Економија
Царовска и Деспотовски во посета на „Пакомак“: Финансирањето проекти е зголемено за 70 пати
Вицепремиерката задолжена за економски прашања и координација со економските ресори, Мила Царовска, заедно со директорот на Фондот за иновации и технолошки развој, Јован Деспотовски, денеска ја посетија компанијата „Пакомак“, корисник на кофинансиран грант за комерцијализација на иновации преку ФИТР.
Вицепремиерката Царовска, по средбата на директорот на Пакомак, посочи дeка оваа компанија е одличен пример за општествено одговорна компанија која во пракса покажува што значи да се воведуваат европски стандарди и европски иновации во нашата држава.
„Покажавме како влада дека навистина вложуваме во реалниот сектор со цел да тие имаат побрз технолошки развој, а со тоа да се раздвижи економијата кај нас на еден поинаков и иновативен начин. Оние инвестиции преку ФИТР навистина имаат значење и тоа го гледаме низ секојдневните посети на компаниите. Не само што ја развиваме економијата, во суштина со ваков тип иновации добиваме и повисоко платени работни места. Од друга страна, ‘Пакомак’ покажува дека заштитата на животната средина и рециклирањето може да станат наше секојдневие, а тоа се покажува и во европските земји. Токму затоа европските стандарди се оние коишто ние ги носиме. Дополнително сакам да истакнам дека ФИТР води грижа и за родовиот баланс. Околу 33% од компаниите кои се поддржани од ФИТР во изминатите 2 и пол години се раководени или основани од жени. Секако дека тој процент треба да се зголемува постојано. Ги поттикнуваме жените кои се претприемачки да аплицираат во ФИТР. Сакам да истакнам и дека инвестициите од државата преку ФИТР се за многу пати зголемени, тоа го истакна и директорот. Само за споредба, до 2017 имало 36 компании поддржани преку ФИТР, додека по 2 и пол години имаме десет пати и повеќе поддржани компании. Ова укажува дека инвестициите се реални, финансиските средства коишто одат во компаниите даваат добри резултати и тие имаат потреба од ваков тип поддршка“, истакна вицепремиерката Царовска.
Директорот на Фондот за иновации и технолошки развој, Јован Деспотовски, посочи дека компанијата „Пакомак“ е една од 430-те микро, мали и средни домашни компании коишто користат средства од ФИТР во изминатите 3 години.
„Обемот за финансирање на сите овие 430 домашни компании е некаде околу 72 милиони евра, од коишто државата учествува со 55%, што значи дека останатите средства, некаде околу 30-ина милиони евра, се средства што ги вложуваат самите компании, вклучително и фирмата ‘Пакомак’. За 70 пати е зголемен обемот на финансирање во изминатите 3 години. Тоа покажува дека и економијата има потреба од државна помош, но и дека Владата со навремени и добро подготвени мерки излегува во пресрет. Анализите што веќе ги завршивме заклучно со 2019 година говорат дека од овие компании речиси 80% веќе работат со добивка, дека во однос на годините пред да реализираат инвестиции добивката расте со 71%, дека бројот на работни места се зголемува за 10%, дека просечната плата расте за 11%. Во поголемиот дел од овие компании просечната плата е веќе над 40.000 денари, што само покажува дека економските политики што се спроведуваат, особено на Планот за економски раст преку програмите на ФИТР даваат резултати“, подвлече директорот на ФИТР, Деспотовски.
Извршниот директор на „Пакомак“, Филип Ивановски, информираше до каде е развојот на повратната вендинг-машина за пластични шишиња, која „Пакомак“ ја развива како дел од проектот за кој користат кофинансиран грант за комерцијализација на иновации преку ФИТР, при што ја нагласи благодарноста кон Фондот и Владата, со оглед на тоа што овој тип на финансиска и стручна поддршка навистина многу им помага за навремена имплементација на проектот.
