Економија
Јанкулоски: Прекумерната употреба на антибиотици кај животните завршува на нашата трпеза
Неконтролираната употреба на антибиотиците во ветеринарната медицина е ризик нивните остатоци и метаболити да завршат во производите од животинско потекло, а со тоа и на трпезата на потрошувачите, предупредува проф. д-р Деан Јанкулоски, раководител на Институтот за храна при Факултет за ветеринарна медицина – Скопје.
„Прекумерната и несоодветна употреба на антимикробни средства и недостигот на практики за контрола на инфекциите ја трансформираат антимикробната (АМО) во глобална закана за ветеринарното и јавното здравје. Употребата на антибиотиците во ветеринарната медицина влијае врз појава на АМО на некои сапрофитски и патогени микроорганизми, кои подоцна се наоѓаат во храната од животинско потекло“, вели проф. д-р Јанкулоски.

Според Јанкулоски, на тој начин, ние, потрошувачите, без да знаеме, сме изложени на остатоци на антибиотици, кои меѓу другите штетни ефекти може да влијаат врз појавата на АМО на микроорганизми нормално присутни во нашето тело. Но, истовремено сме изложени и на микроорганизми со АМО, кои, не знаејќи, ги внесуваме преку храната. Инфекција преку храната со овие патогени отпорни на антибиотици може да биде причина за сериозни алиментарни инфекции и интоксикации, кои поради невозможноста да се третираат со вообичаените антибиотици може да бидат причина за многу сериозни опасности за здравјето.
„Антимикробната отпорност е способност на микроорганизмот да се спротивстави на ефектите од антимикробните супстанции што се користат за нивно уништување, односно да одолеат на дејството на антимикробните средства, а посебно на антибиотиците. Отпорноста се појавува на 3 начини: природна отпорност, генетска мутација и преку трансфер на гени од други микроорганизми“, додава проф. д-р Јанкулоски.
Како што појаснува Јанкулоски, АМО се појавува поради разни причини, а како најчести се вбројуваат несоодветна употреба на антимикробни супстанции за терапевтски цели, употреба на антимикробни средства за нетерапевтски цели, загадување на животната средина со отпадоци од антимикробни средства (резидуум во екосистемот), континуиран развој на отпорноста во животната средина, зголемувањето на глобалната трговија со храна од животинско потекло и живи животни, кои го пропагираат ширењето на АМО во светот.
„Масовната употреба на антиобиотиците во ветеринарната и хуманата медицина претставува сериозен ризик за развој на АМО и потребна е итна интервенција поради сериозните последици од неуспешниот третман и смртни случаи, патолофизиолошки последици и финансиски трошоци. АМО е комплексен проблем, кој го афектира целото општество и врз него влијаат многу меѓусебно поврзани фактори. Но, за справување со АМО единечните и изолирани активности и интервенции имаат само ограничено влијание. Единствениот здравствен прирачник за борба против АМО – ‘Едно здравје’ претставува светска стратегија за проширување на интердисциплинарни соработка на национално и глобално ниво и комуникација во сите аспекти на здравствената заштита за луѓето, животните и заштитата на животната средина. Постигнатиот синергизам ќе ја унапреди здравствената заштита за 21 век, а со забрзување на откритијата во областа на биомедицински истражувања, ќе се подобри ефикасноста на ветеринарното здравство, бргу ќе се прошири базата на научни знаења и ќе се подобрат ветеринарната едукација и третманот на животните“, вели Јанкулоски.
Според него, актуелната состојба се чини дека е критична. Иако постои широка информираност и ефективна национална и меѓународната соработка, подигната е свеста на јавноста и надлежните државни служби, преземени се разни мерки, воведена е мониторинг-програма на АМО за коменсални и зоонотски микроорганизми кај животните од кои се произведува храна, па сепак АМО не се намалува.
„Од тука е значењето на докторите на ветеринарна медицина за рационална и правилна употреба на антибиотиците кај животните од кои се произведува храната и кај домашни миленици. Што ќе се случува со АМО во иднина, навистина е непознато. Опасноста од сè позачестена појава од мултирезистентни микроорганизми поради големите количества употребувани антибиотици е сè поголема. Но, со преземање сите препорачани мерки од надлежните служби, ветеринарната професија и информирањето на јавноста за рационалната употреба на антибиотиците можеби ќе успееме да одржиме исто ниво на АМО и да ја спречиме спречи појавата на мултирезистенцијата и да ги зачуваме антибиотиците за иднина. Останува фактот дека ветеринарната професија е клучна алка во борбата со отпорноста на микроорганизмите кон антибиотиците, но и потребата од заеднички институционален настап и стратегија со хуманата медицина“, тврди проф. д-р Јанкулоски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Се намалува цената на дизелот, на бензинот останува иста
Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,10 отсто во однос на одлуката од 27 ноември.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 1,220 отсто, кај дизелот за 3,302 проценти, кај екстра лесното масло за 2,323 и кај мазутот намалувањето за 4,403 отсто.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,0096%
Од 2.12.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 75,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 77,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 69,50 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 66,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 33,963 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 не се менуваат.
