во следниот период. Сепак, во услови на малку понеповолно надворешно окружување, на краток рок, закрепнувањето на економијата е малку послабо од претходните очекувања. Така, се очекува дека во 2023 година економскиот раст умерено ќе забави и ќе се сведе на 1,9 %, а со подобрувањето на надворешниот амбиент и спроведувањето на јавниот инфраструктурен циклус во земјата растот би забрзал искачувајќи се до 3 % во 2024 година. На среден рок се очекува натамошно закрепнување, односно раст од околу 4 % под услов да нема позначителни шокови. Во поглед на структурата на растот, за 2023 година се очекува позитивен придонес од нето-извозот и од домашната побарувачка, а за следните две години се очекува дека растот ќе произлезе од домашната побарувачка, со најголем позитивен придонес од бруто-инвестициите поради засилената изведба на капиталните инфраструктурни проекти поврзани со изградбата на патните коридори и приватните домашни и странски инвестиции, известуваат од Народната банка.

Инфлацијата и натаму ќе се намалува и на среден рок ќе се сведе на историскиот просек од 2 %. Според податоците објавени од Државниот завод за статистика, годишната инфлација во октомври забави сведувајќи се на 3,5 %. Притоа, со оглед на повисоките годишни стапки од почетокот на годината просечната инфлација за периодот јануари – октомври изнесува 10,7 %. Во натамошниот период се очекува дополнително забавување на просечната инфлација, која за 2023 година би изнесувала околу 9,5 %. Инфлацијата и во 2024 година значително ќе се намалува до 3,5 до 4 % во просек, а понатаму ќе се сведе на приближно 2 %.

Последните оцени за кредитната активност на банкарскиот сектор се непроменети во однос на очекувањата од априлските проекции, односно се задржуваат оцените за забавување на растот на кредитите во 2023 година и постепено забрзување на растот во наредниот тригодишен период. Кредитниот раст на крајот на 2023 година би се свел на 5,7 %, а со постепеното забрзување на економскиот раст и стабилизирањето на очекувањата се очекува забрзување на растот на кредитната активност за периодот 2024 – 2026 на 6,9 % во просек. Со оглед на попривлечните услови за штедење како одраз на мерките преземени од страна на Народната банка и зголемената доверба во домашната валута, како и очекуваниот раст на паричните примања на населението, на крајот на 2023 година се очекува солиден раст на вкупните депозити од 8,4 %, повисок од очекувањата во април. За следниот период се проектира натамошен солиден раст на депозитите, кој во просек би изнесувал 7,8 % во периодот 2024 – 2026 година, исто како во априлската проекција.

Октомвриските согледувања за надворешната позиција на домашната економија се значително поповолни во однос на априлските оцени, особено кај тековната сметка како резултат на помалите увозни притисоци. За 2023 година дефицитот во тековната сметка на билансот на плаќања би изнесувал 1,2 % од БДП. Значителното стеснување на дефицитот произлегува од пониските цени на енергијата и храната, но и на понискиот количински увоз на суровини и енергенти во услови кога сè уште има високи резерви од претходната година. За 2024 година се предвидува благо влошување на дефицитот кај тековната сметка, кој би изнесувал 2,4 % од БДП, што ќе произлезе од постепеното зголемување на трговската размена и стабилизацијата на приватните трансфери. На среден рок се очекува стабилизирање на дефицитот во тековната сметка на нивото од 2024 година, кое е блиску до претпандемичното ниво. Очекуваните финансиски нето-приливи ќе овозможат целосно финансирање на дефицитот на тековната сметка, како и дополнителен раст на девизните резерви. Се очекува дека во целиот период на проекцијата девизните резерви ќе се задржат на ниво што е соодветно на меѓународните стандарди за одржување на стабилноста на девизниот курс.

Општо земено, макроекономската слика во поглед на патеката на економскиот раст и на забавувањето на инфлацијата за целиот период на проекциите не се многу променети во однос на априлскиот циклус. Од друга страна, екстерната позиција на домашната економија се оценува како значително поповолна во споредба со претходната проекција, со помал притисок врз тековната сметка, особено оваа година, и со солидни финансиски приливи, што следствено ќе овозможи задржување на соодветното ниво на девизните резерви на среден рок. Клучните ризици за основното макроекономско сценарио се слични на оние од априлските проекции, при што ризиците од надворешното окружување и на краток и на среден рок и натаму се неповолни. Во овој контекст, неопходно е следење и на политиките што влијаат врз агрегатната побарувачка во домашната економија. Народната банка внимателно ги следи макроекономските податоци и ризиците и како и досега ќе ги презема сите неопходни мерки користејќи ги сите расположливи инструменти заради одржување на стабилноста на девизниот курс и стабилизирање на инфлацијата на среден рок, се додава во соопштението на Народната банка.

