Економија
Анѓушев: Владата активно работи на зголемувањето на производството на електрична енергија од обновливи извори
Енергетската транзиција не е само тренд, таа претставува реалност и потреба, а секоја земја поединечно, но и сите земји од регионот заедно треба да спроведуваат активности во насока на побрза реализација за истата, во интерес на стопанството и граѓаните, истакна вицепремиерот за економски прашања, Кочо Анѓушев, говорејќи на панелот „Енергетската транзиција во светот и регионални предизвици во пристапувањето кон глобалниот тренд“, во рамките на Вториот македонски енергетски форум, кој денес и утре се одржува во хотел „Изгрев“ во Струга.
Вицепремиерот нагласи дека во периодот помеѓу двата форума, Владата на Република Северна Македонија спроведе повеќе активности со кои реформите во енергетскиот сектор, кои беа забавени, значително се забрзаа и се овозможи реализација на повеќе проекти во енергетиката со цел да се зголеми производството на електрична енергија од обновливи извори. Тој додаде дека и преку Законот за енергетика, усвоен во мај 2018 година и преку Стратегијата за енергетика, која е во фаза на подготовка и ќе ги опфати наредните 20 години, силно се поддржува транзиција од конвенционално производство на електрична енергија кон еколошко производство, односно зголемување на производството на електрична енергија од обновливи извори.
„Преку Законот за енергетика и воведувањето на ‘Премиум’ се овозможува изградба, а со тоа и значително зголемување на производство на електрична енергија од обновливи извори, особено од сонцето, ресурс кој Северна Македонија го има во изобилство. Наскоро ќе биде објавен првиот јавен повик за изградба на фотоволтаични централи со вкупна инсталирана моќност од 62 MW, од кои 35 MW ќе бидат на државно земјиште и 27 MW на приватно земјиште. Владата максимално ќе им помогне на инвеститорите кои на јавниот повик ќе бидат избрани за изградба на фотоволтаични централи на државно земјиште, со уредување на градежното земјиште, асистирање во административните постапки и асистирање за обезбедување приклучок кон дистрибутивната мрежа, со што ќе се забрза процесот на изградба. Во наредниот период ќе бидат изградени фотонапонски електрани со инсталирана моќност од вкупно 200 MW, а доколку се земат предвид и ветерните електрани, малите хидроелектрани и други видови на обновливи извори, вкупната инсталирана моќност се очекува да достигне до 350 MW, што е значително повеќе од она што во моментов располага Република Северна Македонија“, подвлече Анѓушев.
Покрај заменик-претседателот на Владата задолжен за економски прашања, Кочо Анѓушев, на панелот зборуваа и Јанез Копач, директор на Секретаријатот на Енергетската заедница, Џавид Зариќи, заменик-министер за економски развој на Република Косово, и г. Марко Радуловиќ, генерален директор во Директоратот за енергетска ефикасност во Министерството за економија на Црна Гора.
Директорот на Секретаријатот на Енергетската заедница, Јанез Копач, истакна дека е задоволен од реформите што се спроведуваат во енергетскиот сектор во Република Северна Македонија и подвлече дека нашата земја е една од најактивните во последниот период во ова поле. Тој додаде дека процесот на декарбонизација во земјите на Европската Унија активно се спроведува и дека сите земји треба да го следат тој тренд.
„Создаваме иднина за наредните генерации, оние земји кои го спроведуваат процесот на декарбонизација во иднина ќе се сметаат за развиени земји, додека оние кои тоа не го прават, ќе се сметаат за помалку развиени“, рече Копач.
Заменик-министерот за економски развој на Република Косово, Џавид Зариќи, нагласи дека Владата на оваа земја исто така е посветена на енергетската транзиција која ќе се спроведува преку рехабилитација и модернизирање на постоечките енергетски капацитети, изградба на нови еколошки прифатливи капацитети и со подигнување на енергетската ефикасност. Тој подвлече дека Владата на Косово има донесено одлука за изградба на нова електрична термо централа, „Ново Косово“, која ќе произведува електрична енергија во согласност со еколошките стандарди, инвестиција од 1,3 милијарди евра, како и одлука за рехабилитација и модернизација на термоелектраната „Косово Б“, инвестиција од околу 300 милиони евра.
Претставникот на Министерството за економија на Црна Гора, Марко Радуловиќ, подвлече дека Владата на оваа земја вложува големи средства во енергетската ефикасност, а нагласи дека очекува до крајот на 2019 година, дури 61% од вкупната произведена електрична енергија да биде од обновливи извори, од кои над 50% од хидроелектрани.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Америка го продолжи рокот за купување странски средства на рускиот „Лукоил“
Соединетите Американски Држави го продолжија рокот за завршување на преговорите за купување странски средства на руската нафтена компанија „Лукоил“ до 17 јануари, објави Министерството за финансии.
Според општата дозвола на Канцеларијата за контрола на странските средства (OFAC) при Министерството за финансии на САД, договорот за купопродажба може да се склучи до 17 јануари 2026 година.
Продолжувањето на рокот се однесува само на трансакции чие спроведување е експлицитно условено од добивање посебна дозвола од Канцеларијата за контрола на странските средства, се наведува во дозволата.
На крајот на октомври Министерството за финансии на САД воведе санкции врз „Лукоил“ и “Роснефт“ со образложение дека сака да го ограничи буџетскиот капацитет на Русија за финансирање на војната во Украина.
Неколку дена подоцна, „Лукоил“ објави дека има намера да ги продаде своите странски средства потврдувајќи дека прифатил понуда од швајцарскиот мултинационален трговец со суровини „Гунвор“.
