Економија
АЕК ќе спроведува физибилити-студија за влијанието на 5Г-мрежата врз здравјето на луѓето
Агенцијата за електронски комуникации набргу ќе распише меѓународен тендер за избор на компанија што ќе изработи физибилити-студија за влијанието на 5Г-мрежата врз здравјето на луѓето како основ за натамошните чекори што ќе се преземат поврзани за развој на 5Г-мрежата во земјата.
На овој начин се очекува да се расчистат многу дилеми шот постојат во јавноста за новата генерација широкопојасни мобилни мрежи.
„Во светот се спроведени стотици научни истражувања на тема за влијанието на 5Г-технологијата врз здравјето на луѓето и напишани се илјадници научни статии, што го прави прашањето за штетноста на електромагнетното зрачење една од најистражуваните теми во науката на глобално ниво. Мислењето на релевантни меѓународни експерти и институции е дека доколку се почитуваат препорачаните гранични вредности, електромагнетните полиња што ги користи оваа технологија не претставуваат опасност за здравјето на луѓето. Односно, природата на зрачењето генерирано од базните станици и мрежните терминали 5Г е идентично со онаа на мрежите од претходната генерација. Сепак, и покрај ваквите студии, ние сакаме да обезбедиме сопствена студија, која не само што ќе влијае на понатамошните чекори што ќе ги преземаме туку веруваме дека ќе има значење при градење сеопфатен консензус за потребата од развој на новата технологија во Северна Македонија“, вели Сашо Димитријоски, директор на АЕК.
Петтата генерација мобилни системи вклучува употреба на радиобранови во одредени фреквенции, првично слични или малку повисоки од фреквенциите што се користат за постојните 4Г-мобилни мрежи. Овие радиобранови емитуваат нејонизирачко зрачење, што е помалку штетно од јонизирачкото.
Светската здравствена организација (СЗО) на својата официјална веб-страница наведува дека до денес, и по многу истражувања, никакви штетни ефекти врз здравјето не се каузално поврзани со изложеноста на безжичните технологии. Основа за ова е ставот и студиите на Меѓународната комисија за заштита од нејонизирачко зрачење (ICNIRP), која е независна научна комисија формирана од Меѓународната асоцијација за заштита од радијацијата, со цел заштита на луѓето и околината од радијација. СЗО ја признава оваа организација како референца за сите прашања поврзани со радиофреквенциите и здравјето на луѓето.
Европската комисија има донесено акциски план за 5Г, според кој, до 2020 година, барем во еден поголем град во секоја земја членка на ЕУ треба да бидат воведени 5Г-комерцијални мрежи, а до 2025 година овие мрежи треба да бидат достапни до сите урбани подрачја и поголеми транспортни линии.
Моментното ниво на имплементација на 5Г-мобилните мрежи во Европа е ограничено во неколку земји. Во Германија, „Водафон“ и „Дојче телеком“ имаат делумно покривање само во неколку поголеми градови, како Берлин, Франкфурт, Хамбург, Минхен и други. Во Ирска, Италија, Романија и во Велика Британија ситуацијата е слична.
Во нашата земја, слично како и во другите европски земји, се спроведуваат првични тестирања на мобилните 5Г-мрежи. „Македонски телеком“ и „А1“, кои поседуваат привремени одобренија за тестирање на 5Г-мрежи, веќе ги направија првите тестирања. Притоа АЕК спроведе и мерења на нејонизирачко зрачење со цел да се види придонесот на новата 5Г НР-технологија од тест-мрежата на „Македонски телеком“.
Во меѓувреме, АЕК подготви и нов план за намена на радиофреквенциските опсези за кој е во тек јавната расправа, која ќе трае до средината на идниот месец. Радиофреквентниот спектар потребен за воведување 5Г-мобилни мрежи во Северна Македонија е слободен, а се планира тогаш кога ќе биде одлучено, предвидените опсези за 5Г-мобилни мрежи да бидат издадени на јавен тендер, каде што операторите ќе може сами да учествуваат во определувањето на комерцијалната вредност на радиофреквенциските опсези преку јавно наддавање.
За целата постапка, неопходно е да се направат и измени на Законот за електронските комуникации во поглед на усогласување на делот што се однесува на сајбер-безбедноста со стандардите утврдени за земјите членки на НАТО.
