Економија
За конкурентна економија потребни се стручни вештини и зелени иновации

Четирите центри за извонредност на стручно образование и обуки за зелени иновации, формирани во Скопје, Грац – Австрија, Васа – Финска и Лерија- Португалија придонесуваат во создавање квалификуван кадар меѓу младите и веќе вработените за прилагодување кон нови технологии и зелена транзиција, процес од кој зависи конкурентноста на бизнисите и економијата, беше истакнато на прес-конференција што се одржа на Машински факултет во Скопје. Настанот беше дел од неколкудневна работилница на која присуствуваа триесетина претставници од четирите земји како партнери во проектот „GREENOVET“ кофинансиран од Европската Унија, во чии рамки се формираат овие центри.
Проф. д-р Радмил Поленаковиќ од Машински факултет – Скопје појасни дека целта на работилница е да се постават основите за одржлив развој и самостојно функционирање на новоформираните центри за извонредност.
„Машинскиот факултет е горд што како учесник во проектот е домаќин на еден ваков центар кој меѓу првите се формира во Европа. Овие центри треба да ги подготват младите да се прилагодат на процесот на зелената транзиција која веќе се случува и која ќе има огромно влијание и врз начинот на размислување и однесување, но и врз системите на функционирање на целата индустрија. На пример, Европската група за транспорт и заштита на животна средина предлага до 2035 година целосно да се укине производство и продажбата на возила со внатрешно согорување кои работат на бензин, односно дизел. Доколку овие барања се усвојат на претстојниот самит на ЕУ, тоа значи дека и образовниот систем, но и индустријата, особено автомобилската, треба целосно да се преобрази и да се сврти кон новите зелени технологии. Овие центри треба да подготват соодветни човечки ресурси кои ќе бидат спремни да ги развиваат и имплементираат овие нови технологии“, изјави проф. д-р Поленаковиќ, потенцирајќи дека Машинскиот факултет и новооснованиот центар се мостот за соработка помеѓу истражувачките активности, индустријата, невладиниот сектор и образовните институции.
Во рамките на Центарот во Скопје се организираше средношколски натпревар „Најдобар бизнис-концепт 2022 година” кој овозможи практична примена на вештините за развој на зелени иновации кај младите.
„Центарот ќе придонесе и за развојот на капацитетите на партнерите во проектот, преку обуки, како овие што сега се одржуваат на Машинскиот факултет од страна на светски реномирани експерти кои ќе придонесат за работата на центарот, но и за неговата одржливост, како и за развојот на услугите кои ќе ги нуди на сите чинители во стручното образование и обука. Центарот само потврдува дека Македонија воопшто не заостанува во исполнувањето на зелената агенда во рамките на ЕУ и дека директно сме вклучени во голем дел од активностите кои ја поддржуваат зелената транзиција“, истакна доц. д-р Трајче Велковски, раководител на Центарот во Скопје.
Покрај Машинскиот факултет, како проектни партнери од нашата земја вклучени се и Сојузот на стопански комори на Македонија, Национален центар за развој на иновации и претприемничко учење, Раде Кончар ТЕП и АСУЦ „Боро Петрушевски“.
Бојан Јовановски, координатор на проектот GREENOVET и претставник на Универзитетот за применети науки FH JOANNEUM во Грац, Австрија, изрази задоволство што првата обука за развојот на овие центри, а воедно и првиот проектен состанок „во живо“, се одржува во Скопје.
„Споменав дека соработката е најважна за успех. Но не само соработката помеѓу партнерите, туку соработката со сите чинители на екосистемот за вештини. Затоа би сакал да ги повикам сите претставници од стопанството, образованите институции, владини и невладини организации, кои на било кои начин сметаат дека можат да влијаат на развојот на вештини да ги контактираат колегите од Центарот во Скопје и да придонесат кон развојот на Македонија во регионален лидер во зелената транзиција“, истакна Јовановски.
