Економија
Анѓушев: Лани реализирани над 110 милиони евра инвестиции и отворени над 2100 работни места

Заменикот на претседателот на Владата задолжен за економски прашања, Кочо Анѓушев и министерот за економија, Крешник Бектеши, одржаа прес конференција за одлуките на Владата во врска со склучување на договори со 171 домашна компанија кои аплицирале за користење на мерките по Законот за финансиска поддршка на инвестициите, којшто е донесен во мај 2018 година.
Вицепремиерот Анѓушев потсети дека оваа година се извршени измени и дополни на Законот за финансисика поддршка на инвестициите со кои е зголемен опфатот на компании кои имаат можност да аплицираат за државна поддршка согласно Законот. Сега, за мерките од овој Закон, може да аплицираат и компаниите од ИТ индустријата, компании кои се занимаваат со преработка на земјоделски производи и не добиваат поддршка од ИПАРД програмата, градежни компании кои реализираат инвестиции во производствени процеси, како и сите други компании кои инвестираат во производство, без разлика како се регистрирани. Оваа година вкупно се донесени одлуки за потпишување на договори со 171 компанија, што е речиси двојно повеќе од 2018 кога тој број изнесуваше 97, додека вкупните инвестиции кои овие компании ги наведуваат во своите бизнис планови за наредниот период до 5 години надминуваат 230 милиони евра и предвидуваат вработување на околу 4500 лица.
„Во 2019 година, како никогаш досега, издвоени се средства од буџетот за поддршка на економијата и тоа во висина од 55 милиони евра, кои ако се споредат со претходната година кога изнесуваа од 40,7 милиони евра, претставува раст за 37%. Не сакам да споредувам со тоа што било поддржано директно во компаниите претходните години, особено во македонските компании каде што поддршката до 2017 година беше 0 или многу мала, односно занемарувачка, претставена преку мали програми, но не вака интензивна и рамноправна за сите компании во нашата држава без разлика дали се домашни или странски.
Сето ова, сета оваа индустријализација, сите овие ефекти од овој закон предизвикаа раст на БДП од 3,6% во првата половина од годината, односно раст од 4,1% во првиот квартал на 2019 и раст од 3,1% во вториот квартал на годинава, а очекуваме и во третиот квартал исто така добри бројки.
Воедно, ако се спореди периодот од јануари до септември 2019 година во споредба со истиот перид во 2018 година, бележиме раст од 5,6% на индустриското производство од кои само во последните месеци се гледа забрзан раст и тоа во август 2019 наспроти август 2018 година – 9,8% и септември 2019 наспроти септември 2018 година – 6,1%. Извозот од државата расте со стапка од 14%, невработеноста како резултат на ова, се разбира, паѓа. Се вработија 54.000 граѓани во овие две години и невработеноста падна на најниските 17,5%“, потенцира вицепремиерот Анѓушев.
Министерот за економија Бектеши подвлече дека една од главните цели на Владата е да одржува континуиран дијалог со бизнис заедницата за да се излезе во пресрет на барањата на фирмите за подобрување на бизнис климата и дека токму на барањата на бизнис секторот се направени измени и дополни на Законот за финансиска поддршка на инвестициите. Тој додаде дека оваа година се склучени вкупно 171 договор за државна поддршка од кои 120 се нови договори со компаниите, додека 51 се анекси на веќе склучени договори, кои аплицирале во 2018 година.
„Овие 120 компании, кои склучуваат нови договори, веќе во 2018 година, реализира инвестиции од над 110 милиони евра и вработија над 2100 лица. Тоа значи дека компаниите инвестираат, отвораат нови работни места, ги зголемуваат своите производствени капацитети, вкупното производство со поддршка на државата. Сето ова придонесе за раст на целокупната економија, намалување на бројот на невработени, зголемување на извозот, но и воведување на нови технологии во производствените процеси што е стратешката цел на оваа Влада“, нагласи Бектеши.
Гледајќи поединечно најголем број на инвестициски проекти, вкупно 37 доаѓаат од Скопје, компаниите од Кавадарци имаат инвестирано највисока сума во 2018 година, некаде во вредност од над 50 милиони евра, додека најголемиот дел на вработени, околу 1000 лица, се во компании кои работат во Битола.
На прес конференцијата присуствуваа и министрите задолжени за странски инвестиции: д-р Елвин Хасан, Зорица Апостолска, д-р Бардуљ Даути, министерот задолжен за унапредување на правната регулатива за домашни компании Хисен Џемаили, како и директорот на Дирекцијата за технолошко индустриски развојни зони Александар Младеновски, кои се и потписници на договорите со компаниите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Од полноќ нови цени на горивата

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 2,40 % во однос на одлуката од 22.04.2025 година.
Од 29.4.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 73,50 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 75,50 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 66,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 65,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 37,155 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 како и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемуваат за 2,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се зголемува за 1,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 0,375 ден/кг и сега ќе изнесува 37,155 ден/кг.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 1,713%, кај дизелот за 1,399%, кај екстра лесното масло за 1,293% и кај мазутот зголемувањето е за 1,959%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,3526%.
Економија
Дурмиши: Безбедноста и здравјето на работниците се наш фокус, дигитализацијата ќе овозможи отворање нови работни места

