Економија
(Видео) Нови 280 договори за државна помош за компании

Денеска, по завршувањето на тематската владина седница, заменик-претседателот на Владата задолжен за економски прашања, Фатмир Битиќи, и министерот за економија, Крешник Бектеши, одржаа заедничка прес-конференција за доделување на договорите за државна поддршка според Законот за финансиска поддршка на инвестициите.
Вицепремиерот Битиќи соопшти дека оваа година ќе се потпишат нови 280 договори за поддршка со компании што влегуваат во инвестициски циклуси од речиси 145 милиони евра и ќе креираат повеќе од 3.700 работни места во наредните 5 години или до завршувањето на нивните договори.
Додека, пак, само во 2021 година овие 280 компании инвестирале 50-ина милиони евра и креирале над 1.500 нови работни места.
„Преку овој закон во изминатите 5 години, колку што се спроведува оваа мерка, склучени се договори за поддршка со 633 компании, кои се опслужуваат од кабинетот на ЗПВРМ за економски прашања и инвестиции како оne stop shop, од кои:
2018 г. – 99 договори – исплатени 3,1 милиони евра – 100 % исплата на државна помош;
2019 г. – 108 договори – исплатени 6,8 милион евра – 70 % исплата на државна помош;
2020 г. – 38 (поради ковид-кризата) – исплатени 11,6 милиони евра – 100 % исплата на државна помош и 2021 година – 108 договори – исплатени 12,7 милиони евра – 100 % исплата на државна помош.
И во 2022 година потпишани се рекордни 280 договори“, изјави вицепремиерот Битиќи.
Посочувајќи дека нашите компании уште еднаш покажаа колку се агилни и во вакви тешки времиња инвестираат во подобрување на нивната конкурентност, нивните продукти, воведуваат нови производствени линии заради зголемена ефикасност и продуктивност.
Министерот Бектеши, пак, изјави дека преки ЗФПИ дадени се над 50 милиони евра на домашните компании.
„За четири години, само преку одобрување на Законот за финансиската поддршка на домашните компании дадени им се над 50 милиони евра. Претходно, не беше ни над 5 милиони евра. Имајќи предвид дека само Фондот за иновации имаше годишен буџет од 1 милион евра. Тука не се вклучени компаниите што се финансирани од Фондот за иновации и технолошки развој. Станува збор за над 600 компании, од кои 80 % имаат домашен капитал. Се реализира определбата што ја имавме како Влада, што значи дека домашните компании ќе бидат третирани исто како и странските во Северна Македонија. Секоја поддршка што ќе им се даде на компаниите има додадена вредност во зголемувањето на извозот, но и во отворањето нови работни места“, рече Бектеши.
Бектеши нагласи и дека веќе се финализира одобрувањето на новата стратегија (Стратегија за специјализација), која е во согласност со барањата на Европската комисија.
„Оваа стратегија ќе ги идентификува главните сектори во нашата земја, со кои тие може да имаат додадена вредност и ќе бидат поконкурентни не само во регионот туку и на европските пазари“, изјави министерот за економија, Крешник Бектеши.
Како што најавија вицепремиерот Битиќи, и министерот за економија, Крешник Бектеши, од в година ќе бидат воведени дополнителни измени во законот, според кои корисници на државна помош ќе може да бидат компании кои се во дејностите што ќе бидат измапирани како приоритетни според смарт-специјализацијата.
„Дополнително, ќе се допрецизира минималниот праг на инвестиција, како и минималниот инвестициски циклус. Заедно со Министерството за економија, ќе најдеме соодветен начин на третирање на државната помош за микро и мали износи на инвестиции и начинот на нивна поддршка, како и оние поголемите стратешки инвестиции на компаниите.
Со ова стабилно и структурно работиме на реструктурирање на домашната економија во нова развојна економија, која се темели на производство со поголема додадена вредност, преработувачка индустрија, истражување и развој“, истакна Битиќи надоврзувајќи се на минатогодишните измени на Законот за финансиска поддршка на инвестициите, кои го поттикнуваат рамномерниот регионален развој, инвестициите во истражување и развој, како и измената за исплата на државната помош во две транши, со што Владата дополнително влијае на зголемување на ликвидноста на компаниите.
