Економија
Царовска и Деспотовски во посета на „Пакомак“: Финансирањето проекти е зголемено за 70 пати

Вицепремиерката задолжена за економски прашања и координација со економските ресори, Мила Царовска, заедно со директорот на Фондот за иновации и технолошки развој, Јован Деспотовски, денеска ја посетија компанијата „Пакомак“, корисник на кофинансиран грант за комерцијализација на иновации преку ФИТР.
Вицепремиерката Царовска, по средбата на директорот на Пакомак, посочи дeка оваа компанија е одличен пример за општествено одговорна компанија која во пракса покажува што значи да се воведуваат европски стандарди и европски иновации во нашата држава.
„Покажавме како влада дека навистина вложуваме во реалниот сектор со цел да тие имаат побрз технолошки развој, а со тоа да се раздвижи економијата кај нас на еден поинаков и иновативен начин. Оние инвестиции преку ФИТР навистина имаат значење и тоа го гледаме низ секојдневните посети на компаниите. Не само што ја развиваме економијата, во суштина со ваков тип иновации добиваме и повисоко платени работни места. Од друга страна, ‘Пакомак’ покажува дека заштитата на животната средина и рециклирањето може да станат наше секојдневие, а тоа се покажува и во европските земји. Токму затоа европските стандарди се оние коишто ние ги носиме. Дополнително сакам да истакнам дека ФИТР води грижа и за родовиот баланс. Околу 33% од компаниите кои се поддржани од ФИТР во изминатите 2 и пол години се раководени или основани од жени. Секако дека тој процент треба да се зголемува постојано. Ги поттикнуваме жените кои се претприемачки да аплицираат во ФИТР. Сакам да истакнам и дека инвестициите од државата преку ФИТР се за многу пати зголемени, тоа го истакна и директорот. Само за споредба, до 2017 имало 36 компании поддржани преку ФИТР, додека по 2 и пол години имаме десет пати и повеќе поддржани компании. Ова укажува дека инвестициите се реални, финансиските средства коишто одат во компаниите даваат добри резултати и тие имаат потреба од ваков тип поддршка“, истакна вицепремиерката Царовска.
Директорот на Фондот за иновации и технолошки развој, Јован Деспотовски, посочи дека компанијата „Пакомак“ е една од 430-те микро, мали и средни домашни компании коишто користат средства од ФИТР во изминатите 3 години.
„Обемот за финансирање на сите овие 430 домашни компании е некаде околу 72 милиони евра, од коишто државата учествува со 55%, што значи дека останатите средства, некаде околу 30-ина милиони евра, се средства што ги вложуваат самите компании, вклучително и фирмата ‘Пакомак’. За 70 пати е зголемен обемот на финансирање во изминатите 3 години. Тоа покажува дека и економијата има потреба од државна помош, но и дека Владата со навремени и добро подготвени мерки излегува во пресрет. Анализите што веќе ги завршивме заклучно со 2019 година говорат дека од овие компании речиси 80% веќе работат со добивка, дека во однос на годините пред да реализираат инвестиции добивката расте со 71%, дека бројот на работни места се зголемува за 10%, дека просечната плата расте за 11%. Во поголемиот дел од овие компании просечната плата е веќе над 40.000 денари, што само покажува дека економските политики што се спроведуваат, особено на Планот за економски раст преку програмите на ФИТР даваат резултати“, подвлече директорот на ФИТР, Деспотовски.
Извршниот директор на „Пакомак“, Филип Ивановски, информираше до каде е развојот на повратната вендинг-машина за пластични шишиња, која „Пакомак“ ја развива како дел од проектот за кој користат кофинансиран грант за комерцијализација на иновации преку ФИТР, при што ја нагласи благодарноста кон Фондот и Владата, со оглед на тоа што овој тип на финансиска и стручна поддршка навистина многу им помага за навремена имплементација на проектот.
„Во моментот сме некаде до половина од развојот на оваа машина, која очекуваме да ја имаме како прототип некаде во октомври оваа година, а како финален производ во јули следната година. Очекуваме оваа машина да придонесе многу во собирање чиста пластична амбалажа и лименки од населението при што оние кои ќе ја користат таа машина ќе имаат одреден бенефит, поени што потоа може да им користат или за плаќање на јавни сервиси или во супермаркетите со кои преговараме каде што ќе може да ги конвертираат во пари. Очекуваме дека со комерцијализација на оваа машина ќе можеме дел од тие машини да понудиме и на соседните земји и да придонесеме во извозот на технологија од нашата земја, бидејќи машината ја развиваме со Факултетот за електротехнички науки и мислиме дека ќе биде многу современо, модерно решение коешто ќе биде конкурентно и на регионалниот и на европскиот пазар“, кажа извршниот директор на „Пакомак“, Филип Ивановски.
Машината која ја иновира „Пакомак“ ќе му овомозможи на секој граѓанин да може да дојде и да пушти шишиња и лименки. На крајот од процесот граѓаните ќе можат со посебна апликација да наполнат поени на својот мобилен телефон, кои потоа ќе можат да ги користи за евентуално плаќање јавни услуги, за плаќање билети за јавен превоз, театар, филхармонија, супермаркет, за да им се намали сметката за комунален отпад, ќе постојат многу начини како да ги искористат поените. На самиот почеток ќе се почнеме со една или две опции за да се види функционалноста, а понатаму како ќе се идентификуваат проблемите, ќе се наоѓаат решенија за нивно надминување, по што е можно проширување на 20-тина опции кои секој граѓанин ќе може да ги користи. Граѓаните ќе имаат и одреден бенефит, затоа што покажуваат повисок степен на еколошка свесност и рециклираат.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Цените на нафтата паѓаат

