Економија
Царовска, Бајрактар и Шкријељ на меѓународна конференција за кризен менаџмент

Вицепремиерката за економски прашања, Мила Царовска, заменик-министерот за труд и социјална политика, Ѓонул Бајрактар, и поранешната дополнителна заменик-министерка за труд и социјална политика, Санела Шкријељ, вчера доцна попладнето учествуваа на онлајн-меѓународна конференција „Улогата на кризниот менаџмент во време на пандемија – меѓусекторска солидарност и соработка“, организирана од Министерството за труд, вработување и социјални прашања на Р. Србија.
На конференцијата, чија основна цел беше да поттикне соработка на институциите од земјите од поранешна Југославија во време на Ковид-19, воведно обраќање имаше светскиот експерт од областа на кризниот менаџмент, Исак Адижес.
Вицепремиерката во своето обраќање истакна дека Северна Македонија изминатите неколку месеци добро ја менаџира економско-социјалната криза предизвикана од здравствената криза преку создавање неколку сета мерки во вкупна вредност од 555 милиони евра. Сите мерки беа направени во тесна консулатција со засегнатите страни, а отворивме и кол-центар, каде што граѓаните и компаниите можеа директно да се информираат за сите уредби, протоколи и мерки.
„Во услови на оваа тешка криза како Влада покакавме дека се грижиме за сите и дека никој не заборавен. Нашата основна цел во овој кризен период беше да ги сочуваме работните места во најпогодените сектори од кризата и навистина успеавме во тоа, односно сочувавме околу 75.000 работни места. Би сакала да напоменам дека најскористена беше мерката за финансиска поддршка на компаниите во висина на минимална плата од 14.500 денари за исплата на плати. Оваа мерка беше искористена за 120.000 вработени во 22.000 компанија. Компаниите имаа можност да ја користат и мерката за субвенционирање на придонесите на плати, но и бескаматните кредити, кои ги обезбедивме преку Развојната банка на Северна Македонија. Во тек е и реализација на посебна линија за инвестирање во време на криза во вредност од 25 милиони евра наменета за компании што инвестирале во текот на пандемијата. Во наредниот период ќе следува пакет-мерки со поддршка за реалниот сектор, кој ќе се финансира со средсва од ЕУ“, истакна Царовска.
Заменик-министерот за труд и социјална политика, Бајрактар, истакна дека во време на криза сите права и надоместоци од социјалната заштита продолжија редовно дури и предвреме да се исплаќаат кон корисниците.
„Покрај заштитата на работните места, една од клучните мерки е паричната помош за лицата што останаа без работа или беа во неформална економија. Со промена на условите за користење на ова право им овозможивме брз влез во системот за социјална заштита и право на остваруваме на гарантирана минимална помош. Со ова покаќавме дека системот е така дизјаниран што лесно се приспособува на потребите на граѓаните. Помошта стигнува до оние на кои им е најпотребна“, рече Бајрактар.
Шкријељ, која како дополнителна министерка активно учествуваше во креирањето на мерките, истакна дека најважно во време на криза е да се обезбеди социјална сигурност на граѓаните, а Северна Македонија тоа го понуди.
„Владата утврди категории на лица што треба да се ослободат од работа и работни активности. Меѓу нив се хронично болните, но и родителите на деца до 10-годишна возраст, како и самохраните родители, кои останаа дома со своите деца во услови кога не работат градинките и училиштата. Со ова покажавме вистинска грижа кон најмладите, а отсуството од работа на родителите се води како оправдано, односно работодавците имаат обврска да им исплаќаат 100 % плата“, рече Шкријељ.
На конференцијата беше заклучено дека е потребна почеста соработка и размена на искуства од земјите од регионот во врска со менаџирањето на кризата предизвикана од Ковид-19.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Славески – Сецуко: во фокусот унапредување на соработката во областа на дигитализацијата, јакнење на финансиската вклученост

Гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, оствари средба со амбасадорката на Јапонија во Република Северна Македонија, Кавахара Сецуко.
На средбата беа разменети мислења за актуелните економски движења во светот, предизвиците со кои се соочуваат централните банки при зголемена неизвесност, како и искуствата од спроведувањето на монетарната политика и одржувањето на финансиската стабилност.
Посебен акцент беше ставен на можностите за унапредување на соработката меѓу Народната банка и институциите од Јапонија, особено во областа на дигитализацијата во финансискиот сектор, јакнењето на финансиската вклученост и унапредувањето на вештините и капацитетот на човечките ресурси. Во таа смисла, беше истакната подготвеноста за размена на знаења и добри практики, имајќи го предвид јапонското искуство и експертиза во овие области.
Гувернерот Славески и амбасадорката Кавахара Сецуко се согласија дека постои простор за натамошно зближување и институционална соработка, којашто ќе придонесе за унапредување на економските односи меѓу двете земји.
Економија
Божиновска: Ред во изградбата на нови енергетски капацитети, за прв пат годишен план, ќе се гради она што е приоритет за државата и граѓаните