„Претходната година беа направени измени во Законот за финансиска поддршка на инвестициите, една од нив е тоа што првпат државната помош ќе се исплаќа во две транши, со што дополнително им помагаме на компаниите во нивната ликвидност во текот на годината, а тие повторно може да ги реинвестираат во продуктивни инвестиции.
Дополнително, беа направени измени во законот, со кои преку воведените афирмативни мерки компаниите добиваат дополнителен стимул за рамномерен регионален развој, односно поголем процент на поддршка добиваат оние компании што имаат инвестирано во помалку развиените плански региони.
Ова е исклучително важно бидејќи поради тоа, оваа година повеќе од 70 % од компаниите се надвор од најразвиениот Скопски Регион, во помалку развиени региони од земјата, која покажува дека само со стимулативни мерки за рамномерниот регионален развој ние можеме да ги намалиме јазовите помеѓу сите региони во нашата држава.
И она за што лично сум среќен, оваа година имаме 22 компании што аплицираат за финансиска поддршка по мерката R&D или истражување и развој.
Сите овие горенаведени форми на поддршка се уште еден силен доказ дека оваа Влада, како ниедна претходна, е посветена за поддршка на стопанството во насока на рамномерен регионален и забрзан технолошки развој, внесување иновации и дигитализирање на процесите, што придонесува за поголема продуктивност и конкурентност на компаниите на домашниот и на меѓународните пазари“, истакна Битиќи.
Вицепремиерот Битиќи на прес-конференцијата се осврна и на креирањето на првиот дигитален AI-асистент за државна помош, кој ќе се базира на вештачка интелигенција, ќе ги прави достапни сите информации, повици, процедури за добивање државна помош, а во следната фаза и ќе комуницира дел од грижата за корисници за оние што веќе ја добиваат.
„Ја дигитализиравме државната помош за сите инвеститори, со што целиот процес ќе биде уште потранспарентен, брз и ефикасен и она што за мене е важно – информациите ќе бидат достапни за сите, со што ќе се оневозможат сите евентуални манипулации и злоупотреба со нив.
Асистентот ќе зборува на три јазици: македонски, албански и англиски и е само првиот чекор од многуте што следуваат за дигитализација, со што директно и Владата ги поддржува иновативноста и стартап-заедницата во земјата“, истакна Битиќи најавувајќи го и следниот чекор во развојот и подобрување на ефективноста и ефикасноста на доделената државна помош преку креирањето менаџмент-информациски систем за државна помош.
„Овој систем е и во согласност со регулативите на Европската Унија и веќе ги почнавме првите подготовки за неговото поставување. Менаџмент-информацискиот систем за државна помош ќе ни овозможува следење и мерење на импактот што државната помош го има во развој на економијата, што ќе ни овозможи да ја насочуваме во области што се со додадена вредност и влијаат на забрзување на растот и развојот“, изјави Битиќи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Владата озаконува паушални фактури за струја, граѓаните не смеат да бидат жртви, апелираат Инженери на Македонија

Инженери на Република Македонија (ИРМ), денеска упати апел до пратениците и Министерството за енергетика за да ги отстранат како што велат, некоректните одредби од предлог Законот за енергетика за да се обезбедат фер, прецизни и транспарентни фактурирања, исклучиво врз основа на реално измерена потрошувачка на електрична енергија.
Граѓаните, како што велат, не смеат да бидат жртви на проценки и математички грешки што причинуваат штета од илјадници денари за нивниот семеен буџет
„Во новиот Предлог-закон за енергетика, кој на 22 април влегува во собраниска процедура, Владата предлага контроверзни одредби со кои се овозможува издавање на фактури за потрошена електрична енергија врз основа на претпоставена, а не реално измерена потрошувачка“.
Со вакви измени, оценуваат, се озаконува досегашната практика на паушално фактурирање, која стана особено проблематична по воведувањето на ценовните блокови за скапата струја од 1 јули 2022 година.
„При нередовно читање на броилата, потрошувачите неретко се распределуваат во погрешни ценовни блокови, што резултира со зголемени сметки и неоправдани наплати.
