Економија
Европа ќе се соочи со сурово лето со потенцијално катастрофални последици

Јужна Европа се подготвува за екстремно суво лето. Некои региони веќе страдаат од недостиг на вода, а земјоделците ги очекуваат најлошите приноси во последните неколку децении. Додека климатските промени го прават регионот потопол, годините на последователни суши ги исцрпуваат резервите на подземните води. Земјиштето пресуши во Шпанија и јужна Франција, додека ниското ниво на реки и акумулации го загрозува производството на хидроенергија ова лето.
Со зголемувањето на температурите кон летните просеци, научниците предупредуваат дека Европа е упатена кон уште едно брутално лето. Минатото лето беше најжешкото досега, предизвикувајќи суша за која истражувачите од Европската Унија велат дека е најлоша во последните 500 години.
– Ситуацијата со сушата ќе се влоши ова лето – изјави Хорхе Олчина, професор по географска анализа на Универзитетот во Аликанте во Шпанија. Во овој момент, има мали шанси дождот да ја реши основната суша.
– Во овој период од годината единствено што можеме да имаме се локални бури, кои нема да го решат дефицитот на врнежите – изјави Олчина за Ројтерс.
Барајќи итна помош од Европската Унија, шпанскиот министер за земјоделство Луис Планас предупредува дека „оваа суша е од такви размери што нејзините последици не можат да се решат само со национални средства“.
Јужна Европа не е единствената што оваа година страда од сериозен недостиг на вода. Рогот на Африка минува низ најтешката суша во последните децении, додека историската суша во Аргентина ги уништи посевите на соја и пченка.
Почестите и тешки суши во Медитеранскиот регион – каде просечната температура сега е за 1,5 степени Целзиусови повисока од пред 150 години – се во согласност со предвидувањата на научниците дека климатските промени ќе влијаат на регионот.
– Што се однесува до климатските промени, тие многу добро се вклопуваат со она што го очекуваме – рече Хејли Фаулер, професорка за влијанието на климатските промени на Универзитетот во Њукасл.
И покрај овие долгорочни прогнози, подготовките заостануваат. Многу земјоделски региони допрва треба да усвојат методи за заштеда на вода, како што е прецизното наводнување или да се префрлат на култури потолерантни на суша, како што е сончогледот.
– Владите доцнат. Компаниите доцнат – изјави Роберт Вотар, климатолог и директор на францускиот институт Пјер-Симон Лаплас. Некои компании не ни помислуваат да го променат моделот на потрошувачка, туку само се обидуваат да најдат некоја чудесна технологија која ќе донесе вода.
Франција излегува од најсувата зима од 1959 година, со предупредувањата за суша веќе активирани во четири департмани, ограничувајќи ја неприоритетната употреба на вода – вклучително и за земјоделството.
Португалија, исто така, доживува порано доаѓање на суша. Приближно 90% од територијата страда од суша, при што силната суша погоди една петтина од земјата – речиси пет пати повеќе од една година порано.
Во Шпанија, која имаше помалку од половина од просечните врнежи до април оваа година, илјадници луѓе се потпираат на водата за пиење од камионите, додека регионите како Каталонија воведоа ограничувања за вода. Некои земјоделци веќе пријавиле загуби на земјоделски култури до 80%. Меѓу погодените култури се житарките и маслодајните култури.
– Ова е најголема загуба на реколта во последните неколку децении. Ситуацијата е уште полоша од минатата година – изјави за ситуацијата во Шпанија Пека Песонен, кој ја предводи европската земјоделска групација Копа-Когеца. Шпанија произведува половина од маслинките и една третина од овошјето во ЕУ.
Со своите акумулации со просечен капацитет од 50 проценти, земјата одвои повеќе од две милијарди евра минатата недела за финансирање итни мерки. Тој се уште го чека одговорот на Европската комисија на неговото барање кризниот фонд од 450 милиони евра од буџетот на ЕУ да се искористи за земјоделски субвенции. Комисијата соопшти дека внимателно ја следи состојбата.
– Сериозната суша во јужна Европа е особено загрижувачка, не само за тамошните земјоделци, туку и затоа што може да ги зголеми и онака многу високите потрошувачки цени – изјави портпаролката на Комисијата, Миријам Гарсија Ферер.
Слични проблеми може да се појават и во Италија, каде што до 80 отсто од снабдувањето со вода оди за земјоделството. Со овогодинешната тенка снежна покривка и ниската влажност на почвата, италијанските земјоделци планираат да ја намалат површината за сеидба за 6 отсто во однос на минатата година, пренесува Новости.
По две години недостиг на вода, делови од северна Италија влегоа во мај со 70% дефицит во резервите на снежна вода и 40% дефицит на влага во почвата, рече Лука Брока, директор за истражување на Националниот совет за истражување на Италија. Со вака исушена почва дождот не се апсорбира, што има катастрофални последици. Властите во Италија соопштија дека повеќе од 14 лица загинале во поплавите во италијанската област Емилија Ромања.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
УЈП: Фискалните каси да имаат точни адресни податоци и редовно да се одржуваат во овластени сервисери

