Економија
ФИТР: Основан Стартап-совет кој ќе креира стратегија за брз развој на стартап-екосистемот
Фонд за иновации и технолошки развој за првпат во земјава формира Стартап-совет чија примарна цел е да ја претставува стартап-заедницата и да ги застапува нејзините интереси во процесот на креирање и носење ж политики кои треба да придонесат за понатамошен раст и развој на македонскиот стартап-екосистем. Во ова советодавно тело ќе се обединат сите релевантни актери кои имаат удел во стартап-заедницата во Северна Македонија.
„Целта ни е да креираме краткорочна и долгорочна стратегија на ниво на држава и да ја искористиме експертизата на нашите партнери со цел брз развој на стартап-екосистемот. Во следните 90 дена овој Стартап-совет ќе работи на План за промена на политиките – ќе редефинираме што е стартап, ќе ги лоцираме проблемите, ќе работиме на предлог-решенија и законски измени, поедноставување на административните процедури, поголема едукација, отворање можности за вмрежување на македонските стартапи и развој на стратегија за социјално претприемништво. Истовремено создаваме услови со кои земјава ќе стане атрактивна дестинација за дигитални номади. Ќе бидеме една од ретките земји кои на претприемачи од странство ќе им понудат можност да се преселат и да работат од овде. Овие луѓе ќе донесат позитивен ефект за локална економија и отворени шанси за соработка и вмрежување со македонските стартапи“, порача директорот на ФИТР, Коста Петров.
Претседател на Стартап-советот ќе биде вицепремиерот за економски прашања, координација на економските ресори и инвестиции, Фатмир Битиќи. Членови на Советот во оваа фаза се Анета Пешева од МАСИТ, Дејан Алексов од Стартап Македонија, Ѓорѓи Рафајловски, Стефан Митевски и Бистра Кумбаровска како претставници на стартап-заедницата кои ќе работат про боно. Стартап-советот останува отворен за сите кои ќе сакаат да се вклучат со свои идеи и да дадат конкретен придонес.
„Нашата заложба во МАСИТ е да ги задржиме младите и образовани кадри од информатичко телекомуникациските науки во државава. Се надевам дека со овој проект најмногу ќе им помогнеме на младите и талентирани ИТ-инженери кои ќе најдат причина да не ја напуштат државата“, изјави Анета Пешева, претседател на МАСИТ.
Дејан Алексов, претседател на Стартап Македонија и оперативниот директор на Технолошкиот парк – SEEUTechPark на Универзитетот на ЈИЕ Ѓорѓи Рафајловски очекуваат квалитетот и искуството на сите членови на Советот да даде силни решенија, особено во делот на „освежување” на регулативата која ќе биде во чекор со потребите на стартап-компаниите.
„Во изминативе 10 години активно работам на поддршка и развој на зелени и социјални бизниси и организации во регионот на Западен Балкан и глобално. Оваа иницијатива ја гледам како исклучително битна можност за што поголемо поврзување на македонските стартапи со мрежи, партнери и импакт инвеститори кои активно работат на ‘Целите за одржлив развој’ (SDGs). На тој начин, не само што ќе ја интернационализираме стартап-заедницата туку ќе позиционираме и една нова приказна за Северна Македонија, која сметам дека веќе се пишува од страна на многу нови бизниси, жени претприемачи или и социјални претприемачи“, порача Бистра Кумбаровска, менаџинг-партнер на компанијата Heartbeats Innovation & Communication со седиште во Виена и член на Советот.
„Овој совет го формираме за да докажеме дека големите промени се можни само ако сите заедно придонесеме да се случат. Затоа преземаме конкретни чекори кои ќе донесат резултат на подолг рок. Со влада која им е вистински партнер на младите луѓе во земјава, уверен сум дека ќе напредуваме и растеме заедно и дека ќе испишеме уште многу успешни стартап-приказни, не само овде, туку и на глобално ниво“, нагласи Петров.
Главна задача на советот е лоцирање на проблемите и предлог-решенија кои ќе одговорат на реалните потреби на претприемачите, односно стартапите. Советот ќе биде активен учесник во креирање на идните политики кои се однесуваат на овие компании, ќе предлага мерки насочени кон подобрување на организацијата на работењето на јавниот сектор и институциите, што ќе резултира во поедноставени процедури и поквалитетни јавните услуги, како и препораки за намалување на товарот и трошокот врз стартапите со интервенции во правната регулатива и законската рамка со цел полесен пристап до капитал и негова мобилизација. Целта на овие активности е раст на бројот на стартапи и позиционирање на земјата како стартап и регионален хаб.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
За мерката Самовработување се издвоени 2,5 милијарди денари, кажа Мицкоски
Самовработувањето е многу важна мерка и во Буџетот се издвоени средства коишто се од износ отприлика 2,5 милијарди денари, или околу 40 милиони евра, што е за 7,5 милиони повеќе од минатата година. И ова е историски највисока поддршка којашто до сега се случила, кажа претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, на денешната седница за поставување на пратенички прашања.