„Во моментот сме некаде до половина од развојот на оваа машина, која очекуваме да ја имаме како прототип некаде во октомври оваа година, а како финален производ во јули следната година. Очекуваме оваа машина да придонесе многу во собирање чиста пластична амбалажа и лименки од населението при што оние кои ќе ја користат таа машина ќе имаат одреден бенефит, поени што потоа може да им користат или за плаќање на јавни сервиси или во супермаркетите со кои преговараме каде што ќе може да ги конвертираат во пари. Очекуваме дека со комерцијализација на оваа машина ќе можеме дел од тие машини да понудиме и на соседните земји и да придонесеме во извозот на технологија од нашата земја, бидејќи машината ја развиваме со Факултетот за електротехнички науки и мислиме дека ќе биде многу современо, модерно решение коешто ќе биде конкурентно и на регионалниот и на европскиот пазар“, кажа извршниот директор на „Пакомак“, Филип Ивановски.
Машината која ја иновира „Пакомак“ ќе му овомозможи на секој граѓанин да може да дојде и да пушти шишиња и лименки. На крајот од процесот граѓаните ќе можат со посебна апликација да наполнат поени на својот мобилен телефон, кои потоа ќе можат да ги користи за евентуално плаќање јавни услуги, за плаќање билети за јавен превоз, театар, филхармонија, супермаркет, за да им се намали сметката за комунален отпад, ќе постојат многу начини како да ги искористат поените. На самиот почеток ќе се почнеме со една или две опции за да се види функционалноста, а понатаму како ќе се идентификуваат проблемите, ќе се наоѓаат решенија за нивно надминување, по што е можно проширување на 20-тина опции кои секој граѓанин ќе може да ги користи. Граѓаните ќе имаат и одреден бенефит, затоа што покажуваат повисок степен на еколошка свесност и рециклираат.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Претставени новите правила за учество на пазарот на електрична енергија
Националниот оператор на пазар на електрична енергија – МЕМО ДООЕЛ Скопје, одржа презентација и јавна расправа за „Правилата за регистрација на учество на пазарот на електрична енергија и уредување на пазарот на билатерални договори“. На настанот беше презентиран и Извештајот за работа на МЕМО за тековната година.
На расправата присуствуваа претставници од Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини, Регулаторната комисија за енергетика, МЕПСО, ЕСМ, како и компании снабдувачи, трговци и производители на електрична енергија. Стручните тимови на МЕМО и раководството презентираа и беа отворени за дискусија со учесниците на настанот.
Управителот на МЕМО, Зоран Ѓорѓиевски, истакна дека во тековната година активно се реализираат зацртаните цели на Операторот, кој ги интегрира функциите поврзани со управување со пазарот на билатерални договори, интеграцијата на обновливите извори на пазарот на електрична енергија како и Македонската берза за електрична енергија.
„Расте бројот на компании кои тргуваат на домашната берза, како и истргуваната количина, што претставува показател за поголема ликвидност и транспарентност. Веќе 39 компании активно тргуваат и споредено со 2024 година забележуваме раст на истргуваната количина од 40%. До октомври годинава истргувани се над 1 TWh електрична енергија,“ истакна Ѓорѓиевски.
Тој додаде дека е забележан раст и во производството од обновливи извори кај 178 повластени производители, што го зголемува учеството на зелената енергија во националната енергетска структура. Воедно, значително расте и бројот на издадени Гаранции за потекло – од април до денес издадени се 127.907 гаранции.
Во делот на идните активности, Ѓорѓиевски најави дека се работи на воспоставување на пазар во тековниот ден (Intraday Market), кој се очекува да стане оперативен до крајот на вториот квартал од 2026 година, како и на подготовките за пазарно спојување со европскиот пазар.
Во однос на новите Правила за регистрација на учество на пазарот на електрична енергија и уредување на пазарот на билатерални договори, беше истакнато дека нивната цел е обезбедување ефикасен, конкурентен и финансиски одржлив пазар, заснован врз транспарентност и недискриминација, согласно законската регулатива од областа на енергетиката и обновливите извори.
Правилата ја утврдуваат целокупната организација, функционирање и регулирање на пазарот на електрична енергија, вклучувајќи ги условите, постапките, правата и обврските на сите учесници, начинот на тргување – домашно и прекугранично – како и уредувањето на набавките, евиденциите и односите со повластените и виртуелните производители.