Економија

Божиновска: Енергетските реформи влегуваат во забрзана фаза, имаме план и сигурност

Објавено пред

Од

Со фокус на забрзување на енергетските реформи и координацијата со меѓународните партнери, во свечената сала на Владата денес се одржа состанок на Секторската работна група за енергетика, организиран од Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини. На настанот присуствуваа клучните институции од енергетскиот сектор, донаторската заедница, меѓународните финансиски институции и развојни партнери.

dobivaj vesti na viber

Фокусот беше ставен на размена на искуства, донаторска координација, разгледување на реализираните активности и утврдување на приоритетите за следниот циклус на реформи.

Во рамки на состанокот беа презентирани активностите поврзани со усогласување со европското законодавство, внатрешниот енергетски пазар, спроведувањето на Реформската агенда и напредокот во подготовката на Националниот енергетски и климатски план (NECP).

МЕПСО, ЕСМ и МЕМO информираа за развојот на проектите во своите области, вклучувајќи го market coupling процесот, подобрувањето на безбедноста на снабдувањето, модернизацијата на преносната мрежа и истражувањето и иновациите во соработка со академската заедница.

Министерката Сања Божиновска испрати порака за насоката во која се движи секторот, нагласувајќи дека периодот на одложувања и импровизации е завршен.

„Градиме енергетски систем што нуди стабилност, доверба и одржливост. Новиот Закон за енергетика, инвестициите во обновливи извори и активната соработка со меѓународните партнери се клучни алатки со кои ги забрзуваме реформите и ја подготвуваме земјата за енергетската иднина,“ истакна министерката Божиновска.

Таа додаде дека во тек се подготовки за серија нови инвестиции во соларни и ветерни капацитети, модернизација на мрежната инфраструктура, како и дигитализација на процеси кои се клучни за транспарентност и ефикасност.

Министерството презентираше детали за постигнатите резултати во изминатиот период, меѓу кои: започнати инвестиции во сончеви и ветерни капацитети во соработка со KfW, ЕБОР и ЕИБ; старт на критични инфраструктурни проекти, како интерконекторoт со Грција и забрзување на процесите за интерконекторот со Србија; подготовка на национален план за реконструкција на јавните згради со фокус на енергетска ефикасност; напредок во процесите за праведна транзиција со конкретни чекори на терен.

„Секој киловат што нема да го потрошиме вреди исто колку киловат што ќе го произведеме“, нагласи Божиновска.

Министерството ги претстави главните приоритети за наредниот период: финализирање на законите; продолжување на инвестициската динамика во обновливи извори и мрежи; дигитализација на процеси; унапредување на енергетската ефикасност; развој на интерконекциите; засилено следење и исполнување на роковите.

„Имаме работа која не трпи одложувања. Мора да работиме брзо и фокусирано за да имаме стабилен, модерен и поврзан енергетски систем што ќе донесе бенефит и за економијата и за државата и за граѓаните“, заклучи министерката.

Учесниците го поздравија напредокот и ја нагласија потребата од понатамошна координација во реализирањето на заедничките цели: интегриран енергетски пазар, повисока ефикасност, енергетска безбедност и континуирано вклучување на нови технологии и иновации.

Прикажи повеќе...

Економија

Ѓорѓиевски со порака за посилна регионална соработка на форумот на Стопанската комора на Војводина

Објавено пред

Во рамките на осмиот форум кој е организиран од Стопанската Комора на Војводина во Нови Сад се одржа панел дискусија со фокус на регионалната соработка,зелената транзиција и идните чекори на регионот на која покрај домаќинот господин Владимир Гак преседател на стопанската комора на Војводина учествуваа Горан Ѓорѓиевски преседател на Сојуз на стопански комори на Македонија, преседателот на Стопанската комора на Република Српска Горан Ракиќ и Горан Јаниќ преседател на советодавниот одбор на Зелен Навигатор.

dobivaj vesti na viber

Пред голем број на присутни учесниците на панелот испратија јасни пораки за зголемување на соработката на ниво на Комори како и идни чекори кои е потребно да се преземат со цел да се овозможи подобро позиционирање на бизнис секторот во регионот и на европскиот пазар. Коморите преставуваат катализатор помеѓу владите и бизнис секоторот секогаш фокусирани да работат на градење мостови на соработка со цел подобрување на условите за бизнис,а тоа е возможно со поголем број на Б2Б средби,размена на искуство и воведување на нови практики во зелената транзиција која се бара од страна во Европската Унија,а нашите држави се обврзаа на тоа.

,,Затоа регионот е потребно се повеќе да го гледаме и третираме како еден пазар со фокус на зголемена ,но фер транзиција на која ќе се работи во континуитет на дигитализацијата и нови технологии без кои не можеме да замислиме дека ќе има развој” истакна Ѓорѓиевски во своето излагање.

