Економија
Договорени бројни проекти со Бугарија за инфраструктурата, енергетиката, туризмот
Во срдечна и пријателска атмосфера, со многу конструктивни предлози од двете страни, кои ја одразуваат заедничката желба да се зајакне и продлабочи билатералната економска соработка меѓу земјава и Република Бугарија заврши првата седница на меѓувладината комисија по договорот за економска соработка меѓу владите на двете земји, со која претседаваа министерот за економија, Крешник Бектеши, во улога на домаќин, и неговиот бугарски колега министерот за транспорт, ИТ и комуникации, Росен Жељазков.
Изразувајќи задоволство од одржаната прва седница по договорот за економска соработка, министерот Бектеши рече:
„Нашите премиери дадоа пример, а договорот за пријателство, добрососедство и соработка беше мотивација за мене и колегата Жељазков да се зафатиме со работа и што поскоро да ја реализираме оваа прва седница. Ме радува фактот што експертите настапија со конкретни предлози и рокови за реализација, па во делот на туризмот до април ќе биде формирана заедничка комисија, која треба да подготви двегодишен акциски план, со цел дефинирање на активностите кои имаат потенцијал да ги зајаканат билатералните односи меѓу двете земји на полето на туризмот. Во делот на претприемништвото финализиран е меморандумот за разбирање помеѓу бугарската Агенција за МСП и промоција и Агенцијата за промоција на претприемништво , кој очекуваме да биде потпишан на втората меѓувладина седница. Иницијативи се покренати за уште два договора во областа на соработката во технолошко-индустриските зони и врската со граничниот премин Деве Баир – Ѓуешево, во железничкиот дел“.
Во останатите сегменти, како енергетиката, инфраструктурното поврзување, трговијата и прекуграничната соработка, беше реферирано за напредокот и идните развојни правци. Меѓу нив се споменати двоцифрена трговска размена, интензивни активности за железничко поврзување на Скопје и Софија до 2025 година, соработка за поддршка на претприемачите, воведување авиолинии Скопје – Софија и Охрид – Варна за почеток во текот на туристичката сезона, а потоа и трајно, помош при користење на европските фондови и заедничко аплицирање за фондовите за прекугранична соработка…
Така, коридорот 8 останува приоритет за двете страни, а бугарскиот министер за транспорт, Росен Жељазков, истакна дека помеѓу 2025 и 2027 година е рокот за завршување на железничката линија Софија – Скопје. „Во Бугарија за новиот програмски период, планираме 400 милиони евра за изградба и модернизација на пругата Софија – Перник – Радомир – Гешево – граница. Од страна на Република Северна Македонија е предвидена слична сума. Според планот до 2025 година, плус-минус, се очекува да имаме изградена инфраструктура, што е исклучително важно, од гледна точка на поврзаноста и брзината на движење. Планирано е патот Софија – Скопје да не трае повеќе од еден час“, рече Жељазков.
Од македонска страна каде железничкото поврзување се одвива во три фази, според Бектеши, при крај се активностите за првата фаза од Куманово до Бељаковце, проектирана е и ќе стартува изградбата на втората фаза до Крива Паланка, а за третиот дел до бугарската граница веќе се бараат пари од меѓународните финансиски институции.
Првата седница на меѓувладината комисија по потпишувањето на договорот за добрососедство резултирала и со конкретизирање на најавите за соработка во енергетиката.
„Во областа на енергетиката јасно е истакната желбата за изградба на втор интерконектор Петрич – Струмица и се разбира интересот за учество во платформата за купување електрична енергија од електроцентралата во Белене“, рече Жељазков.
Министерот Бектеши, одговарајќи на новинарско прашање, изрази очекување да продолжи зголемувањето на трговската размена и да имаме двоцифрен раст.
