Економија
Донесена одлука за намалување на основната каматна стапка на Народната банка на нивото од 2 oтсто

Комитетот за оперативна монетарна политика на Народната банка вчера ги разгледа клучните показатели за домашната економија и движењата на меѓународните и на домашните финансиски пазари, во контекст на поставеноста на монетарната политика.
Врз основа на оцената на постојните економски и финансиски услови, како и на присутните ризици, Комитетот оцени дека постои простор за натамошно олабавување на монетарната политика, при што беше одлучено основната каматна стапка да се намали за 0,25 процентни поени, односно од 2,25 на 2,00 проценти.
Понудата на благајнички записи за аукцијата што ќе се одржи на 15 јануари 2020 година e задржана на нивото од 25.000 милиони денари. Од НБРМ образложуваат дека одлуката за намалување на каматната стапка се темели на постојаните поволни движења на девизниот пазар, што довело до поголем раст на девизните резерви од очекуваниот, што, пак, упатува на отсуство на притисоци во надворешниот сектор и стабилни согледувања на домашните субјекти. Истовремено, тековните движења укажуваат на умерен раст на домашните цени, а со тоа и отсуство на ценовни притисоци.
Во однос на најновите макроекономски показатели за домашната економија, Комитетот оцени дека економскиот раст остварен во првите три квартали од 2019 година, од 3,6 проценти, е во согласност со проекциите за овој период од годината, а расположливите високофреквентни показатели за октомври-ноември се во согласност со очекувањата за поумерен економски раст во последниот квартал од годината.
Кога станува збор за промените кај потрошувачките цени, oстварената просечна годишна стапка на инфлација за целата 2019 година од 0,8% соодветствува со октомвриската проекција, односно е незначително под проектираната стапка од 1%. При инфлација, што е нешто пониска од проектираната во октомври минатата година, како и при надворешни влезни претпоставки ревидирани во дивергентни насоки, ризиците во однос на проекцијата на инфлацијата за 2020 година од 1,5% засега се оценуваат како урамнотежени. Неизвесноста околу движењата на цените на примарните производи на светските берзи и натаму е главниот фактор на ризик за проекцијата на домашната инфлација за следниот период.
Последните податоци за девизните резерви, информираат од НБРМ, покажуваат нивен натамошен раст, при поволни движења на девизниот пазар и интервенции со откуп на девизи од страна на Народната банка. Показателите за адекватноста на девизните резерви покажуваат дека тие и натаму се во сигурната зона. Според расположливите показатели за надворешниот сектор, податоците за надворешнотрговската размена за периодот октомври-ноември засега упатуваат на можност за остварување повисок трговски дефицит во однос на проекциите за четвртото тримесечје. Последните расположливи податоци за нето-откупот од менувачкото работење, заклучно со втората декада на декември, укажуваат на можност за остварување нето-приливи од приватни трансфери согласно со проекциите за четвртото тримесечје.
Во однос на движењата кај вкупните депозити и вкупните кредити, првичните податоци за декември покажуваат натамошен годишен раст и на депозитите и на кредитите, при што остварувањата не упатуваат на поголеми отстапувања од проекцијата.
Општо земено, на седницата на Комитетот беше заклучено дека последните макроекономски показатели главно се движат во согласност со очекувањата, а согледувањата за амбиентот за спроведување на монетарната политика се малку поповолни во однос на претходната оцена. Ризиците и понатаму постојат, поради што Народната банка ќе продолжи со внимателно следење на трендовите и потенцијалните ризици од окружувањето, заради соодветно приспособување на поставеноста на монетарната политика.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
РКЕ потпиша меморандум за соработка со Регулаторната агенција за енергетика на Црна Гора: Градењето професионални капацитети е приоритет за нас