Цените на нафтата паднаа под 61 долар на меѓународните пазари денес, поради мрачни проценки за вишок понуда и знаци за затоплување на односите меѓу САД и Русија што би можело да значи полесен пристап до руска нафта.
На лондонскиот пазар, цената на барел по пладне беше за 72 центи пониска отколку на затворањето на трговијата на крајот од минатата недела, на 60,57 долари. На американскиот пазар, барелот се тргуваше по цена за 66 центи пониска, на 56,88 долари.
Расположението на пазарите е намалено од проценките за вишок понуда на крајот на оваа година и почетокот на следната година.
Понудата брзо расте, додека побарувачката е пригушена, објави Меѓународната агенција за енергија (ИЕА) минатата недела.
Во такви услови, светските залихи достигнаа највисоко ниво за четири години во август, од 7,9 милиони барели, пресмета агенцијата, а вишокот на понуда треба нагло да се зголеми најдоцна од следната година.
Инвеститорите се загрижени и за затворањето на американската влада поради спор околу буџетските трошоци.
Демократите го условуваат прифаќањето на предлогот за буџет за 2026 година со продолжено финансирање на програмата за здравствено осигурување за најранливите групи граѓани, додека републиканците ја отфрлаат оваа отстапка.
Дури 750.000 владини службеници би можеле да бидат испратени на неплатен одмор, што исто така ќе значи пониски трошоци, предупреди независниот институт CBO.
Економија
Инженерите на „Фероинвест“ го претставија на „МАКО CIGRE“ најновиот проект за батериски системи

Фероинвест учествуваше на годинешната конференција на МАКО CIGRE, каде беше презентиран трудот на тема „Интеграција на батериски систем од 1.6 MW / 3.73 MWh во постоечка фотоволтаична централа“.
Трудот, подготвен од инженерите Стефани Георгиевска, Сандра Цветанова, Сашо Милевски и Војдан Андонов, претставува практичен пример за примена на домашно знаење и технологија во проектирање и изведба на современи системи за складирање електрична енергија (BESS).
Со овој проект, ФЕРОИНВЕСТ ја демонстрира својата инженерска подготвеност за интеграција на батериски системи, кои се клучен дел од енергетската транзиција и овозможуваат поголема ефикасност, стабилност и исплатливост на инвестициите во обновливи извори на енергија.
„ Македонија располага со знаење и експерти кои можат да реализираат високотехнолошки енергетски решенија според европски стандарди, што се покажа со тоа што нашите инженери ја инсталираа првата лиценцирана батерија за складирање електрична енергија во земјава“ изјавија од Фероинвест.
Анализите прикажани во трудот потврдуваат дека ваквите системи се профитабилни и економски оправдани, со период на поврат на инвестицијата од околу 4 години и значителна добивка во текот на работниот век на батеријата.
Тоа ги прави батериските системи не само технолошка потреба, туку и одлична можност за инвеститорите кои сакаат да вложуваат во модерна, стабилна и исплатлива енергетика.
На советувањето на здружението на професионалци, инженери, универзитетски професори и компании од енергетскиот сектор во Македонија, МАКО CIGRE, ФЕРОИНВЕСТ одржа и посебна корпоративна презентација на која ги запозна присутните со сите проекти за кои компанијата нуди решенија ,,клуч на рака”, за батериски системи, фотонапонски електрани, мали хидроелектрани, биогасни електрани, производство на трафостаници, со комплетно вклучено проектирање, изведба, одржување и откуп на електричната енергија.
ПР
Економија
Нови цени на горивата од полноќ

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,93 % во однос на одлуката од 13.10.2025 година.
Од 21.10.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 73,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 75,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 67,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 36,047 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 36,047 (денари/килограм)
Малопродажните цени на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалуваат за 1,00 ден/лит.
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 не се менуваат.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 0,614 ден/кг и сега ќе изнесува 36,047 ден/кг.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 1,270%, кај дизелот за 3,247%, кај екстра лесното масло за 3,963% и кај мазутот намалувањето е за 3,144%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е повисок за 0,5468%.