„Трговијата треба да надмине 1 милијарда евра во наредниот период бидејќи иако Република Бугарија е на 5. место во вкупниот обем на нашата трговија со светот, a на 4 место во рамките на ЕУ, со проектите кои се договорени тоа лесно може да се оствари. Меѓу нив е и договорената соработка на малите и средни претпријатија, при што ќе ги користиме искуствата на бугарските компании и тамошната влада во однос на користењето на европските фондови, со цел да се користат што повеќе финансии од ЕУ што ќе ја зголеми конкурентноста на домашните фирми“, рече Бектеши.
На крајот на дводневните работни средби, на кои експертите од двете земји по работни групи, ги договорија конкретните предлози за остварување на идни цели и за изнаоѓање решенија за подобрување на условите за економска соработка, беше потпишан Протокол во кој се дефинирани новите можности на идната економска соработка, а најавените меморандуми и договори во соодветните области што се очекува да бидат потпишани на почетокот на следниот месец на заедничката меѓувладина седница која ќе ја водат премиерите на двете држави.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
УЈП со потсетување до даночните обврзници: рокот за поднесување на ДДВ-04 пријавите е до 27 јануари
Управата за јавни приходи ги потсетува даночните обврзници, кои имаат обврска да поднесат ДДВ-04 пријави, дека рокот за поднесување е до 27 јануари 2025 година.
До денес, од вкупно 41.531 очекувани ДДВ-04 пријави, поднесени се 6.253 пријави, што претставува само 15,1 % од вкупниот број. Остануваат уште 35.278 ДДВ-04 пријави, кои треба да се поднесат во преостанатите денови, соопштија од УЈП.
Апелираат граѓани да бидат одговорни даночни обврзници и да ги достават сите потребни документи до сметководителите со цел навремено и точно да се обработат нивните ДДВ-04 пријави за овој даночен период.
Економија
Нови 200 милиони евра задолжувања – власта товари нови долгови врз грбот на граѓаните, велат од СДСМ
„Покрај кредитот од Унгарија од 500 милиони евра, за кој веќе тече камата а парите не се реализирани, владата на Мицкоски и ДПМНЕ се задолжува интензивно на сите страни“, соопшти СДСМ.
„Нови над 200 милиони евра долгови власта натовари на грбот на граѓаните за само неколку месеци. Пред само десетина дена власта се задолжи со 128 милиони евра преку државни записи и обврзници.
Претходно кон крајот на октомври 2024 година кај домашните кредитори власта се задолжи со уште едно големо задолжување од 73,7 милиони евра.
Тоа се 700 милиони евра нови долгови создадени од ВМРО-ДППМНЕ за само 6 месеци. Власта енеромно го зголемува јавниот долг и ја турка државата во должничко ропство.
Во исто време додека се трупаат огромни долгови платите стагнираат , трошоците за живот ратст а граѓаните имаат се помалку пари во своите џебови. Економската политика на ДПМНЕ е катастрофлано лоша и долгорочна опасна за финансиската стабилност и одржливост“, се наведува во соопштението на СДСМ.
Економија
Битиќи: Јавниот долг веќе изнесува 70 проценти од БДП
Пратеникот на СДСМ Фатмир Битиќи од собраниската говорница истакна дека предлог законот за изменување и дополнување на Законот за јавен долг, по скратена постапка, е обид на Владата на мала врата да изврши импровизации и да ги коригира сопствените пропусти и грешки поврзани со реализацијата на кредитот од Унгарија.
Парите се повлекоа, провизиите се платија, каматата почна да тече. 500 и повеќе милиони евра стојат на сметка. Се изнаслушавме за историски најниска камата, но реалноста е поинаква, таа не функционира. Не постои институционален капацитет за нивно ефектуирање, ниту кон стопанството, ниту кон било кој друг. Постои само капацитет за ефектуирање на провизии. Дозволете ми да бидам и малку саркастичен, оваа задолжување е спроведено како некој на кредит да купил луксузен автомобил без да знае да вози. Го плативме автомобилот, плаќаме и за гаражата, но тој стои неподвижен, истакна Битиќи.