Проф. д-р Дорис Киендл, раководител на Институтот за меѓународен менаџмент при Универзитетот за применети науки JOANNEUM во Грац, Австрија, истакна дека многу е важно да останеме конкурентни во Европа во услови на силната компетенција на глобалните чинители, што може да се постигне со заедничка и посветена работа.
„Проектот GREENOVET дава придонес за подобрување на конкуренцијата бидејќи ќе доведе до повеќе квалификувана работна сила во овие четирите региони. Европската комисија го означи Европскиот зелен договор како клучен приоритет. Затоа, нашите центри за извонредност се фокусираат на зелените иновации. Потребни ни се висококвалификувани луѓе кои можат да ги поттикнат зелените иновации во Европа, бидејќи имаме важни задачи што треба да ги решиме во областите на циркуларна економија, управување со енергија и транспорт, новите технологии како и претприемништвото поврзани со зелената транзиција“, истакна проф. д-р Киендл, која ја потенцираше силната соработка со земјите од Западен Балкан.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
„Завршува ерата на неточни броила“: Министерството за енергетика бара опремата за проверка на струјомерите веднаш да биде на располагање на граѓаните

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини активно работи на воведување системски решенија кои ќе ја зголемат заштитата на граѓаните и ќе обезбедат поголема транспарентност и контрола врз мерењето на потрошената енергија. Во таа насока, министерката Божиновска бара, во најкраток можен рок, Бирото за метрологија да ја стави во функција софистицираната опрема за тестирање и верификација на броилата, која поради неажурност во претходните години останала неискористена и не била ставена во функција.
Станува збор за машина – Трофазен систем за мерење на електрична енергија и моќност, која повеќе од 7 години седи неупотребена во подрумските простории на Бирото. Со ставањето во употреба на оваа опрема, крајна цел е, освен верификација на мерилата, и да се испитува исправноста на мерилата по жалба на потрошувач, за која Божиновска инсистира да биде спроведувана и заради честите поплаки и барања од граѓаните.
Минатата недела, Министерката Божиновска при посетата на Бирото за метрологија изврши обиколка на опремата со цел да се утврди нејзината состојба. Веднаш беа дадени насоки да се започне со сите потребни активности за нејзино итно активирање. По што доби уверување од раководството на Бирото дека веднаш ќе се распише потребниот тендер за проверка на функционалноста, инсталација и пуштање во употреба на опремата, како и обука на вработените, по што ќе може да започне со проверки на броилата.
Со оваа мерка, граѓаните ќе добијат можност за независна проверка на исправноста на своите броила, директно во државна институција. Ова ќе овозможи секој сомнеж за неправилно фактурирање да се провери со прецизни и официјални мерења, при што граѓаните ќе добијат јасен и недвосмислен одговор за состојбата на нивниот инструмент.
Истовремено, ова ќе претставува дополнителен механизам на контрола врз компаниите кои ги инсталираат и одржуваат броилата, со што ќе се обезбеди поголема правичност во наплатата на потрошената енергија и ќе се намалат можностите за неправилности. Министерството останува посветено на заштитата на правата на граѓаните и воведување механизми кои ќе обезбедат фер и точен систем на мерење.
Економија
Божиновска во Вруток: И покрај предизвиците Мавровскиот систем произведе 28% над планот

Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, ја посети Хидроелектраната Вруток, во рамки на нејзините заложби за редовна проверка на сите енергетски капацитети во земјата. Оваа посета е дел од континуираните активности на Министерството за следење на состојбата на клучните енергетски објекти и подобрување на нивната ефикасност.
ХЕЦ Вруток, како најголема електрана во рамки на Мавровскиот хидроенергетски систем, игра стратешка улога во македонскиот електроенергетски систем. Со инсталирана моќност од 165,6 MW и просечно годишно производство од 350 GWh, Вруток е клучен фактор во обезбедувањето стабилност на снабдувањето со електрична енергија.
„Континуираниот надзор и инвестиции во хидроелектраните се суштински за енергетската безбедност на земјата. Нашата цел е да ја зголемиме ефикасноста, сигурноста и одржливоста на хидропотенцијалот што го имаме. Мавровскиот хидроенергетски систем е столбот на обновливото производство на електрична енергија во Македонија, и затоа е важно да се одржува со највисоки стандарди“, изјави министерката Божиновска.