Малопродажните цени на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалуваат за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 0,902 ден/кг и сега ќе изнесува 33,963 ден/кг.
Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 2.12.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени.
Економија
Cyber Monday – експлозија на неверојатни понуди во Mint Store
Ако мислеше дека Black Friday беше спектакл – подготви се, затоа што Cyber Monday во Mint Store доаѓа со уште поголеми изненадувања и најмодерни уреди што ќе ти го направат секојдневието полесно, попаметно и многу повозбудливо!
Cyber Monday во Mint Store е тука за да ја претвори вашата листа со желби во реалност. Заборавете на досадните понеделници, овој е денот кога технологијата доаѓа до вас со цени кои ја кршат границата на разумното!
Телефони што ја освоија 2025: Samsung S25 и iPhone 17 Pro
Кога се работи за премиум смартфони – има два незаменливи шампиони:
- Samsung S25 – за сите што сакаат супер камера, супер брзина и супер дизајн.
- iPhone 17 Pro – за оние што не прават компромис со перформанси, стил и елеганција.
И најдобриот дел?
И двата можеш да ги земаш до 36 рати, така што твојата нова технологија не мора да ја чека следната плата.
Cyber Monday е совршениот ден за техно надградба.
Tesla 50” – Голем екран, поволна цена, 0% камата
Време е за нов телевизор? Или само сакаш подобра слика за твоите серии, филмови или фудбалски дербија?
Во Cyber Monday понудата те чека Tesla 50” телевизор по неверојатна акциска цена од 22.000 денари, но тоа не е сè – можеш да го земеш и на 4 рати со 0% камата!
Тоа значи: нула грижи, нула камата, нула причини да го одложуваш апдејтот во дневната соба.
Лаптопи за секој твој план: MacBook Air 13.6” и HP 8C9Q5EA
Работа, факултет, или креација – што и да правиш, вистинскиот лаптоп секогаш прави разлика.
Овој Cyber Monday, Mint Store носи две врвни опции:
- Apple MacBook Air 13.6’’ – лесен, мощен, идеален за креативци и професионалци.
- HP 8C9Q5EA – супер перформанси по супер цена за секојдневни задачи, учење и работа.
И двата модели може да ги земеш на 4 рати со 0% камата, што значи дека твојот нов лаптоп доаѓа без дополнителни трошоци, само чиста вредност.
Зошто Cyber Monday во Mint Store?
- Ултра поволни услови
- Флексибилно плаќање на рати
- Најнови модели на телефони, лаптопи и телевизори
- Ограничени количини – најбрзите добиваат најдобри зделки!
Не чекај. Cyber Monday е само еднаш годишно!
Cyber Monday започнува и Mint Store е местото каде најдобрите tech deals стануваат реалност. Затоа што Cyber Monday кај нас не е само уште еден ден – туку искуство. Повеќе избор, подобри понуди, лесно плаќање на рати и услуга што е секогаш тука за тебе.
Подготви се. Избери паметно. Уживај во неверојатните понуди овој Cyber Monday.
(ПР)
Економија
Гувернерот Славески во работна посета на Банката на Англија
Гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, оствари работна посета на Банката на Англија во Лондон, заради засилување на билатералната соработка и за размена на експертски искуства со една од најстарите и најзначајни централни банки во светот.
Во текот на посетата, гувернерот Славески оствари повеќе работни средби со високи претставници на Банката на Англија, меѓу кои и со гувернерот Ендрју Бејли.
„Особено значаен дел од агендата беа активностите поврзани со управувањето со златните резерви. Во тој контекст, беше организирана посета на трезорот на Банката на Англија, каде што Народната банка ги чува резервите во монетарно злато, заради подобро запознавање и увид во оперативните процедури за чување и ракување со монетарното злато, сигурносната заштита и во можностите коишто Банката на Англија ги нуди за пристап до пазарот за злато во Лондон, како најголем светски пазар преку шалтер на овој благороден метал“, соопштија од Народната банка.
Гувернерот одржа и работни средби со главниот економист на Банката на Англија, Хју Пил, и со заменик-гувернерката Сара Бриден. На средбите се разговараше за актуелните предизвици во спроведувањето на монетарната политика и за технолошките иновации во секторот на финансии.
Посетата беше во организација на Центарот за студии од областа на централното банкарство (CCBS) при Банката на Англија.

