Економија
Бектеши: Во буџетот има повеќе средства за капитални инвестиции, обновливи извори на енергија и домашниот туризам

Министерот за економија Крешник Бектеши, денеска на прес-конференција во Владата го презентираше pредлог-буџетот на Министерството за економија за 2022 година.
Министерот се осврна на проектите коишто е предвидено да ги реализира Министерството за економија следната година.
„Како резултат на пандемијата која предизвика здравствено-економска криза во целиот свет и кај нас минатите две години моравме да ги промениме приоритетите и најголем дел од bуџетот на Министерството за економија беше насочен кон поддршка на најпогодените сектори и најпогодените граѓани од пандемијата. Мерките коишто се реализираа низ шест пакети кризни мерки кои го донесовме и кои во голем дел се реализираа преку Министерството за економија го дадоа посакуваниот резултат. Морам да кажам и дека почнувајќи од вториот квартал годинава нашата економија оди во нагорен правец. Следната 2022 година ќе биде година на економско заздравување и забрзување на растот преку инвестиции“, рече Бектеши.
Тој нагласи дека главна карактеристика на целиот bуџет на државата е развојната компонента, со што се обезбедува непречено финансирање на функциите на државата, и силна финансиска поддршка за економското заздравување и забрзаниот, инклузивен и одржлив економски развој. Покрај тоа, како што истакна Бектеши, планирани се повисоки средства за капитални инвестиции, како и активности за подобра ефикасност и ефективност во нивното користење.
Буџетот на Министерството за економија за 2022 година е предвидено да изнесува 1,24 милијарди денари. Од овие средства 151 милиони денари се предвидени за плати и надоместоци на вработените. За капитални расходи се предвидени 733 милиони денари што е за скоро четири пати повеќе споредено со 2021 година, а 214 милиони денари за субвенции.
Во програмата за промоција на обновливите извори на енергија и поттикнување на енергетската ефикасност за 2022 година предвидени се субвенции за граѓаните во вкупна вредност од 80 милиони денари, што е за 30 милиони денари повеќе споредено со средствата предвидени во 2021 година.
И оваа година Министерството за економија ќе покрива дел од трошоците за: Купени и вградени сончеви термални колектори во домаќинствата, за замена на ПВЦ или алуминиумски прозорци во домаќинствата, купување печки на пелети во домаќинствата, дополнителни средства оваа година се наменети и за финансиска поддршка за производство на електрична енергија од повластени производители кои користат премија со оглед на фактот што забрзано се градат фотоволтаичните централи на приватно земјиште за што во изминатите две години беа објавени два огласи од страна на Министерството за економија, а дел од нив се веќе и пуштени во употреба.
За развојот на туризмот, промоција на Северна Македонија на светската туристичка мапа и поддршка на домашниот туризам следната година се предвидени 38.500.000 денари.
Во овој дел подолжуваат мерките за: поддршка на домашен туризам за работници со ниски приходи, субвенции за туристички цели на селски домаќинства, поддршка на активен туризам, субвенции за дигитализација на туристичкиот сектор.
Следната 2022 година тројно е зголемен буџетот на Министерството за економија за субвенции за приватни претпријатија за што се предвидени 20,8 милиони денари и најголем дел од овие средства или 9 милиони денари се предвидени за имплементација на активности за паметна специјализација.
Во 2022 година зголемен е и буџетот за поддршка на претприемништвото, за што се предвидени вкупно 62,3 милиони денари, додека во 2020 година беа предвидени за оваа намена 50 милиони денари.
За поддршка на претприемништвото во 2022 година ќе биде обезбедена финансиска поддршка за: мерки за поддршка на претприемништвото и мали и средни претпријатија, кофинансирање на проекти за занаетчиски комори и развој и промоција на занаетчиството.
„Со цел за зголемување на безбедноста во сообраќајот на патиштата, како и намалување на загадувањето на воздухот, што е еден од нашите приоритети и оваа година, продолжуваме со мерката за субвенции за вградување на уред на погон на ТНГ метан или друг вид на алтернативно гориво во возилата. За оваа мерка се предвидени 11 милиони денари“, рече Бектеши.
Во Буџетот на Министерството за економија за 2022 година за изградба на гасоводната мрежа се предвидени 625 милиони денари, средства кои што АД НЕР планира да ги обезбеди преку емисија на хартии од вредност по пат на приватна понуда. Ова е неколкукратно зголемување споредено со минатата година кога за оваа намена беа одвоени 140 милиони денари.
Со овие 625 милиони денари предвидени се меѓу другото: Проект за реализација на гасификација на Република Северна Македонија – фаза 1; Пуштање во употреба на магистрален гасовод во Република Северна Македонија – Делници Клечовце- Неготино (Кавадарци), Неготино (Кавадарци) – Битола и Скопје – Тетово – Гостивар. Предвидени се и идни проекти за изградба национален гасоводен систем; Интерконективни гасоводи со соседните држави; Меѓународни проекти за гасификација и регионална соработка.
Со предложениот буџет за 2022 година се обезбедува и поддршка и развој на малите и средни претпријатија, подобрување на деловната клима и зголемување на конкурентноста, поддршка и развој на енергетиката, поддршка на туризмот и угостителството, раст на инвестициите во енергетскиот сектор, зголемување на користењето на природниот гас и искористување на сончевата енергија во домаќинствата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Позначајни движења кај каматните стапки на банките и штедилниците

Годишен раст на просечната каматна стапка на вкупните депозити од 0,23 п.п., при што во август таа изнесува 2,19%.
Просечната каматна стапка на вкупните кредити бележи годишен пад од 0,54 п.п. и изнесува 4,90%.
Најновото соопштение за позначајните движења кај каматните стапки на банките и штедилниците е достапно на следната врска.
Економија
Божиновска: Енергетски стабилна Македонија со повеќе обновливи извори

Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, денес учествуваше на панел-дискусијата „Жени во енергетиката“ во рамки на Конференцијата „Јас сум жена“.
„„Нашата визија за енергетска Македонија е јасна – да бидеме земја што произведува доволно енергија за сопствени потреби, притоа поголем дел од неа да биде од обновливи извори и да имаме модерна и дигитализирана мрежа што е дел од европската енергетска архитектура. Македонија мора да биде стабилна за своите граѓани и компании, но и доверлив партнер во регионот“, изјави министерката.
Божиновска ја нагласи и улогата на енергетската дипломатија како алатка за обезбедување одржлива иднина – преку регионална соработка, заеднички инвестиции и интегрирани пазари.
„Регионалниот енергетски систем е тесно поврзан – ниту една земја сама не може да обезбеди стабилност и сигурност, особено во време на енергетска транзиција. Затоа енергетската дипломатија значи да преговараме, да се договараме и да соработуваме така што сите ќе добиеме – сигурни испораки, интегрирани пазари и стабилна инфраструктура“ рече Божиновска.
Говорејќи за новоформираното министерство, таа истакна дека неговите темели се поставени врз визија, професионалност и транспарентност, со јасна мисија – енергетиката да биде двигател на економскиот развој.
„Создавањето на оваа институција е порака дека енергетиката е срцето на економскиот развој и иднината на земјата. Во темелите ги вградивме компетентноста, отчетноста и визијата за одржлива иднина – секое наше решение мора да биде усогласено со европските зелени цели и заштитата на животната средина“, нагласи Божиновска.
Во своето обраќање, министерката посочи и на најголемите предизвици: застарената инфраструктура, потребата од инвестиции и модернизација, како и регулаторни промени што ќе ја охрабрат приватната иницијатива.
„ Првиот голем предизвик е староста и неефикасноста на дел од постојната инфраструктура. Производните капацитети како и преносната и дистрибутивната мрежа се градени пред децении и не се дизајнирани за интеграција на големи количества обновливи извори. Тоа бара значителни инвестиции и внимателно планирање за да се модернизира системот без да се наруши стабилноста. Вториот предизвик е финансирањето. Енергетските реформи се скапи, особено кога станува збор за изградба на нови капацитети, дигитализација на мрежите и проекти за енергетска ефикасност. Затоа мора да се работи со комбинација од јавни инвестиции, европски фондови и приватен капитал. За да можат реформите да успеат, потребна е транспарентна и предвидлива регулатива што ќе го охрабри приватниот сектор да инвестира. Тоа значи поедноставени процедури, брзи дозволи и јасни правила за пазарот. И на крај, но не помалку важно, е човечкиот фактор. Транзицијата кон нов енергетски модел не е само технолошка, туку и општествена промена. Таа бара обучени кадри, нови знаења и култура на одговорност – и кај институциите и кај граѓаните“ рече Божиновска.
Таа потенцира дека реформите веќе се спроведуваат – со подготовка на нови фотоволтаични и ветерни капацитети, модернизација на мрежата и програми за енергетска ефикасност.
„Овие чекори покажуваат дека реформите не се само визија, туку реалност што веќе се случува“, рече Божиновска.
Божиновска ја искористи приликата да потсети и на започнатиот процес за институционална заштита на македонскиот рубин – единствениот во Европа што природно се вади и обработува. „Ова е национално богатство и природна гордост која заслужува вреднување и меѓународна промоција“, порача таа.
Економија
Славески: Народната банка останува цврсто посветена на ценовната стабилност и на стабилноста на девизниот курс

Гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, учествуваше на 24. Конференција на Македонска берза, каде што говореше за растечката глобална неизвесност и нејзините импликации врз малите и високо отворени економии, како што е македонската.
Тој истакна дека во постпандемискиот период трговската отвореност на нашата економија во просек достигна околу 150% од БДП, што ја зголемува чувствителноста на промени во надворешното опкружување. Според него, во моментов најизразени се неизвесностите поврзани со новите трговски политики на САД и потенцијалните реципрочни мерки од големите светски економии. Иако директната изложеност кон американскиот пазар е мала, индиректните ефекти преку намалување на побарувачката во ЕУ не се занемарливи. Дополнителна загриженост отвараат можните ефекти врз глобалната инфлација преку синџирите за снабдување и инфлациските очекувања.
„Трговските тензии се надоврзуваат на постојната неизвесност поврзана со геофрагментацијата, политичките нестабилности и состојбата во германската автомобилска индустрија. Дополнително, брзиот развој на технологијата и вештачката интелигенција, кои нудат огромни можности, истовремено можат да предизвикаат и зголемени ризици за монетарната политика во иднина“.
Во однос на одговорот на монетарната политика на ваквите предизвици, тој подвлече дека е неопходно одлучувањето да се темели на широк спектар на податоци и анализи, изготвување алтернативни сценарија и пред сè –посветеност на ценовната стабилност на среден рок и стабилноста на девизниот курс.
„Народната банка останува подготвена да одговори на евентуални непредвидливи предизвици, потпирајќи се на искуството од справувањето со екстерни шокови во минатото. Од суштинско значење е одржувањето на независноста на централната банка и кредибилитетот на нејзините политики. Солидното ниво на девизни резерви е гаранција за стабилноста на девизниот курс на националната валута“, истакна гувернерот.
Славески посочи дека Народната банка ќе продолжи да ги унапредува своите капацитети за справување со предизвиците и дека, иако сите неизвесности не можат да се отстранат, навремено поставување на вистинските прашања е клучно за пронаоѓање на појасна насока за иднината.