Управата за јавни приходи ги потсетува даночните обврзници кои вршат промет на добра и услуги со готовински плаќања дека се должни за секое работно место каде што се врши прометот да воведат и користат фискален систем на опрема, задолжително да издаваат фискална сметка за секој извршен промет и редовно да ги одржуваат и сервисираат фискалните апарати во овластен сервисен центар.
„Адресните податоци внесени во фискалниот систем треба да бидат точни и да соодветствуваат со локацијата каде што се користи фискалната каса. Даночниот обврзник кој го користи фискалниот систем во одреден деловен објект не смее да го пренесува, користи или отуѓува фискалниот апарат во друг објект без претходна пријава во Управата за јавни приходи преку овластен сервисен центар“, се наведува во соопштението.
Управата за јавни приходи ги потсетува даночните обврзници, корисници на фискална опрема дека секоја промена или одјава на фискалниот систем мора да биде одобрена од страна на Управата за јавни приходи.
Исто така даночните обврзници кои престануваат да го користат фискалниот систем, било поради прекин на дејност или набавка на нова опрема (нов фискален апарат), должни се стариот да го одјават преку овластен сервисен центар во Управата за јавни приходи.
УЈП апелира даночните обврзници да ги почитуваат одредбите од законот и да бидат даночно усогласени.
Економија
Објавена е табелата со цени на плинот во Европа, еве каде е Македонија

Домаќинствата во Европската Унија плаќале највисока цена на гас во втората половина од 2024 година откако Европскиот завод за статистика објавува податоци.
Просечната цена на гасот за домаќинствата во ЕУ беше за речиси 11,7 проценти повисока во втората половина од 2024 година отколку во претходните шест месеци, достигнувајќи го највисокото ниво од 2008 година, од 12,33 евра за 100 киловат-часови.
Во првата половина од минатата година, тоа беше за речиси два проценти пониско отколку во претходните шест месеци.
Домаќинствата на ниво на Унијата повторно потрошија повеќе за гас, за прв пат од крајот на 2022 година, главно поради зголемените даноци во многу земји по ублажувањето на енергетската криза, според статистичарите.
На годишна основа, цените за домаќинствата во ЕУ се зголемија за 9,6 проценти во втората половина од 2024 година, покажуваат табелите на Евростат.
Во еврозоната, гасот за домаќинствата во периодот од јули до декември бил во просек за 12,7 проценти поскап отколку во претходните шест месеци и чинел 13,18 евра за 100 киловат часови.
Најниска цена на гасот, изразена во евра, плаќале домаќинствата во Унгарија – 3,20 евра за 100 киловат часови.
Следи Хрватска – 4,56 евра за 100 киловат-часови, па Романија, каде што чинеше околу 5,4 евра за 100 киловат часови.
Највисоки цени на гасот, изразени во евра, плаќале домаќинствата во Шведска и Холандија, приближно 18,9 евра и 16,7 евра за 100 киловат часови.
Економија
Дурмиши ги предупреди трговците: Ако има енормно зголемување на цените, ќе има поригорозни мерки

Нови поригорозни мерки ќе бидат воведени доколку Државниот пазарен инспекторат утврди енормно зголемување на цените на производите по укинувањето на мерките што важеа до крајот на април, рече денес министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши. Тој денес рече дека официјалните податоци за изминатиот период додека беа замрзнати маржите покажуваат намалување на инфлацијата.
„Официјалните податоци покажуваат дека инфлацијата за април е практично нула. Во споредба со март има покачување од 0,6 %. Во споредба со април минатата година инфлацијата е 2,6 %, што значи дека не надминува 3 % и е во стабилна фаза. Цените на храната се речиси непроменети, само 0,3 % годишно зголемување и мора да потенцирам дека ако го споредиме април со декември 2024 година имаме дефлација од 1,35 %. Значи, имаме намалување на инфлацијата“, рече министерот Дурмиши.
Овој месец Државниот пазарен инспекторат ќе прави и редовни и вонредни контроли на цените и кај трговците, и кај дистрибутерите, и кај производителите и ќе подготви извештај врз основа на кој ќе се димензионираат нови, поригорозни мерки доколку се утврди дека покачените цени немаат економска оправданост.
„Може да ја прошириме листата со која ќе бидат опфатени производи за ограничување на маржата, односно ова што го имавме сега како мерка – може да ставиме повеќе производи, може да го покачиме процентот на маржата, да видиме кои се тие можности за поригорозна мерка. Ова го кажувам за да ги известам трговците, производителите и дистрибутерите да не се однесуваат девијантно, да не ги покачуваат цените без економска оправданост. Ако има покачување, ќе има поригорозни мерки. Се вршат контроли“, рече министерот Дурмиши.
На забелешките дека има хигиенски производи, кои се и за 60 денари поскапи по завршувањето на мерката, министерот Дурмиши рече дека првин треба Државниот пазарен инспекторат да го утврди тоа, да го извести секторот во Министерството за економија да направи анализа за тоа кои построги мерки да бидат донесени.