Новитет во Правилата се воведувањето на Оператор на складиште и Агрегатор како нови учесници на пазарот на големо, согласно новиот Закон за енергетика. По јавната расправа следи процес на одобрување на Правилата од страна на Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги од јавен интерес.
Економија
Димитриеска-Кочоска: Есенскиот извештај на ЕК сигнал дека се движиме во позитивна насока
Есенските економски проекции на Европската комисија, кои што се објавени вчера, се јасен сигнал дека се движиме во позитивна насока, оценува министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска.
Во објава на Фејсбук наведува дека проекцијата за раст на македонската економија е зголемена за 2025 и 2026 година, што е потврда за стабилноста, издржливоста и довербата во нашите економски политики.
Како што стои во објавата во Извештајот е нотирано дека во првата половина од годината растот на БДП беше повисок од очекуваното, поддржан од инвестиции, приватна потрошувачка и подобрени извозни перформанси. Инвестициите во инфраструктурата и приватниот сектор се позиционираат како двигатели на растот во следните години, а стабилизирањето на инфлацијата дополнително ја зајакнува економската предвидливост. Дополнително, реализацијата на големите инфраструктурни проекти и спроведувањето на реформите од Планот за раст на ЕУ ќе имаат поголем придонес за уште побрз развој.
Како што пишува министерката ова се позитивни сигнали од ЕК коишто се силен поттик да продолжиме со одговорни политики што ја зајакнуваат економијата и го подобруваат животниот стандард на граѓаните.
„Како Влада и како Министерство за финансии, остануваме посветени на стабилни јавни финансии, фокусирани инвестиции и реформи што го забрзуваат економскиот развој“, истакнува министерката во објавата.
Имено, во Есенскиот извештај на Европска комисија (ЕК) проекцијата за економски раст за 2025 година изнесува 3,2% и истата е зголемена за 0,2 п.п. во однос на претходниот извештај. Исто така, проекцијата за 2026 година ЕК ја ревидираше нагоре, односно истата е зголемена на 3,3% и за 2027 година предвиден е раст од 3,3%.
Економија
Кузманоска: Домашните капитални инвестиции во 2026 година ќе бидат мотор за економскиот раст на земјата
Биљана Кузманоска, пратеничка од редовите на ВМРО-ДПМНЕ во Собранието, на денешната комисиска расправа за Предлог-буџетот за 2026 година порача дека Предлог-буџетот за 2026 година носи ред, мерливи резултати и стабилен економски раст, со силен фокус на инфраструктурата и инвестиции кои треба да отворат нови работни места.
,,Буџетот за 2026 година не е само финансиска рамка, тој е одраз на новиот начин на работа, на новата политика што ја ветивме, политика на одговорност, ред и чесност“, рече Кузманоска и додаде:
,,Воведуваме јасни прагови за реализација, и тоа не на хартија туку со мерливи рокови. До крајот на првиот квартал, 15% до вториот 40% до третиот 65% и најмалку 70% до 15 ноември“.
Кузманоска посочи дека фокусот на Предлог-буџетот за 2026 година е и инфраструктурата.
,,Фокусот е на инфраструктурата што ја поврзува Македонија. Патишта, железници, училишта, болници, локални проекти. Со овој буџет имаме реален раст и стабилност. Буџетот е поставен на реални и внимателни проекции. Раст на економијата од 3,8% проекти, инфлација стабилна на 2,5%, и дефицит кој е намален н 3,5% од БДП“, истакна Кузманоска.
Таа дополни дека во 2025 година Македонија имаше рекордни странски инвестиции, што според неа, покажува стабилност, а истакна и дека во 2026 година се очекува инвестициите заедно со домашните капитални вложувања да бидат мотор на економскиот раст и да отворат нови работни места.
,,Минатата година го достигна највисокото ниво на странски директни инвестиции во својата историја, над 1 милијарда евра. Тоа не се бројки, туку доказ дека инвеститорите гледаат стабилност, предвидливост и волја за работа. Во 2026 година, заедно со домашните капитални вложувања очекуваме инвестициите да бидат мотор што ќе го движи економскиот раст и ќе отвора многу нови работни места“, кажа Кузманоска.