На маргините од осмиот форум делегацијата на Соузот на Стопански комоти на Македонија реализираше состаноци со Истамбулската стопанска комора со кои се оцртаа новите форми на идна соработка со примарен фокус на инвестициите.

Со почит,

Прикажи повеќе...

Економија

Форумот за иновации „Пеперутка“ 2025 заврши со визија за регионална иновациска соработка

Објавено пред

Четвртиот форум за иновации „Пеперутка“ 2025, организиран од Советот за Регионална Соработка (RCC), одржан на 19-20 ноември во Нови Сад, успешно заврши. Настанот, кофинансиран од Европската Унија, ги собра креаторите на политики, иноваторите, основачите на стартапи и претприемачите од целиот Западен Балкан, обезбедувајќи живописна платформа за вмрежување, размена на знаење и соработка.

dobivaj vesti na viber

Во своето воведно обраќање, Амер Капетановиќ, Генерален секретар на RCC, ја истакна важноста на регионалните иновации и соработка. „Овие иницијативи покажуваат дека, иако предизвиците постојат, нашиот регион се движи решително напред. Ги поставуваме темелите за отпорен и конкурентен Западен Балкан. Со вашето залагање, идеи и придонеси, може да обезбедиме регионот да чекори во склад со иновациите и да стане дестинација за нив,“ рече Капетановиќ, нагласувајќи дека успехот ќе зависи од заедничките напори низ регионот.

Растислав Стојсављевиќ, зборувајќи во име на Министерството за наука, технолошки развој и иновации на Србија, им се заблагодари на RCC и ЕУ за нивната постојана поддршка. Тој истакна дека настани како Форумот и наградата „Пеперутка“ помагаат во адресирањето на потребите и можностите за иновации во регионот, и ја потврди посветеноста на Србија кон унапредување на иновациите и технолошкиот развој.

Исто така, Ричард Маша, Раководител на операции во Делегацијата на ЕУ во Србија, нагласи дека иновациите се клучни за економски раст, конкурентност и за иднината на младите во Западен Балкан. Маша ја потврди посветеноста на Европската Унија за поддршка на иновативните напори во регионот и го пофали RCC за оваа иницијатива, потенцирајќи го партнерството на ЕУ во туркањето на регионалните иновации напред.

За време на форумот, учесниците се вклучија во информативни панели и разговори на напредни теми. Првата сесија се осврна на тековниот развој на вештачката интелигенција во регионот, разделувајќи ја хиперболата од реалноста и дискутирајќи како нејзиниот раст може да се искористи за развој. Втриот панел ја стави во фокус гејминг индустријата, покажувајќи го нејзиниот подем како силен двигател на иновации и раст на дигиталната економија во Западен Балкан. Панелистите ја разгледаа и експанзијата на центрите за дигитални иновации како клучни поттикнувачи на технолошка соработка и претприемништво во регионот. Во deep-tech дискусија, експертите дебатираа дали новонастанатиот deep-tech сектор во Западен Балкан е подготвен да стане нов мотор за раст или сè уште претставува неискористена можност. Овие разговори ги истакнаа успешните регионални технолошки иницијативи и понудија практични увиди, во согласност со фокусот на форумот – еволуцијата на стартап екосистемот во регионот.

Форумот за Иновации „Пеперутка“ 2025 заврши во оптимистички, визионерски дух. Организаторите и учесниците се согласија дека споделеното знаење и воспоставените врски ќе поттикнат уште поголема регионална соработка и иновации. Континуираната регионална соработка, нагласена низ целиот форум, беше истакната како клучна за претворање на креативните идеи во одржливи бизниси и за одржување на конкурентноста на Западен Балкан во глобалниот иновациски пејзаж. Успехот на настанот повторно ја истакна вредноста на ваквите форуми во обединувањето на различни засегнати страни и водењето на дигиталната и зелената транзиција на регионот. Како што регионот продолжува напред, моментумот создаден од Форумот „Пеперутка“ 2025 ќе ги зајакне тековните иницијативи и ќе инспирира нови партнерства, обезбедувајќи континуитет на регионалниот иновациски прогрес.

Форумот ја вклучи и церемонијата за 4-тата награда за иновации „Пеперутка“, одржана претходната вечер, каде беа претставени исклучителните регионални иноватори што придонесуваат за одржлив и дигитален раст.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија8 часа

(Видео) Во Ресенско поплавени над 50 куќи, магацински простори и земјоделско земјиште, состојбата се следи во сите засегнати региони, соопшти ЦУК

Поради обилните врнежи, на подрачјето на Општина Ресен дошло до излевање на Болнска и Источка река во селата Царев Двор...

Свет8 часа

Путин: Планот на Трамп може да биде основа за решение на конфликтот во Украина

Москва го има текстот на планот на американскиот претседател Доналд Трамп за решавање на спорот, кој би можел да биде...