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) и Регулаторната агенција за енергетика и водни услуги на Црна Гора (REGAGEN) потпишаа Меморандум за соработка. Методологиите за утврдување на тарифи за електрична енергија и водни услуги, заштита на потрошувачите како и институционалниот развој низ призма на градење на професионални капацитети се дел од интересот на кој се фокусира регулаторната соработка.
„Градењето на професионални капацитети е приоритет за нас регулаторите. Формирањето на цени се чини како едноставен процес, но во суштина бара исклучителна експертиза не само од технички аспект туку и од економски и правен. Цените што ги носиме треба да обезбедат сигурна, стабилна и непречена испорака на енергенси / односно снабдување со вода, но во исто време цената треба да биде прифатлива за потрошувачите, воедно да ги заштити и ранливите категории. За да се реализира успешно овој комплексен процес неопходно е континуирана надоградба и едукација на вработените – и тоа е единствениот правилен пат како се градат професионални регулаторни капацитети“, изјави Марко Бислимоски, претседател на РКЕ.
Регулаторната работилницата е втора по ред која се одржува помеѓу РКЕ и РЕГАГЕН
„Потпишувањето на меморандумот со РКЕ е формализирање на нашата долгогодишна соработка. Пандемијата и енергетската криза ни покажаа дека сите заедно – земјите од регионот се соочуваме со исти предизвици. Синхронизираниот пристап во делувањето се наметна како природен чекор посебно во турбулентно време. Размената на искуства не е само декларативна заложба, има практично влијание во креирање на решенија кои се предуслов за сигурна, стабилна и непречена испорака на електрична енергија и вода“, изјави Бранислав Прелевич, претседател на одборот на РЕГАГЕН.
Претходно, РКЕ потпиша Меморандум за соработка во областите: енергија, вода и отпад и со Грчката регулаторна комисија за енергија, вода и управување со отпад (RAAEY).
Економија
Владата: Обезбедени 550 милиони денари за раст на платите во здравството

Од државниот буџет се обезбедени 550 милиони денари за раст на платите во здравството, соопшти Владата.
За само 6 месеци, велат од таму, здравствените работници, медицински сестри, технички и административен персонал добија второ покачување од 5 проценти, со што платата на докторите е зголемена за 4.815 денари, додека на медицинските сестри за 6.200 денари.
„Дополнително, со Буџетот се издвојуваат околу 4.5 милијарди денари за зголемување на капитациониот бод за матичните доктори од општа медицина и гинекологија од 75 на 100 денари или зголемување од 33 проценти, додека за стоматологија од 61 на 75 денари односно зголемување од 23 проценти. Со ова покажуваме дека никој не е заборавен и изоставен, напротив максимално се трудиме за унапредување и поддршка на здравствениот систем и поттикнување на мотивацијата на матичните лекари“, соопштија од Владата.
Наша цел, додаваат од таму, е до крајот на мандатот, платите во здравството да се покачат за 50 проценти.
Економија
Дурмиши: Цените на основните прехранбени производи се стабилизираат, инфлацијата во март е намалена

Инфлацијата во март 2025 година, во споредба со февруари, бележи намалување од 1,3 отсто, покажуваат податоците на Државниот завод за статистика, објави министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, на „Фејсбук“.
„Мерките на Министерството за економија и труд даваат резултати. Цените на основните прехранбени производи се стабилизираат и се намалуваат. На годишно ниво во март 2025 година, во споредба со март 2024, инфлацијата мерена преку трошоците за живот изнесува 2,7 отсто. Континуирано работиме на мерки за подобрување на стандардот на граѓаните и стабилизација на цените“, напиша министерот Дурмиши.
Владата на предлог на Министерството за економија и труд донесе одлука за ограничување на профитната бруто-маржа на 102 групи со основни прехранбени производи, како и одлука за утврдување највисоки цени на 8 групи со основни прехранбени производи. Овие две одлуки стапија во сила на 20 февруари и ќе важат до 30 април 2025 година.
Со одлуката за ограничување на профитната бруто-маржа во трговијата на големо и мало на 102 групи на производи или над 1.000 перехранбени и непрехранбени производи се опфатени:
– 5 отсто профитна бруто-маржа на основите 8 прехранбени производи – млеко, леб, брашно (тип 400 и тип 500), јајца, масло за јадење, јогурт и кисело млеко;
– 10 отсто профитна бруто-маржа на прехранбени производи, кои опфаќаат група од 55 прехранбени производи (месо и преработки од месо, шеќер, млечни производи, маргарин, путер, конзервирани зеленчук и овошје, грав, ориз, тестенини);
– 15 отсто профитна бруто-маржа на 39 прехранбени производи и средства за хигена (свежо овошје и зеленчук, детергенти, бебешка храна, пелени, сапун, тоалетна хартија и друго.
Замрзнати беа цените на 8 групи со основни прехранбени производи: млеко,леб, брашно (тип 400 и тип 500), јајца, масло за јадење, јогурт и кисело млеко.
Целта на овие мерки, како што велат од Владата, е заштита на стандардот на граѓаните, намалување на цените на основните прехранбени производи и стабилизација на инфлацијата.