„Ние секако можеме многу бргу да распишеме тендер за доделување фреквенции за развој на 5Г, но тоа нема да вреди ако нема кој да се пријави и да се наддава за овој фреквентен опсег. Едноставно, потребно е операторите да бидат мотивирани да инвестираат во 5Г-мобилни мрежи, a услов за тоа е да има значително поголема побарувачка за побрз пристап до интернет од страна на корисниците на мобилните електронски комуникациски услуги. Во моментот кај нас не постои доволна искористеност на постојните мрежи (3Г и 4Г) за да е неопходно итно инвестирање во нови технологии за побрз пристап до интернет, a слично е и во многу европски земји“, истакнува Димитријоски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Денеска почнува Глобалната недела на парите 2024: „Заштитете ги вашите пари, обезбедете ја вашата иднина“
Народната банка, Министерството за финансии, Комисијата за хартии од вредност, Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување и Агенцијата за супервизија на осигурувањето, во соработка со асоцијациите и институциите од приватниот и граѓанскиот сектор коишто се активни во доменот на финансиската едукација, од денеска до 24 март, дванаесетта година по ред, ја одбележуваат Глобалната недела на парите. Глобалната недела на парите традиционално се одбележува преку предавања и објавување едукативни материјали од областа на финансиите.
Темата на која е посветена годинешната Глобална недела на парите е: „Заштитете ги вашите пари, обезбедете ја вашата иднина“ (Protect your money, secure your future), којашто се однесува на безбедното управување со парите и јакнењето на свеста за потенцијалните ризици во финансискиот сектор и заштитата на личните финансии. Таквите ризици вклучуваат финансиски измами, вклучително и сомнителни пораки (фишинг), измами при купување преку интернет, како и ризици поврзани со приватноста на податоците, како што е кражбата на идентитетот. Најчесто младите се жртви на финансиски измами, поради нивниот постојан допир со технологиите и пониската информираност за можните опасности при користењето на современата технологија и современите начини на плаќања за обезбедување нови финансиски производи и услуги. Оттаму, темата на овогодишната Глобална недела на парите ги поттикнува младите луѓе да гледаат подолгорочно и да бидат претпазливи при носењето финансиски одлуки и користењето на современите технологии.
Во рамките на одбележувањето на Глобалната недела на парите, Народната банка ќе организира повеќе предавања за учениците од основните и средните училишта. Народната банка организациски го поддржува и националниот натпревар на Европскиот квиз на парите 2024 година, којшто ќе се одржи за време на Глобалната недела на парите.
Во меѓународни рамки, Глобалната недела на парите се одбележува од 2012 година, со единствен прекин во 2020 година поради пандемијата, во организација на Организацијата за економската соработка и развој (ОЕЦД). Оваа глобална иницијатива, којашто досега се одбележува во повеќе од 176 земји во светот и со која се опфатени 60 милиони деца и млади, ја подигнува свеста кај младите за финансиската едукација и нивните знаења за парите, штедењето, вработувањето и претприемаштвото. Повеќе информации за Глобалната недела на парите се достапни на врската: www.globalmoneyweek.org
Економија
Ковачевски: Направивме многу, но тоа не е доволно, со новата програма до 600 евра минимална и над 1000 евра просечна плата
7 години се прилично долго време. Низ тие 7 години, СДСМ направи многу добри работи. Минималната плата денес е над 370 евра, просечната плата е над 650 евра, иако ветивме 500. Пензиите се во просек за 6000 денари повисоки, и континуирано ќе растат. Сѐ се тоа двојно и ли тројно зголемени показатели. Невработеноста ја преполовивме. – истакна претседателот на СДСМ Димитар Ковачевски на отворањето на промотивниот штаб на СДСМ во Битола.