Топ9 часа

Српски државјанин осомничен за тешката сообраќајна несреќа со смртни последици кај Валандово

Основното јавно обвинителство Гевгелија поведе постапка против државјанин на Република Србија осомничен за – Тешки дела против безбедноста на луѓето...

Свет9 часа

Трамп: Четврток е соодветниот рок за Украина да го прифати мировниот договор

Американскиот претседател Доналд Трамп денес изјави дека верува оти четврток, 27 ноември, е соодветниот рок за Украина да го прифати...

Регион9 часа

Припаѓате во ЕУ со полнo правo: Кос до земјите од Западен Балкан

Европа не може да биде безбедна без Западен Балкан, изјави европската комесарка за проширување Марта Кос, наведувајќи дека државите од...

Македонија14 часа

Мицкоски: Суштината е во тоа да нѐ оценуваат за реформите, а не според билатералните прашања и спорови

Суштината е во тоа да нѐ оценуваат за реформите, а не според билатералните прашања и спорови, изјави премиерот Христијан Мицкоски,...

Македонија14 часа

Нема повеќе вработувања со телефонски повик „сакам моето дете да биде ваков или онаков доктор“, Алиу ги преброи лекарите во државата

Тргнувајќи од ставот дека здравството не може да се реформира на слепо, министерот за здравство Азир Алиу денес презентира резултати...

Топ15 часа

Жена повредена на концерт во КИЦ кога од таван паднала вентилациска решетка

Жена на возраст од 46 години била повредена за време на концерт во Културно-информативниот центар во Скопје, кога врз неа...

Македонија16 часа

(Видео) Манасиевски: Со барањето за зголемување на платите еден судија би примал 160.000 денари, а претседател на суд 360.000

Правосудството наместо да работи за граѓаните и во нивен интерес да ја носи правдата без тој целиот процес да трае...

Свет17 часа

Европа за планот на Трамп за Украина: „Тоа е списокот на желби на Путин“

Европските претставници го отфрлија најновиот предлог на американскиот претседател Доналд Трамп за мировен договор, што е во корист на Москва,...

Свет18 часа

Трамп силно го притиска Зеленски: бара предавање територии и двојно помала војска

Соединетите Американски Држави вршат силен притисок врз Украина што е можно побргу да го прифати мировниот план што администрацијата на...

Македонија18 часа

ЦУК: Поради обилните врнежи, зголемени водостоите на реките, на некои места има излевања, поплавени се куќи и штали, има и одрони на патиштата

Поради обилните врнежи од дожд во последното деноноќие на повеќе локации во државата се регистрирани зголемување на водостоите на реките...

Македонија19 часа

Регионалниот пат Охрид – Св. Наум пуштен по двете коловозни ленти

Утрово во 07:05 чaсот сообраќајот на регионалниот пат Охрид – Св. Наум е пуштен по двете коловозни ленти, извести АМСМ....

Македонија20 часа

„Албанската опозиција денес личи на стар шатор што се кине штом ќе задува ветер“, велат од „Влен“

„Албанската опозиција денес наликува на стар шатор што се кине штом ќе задува ветер. Она за што ВЛЕН предупредуваше долго...

Европа21 час

Жестоки експлозии во украински град: руски насочувани бомби убија пет лица

Во руски ноќен напад врз градот Запорожје загинаа најмалку пет лица, а осум беа повредени, соопштија локалните власти. Регионалниот гувернер,...

Свет21 час

Објавен планот на Трамп за Украина: Безбедносни гаранции, тампон-зона, амнестија…

Планот на американскиот претседател Доналд Трамп за завршување на војната во Украина би барал од Украина да се откаже од...

Свет22 часа

Зеленски: Украина ќе работи напорно на мировните предлози

Украинскиот претседател Володимир Зеленски вчера изјави дека Украина ќе работи напорно за да бидат успешни мировните предлози на САД и...

Свет22 часа

(Видео) Трамп навреди новинарка; Белата куќа: Ова ја одразува неговата отвореност

Белата куќа синоќа застана во одбрана на претседателот Доналд Трамп откако тој нарече една новинарка „свиња“, велејќи дека изјавите на...

Свет22 часа

Трамп ги укинува царините на бразилското кафе, говедското месо, какаото и на овошјето

Американскиот претседател Доналд Трамп потпиша извршна наредба за укинување на увозните царини за бразилските прехранбени производи, вклучувајќи говедско месо, кафе,...

Македонија1 ден

Го предупредувале газдата за инспекции, а неговиот син давал поткуп за тоа – инспектори и даночни контролори нови осомничени за пожарот во „Пулс“

Основното јавно обвинителство Кочани поведе постапка против вкупно 11 лица за коруптивни кривични дела поврзани со работата на клубот „Пулс”....