Тој рече дека кога беше изгласан законот за задолжувањето претставниците на Владата, како и пратениците од владејачкото мнозинство емотивно зборуваа и аргументираа дека овие пари ќе бидат насочени кон инфраструктурен развој на општините, развој на стопанството итн.
„Но, до ден денес банкарските критериуми за пласирање не само што не се објавени, туку се чини дека не се ни дефинирани, оставајќи го стопанството во состојба на неизвесност и финансиска нестабилност. Компаниите, кои се двигател на економијата, се оставени на милост и немилост, без јасна поддршка од институциите кои треба да ги штитат нивните интереси. Доцнењето на повратот на ДДВ, кое сега достигнува рекордни суми, е само врвот на ледениот брег. Средствата предвидени со Законот за финансиска поддршка на инвестициите се намалија“, нагласи Битиќи, додавајќи дека Владата најавуваше дека средствата од првата транша од 250 милиони евра ќе бидат ефектуирани до крајот на 2024 година.
„Ќе потсетам на еден став на Владата од 25 ноември 2024 година, кога самоуверено најави дека „до крајот на неделата“ 250-те милиони евра од унгарскиот заем ќе бидат достапни на стопанството. Денес е 17 јануари 2025 година, и парите сè уште се мистерија. Очигледно, во Владата календарите функционираат по некоја друга временска зона или можеби овие 250 милиони евра се само мит, приказна“, рече Битиќи.
Тој нагласи дека со предложените измени, владејачкото мнозинство, решило да разоткрие уште една „историска“ димензија поврзана со овој кредит, а тоа е воведувањето на механизмот препозајмување, како нов законски инструмент за финансирање на долгот на јавните претпријатија и на трговските друштва кои се во целосна или во доминантна сопственост на државата, општините, општините во градот Скопје и градот Скопје.
„Она што не се зборува во образложението, а што е прикриена намера со овие измени, е создавање на можност дел од долговите на јавните претпријатија, кои се проценуваат на околу една милијарда евра, да се покријат со нереализираните средства од унгарскиот кредит. Се отвора пат за Владата само да ги префрла долговите од една каса во друга. Оваа политика не е ништо друго освен „финансиско перење раце“ на грбот на граѓаните, кои на крајот ќе го сносат товарот на каматите и скриените трошоци“, порача Битиќи.
Битиќи истакна дека додека парите од унгарскиот кредит стојат, Владата не стои, туку неодамна се задолжи со 128 милиони евра преку државни записи и обврзници, претходно кон крајот на октомври 2024 година, кај домашните кредитори се задолжи со 73,7 милиони евра.
Овде се отвора прашањето за финансиската транспарентност и капацитетот на Владата за управување со јавните пари. Сега е јасно зошто веб страницата „Отворени финансии“, која функционираше како алатка за транспарентност, сега е со нарушена функционалност. Уште поскандалозно е што делот за Јавниот долг – клучен елемент за јавен увид – е целосно исклучен. Овие технички проблеми не се ништо друго освен обид да се сокрие вистината: јавниот долг веќе изнесува над 70% од БДП, со тенденција за дополнително зголемување, рече Битиќи.
Тој нагласи дека ако вратата за влез на корозивен капитал беше подотворена, сега со овие измени таа е ширум отворена.
„Пред нас е обид да се легитимира задолжувањето кое беше извршено во „четири очи“ со Унгарија, без јавна дебата, и да се создаде дополнителна законска рамка која нема да го заштити јавниот интерес, туку ќе штити странските влијанија. Парите од унгарскиот кредит, стануваат алатка за подлабока институционална зависност. Ова е класичен пример за корозивен капитал – финансиски средства кои на површината изгледаат како помош, но всушност создаваат институционална ерозија. Корозивниот капитал е тивок напаѓач на демократските институции, и неговото присуство во економијата значи дека секој граѓанин ќе ја плаќа цената на коруптивните зделки. Но, очигледно, оваа Влада реши да ни покаже како изгледа „одржлив ризик“ – ризик кој ќе го плаќаат идните генерации, истакна пратеникот на СДСМ Фатмир Битиќи од собраниската говорница.