Министерот за економија и труд Бесар Дурмиши денеска се обрати на настан по повод одбележување на „Светскиот ден на безбедност и здравје при работа“
„Во услови на длабоки промени во светот на работата, глобализацијата, технолошките промени, новите бизнис-модели и слично, еден од најзначајните предизвици на Министерството за економија и труд е да дефинира кои лица, односно работници треба да бидат предмет на заштита и да уживаат соодветна заштита во работата.Брзиот развој на технологијата и дигитализацијата на деловниот свет во последната деценија овозможи отворање на нови видови работни места, кои пред десет години не можевме ни да ги замислиме.
Заедно со отворањето нови работни места, ќе има и промени на постојните работни места, што ќе бара работниците да развијат нови вештини и да се прилагодат на новите технологии и начини на работа. Тоа е затоа што новите технологии често го менуваат начинот на кој се работи и бараат различен сет на вештини“, рече Дурмиши.
Во таа насока а со цел полесно вклучување и прилагодување на работниците на потребите на пазарот на труд, односно стекнување на компјутерски вештини и дигитална писменост, заради зголемување на вработливоста и конкурентноста на пазарот на трудот со Оперативниот план за активни програми и мерки за вработување и услуги на пазарот на трудот за 2025 година се предвидуваат повеќе мерки кои се однесуваат на обуки и развој на дигитални вештини, како што се обуки за напредни ИТ вештини, специјалист за вештачка интелегенција, специјалист за мрежи, обуки за дигитален маркетинг и современите технологии засновани на вештачка интелегенција.
Сите овие обуки, според Дурмиши ќе овозможат преквалификација, доквалификација на сите кои сакаат да се стекнат но и да ги унапредат своите вештини заради зголемување на нивната конкурентност и побрза интеграција на пазарот на трудот и вклучување во новите трендови како што се дигитализација на работни места, бидејќи само на овој начин преку вложување во развој на дигитални вештини ќе отвориме нови работни места.
„Како министер, за економија и труд, кој има надлежност и улога да се грижи за унапредување на работничките права, во светот на дигитализацијата не смееме да го заборавиме работникот кој што треба да биде вклучен во секоја промена на секој технолошки развој. Мораме да бидеме свесни за тоа како технолошките промени влијаат на физичкото и менталното здравје на работниците. Односно да создадеме работна средина, работно место каде технологијата ќе служи за да ги подобри условите, но не и да го игнорира човечкото достоинство. Технологијата е тука за да ни помогне, но човечкиот фактор останува клучен. Наша задача е да осигураме дека дигиталниот напредок оди рака под рака со грижата за здравјето и благосостојбата на работниците. Напредокот и технологијата можат да создадат подобар свет, но само ако тој свет е изграден врз основа на безбедност, доверба и грижа за луѓето“, посочи Дурмиши.
Министерството во наредниот период, како што најави, ќе работи на подигнување на свеста, поттикнување на дебати и дискусии за важноста на безбедноста и здравјето при работа во оваа дигитална ера со посебен акцент на неопходноста да се има „пристап фокусиран на човекот“ при дизајнирањето, спроведувањето, управувањето и користењето на дигиталните технологии.
„Мора да ни биде јасно дека е клучно да бидеме проактивни во прилагодувањето на новите трендови и технологии за да останеме конкурентни на пазарот на трудот и да обезбедиме успешна кариера во иднина, за да можеме да ги задржиме младите во нашата земја но и да ги привлечеме оние кои се надвор од државата да се вратат и тука да ја креираат својата иднина“, истакна Дурмиши.
Економија
„Двојно поголема наплата: рекордни 247 милиони денари од концесии“, извести Министерството за енергетика

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини објави дека наплатата на надоместоците за експлоатација на минерални суровини во првиот квартал од 2025 година достигна 247.491.155 денари. Ова претставува повеќе од двојно зголемување во однос на истиот период во 2024 година, кога беа наплатени 110.576.324 денари, извести Министерството.
„Овој значаен раст е резултат на посветените и засилени активности на Министерството за подобрување на наплатата и зајакнување на контролата врз обврските на концесионерите“, велат од Министерството за енергетика.
„Министерството спроведе сериозни активности за зајакнување на наплатата на надоместоците, вклучувајќи:
· Испраќање писмени опомени до концесионерите со предупредување за можен раскин на концесијата доколку не ги подмират навреме обврските.
· Засилување на редовните и вонредните инспекциски контроли на терен.
· Едностран раскин на десетина договори со концесионери кои не ги почитувале законските обврски, со уште десетина постапки во тек.
· Донесување нов Тарифник за утврдување на висината на надоместоците, кој е во сила од 1 јануари 2025 година.
Со новиот Тарифник, висината на надоместоците за издавање дозволи и концесии за експлоатација на минерални суровини е зголемена до 100%, со цел да се обезбеди правична вредност за користење на природните ресурси. Клучните измени вклучуваат:
· Зголемување на надоместокот за користење простор за експлоатација за околу 30%.
· Надоместок за експлоатација на мермер: 5% од приходот од продадената суровина, наместо од претходна фиктивна цена.
· Зголемување на надоместокот за металични минерални суровини од 2% на 4%.
· Просечно зголемување над 100% за неметалични минерални суровини.
Овие измени не се однесуваат на енергетските минерали, како јагленот, со цел да се избегне дополнителен притисок врз цените на електричната енергија“, соопшти Министерството.
„Порастот на наплатата директно влијае врз зголемувањето на буџетите на општините каде што работат концесионерите, како и на буџетот на Република Македонија. Овие средствата се користат за изградба и одржување на комунална инфраструктура на
подрачјето на единиците на локалната самоуправа, проекти за одржлив развој и енергетска транзиција и за спроведување на проекти за заштита на животната средина“, се додава во соопштението на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини.