Економија
Арсовска: Креиравме економски политики за земјите од Г20, кои се глобално применливи

Претседателот на Сојузот на стопанските комори на Македонија, Данела Арсовска, како меѓународен експерт е дел од интернационалната советодавна група за подготовка на економските политики и препораки за лидерите на владите на Г20, земјите што се најсилни економии во светот.
Меѓународната советодавна група од почетокот на годината работи на подготовка на економските политики и препораки, а денес на е-конференцијата таа ги финализира. Нејзини членови се и Томас Донохју, претседател и извршен директор на Американската стопанска комора, и Еверет Ајсенштат, потпретседател на „Џенерал моторс“ од САД.
Финалниот документ содржи четири клучни препораки за зајакнување на довербата во глобалниот систем за трговија и инвестиции. Покрај Арсовска, членови на меѓународната експертска група, која го креира овој финален сет мерки за економски политики, се и лидерите на деловните заедници на САД, Кина, Германија и на Франција.
„Со цел ублажување на последиците од пандемијата и враќање во колосек кон глобален економски просперитет, во согласност со прецизно утврден стратешки план, ќе се имплеметира мултирателарен систем за олеснување на трговијата и на инвестициите за развој. Второ, ќе се посвети особено внимание на воспоставување контролиран раст на е-трговијата преку посебни договори со особено внимание за потребите на микро, малите и средните компании, односно за претприемачите. Трето, олеснување на пристапот до финансирање на трговијата и поддршка на извозот на услуги во секторите поврзани со туризмот, кои се најзагрозени во моментот, поттикнување иновации и развој на дигитални технологии. Четвртата препорака се однесува на промоција на одржлива трговија и инвестиции со акцент на имплементација на нови технологии преку трговски политики компатибилни со правилата на Светската трговска организација, а со цел да се постигне транзиција кон одржлив економски развој. Потенцираме и дека препораките не се насочени само кон владите на земјите од Г20, туку и глабално бидејќи нивната имплементација може да даде поефикасна поддршка на приватниот сектор за време на криза, заштита на економијата и подготовка за идните предизвици“, изјави Арсовска.
Таа истакна дека е неопходна соработка на приватниот и јавниот сектор за да се создаде деловен амбиент кој поттикнува зголемување на интегритетот и довербата во институциите дејствувајќи во насока на постигнување економскиот просперитет.
Претседавачот на советодавната група за изготвување на предлог-политиките за трговија и инвестиции за Г20, Лубна Олајан, истакна дека ова е можност да се промовираат и да се поттикнат препораки за политиките што промовираат глобална посветеност кон мултилатерализам и либерализација на трговијата како клучни столбови за промовирање фер и отворена меѓународна трговија и инвестиции.
„Една од главните цели на советодавната група за трговија и инвестиции оваа година е да обезбеди препораки за Г20 за имплементација на политики што ќе ги поттикнат земјите членки на оваа група да понудат поголема поддршка и помош за сите компании, но особено на малите и средните претпријатија, најпогодени погодени од актуелната криза. Ова тело треба да се осврне на здравствената и економската координација, трговијата, вработувањето и туризмот како врвни приоритети најпогодени од Ковид-19. Меѓународната трговија и глобалните синџири на снабдување може да бидат дел од решението за оваа криза доколку тие се користат правилно. Г20 мора да спроведе акција преку соработка за правилно решавање на оваа светска пандемија. Соработката е клучна за усогласување на страните и единствениот начин да се затвори финансискиот јаз со цел да се постигнат целите за одржлив развој на Обединетите нации“, потенција Олајан и додаде дека трговијата и инвестициите се темелите за глобалниот просперитет.
Во 2015 година Арсовска учествуваше на самитот на Г20 во Анталија, Турција. Од оваа година таа е член на меѓународната група експерти за трговија за подготовка на економските политики и препораки на петнаесеттиот самит на лидери на влади на Г20, чија главна задача е да обезбедат препораки за унапредување на економската активност, која има клучна улога во постигнувањето на силен, одржлив и балансиран раст на светско ниво.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
1400 пријави до Агенцијата за вработување за мерката самовработување, во првите два дена

Пред голем број на граѓани, претставниците од стопанските комори, здруженија на млади и голем број на заинтересирани граѓани, пратеници и претставници на локалните самоуправи од струмичкиот регион, денес се одржа информативен ден за запознавање на јавноста со мерките од Оперативниот план за вработување.
Заменик-министерот за економија и труд, Марјан Ристески ги повика сите заинтересирани да аплицираат на некој од трите објавени јавни повици од мерката Поддршка за самовработување (претприемништво), со која се нуди висока финансиска поддршка, а во овогодинешните мерки посебен акцент е ставена на поддршката на младите лица.
– Со историски висок буџет за Оперативниот план, кој е зголемен за 7,5 милиони евра и годинава е во вредност од преку 40 милиони евра, како никогаш досега Владата дава поддршка за младите да започнат бизнис или преку практикантство и обуки да се стекнат со разни вештини со што би се зголемила нивната вработливост и тие би биле поконкурентни на пазарот на труд. Наша цел е да ги задржиме младите во Македонија, имаат пријател и партнер во Владата која ги поддржува, а најдобар доказ за тоа е овој Оперативен план, каде покрај бројните нови мерки наменети само за нив, во сите останати мерки е предвидено најмалку 40% од средствата да бидат наменети за младите лица – кажа Ристески.
Весна Пешова, заменик-директорот на Агенцијата за вработување на пред присутните говореше за постапките поврзани со аплицирањето за користење на некоја од мерките на Оперативниот план и ги повика сите заинтересирани да аплицираат во некоја од 30-те Центри за вработување низ државата. Таа информира дека интересот за мерката самовработување (претприемништво) е голем и во првите два дена од објавата на огласите досега се доставени околу 1400 пријави.
Директорот за поддршка на претприемаштвото, Даниела Димовска се осврна за поддршката која ќе биде дадена на сите лица кои ќе добијат средства од мерките, како што се стручното советување во креирањето на бизнис план, како и обуките за претприемништво и менторството.
Јавните повици траат до 20 јуни, а во наредниот период ќе се објават јавни повици и за другите мерки од Оперативниот план.
Економија
НБРМ: Каматните стапки непроменети, монетарната политика го задржува внимателниот карактер

Вчера се одржа редовна седница на Извршниот одбор за поставеноста на монетарната политика на Народната банка. На седницата беа разгледани најновите податоци и информации за светската и за домашната економија и најновите случувања на меѓународните и на домашните финансиски пазари во контекст на поставеноста на монетарната политика.
На седницата беше оценето дека сегашната поставеност на монетарната политика е соодветна на економските услови, имајќи ги предвид и присутните ризици од надворешното и од домашното окружување. Оттука, на седницата беше одлучено каматната стапка на благајничките записи да остане на нивото од 5,35%, а каматните стапки на депозитите преку ноќ и на 7 дена на нивоата од 3,95% и 4%, соодветно. Понудата на благајничките записи на редовната аукција ќе биде исто така непроменета, односно ќе изнесува 10 милијарди денари. Со ваквата одлука се задржува внимателниот карактер на монетарната политика. Комбинацијата на досегашните мерки — тековните каматни стапки, промените кај задолжителната резерва и применетите макропрудентни мерки — е насочена кон јакнење на ценовната стабилност на среден рок и кон зачувување на стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото.
Инфлациските остварувања и понатаму претставуваат важен сегмент што треба внимателно да се следи. Имено, во мај 2025 година годишната стапка на инфлација забрза и изнесува 3,3%. Ова во најголем дел се должи на растот на цените на прехранбената компонента, што следува по завршувањето на важноста на мерките за ограничување на растот на цените. Од друга страна, порастот на базичната компонента на инфлацијата на годишна основа значително забави, додека трендот на намалување на цените на енергентите се задржа и во мај. Досегашните остварувања кај инфлацијата се малку над очекувањата, што покажува одредени продолжени ефекти и потреба од претпазливост. Најновите проекции за берзанските цени на примарните производи за следниот период се променети во надолна насока, но и покрај тоа неизвесноста од идната динамика на цените на примарните производи на берзите поради геополитичките тензии и климатските промени сѐ уште е високо изразена. Оттука, ризиците за идната динамика на инфлацијата и натаму постојат и се поврзани со продолжената неизвесност од променливото надворешно окружување, но и со домашни фактори коишто делуваат на побарувачката.
Состојбата на девизниот пазар и натаму е стабилна. Нивото на девизните резерви на крајот на мај изнесува 4.691,1 милион евра, што е соодветно за одржување на стабилноста на курсот на домашната валута. Во однос на последните расположливи податоци од надворешниот сектор, остварувањата на менувачкиот пазар заклучно со втората декада од мај упатуваат на солидни нето-приливи од приватните трансфери за вториот квартал, додека трговскиот дефицит остварен во април засега е малку понизок од оцените за вториот квартал. Тековите во билансот на плаќања во првиот квартал од 2025 година се главно во рамките на очекувањата.
Економската активност во првиот квартал на 2025 година и натаму расте и изнесува 3,0%, слично на остварувањата во претходните два квартала и согласно очекувањата. Расположливите високофреквентни податоци за вториот квартал од 2025 година во моментов се ограничени за попрецизни согледувања. Засега, податоците во април покажуваат раст на индустриското производство, додека прометот во вкупната трговија бележи реален пад. Ризиците за растот во следниот период од надворешното окружување се претежно надолни, а од домашното окружување и натаму се поврзани со брзината и со обемот на остварување на домашните инфраструктурни проекти.
Остварувањата во монетарниот сектор покажуваат натамошна солидна кредитна поддршка на економијата, којашто е над очекуваната динамика. Имено, во согласност со првичните податоци за мај, депозитите и кредитите бележат солидни стапки на раст, коишто се малку повисоки од оцените за вториот квартал од годината.
Општо земено, најновите остварувања кај најважните макроекономски показатели, како и согледувањата за ризиците во однос на нивната идна патека укажуваат на потреба од натамошно внимателно водење на монетарната политика. Имено, ризиците поврзани со надворешното окружување и натаму се изразени, а внимателно се следат и домашните фактори коишто можат да влијаат врз побарувачката и ценовната динамика во наредниот период. Народната банка и натаму е подготвена да ги употреби сите неопходни инструменти и да презема соодветни мерки со коишто ќе се придонесе за задржување на стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото и ценовната стабилност на среден рок.
Економија
МЗШВ објави три јавни повици за финансиска поддршка на руралниот развој за 2025 година

Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство се залага за модернизација на земјоделското производство со што ќе се подобри на продуктивноста и конкурентноста на земјоделските стопанства, истакнуваат од оваа институција.
Денеска се објавени три јавни повици за доставување на барања за користење на средства од Програмата за финансиска поддршка на руралниот развој за 2025 година, со цел модернизација на земјоделските стопанства во Македонија.
Јавен повик бр. 05/2025, oвој повик ги покрива следните инвестиции: Набавка на машини за разбивање на мраз; Набавка на системи против замрзнување; Заштитни мрежи и заштитени фолии; Набавка на опрема за систем за наводнување-капка по капка, конструкција на бунари и други зафати на површина вода; Инвестиции во опрема за воспоставување на електрични огради во пчеларник за заштита од дивеч.
Јавен повик бр. 06/2025, овој повик се однесува на: Набавка на приклучна земјоделска механизација.
Јавен повик бр. 07/2025, овој повик ги покрива следните области: Инвестиции во опрема за производство на храна од животинско и/или неживотинско потекло од мал обем; Инвестиции во опрема за производство на вино, алкохолни пијалоци и пиво од мал обем.
За сите три јавни повици максимална вредност е 600.000,00 денари по корисник.
Средствата се доделуваат за период на реализација на деловниот план и се исплаќаат на годишно ниво.
Право на аплицирање имаат Земјоделски стопанства запишани во Единствениот регистар на земјоделски стопанства во Министерство за земјоделство, шумарство и водостопанство, согласно Закон за земјоделство и рурален развој.
Крајниот рок за доставување на барањата е 11.07.2025 година.