Премиерот Мицкоски истакна дека Оперативниот план за самовработување е доказ дека државата инвестира во младите.
„Со овој план во 2025 година ќе бидат опфатени нешто повеќе од 16.500 лица. Нешто што мислам дека е најголем опфат до сега и јасен доказ дека државата практично инвестира во луѓето, а посебно во младите“, рече Мицкоски.
„До пред една недела издадени се вкупно 2.916 ваучери за изработка на бизнис план и дел од тие ги промовиравме во Владата. Оценети се 2.681, при што 1.140 се за млади до 29 години, 912 за лица над 29 години, а 629 за правни субјекти регистрирани како друштва со ограничена одговорност. Во моментот повеќе од 2.500 лица веќе се во процес на потпишување договори. Финансиската поддршка е значително зголемена: 7.000 евра за лица над 29 години или 14.000 евра ако се здружат во ДОО, и 10.000 евра за млади до 29 години или 20.000 евра ако се здружат во ДОО“, нагласи Мицкоски и додаде дека ова е нешто коешто за прв пат се случува во Македонија.
„Морам да кажам дека ги изненади и нашите очекувања и во годините коишто следат очекувам поддршката којашто е дел од овој Оперативен план за самовработување само да се зголемува, бидејќи ако ние со 40 милиони евра успеавме да анимираме повеќе од 16.500 луѓе, тоа е сериозна бројка и убеден сум дека од тие бизниси ќе излезат многу бизниси старт-ап коишто понатаму ќе донесат додадена вредност во македонската економија“, дециден е Мицкоски.
„Ваква поддршка за младите немало. Генерално зборувам, реконструкција на студентските домови, ваучерите за студентите за електронски уред и кога сето ова ќе се земе во предвид, ценам дека како Влада правиме нешто коешто до сега никој не го направил во независна Македонија за младите“, објасни Мицкоски.
Економија
Божиновска: ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска оствари работна средба со претставници на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), на која беше потврден силниот заеднички фокус кон унапредување на енергетската инфраструктура и забрзување на реформските процеси во земјата.
На средбите се разговараше за неколку стратешки проекти што ќе започнат во следната година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем со капацитет од 300 MWh.
„ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор. На средбата се усогласивме околу финализацијата на неколку стратешки проекти важни за 2026 година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем на ЕСМ со вкупен капацитет од 300 MWh. Овој проект е клучен за стабилноста и флексибилноста на електроенергетскиот систем,“ истакна Божиновска.
На средбата се разговараше и за следните чекори во подготовката за воведување на ESCO-моделот во земјата. Двете страни ги разгледаа можните области за пилот-проекти и моделот на институционална соработка што ќе обезбеди несметана имплементација.
„ESCO-моделот е нова можност за граѓаните, институциите и целиот систем – модел кој дава реални резултати. Нашата цел е да создадеме јасна рамка, предвидливи процедури и подготвеност за негово постепено воведување,“ додаде министерката.
Министерството за енергетика и ЕБОР договорија во наредниот период да продолжат со заедничка техничка подготовка, со јасен фокус кон обезбедување услови за брза и успешна реализација на проектите што директно ќе ја зајакнат енергетската сигурност на земјата.
Економија
Со цена повисока од претходната до „ЕВН Хоме“ стасала само понудата на ЕСМ за набавка на струја
ЕВН Хоме соопшти дека на тендерот за набавка на струја за задоволување на потребите на корисниците за периодот јануари-декември 2026 добиле само една понуда и тоа од АД ЕСМ, со купопродажна цена на електрична енергија од 65 евра за мегаватчас, за покривање на 100% од вкупно планираните количини.
„Оваа цена е повисока за 4,84 % од претходната која беше добиена на последниот тендер на Универзалниот снабдувач (јуни-декември 2025), кога АД ЕСМ понуди купопродажна цена од 62 евра за мегаватчас.
Под комплетен надзор на Регулаторната комисија за енергетика и согласно законските обврски и претходно утврдената методологија, во наредниот период ЕВН Хоме ќе ја пресмета цената на електрична енергија по однапред утврдени влезни параметри.
Како и секогаш, во крајната цена влегуваат: цената по која АД ЕСМ ја продава електричната енергија на ЕВН Хоме, цената на Преносниот систем оператор МЕПСО, цената на Операторот на пазар на електрична енергија МЕМО, како и цената на Дистрибутивниот систем оператор Електродистрибуција“.