Нашите пресметки покажуваат дека дури и ±10% грешка при проценката на потрошувачката може да предизвика разлика во наплатата до 8.000 денари годишно по домаќинство. Со оглед дека во државата има 598.632 домаќинства, а ЕВН располага со 915.492 броила, ова претставува сериозен удар врз џебот на граѓаните и можност за милионски профити на штета на јавниот интерес.
Иако Регулаторната комисија за енергетика веќе потврди дека ваквите проценки носат штета за потрошувачите и започна процес за измени на Правилата за снабдување со електрична енергија, Владата оди во спротивна насока. Со одредбите во Глава VIII од новиот закон – иронично насловена „Заштита на потрошувачите“ – се предвидува озаконување на паушалното фактурирање преку член 185, став 2 и став 4, точка 2.
Особено загрижувачки е што Владата го носи законот со европско знаменце, повикувајќи се на усогласување со ЕУ директивата CELEX: 32019L0944, која никаде не предвидува дозвола за фактурирање со претпоставена потрошувачка. Дополнително, овие одредби не се содржани ниту во претходните верзии на законот објавени на платформата ЕНЕР“, е појаснето во реакцијата.
Апелираат до пратениците и Министерството за енергетика да ги отфрлат овие одредби и со амандмани: да се избрише став 2 од членот 185, а од ставот 4, точка 2, да се отстрани вториот дел од реченицата.
Бараат фер, прецизно и транспарентно фактурирање, исклучиво врз основа на реално измерена потрошувачка. „Граѓаните не смеат да бидат жртви на проценки и математички грешки што причинуваат штета од илјадници денари за нивниот семеен буџет“.
Економија
„Алкалоид“ трета година по ред е апсолутен победник – најпосакуван работодавач за 2024 година

„Алкалоид АД Скопје“ е прогласен за апсолутен победник во категоријата најпосакуван работодавач за 2024 година, трета година по ред, според анкетата спроведена од веб-порталот „Вработување.ком“.
На манифестацијата организирана од „Вработување.ком“, беа доделени награди за компании во повеќе категории, врз основа на анкетен прашалник спроведен на национално ниво во текот на 2024 година.
„Ова признание претставува особена чест за нас и уште една потврда за нашата посветеност на негувањето на основните компаниски вредности – да креираме работна средина која ги поврзува сите: од вработените до образовните институции и заедницата во која живееме и работиме. Во основата на сето тоа се високите професионални стандарди, кои ја обликуваат корпоративната култура на нашата компанија. Нашите вработени со своето знаење и посветеност се движечката сила на секој наш успех“, велат од компанијата.
Од „Алкалоид“ додаваат дека остануваат посветени на грижата за вработените, како и на нивниот раст и кариерен развој, бидејќи веруваат дека луѓето се најценетиот капитал на нивната компанија.
„Низ визија, иновација и поддршка продолжуваме да одржуваме највисоки етички и професионални норми и работна средина која и натаму ќе претставува најпосакуван избор на компанија за вработување на младите луѓе“, додаваат од „Алкалоид“.
(ПР)
Економија
Народна банка: Каматните стапки се непроменети

На 17 април 2025 година се одржа редовна седница на Извршниот одбор за поставеноста на монетарната политика на Народната банка. На седницата беа разгледани најновите податоци и информации за светската и за домашната економија и најновите случувања на меѓународните и на домашните финансиски пазари во контекст на поставеноста на монетарната политика.
„На седницата беше оценето дека тековната поставеност на монетарната политика е соодветна на условите во економијата, при поизразени неповолни ризици, особено од надворешното окружување. Оттука, на седницата беше одлучено каматната стапка на благајничките записи да остане на нивото од 5,35%, а каматните стапки на депозитите преку ноќ и на 7 дена на нивоата од 3,95% и 4%, соодветно. Понудата на благајничките записи на редовната аукција ќе биде исто така непроменета, односно ќе изнесува 10 милијарди денари. Со ваквата одлука се задржува внимателниот карактер на монетарната политика. Со целокупниот сет мерки, односно со сегашното ниво на каматните стапки, досегашните промени кај задолжителната резерва и преземените макропрудентни мерки, ќе се придонесе за ценовна стабилност на среден рок и за одржување на стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото. Во однос на политиката на Европската централна банка (ЕЦБ), на последната седница во април беше донесена одлука за намалување на каматните стапки за по 0,25 п.п.“, соопштија од Народната банка.
