Економија
Битиќи: Промените кои мораме да ги направиме бараат промена на свеста и размислувањето на секој од нас

Заменик-претседателот на Владата на Република Северна Македонија задолжен за економски прашања, координација на економските ресори и инвестиции, Фатмир Битиќи денеска се обрати на завршната годишна конференција „Поглед подалеку“ на Обединетите Нации.
Вицепремиерот Битиќи се обрати на панел на кој се зборуваше за кризата низ која минуваме како и оние со кои Владата се справува во последните три години, за што вицепремиерот на почетокот на своето обраќање потенцираше дека неколкуте кризи кои каскадно ја зафатија нашата економија, а која е веќе составен дел на целокупните светски економски текови секако дека беа голем предизвик за владата соодветно и со прецизно дефинирани и таргетирани мерки да одговори на предизвикот со цел да им помогнеме на нашите сограѓани како и на компаниите кои беа најпогодени, полесно и најбезболно да го пребродат кризниот период.
„Во време на корона кризата беа имплементирани шест пакети антикризни мерки, во износ од преку 1 милијарда евра, и според оценките во извештаите на ММФ и Светска Банка истите беа оценети како добро спроведени, со посебен акцент на доброто таргетирање и навременоста на истите. Од самиот процес на носење и имплементација на мерките секако дека голем дел проблеми, особено оние системските, со кои се соочуваат институциите испливаа на површина. Но, не смееме да забораваме, во секоја криза солидарноста е круцијална и успехот да се таргетираат мерки кои ги допираат најранливите секако и најважен, во што сметам дека успеавме. ММФ укажа дека поради тоа што помошта која ја дадовме низ мерките поради фактот дека била успешно таргетирана нашиот пад на економски раст беше за 4,2% помал од оној кој би го имале, што значи дека сега ќе бевме во многу длабока рецесија,“ рече Битиќи.
Дополнувајќи дека промена и адресирање на системските проблеми не може да се адресираат без промена на свеста и забрзано и засилено работење кон дигитализација.
„Системските и структурни проблеми кои излегоа на површина за време на кризите не може да се решат без промена на свеста и размислувањето. Наше е да избереме, дали ќе сакаме да се промениме или ќе оставиме за следните 5 години, но за тоа ќе плаќаат идните генерации.
Затоа мислам дека треба да ги прифатиме и признаеме сите системски недостатоци кои излегоа во криза и тие да се почетна точка за промена и искористување на можностите. Една таква можност е забрзана дигитализација на услугите и целокупно економијата. Со што граѓаните и бизнисот ќе добиваат брзи и навремени услуги а со тоа ќе се зголеми и целокупната продуктивност,“ истакна Битиќи.
Вицепремиерот Битиќи истакна дека праведната енергетска транзиција е исто еден голем предизвик, со оглед фактот што во државата немало значајни инвестиции во унапредување на енергетскиот сектор во изминатите 30 години.
„Првите позначајни поместувања започнуваат некаде од почетокот на оваа декада, и тука нашата Влада е одлучна и максимално посветена на најбезболен начин да го изоди овој процес. Проблемите во енергетика не се решаваат преку ноќ – проблемот е повторно системски. Зелената транзиција требала да почне пред 10 години, не денеска. Но ние веќе активно работиме и имаме значителен напредок.
Само оваа година имаме веќе инсталирани производни капацитети од обновливи извори кои што се приклучени на мрежа со вкупен инсталиран капацитет од 141 мегават, дополнително што имаме одобрени три стратешки инвестиции во секторот енергетика со вкупен инсталиран капацитет од 335,2 MW електрична и 105 MW топлинска енергија.
Дополнително, зелените финансиски инструменти, како што и во оваа студија е нагласено, веќе функционираат во неколку земји во светот. Исто така и ние како држава веќе размислуваме во оваа насока, државата е спремна и секако кога ќе се исполнат сите предуслови најверојатно и ние како држава ќе може да одиме со еден ваков алтернативен начин на финансирање на нашата зелена транзиција,“ дополни Битиќи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
МЗШВ: Во четвртиот квартал од 2025 година ќе биде објавен јавниот повик за претприемачите во прехранбената индустрија

Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство ја информира јавноста дека во четвртиот квартал од оваа година ќе биде објавен Јавниот повик 02/2025 за користење на средства од ИПАРД Програмата 2021-2027, мерка 3 – „Инвестиции во основни средства за преработка и маркетинг на земјоделски и рибни производи”.
Оваа мерка претставува исклучителна можност за македонските претприемачи во прехранбената индустрија да ги унапредат своите капацитети и да станат поконкурентни на домашниот и меѓународниот пазар.
Мерката 3 – „Инвестиции во основни средства за преработка и маркетинг на земјоделски и рибни производи”од ИПАРД Програмата овозможува финансиска поддршка за модернизација на преработувачките капацитети, инвестиции за преработка и маркетинг на земјоделски и рибни производи, како и усогласување со европските стандарди. Преку оваа мерка се поддржува зголемувањето на конкурентноста на земјоделското производство и земјоделско-прехранбениот сектор во целина.
Средствата за оваа мерка се обезбедени преку Инструментот за претпристапна помош за рурален развој на Европската Унија (ИПАРД Програмата за периодот 2021 – 2027 година).
Министерството ги повикува сите заинтересирани да започнат со навремена подготовка на потребната документација и да ги следат официјалните објави на Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој.
Економија
Издадени првите лиценци за батериски систем за складирање на електрична енергија од обновливи извори

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад (РКЕ) ги издаде првите лиценци за батериски систем за складирање на електрична енергија од обновливи извори на компанијата ЕНЕРГО СОЛАР СИСТЕМИ.
Станува збор за два батериски системи со вкупна инсталирана моќност од 2 600 kW, што се инсталирани во склоп на две различни фотонапонски електроцентрали кои се веќе изградени и во функција.
„Издавањето на овие лиценци во кои се вклучени батериски системи за складирање на електрична енергија, всушност го означува почетокот на еден нов инвестициски циклус во енергетиката. Воведувањето на батериите во пракса значи забрзана енергетска транзиција преку создавање на одржлив, ефикасен и еколошки енергетски систем во земјава. Во РКЕ очекуваме голем број сопственици на ФЕЦ да поднесат барање за инсталирање на “сториџи“, но исто така очекуваме интерес да појават и компании кои би биле самостојни оператори на складишта само со батериски системи. Употребата на батериите ќе придонесе за сигурно и доверливо функционирање на системите, а едновремено и за економски посигурен и поефикасен енергетски пазар. Истите можат да даваат услуги на операторот на електропреносниот систем за балансирање на истиот, како и одржување на одредени параметри на мрежата во пропишани граници. Складирањето на енергија во периоди кога има вишок и нејзино користење во периоди кога потребите од електричната енергија се зголемуваат се очекува дека ќе влијае и врз намалување на вкупните трошоци во системот.“ посочи Марко Бислимоски, претседател на РКЕ.
Условите, постапката и потребната документација за добивање на лиценца за складирање на електрична енергија се уредена во Законот за енергетика и Правилникот за лиценци, .
Економија
Владата усвои измени: Се укинува ослободувањето од ДДВ за онлајн пратки во вредност до 22 евра

Со цел зајакнување на домашната економија, поддршка на локалните компании и создавање нови работни места, Владата усвои измени и дополнувања на Законот за данок на додадена вредност, со кои се укинува ослободувањето од ДДВ за онлајн пратки во вредност до 22 евра. Законските измени веќе се во собраниска процедура, а нивното спроведување се очекува да има директни позитивни ефекти врз економијата и работењето на домашните компании.
Со оваа мерка, околу 4 милиони денари месечно, колку што во одредени периоди изнесува прометот кон странските онлајн платформи, ќе се пренасочат кон домашното стопанство. Овие средства ќе придонесат за развој на локалните компании, отворање нови работни места и исплата на повисоки плати на вработените.
Ова претставува значаен чекор во заштита и поддршка на домашната економија, особено во услови на зголемена глобализација и дигитална трговија.
Дополнително, измените ќе помогнат во намалување на сивата економија, имајќи предвид дека досегашниот систем овозможуваше злоупотреби – односно увоз на стоки ослободени од данок кои понатаму се продаваат на домашниот пазар.
Со оваа измена, државата испраќа јасен сигнал на поддршка за домашните компании кои создаваат додадена вредност и вработуваат граѓани во земјата, велат од Министерството за финансии.