Економија
Ангеловска-Бежоска: Со поголема вклученост на жените до поголем потенцијал на економиите

Во Годишниот извештај за индексот на родова еднаквост во финансиските институции, којшто вчера го објави британскиот тинк-тенк ОМФИФ, е објавено специјално излагање на гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, како претставник на централнобанкарската заедница.
Во излагањето, таа се осврнува на значењето на родовата еднаквост за продуктивноста и остварувањата на економиите, коментирајќи ги и актуелните состојби на глобален план.
Ангеловска-Бежоска пoсочува дека половина од работоспособното население во светот се жени, но само 50% од нив учествуваат во работната сила. Притоа, нагласува дека разликите во пристапот до образование, здравствената заштита, финансиите и технологијата, законските права и социјалните и културните фактори, се ограничувачки фактор за остварување на целосниот потенцијал на жените. Истовремено, во излагањето е напоменато и дека пандемијата создаде дополнителни предизвици за жените, имајќи ја предвид нивната релативно голема вклученост во најпогодените сегменти на економијата.
„Нееднаквите можности за жените доведуваат до помала продуктивност и помал раст на економиите. Се проценува дека економската загуба се движи од 10% од БДП во напредните економии до повеќе од 30% во земјите со низок доход. Ова не треба да нѐ изненади, бидејќи истражувањата укажуваат дека поголемата активна присутност на жените на пазарот на трудот носи економски придобивки.“ – истакнува гувернерката, притоа упатувајќи и на попретпазливото постапување со ризиците, промислувањето и прагматизмот – особености коишто во истражувањата и анализите се поврзуваат со придонесот на активностите на жените во економиите.
Како што е наведено во Извештајот, само 18 централни банки на глобално ниво се предводени од жена, а само кај 16% од централните банки, во нивниот совет или во одборот или комитетот за монетарна политика членува жена.
Ангеловска-Бежоска посочува дека во нашата централна банка, жените сочинуваат 57,7% од тимот, а дека жени се на 68,4% од раководните позиции, вклучително и две вицегувернерки. Притоа, таа нагласува дека ваквата полова структура на тимот се должи на политиката на централната банка којашто се заснова на остварувања и вештини на професионалците коишто го сочинуваат тимот.
„Зајакнувањето на можностите за жените значи обезбедување еднаков и непречен пристап до образование и финансии и ослободување од културни и социјални бариери.“ – нагласува гувернерката, упатувајќи и на согледувањата на претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во Стратегијата за родова еднаквост на Европската комисија за периодот 2020-2025 година.
Во завршницата на излагањето, Ангеловска-Бежоска порачува: „Уверена сум дека со поддршка и еднаков пристап, жените ќе ги зголемат потенцијалот на економиите и благосостојбата во општеството.“
Инаку, Извештајот на ОМФИФ укажува дека помалку од 1% од водечките глобални финансиски институции имаат остварено родова рамнотежа. Само 2,2% од финансиските институции во глобални рамки имаат постигнато ниво на индексот што покажува дека институцијата е близу до постигнување полова рамнотежа во тимот.
Заклучоците од презентираниот индекс, како што соопштија вчера и од ОМФИФ се јасни: недостатокот на родова рамноправност во финансискиот сектор е структурен, постојан проблем, без разлика дали е во јавниот или приватниот сектор. Потребни се прогресивни политики за да се поправи историската недоволна застапеност на жените и да се изедначат можностите во просторот за делување и деловно остварување.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Од полноќ нови цени на горивата

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија донесе одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,32 % во однос на одлуката од 21.7.2025 година.
Од 29.7.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 74,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 76,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 70,50 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 70,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 39,412 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, како и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се намалуваат за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалува за 0,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 0,746 ден/кг и сега ќе изнесува 39,412 ден/кг.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 2,449%, кај дизелот за 1,961%, кај екстра лесното масло за 1,301% и кај мазутот намалувањето е за 2,017%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,489%.
Економија
Владата ветува дека за околу 2,5 милиони евра ќе се зголеми буџетот за поддршка на мали бизниси

Министерството за економија и труд бара, а Владата ќе го зголеми буџетот за поддршка на бизнисите при самовработување. За околу 2,5 милиона евра ќе се зголеми буџетот за поддршка на мали бизниси, изјави во Прилеп Марјан Ристески, заменик-министер за екномија и труд.
За проектите за самовработување од пет, буџетот ќе се зголеми на 7,5 милиона евра. Ова зашто е огромен интересот на трите огласи на Агенцијата за вработување за најатрактивната мерка во обемниот оперативен план за вработување со кој се опфатени 40 проценти млади луѓе. На огласите има околу 6 000 пријави. Наместо 1.750, државата ќе поддржи 2.600 лица кои ќе почнат свој бизнис, најави Ристески. Министерството за економија и труд на наредната владина седница ќе побара уште пари.
-Според тоа, како Министерство, како предлог, заедно со АВРМ побаравме и очекуваме од Владата прелокација на финансиски средства на наредната владина седница. Очекуваме да се издвојат нови 300 милиони денари кои ќе бидат употребени за оваа најатрактивна мерка, мерката за самовработување. Со тоа бројката би се зголемила на 2 600 лица кои би отвориле сопствен бизнис, претежно млади луѓе до 29 години, но ќе ги опфати и сите активни баратели на работа и над 29 години. Да напоменам дека оваа мерка ќе биде поддржана и со плус 160 милиони денари кои се обезбедени со ребалансот на буџетот. Или, вкупно, овие мерки ќе бидат поддржани со зголемен буџет од над 7,5 милиона евра, изјави Ристески.
Што се однесува до потрошувачката кошничка и нејзиното пресметување, како точка ќе се најде на дневен ред на Економско-социјалниот совет (ЕСС). Од тоа ќе зависи какви мерки ќе преземе Владата. Ристески се надева дека ЕСС ќе биде свикан до крајот на наредната недела.
-Досега интензивно работеше комисијата за одредување на репрезентативност, формирана пред неколку месеци. Меѓуртоа, поради летните одмори, малку беше пролонгирано, но е завршено броењето од синдикатите кои треба да добијат реперзентативност во текот на овој период и се надевам дека до крајот на наредната недела, ќе биде официјално свикан Економско-социјалниот совет со дневен ред. Една од дискусиите ќе биде стапката на инфлација, заштита на животниот стандард и можноста дали и понатаму ќе се одредуваат нови мерки или не. Ние ја следиме ситуацијата и сето тоа ќе биде и сето што ќе биде донесено ќе биде во договор на сите страни кои учествуваат во Економско-социјалниот совет, односно со еден заеднички трипартитен договор, изјави Ристески.
Економија
Исплатени 99.743.746,00 денари кон 1.865 лица за предадени јаболка

Денеска се исплатија 99.743.746,00 денари кон 1.865 лица од подмерка 1.9 за јаболка предадени кај регистрирани откупувачи или регистрирани преработувачки капацитети, од Програмата за финансиска поддршка во земјоделството за 2024 година, извести Министерството за земјоделство.
Од таму најавуваат дека продолжува поддршката кон производителите на јаболка.