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини како што е соопштено, започнува практичната примена на Законот за енергетика и воведување на транспарентен, јасен и предвидлив процес на планирање на развојот на енергетскиот систем во Република Македонија. За прв пат ќе биде изготвен Годишен план за развој на енергетскиот систем, кој ќе ги дефинира насоките за изградба на нови објекти и зајакнување на енергетските мрежи, како и насоките за развој на нови енергетски објекти во кои државата ќе се јави како инвеститор со цел стабилизација на системот и зголемување на безбедноста во снабдувањето со електрична енергија.
На интернет-страницата на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини се објавени сите потребни документи за доставување иницијативи за развој на енергетски проекти, со што започнува практичната примена на Законот за енергетика и се воспоставува транспарентен, јасен и предвидлив процес за планирање на развојот на енергетскиот систем во Република Северна Македонија, велат од министерството.
Овој процес е од особена важност за државата затоа што обезбедува конкретна слика за приоритетите во развојот на енергетските капацитети и овозможува стратешко насочување на инвестициите, со цел стабилно снабдување со електрична енергија и правна сигурност за инвеститорите.
„Со овој транспарентен процес, секој потенцијален инвеститор ќе има јасна слика за потребите и приоритетите на нашата држава. Секоја иницијатива ќе биде детално технички обработена, со јасно дефинирани можности за приклучок и потребните зајакнувања на мрежата. Нашата цел е енергетскиот систем да се развива одржливо и да обезбедува стабилно снабдување за сите граѓани“, истакна министерката Сања Божиновска.
„На интернет-страницата на Министерството е објавено детално објаснување што се е потребно за поднесување на инцијатива. https://portal.mdt.gov.mk/post-body-files/dokumenti-file-wrMD.docx
На сајтот на министерството се достапни и сите технички и административни документи, поделени според видот на капацитетите, а со цел олеснување на процесот за потенцијалните инвеститори, обезбедување навремена подготовка за апликација и можност сите заинтересирани да ги планираат своите инвестиции врз основа на јасна слика за приоритетите на државата.
Што значи ова за инвеститорите?
• Проектите уште во рана фаза ќе бидат детално технички обработени,
• ќе се дефинираат потребните интервенции во дистрибутивната и преносната мрежа,
• за секоја иницијатива ќе се изготват варијанти за приклучок, јасно и транспарентно ќе се презентираат потребните зајакнувања и надградби на соодветните енергетски системи како и роковите за реализација,
• ќе се елиминираат несигурностите околу приклучувањето на проектите кон мрежата,
• ќе се обезбеди правна сигурност за инвеститорите и предуслови за финансиска поддршка од институциите.
Секој инвеститор – приватна компанија, физичко лице, општина или јавно претпријатие – има можност да достави иницијатива. Секоја иницијатива ќе биде анализирана според:
• видот на технологија за производство на електрична енергија,
• техничките и технолошките карактеристики на опремата,
• инсталираната моќност и балансниот капацитет,
• регионот на реализација, како и можностите за приклучок кон енергетските системи.
Рок за доставување на иницијативи за 2026 година е 30 септември 2025.
По завршување на рокот ќе биде изготвен Годишен план за развој на енергетскиот систем“, соопштија од министерството.
Економија
Поевтинуваат секојдневните плаќања за граѓаните и за компаниите, извести Народната банка

Активностите на Народната банка за намалување на надоместоците на банките за електронските плаќања заради нивна поголема достапност и користење веќе имаат видливи резултати за граѓаните и за компаниите. По интензивната комуникација и по намалувањето на трошоците за користење на Македонскиот интербанкарски платен систем – МИПС, банките ги подложија на ревизија своите тарифници намалувајќи ги надоместоците за извршување на платежните услуги, извести Народната банка.
Сите банки веќе усвоија нови тарифници со значително намалени надоместоци за платежни трансакции со платни налози. Имено, надоместоците за плаќањата коишто граѓаните ги извршуваат преку МИПС се намалени во просек за околу 50%, додека електронските плаќања на граѓаните коишто се извршуваат во рамките на истата банка (т.н. интерни плаќања) стануваат бесплатни во најголемиот дел од банките. Надоместоците коишто компаниите им ги плаќаат на банките исто така се намалени. Така, електронските плаќања на компаниите во МИПС стануваат поевтини во просек за околу 30%, додека електронските интерни плаќања за околу 55%. Општо земено, банките преминуваат кон поевтини и фиксни надоместоци по трансакција, коишто се однапред познати и не зависат од износот на плаќањето. Новите поевтини надоместоци се веќе во примена кај дел од банките, а останатите банки планираат да започнат со примена на намалени надоместоци најдоцна до октомври оваа година, велат од НБ.
Овие промени се дел од пошироката визија на Народната банка за дигитализација и модернизација на платниот систем. Поевтините услуги го поттикнуваат користењето на електронските плаќања, ја зајакнуваат довербата во финансиските институции и придонесуваат кон општествено одговорно работење на банкарскиот сектор, се додава во соопштението.