На почетокот на ноември „Гунвор“ ја повлече понудата откога Вашингтон сигнализира дека нема намера да му додели лиценца за бизнис.
На средината на минатиот месец, американското Министерство за финансии, преку Канцеларијата за контрола на странските средства, го продолжи рокот за склучување на договорот за продажба на средствата на „Лукоил“ до 13 декември.
Меѓународната филијала на „Лукоил“, со седиште во Виена, поседува рафинерии во Бугарија, Романија и во Холандија, акции во нафтени полиња во Казахстан, Узбекистан, Ирак, Мексико, Гана, Египет и во Нигерија, како и мрежа на бензински пумпи во 20 земји, вклучувајќи ја Македонија. Вредноста на меѓународните средства на рускиот нафтен гигант се проценува на речиси 22 милијарди долари, објавува „Ројтерс“.
Според извори и медиумски извештаи, голем број компании изразиле интерес за купување на средствата на „Лукоил“, вклучувајќи ги американските нафтени гиганти „Шеврон“ и „Ексон мобил“ и инвестициската фирма „Карлајл“, како и Националната нафтена компанија во Абу Даби и конгломератот „Интернешнл холдинг компани“ од Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ).
Според неименувани извори, унгарскиот МОЛ исто така го искажал својот интерес за купувањето на американските претставници, првенствено за рафинериите и бензинските пумпи на „Лукоил“ во Европа, како и за удели во наоѓалишта во Казахстан и Азербејџан.
Економија
Божиновска: Праведната транзиција ќе успее само ако ја водиме заедно
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, учествуваше на Националниот настан за вмрежување на Локалните економско-социјални совети, каде што уште еднаш ја потврди силната определба на Министерството да работи отворено, во соработка и директен дијалог со сите засегнати страни.
„Транзицијата мора да донесе подобар живот за сите нас. А тоа е можно само ако сме отворени, достапни и ако работиме заедно. Министерството е партнер за секоја општина, секоја организација, секој работник и секоја компанија што носи иницијатива. Можете да ни се обратите во секој момент“, изјави министерката Божиновска.
Локалните економско-социјални совети – се платформа којашто ги обединува општините, синдикатите, бизнис-заедницата, граѓанските организации и институциите во процесот на праведната енергетска транзиција.
„Ако не работиме заедно, ако работниците, општините, локалниот бизнис и граѓанските организации не се во процесот – тогаш процесот нема да успее. Многу е едноставно“, истакна Божиновска.
Божиновска се осврна и на Инвестициската платформа за праведна енергетска транзиција, која веќе функционира и создава можност за финансирање на локални проекти:
„Со тоа се отвора реален простор за инвестиции што ќе ја придвижат транзицијата напред. Но мора, сите вклучени чинители, посебно општините, да се поодговорни, да се понудат реални издржани проекти за да ги користиме средствата ефикасно. Нашата задача е да обезбедиме јасна политичка насока, координација меѓу институциите и поддршка за квалитетни локални проекти. Ние не сакаме транзиција само на хартија. Сакам секоја општина да има шанса да развие проект, секој работник да има пристап до нови можности, а секоја заедница да почувствува дека ова е процес што создава вредност — не страв. Затоа сме тука, затоа сме отворени“, додаде Божиновска.
Економија
Петкоска: 32 милиона 260 илјади денари повеќе во буџетот за промоција и поддршка на туризмот и културата
Буџетот е крвната слика на државата, стратешки документ во кој се насликани приоритетите на граѓаните. Сите знаеме дека закрепнувањето на економијата е најважната работа која влијае врз животниот стандард, рече пратеничката од ВМРО-ДПМНЕ, Лидија Петкоска на денешната собраниска седница на која се дискутира за Предлог-буџетот за 2026 година.
За жал, посочи Петкоска, поминавме години кога и небото не беше граница за висината на јавниот долг, а дното на буџетската дупка немаше крај, но за среќа денес говориме за стабилизирање на јавните финансии со, буквално, воена дисциплина при трошењето на народните пари.
„Инвестициите, инфраструктурните проекти, поддршката на приватниот сектор, како и транспарентноста и отчетноста во работата кои веќе станаа препознатливи и видливи во работењето на Владата, ми даваат за право, конечно да бидеме горди на фактот што после долги години говориме за последователен економски раст. Денес имаме реални инвестиции, а не трансфери кои завршуваа за исплати на плати. Денес имаме држава што инвестира и Влада што знае што прави, затоа што за оваа Влада зборот навистина има тежина“, истакна Петкоска.
Во своето излагање, таа истакна дека ќе се задржи на делот од Буџетот за следната година, што се однесува на растот и развојот на македонскиот туризам.
„Во Буџетот за 2026 година туризмот добива 32 милиони 260 илјади денари повеќе, за промоција и поддршка на културата и туризмот. Секако, средствата за туризам сè уште не се доволни, но сепак, зголемувањето на средствата е охрабрувачки правец во интерес на целокупниот македонски туризам“, рече Петкоска.
Додаде дека туризмот никогаш не стои сам, посочувајќи дека тука се патиштата, културата, дигитализацијата и општинскиот развој, се неговата вистинска инфраструктура.
„Па така од огромна важност е да се напомни дека имаме 40,5 милијарди денари капитални инвестиции за 2026 година, средства во кои спаѓаат патна и комунална инфраструктура, железничка инфраструктура, поддршка на општините, културна заштита и т.н. Секој пат што се гради, секој локален проект што се финансира, секоја подобрена инфраструктурна точка, директно го зголемува туристичкиот потенцијал, бидејќи туризмот е резултат на инвестиции во инфраструктурата“, подвлече Петкоска.