Ние нашите планови, а и ветувања, ги исполнуваме. Ние даваме сѐ од себе да ги исполниме и очекувањата на граѓаните. Исто како што ги дадовме сè од себе за да им помогнеме на граѓаните и фирмите полесно да се справат со сите предизвици. Во најтешката криза, преку антикризните мерки помогнавме да не се почувствува ценовниот шок, се потрудивме зголемувањето на цената на струјата никој да не ја почувствува – рече Ковачевски
Никого не оставивме сам. Постојано бевме на терен, бевме рамо до рамо со граѓаните. За три години преку антикризни мерки обезбедивме помош од 2,6 милијарди евра. Го заштитивме стандардот на граѓаните. Дадовме сѐ од себе во Македонија да се живее подобро отколку пред седум години. Направивме храбри и вистински чекори и резултатите се и видливи. – истакна Ковачевски
-Но, тоа не е доволно. И јас сум дел од граѓаните, знам што се случува, знам дека сето ова и треба, а и може да е подобро. Затоа што се уште има граѓани чие секојдневие е многу тешко, кои не можат целосно да им обезбедат сѐ што им треба за нивните деца. Затоа, велам, и може и треба мора да направиме повеќе. Мора да направиме да е подобро – посочи Ковачевски
-Програма на СДСМ ќе биде пример за тоа како треба да се работи за да се обезбеди повисоки плати и пензии, посилна економија, подобро образование и здравство, конкурентно земјоделство. Програма за сите – за младите, за пензионерите, за земјоделците, за стопанството, за работниците. Програма со која предвидуваме сериозни и издржани проекции кои ќе донесат економски раст и развој. – рече Ковачевски
Како што предвреме го исполнивме ветувањето 500 евра просечна плата, така и во наредниот мандат ќе обезбедиме просечна плата од над 1000 евра и минимална плата од 600 евра. Поддршката за компаниите ќе е најмалку 50% повисока од сегашните рекордни 100 милиони евра, а земјоделците ќе може да сметаат на нови, зголемени 750 милиони евра субвенции – порача Ковачевски на отворањето на промотивниот штаб на СДСМ во Битола.
Економија
Ангеловска-Бежоска: Со соодветна монетарна политика, инфлацијата се сведе на 3%, но потребна е внимателност
Преземените монетарни мерки, заедно со намалувањето на цените на храната и на енергентите на светските берзи, се факторите коишто влијаеа инфлацијата во нашата земја да се сведе на 3%, што е под просекот на земјите во Југоисточна Европа (ЈИЕ). Сепак, иако ценовните притисоци се намалуваат и инфлацијата е во постојан пад, имајќи предвид дека и натаму постои неизвесност, неоходна е претпазливост и внимателен пристап при водењето на макроекономските политики, посочи гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, говорејќи на тркалезна маса во рамки на Регионалниот состанок на гувернери на централни банки, кој се одржа во Сплит, Хрватска.
Иако инфлаторниот шок е глобален феномен, кој ги погоди сите економии, сепак тој се манифестираше со различен интензитет во различни економии. И во самата ЕУ имаше голема разлика при што просечната инфлација во 2022 година се движеше од 5,9% во Франција, до 19,4% во Естонија. Кај нас просечната инфлација изнесуваше 14,2% и беше над просекот од земјите во ЈИE (11,7%). Притоа и инфлацискиот диференцијал во однос на ЕУ се зголеми како одраз на повеќе фактори, вклучително и повисокo учество на храната и енергијата во потрошувачката кошничка, големата увозна зависност и енергетската неефикасност (трошиме три пати повеќе енергија за производство на единица БДП), видот и интензитот на мерките, како и растот на профитабилноста на корпоративниот сектор на што упатува и анализата на Светска банка.
Сепак, од крајот на 2022 година, инфлацијата кај нас забавуваше со побрза динамика од ЕУ со што јазот помеѓу домашната инфлација и онаа во ЕУ речиси се исцрпи, а е пониска и од просекот во ЈИЕ. „Намалувањето на инфлацијата на 3% се должи на падот на цените на храната и на енергијата на меѓународните пазари, одредено намалување на енергетската увозна зависност со раст на домашното производство на енергија во 2023 година, како и монетарното затегнување“, посочи Ангеловска-Бежоска. Гувернерката истакна дека покрај неизвесноста поврзана со движењето на светските цени на примарните производи, регионот се соочува и со уште еден ризик, а тоа е растот на платите на кој што мора будно да се внимава.
На тркалезната маса на која говореше гувернерката Ангеловска-Бежоска, дискутираа и гувернерите на централните банки на Хрватска, Борис Вујчиќ, на Словенија, Боштјан Васле, на Црна Гора, Ирена Радовиќ, како и вицегувернерот на Босна и Херцеговина, Жељко Мариќ. На настанот свое излагање имаше и Алфред Камер, директор на Одделот за Европа при Меѓународниот монетарен фонд.