И покрај предизвиците со ниската кота на Мавровското Езеро (2,74 m под нивото од 2023 г.), преку реорганизација и оптимално планирање, ХЕС „Маврово“ постигна производство од 493,27 милиони kWh во 2024 година – за 28% над планот. Ова придонесе за стабилно снабдување со енергија во земјата и задоволување на потребите во периоди на врвна потрошувачка.
Мавровскиот хидроенергетски систем, кој покрај ХЕЦ Вруток ги опфаќа и ХЕЦ Равен и ХЕЦ Врбен, со вкупна инсталирана моќност од 200 MW и годишно производство од околу 450 GWh, претставува еден од најголемите и најсложените во земјата. Водите што се влеваат во езерото се собираат од површина од над 500 километри квадратни од планининските масиви на Кораб и Шар Планина. Водата се пренесува со канали и цевководи долги над 130 километри. Со акумулација од 275 милиони кубни метри вода, овој систем е од критично значење за енергетската одржливост и балансирање на производството од обновливи извори
Во текот на посетата, министерката Божиновска се запозна со тековните активности за одржување и планираните инвестиции во модернизација на постројките. Во последните декади, системот беше предмет на три фази на ревитализација, со вкупна инвестиција од преку 60 милиони евра. Последната фаза од ревитализацијата, завршена во 2014 година, овозможи зголемување на инсталираната моќност за дополнителни 18,58 MW и годишното производство за 40 GWh. Дополнително, ревитализацијата придонесе за намалување на емисиите на CO₂ за 36.400 тони годишно.
Во наредните години, се планира реализација на третата фаза на ревитализација, Овие активности ќе осигурат продолжување на животниот век на објектите, зголемување на нивната сигурност и стабилност, како и дополнителни економски придобивки. Дополнителни приходи од околу 2,5 мил. евра од зголеменото производство и околу 2,5 мил. евра од системски балансни услуги.
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини ќе продолжи со стратегијата за развој на хидроенергијата, а во наредниот период се предвидени нови инвестиции за зголемување на ефикасноста на постоечките капацитети и подобрување на нивната стабилност. Со вакви активности, Министерството го потврдува својот фокус на енергетската транзиција и одржливо производство на електрична енергија.
Економија
УЈП: Поднесете ги ДДВ-04 пријавите навреме, избегнете дополнителни трошоци

Управата за јавни приходи ги повикува сите даночни обврзници да ги достават потребните документи до своите сметководители и навремено да ги поднесат ДДВ-04 пријавите за изминатиот даночен период. Крајниот рок за поднесување на ДДВ-04 пријавата е 25-ти февруари (вторник).
„До вчера до крај на работниот ден од очекуваните 7.396 ДДВ пријави, поднесени се 1.862 што претставува 25% од вкупниот број на ДДВ – 04 пријави за овој даночен период. Ова покажува дека значителен број на обврзници сè уште не ја исполниле својата законска обврска, односно остануваат да се поднесат уште 5.534 ДДВ – 04 пријави“, велат од УЈП.
Управата за јавни приходи апелира до сите даночни обврзници да ги исполнат своите законски обврски навремено, за да избегнат стрес, казни и дополнителни финансиски трошоци.
„Навременото поднесување на ДДВ-04 пријавата е од исклучителна важност за правилното усогласување со даночните прописи, одржување на финансиската стабилност на бизнисите и за развојот на економијата.
Даночните обврзници кои имаат потреба од дополнителни информации или поддршка можат да се обратат на:
Е-пошта: [email protected]
Телефонски броеви:
Од фиксна линија: 0800 33 000
Од мобилен телефон: 02 3253 200
Управата за јавни приходи и нејзините тимови во секое време стојат на располагање за да обезбедат информации со цел успешно исполнување на даночните обврски од страна на даночните обврзници“, се додава во соопштението на УЈП.