Во соопштението се наведува дека остварувањата кај инфлацијата и натаму се еден од клучните сегменти коишто наметнуваат потреба од внимателност, во услови кога ризиците, поврзани пред сѐ со надворешното окружување стануваат понагласени и исклучително непредвидливи. Имено, во услови кога геополитичките услови сѐ уште се нестабилни, промените во царинските политики на светско ниво дополнително ги влошуваат изгледите за трговската и економската активност и ја зголемуваат променливоста, како на светските пазари на примарни производи, така и на пазарите на капитал. Покрај ова, беа земени предвид и ризиците поврзани со домашните фактори што влијаат на агрегатната побарувачка.
Народна банка соопшти дека годишната стапка на инфлација во март 2025 година значително забави и се сведе на 2,7%, што е пониско ниво од очекуваното, коешто во еден дел е под влијание на тековните краткорочни мерки за ограничување на растот на цените.
„Инфлацијата, во просек, за првиот квартал е малку повисока од очекувањата според октомвриската проекција. Забавувањето на годишната стапка на инфлација во март во најголем дел се должи на послабиот раст на цените на храната, поради исцрпување на ефектот од пониската споредбена основа и дополнителниот надолен ефект од тековните краткорочни мерки за ограничување на растот на цените (коишто истекуваат на крајот на април). Во однос на останатите компоненти, забавува растот и на базичната компонента на инфлацијата, а падот на цените на енергентите забрзува. Во однос на инфлациските очекувања, во мартовските анкети на Европската комисија преовладуваат очекувања на потрошувачите за поумерено намалување на цените во следниот период. Најновите проекции за берзанските цени на примарните производи за следниот период се променети претежно во нагорна насока, што заедно со зголемената неизвесност и променливост на пазарите, упатува на зголемени ризици и потреба од внимателност“, се наведува во соопштението.
Состојбата на девизниот пазар е стабилна. „Нивото на девизните резерви на крајот на март изнесува 4.788,1 милион евра, што е соодветно за одржување на стабилноста на курсот на домашната валута. Остварувањата кај девизните резерви се близу до очекувањата за првиот квартал на 2025 година, а интервенциите на девизниот пазар се умерено позитивни од почетокот на годината. Во однос на последните расположливи податоци од надворешниот сектор, остварувањата на менувачкиот пазар заклучно со март упатуваат на поумерени нето-приливи од приватните трансфери во споредба со проекциите за првиот квартал, додека трговскиот дефицит остварен во првите два месеци од годината засега е умерено повисок од очекувањата за првиот квартал“, пишува во соопштението.
Од народна банка соопштија дека економскиот раст во последниот квартал на 2024 година благо забрза и достигна 3,2%, речиси на ниво на проекциите на Народната банка (3,1%). Расположливите високофреквентни податоци за првиот квартал од 2025 година упатуваат на натамошен, но поумерен раст, при засега послаби движења кај трговијата, градежништвото и туризмот, а посилни во угостителството и индустријата. Ризиците за растот во следниот период од надворешното окружување се претежно надолни, а од домашното окружување и натаму се поврзани со брзината и обемот на остварување на домашните инфраструктурни проекти.
Остварувањата во монетарниот сектор, велат од Народна банка, се подобри од очекувањата, што упатува на натамошна посилна кредитна поддршка на економијата. Имено, во согласност со податоците за март, депозитите и кредитите бележат солидни стапки на раст, коишто се повисоки од очекувањата за првиот квартал од годината.
„Општо земено, последните остварувања кај клучните макроекономски показатели се главно поволни, но согледувањата за ризиците во однос на нивната идна патека наметнуваат натамошно внимателно водење на монетарната политика. Имено, ризиците поврзани со надворешното окружување се поизразени, а внимателно се следат и домашните фактори коишто можат да влијаат врз побарувачката и ценовната динамика во наредниот период. Народната банка и натаму е подготвена да ги употреби сите неопходни инструменти и да презема соодветни мерки со коишто ќе се придонесе за задржување на стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото и ценовната стабилност на среден рок“, се наведува во соопштението.